Morgunblaðið - 26.06.2002, Blaðsíða 10

FRÉTTIR
10 MIÐVIKUDAGUR 26. JÚNÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
„VIÐ undirritaðir Pétur H. Blön-
dal, alþingismaður, Gunnar A. Jó-
hannsson, framkvæmdastjóri,
Gunnlaugur M. Sigmundsson,
framkvæmdastjóri, Ingimar Jó-
hannsson, skrifstofustjóri, og
Sveinn Valfells, verk- og viðskipta-
fræðingur, höfum kynnt okkur ít-
arlega fyrirhugaða hlutafélaga-
væðinu SPRON og komist að
þeirri niðurstöðu að hún sé ekki
heppileg fyrir stofnfjáreigendur.
Við höfum skoðað aðrar leiðir til
að auka hag stofnfjáreigenda og
hófum í því skyni viðræður við
Búnaðarbankann um kaup bank-
ans á stofnfé SPRON og hefur eft-
irfarandi orðið að samkomulagi
milli okkar og bankans. Meginnið-
urstaðan er sú að bankinn er tilbú-
inn að tryggja boð í alla stofnfjár-
eign SPRON sem er fjórfalt hærra
en tillaga stjórnar SPRON gerir
ráð fyrir. Kaupverðið verður stað-
greitt. Jafnframt mun bankinn
tryggja óbreyttan rekstur SPRON
þannig að viðskiptamenn og starfs-
menn eiga ekki að verða varir við
þessi eigendaskipti.
Stofnfjáreigandi sem á 20 hluti
fær skv. tillögu stjórnar SPRON
hlutafé í SPRON hf. að nafnvirði
kr. 165.428 á genginu 4,2 eða kr.
694.800 sem er jafnt endurmetnu
stofnfé m.v. 31. 12. 2001. Sami aðili
fær kr. 2.779.200 í sinn hlut ef
hann tekur tilboði sem Búnaðar-
banki Íslands hf. tryggir sem er
fjórfalt hærra en stofnfjáraðili
fengi miðað við fyrirhugaða hluta-
fjárvæðingu. Mismunur á hverja
20 hluti er kr. 2.084.400. (Sjá
töflu).
Jafnframt hefur Búnaðarbank-
inn hf. fallist á eftirfarandi skilyrði
undirritaðra:
a) Að ekki verði röskun á högum
starfsmanna SPRON önnur en
sem leiðir af eðlilegri þróun.
b) Að viðskiptavinir SPRON
geti áfram gengið að óbreyttri
fjármálaþjónustu undir nafni
SPRON.
c) Að hlutabréfaeign sjálfseign-
arstofnunar, sem óhjákvæmilega
mun m.a. til koma í tengslum við
formbreytingu SPRON í hluta-
félag, verði minnkuð á 10 árum og
í þeirra stað fjárfesti stofnunin í
skráðum markaðsskuldabréfum.
d) Að atkvæðisréttur sem hluta-
fjáreign sjálfseignarstofnunarinn-
ar fylgir verði ekki nýttur meðan
hlutaféð er í eigu sjálfseignar-
stofnunarinnar nema vegna hluta-
fjáreignar í SPRON hf.
e) Að fjármunir sjálfseignar-
stofnunarinnar verði eingöngu
nýttir til menningar- og líknar-
mála á starfssvæði SPRON.
Við teljum að samningur um
kaup Búnaðarbankans á stofnfé
SPRON sé mjög hagstæður fyrir
okkur stofnfjáreigendur og leggj-
um til að þú samþykkir slíkt til-
boð. Til að við stofnfjáreigendur
getum gengið að tilboðinu sem
Búnaðarbankinn tryggir er nauð-
synlegt að hafna fyrirhugaðri
hlutafjárvæðingu á vegum stjórnar
SPRON og samþykkja breytingu á
samþykktum SPRON um afnám á
takmörkun fjölda hluta í eigu ein-
stakra stofnfjáreigenda og sam-
þykkja ályktun fundarins til
stjórnar SPRON um að standa
ekki gegn framsali stofnfjárhluta í
sparisjóðnum.
Við framkomnar tillögur stjórn-
ar SPRON við hlutafjárvæðingu
SPRON er margt að athuga. Sem
dæmi má nefna:
a) Hlutdeild stofnfjáreigenda í
eigin fé minnkar úr 15,5% í 11,5%.
b) Hlutdeild stofnfjáreigenda í
greiddum arði minnkar úr 100% í
11,5%.
c) Seljanleiki hlutabréfanna/
stofnfjárbréfa minnkar.
d) Fyrirhuguð hlutafjárvæðing
eykur áhættu stofnfjáreigenda.
e) Verð hlutabréfa hins nýja
hlutafélags mun frekar lækka en
hækka en það er reynslan erlendis
frá þar sem hömlur eru lagðar á
hlutafé eins og fyrirhugað er.
Það er von okkar að þú mætir á
stofnfjáreigendafundinn og tryggir
hagsmuni þína með því að greiða
atkvæði gegn hlutafjárvæðingu
SPRON til að koma í veg fyrir
fjárhagslegt tap þitt og annarra
stofnfjáreigenda. Fundurinn er
næstkomandi föstudag, 28. júní
2002, í Súlnasal Hótels Sögu í
Reykjavík, kl. 16.15. Sjáir þú þér
af einhverjum orsökum ekki fært
að mæta hvetjum við þig til þess
að veita öðrum stofnfjáreiganda
umboð til þess að mæta í þinn
stað. Hver stofnfjáreigandi má
einungis hafa umboð fyrir einn
stofnfjáreiganda samkvæmt sam-
þykktum félagsins.“
Bréf fjárfestanna fimm
til stofnfjáreigenda







 
  

 



!" # 

 

  

  



 


 

 
YFIRTÖKUTILBOÐ Búnaðar-
banka Íslands hf. á Sparisjóði
Reykjavíkur og nágrennis, SPRON,
var kynnt á blaðamannafundi sem
fimm stofnfjáreigendur í SPRON
héldu í gær. Stofnfjáreigendurnir
fimm eru milliliðir milli stofnfjár-
festa og Búnaðarbankans, en bank-
inn getur ekki sjálfur tekið þátt í
ákvörðunum sem teknar verða um
framtíð SPRON á fundi stofnfjár-
eigenda sem stjórn SPRON hefur
boðað til næstkomandi föstudag.
Stofnfjáreigendurnir fimm sem
að tilboðinu til stofnfjáreigenda
standa eru Gunnar A. Jóhannsson
framkvæmdastjóri, Gunnlaugur M.
Sigmundsson framkvæmdastjóri,
Ingimar Jóhannsson skrifstofu-
stjóri, Pétur H. Blöndal alþingis-
maður og Sveinn Valfells verk- og
viðskiptafræðingur.
Bjóða fjórfalt verð á
við stjórn SPRON
Pétur H. Blöndal sagði á blaða-
mannafundinum að tilefni yfirtöku-
tilboðsins væri að stjórn SPRON
hefði lagt til að hlutafjárvæða spari-
sjóðinn og það sé gert með þeim
hætti sem lögin segi beint fyrir um.
Sett verði á fót sjálfseignarstofnun
sem eiga muni tæp 90% í nýja
hlutafélaginu, SPRON hf., en stofn-
fjáreigendur eignist 11,5% í stað
þess að nú eigi þeir 15% af eigin fé
sparisjóðsins. „Þetta er alveg í sam-
ræmi við lögin,“ segir Pétur, „en við
sem að þessu tilboði stöndum telj-
um að þetta sé ekki besta lausnin
fyrir stofnfjáreigendur SPRON.
Það séu til betri lausnir, meðal ann-
ars sú lausn sem við kynnum hér.“
Hann sagði að með henni byðist
Búnaðarbankinn til að kaupa stofn-
fjárhluti stofnfjáreigenda SPRON á
fjórföldu endurmetnu stofnverði í
stað þess að fá hlutabréf í nýja
hlutafélaginu á einföldu verði.
Búnaðarbankinn yrði stærsti
hluthafi Kaupþings
„Þetta eru náttúrlega miklir
hagsmunir fyrir stofnfjáreigendur
SPRON,“ sagði Pétur „og við leggj-
um til að þeir mæti allir á fundinn
og felli tillögu stjórnar SPRON en
samþykki þetta yfirtökuboð Búnað-
arbankans.
Markmið Búnaðarbankans með
þessu er að auka veltu sína og hag-
ræðingu í Reykjavík. Hugsanlega
að sameina afgreiðslustaði og vinna
þannig að samþjöppun á fjármála-
markaði. Annað markmið er að
Búnaðarbankinn mun nýta sjálfs-
eignarstofnunina, sem samkvæmt
lögum og markmiðum sínum á að
veita fé til líknar- og menningar-
mála. Það mun Búnaðarbankinn
gera í miklu meira mæli en hingað
til, það er verið að tala um 100 til
200 milljónir á ári til líknar- og
menningarmála, og bankinn hyggst
nota það til að skerpa enn frekar á
ímynd sinni sem banki sem styður
líknar- og menningarmál. Þannig
mun þessi sjóður sem enginn á nýt-
ast Búnaðarbankanum.
Það sem gerist er að Búnaðar-
bankinn og nokkur fyrirtæki hans
munu verða stofnfjáreigendur og
munu þar með við seinni hlutafjár-
væðingu ráða þessum sjóði sem á
90% í SPRON. Þeir munu ráða hon-
um en ekki eiga hann.“
Telja leiðina óhagstæða
stofnfjáreigendum
Pétur sagði að Búnaðarbankinn
liti einnig til þess að bankinn muni
eignast og ráða yfir dótturfyrir-
tækjum SPRON og hlutafélögum
sem sparisjóðurinn á í. Þar á meðal
umtalsverðan hlut í Kaupþingi, en
SPRON er stærsti hluthafinn í
Kaupþingi með tæplega 13% hluta-
fjár.
„Þessi hópur hér taldi, að sú leið
sem farin var í lögunum og sem
stjórn SPRON lagði til, skerði mjög
þann eignarhlut sem stofnfjáreig-
endur eiga í SPRON. Þeir hafa lagt
fram fé, eina féð sem komið hefur
inn í sparisjóðinn, og þetta fé hefur
verið bundið þeirri áhættu að spari-
sjóðurinn hefði getað orðið gjald-
þrota, eins og allur annar rekstur.
Sparisjóðir hafa orðið gjaldþrota
eða lognast út af og þá tapa stofn-
fjáreigendur sínu fé. Okkur finnst
eðlilegt að menn sem taka svona
áhættu njóti þess þegar vel gengur,
eins og í hlutafélögum,“ sagði Pét-
ur.
Pétur sagði að með tilboðinu byð-
ist Búnaðarbankinn til að greiða
nær tvo milljarða króna fyrir
SPRON, sem þýddi að stofnfjáreig-
endur fengju fjórfalt það verð sem
stjórn SPRON gerði ráð fyrir að
þeir fengju í hlutabréfum í SPRON.
„Það er mat okkar sem að þessu
stöndum,“ sagði Pétur, „að þau
hlutabréf yrðu illseljanleg. Það
myndi enginn vilja kaupa hlutabréf
í fyrirtæki þar sem einhver sjóður
sem enginn á ræður 90% atkvæða.
Það verði þess vegna ekki mikill
vilji hjá fjárfestum úti í bæ að
kaupa slík hlutabréf. Þetta er okkar
leið til að fá þetta verð, sem við telj-
um vera sanngjarnt, miðað við
þessa undarlegu stöðu á eignasam-
setningu sem ákveðin var á Al-
þingi.“
Sameining banka hagkvæm
og mun halda áfram
Hann sagði að sparisjóðum væri
nauðsyn á að geta aflað sér aukins
eigin fjár á markaði, en þeir hafi
hingað til ekki getað gert það. Sú
lagabreyting, sem samþykkt hafi
verið, og heimilar þeim að breyta
formi sínu í hlutafélag, sé leið út úr
þessari klemmu. Leiðin sem valin
hafi verið í lögunum geri það hins
vegar að verkum að hagur stofn-
fjáreigenda, sem séu þeir einu sem
eigi sparisjóðina, sé verulega fyrir
borð borinn í lögunum.
Ingimar Jóhannsson sagðist telja
mjög hagstætt að bankar sameinist
og að það sé ferli sem halda muni
áfram á næstu árum. Nái þetta
fram sé þetta aðeins liður í þeirri
þróun. Pétur bætti því við að þessi
aðferð gæti orðið fyrirmynd ann-
arra sparisjóða til að hlutafjárvæð-
ast. Þannig yrði tryggt að stofnfjár-
eigendur fengju sanngjarnt verð
fyrir stofnfé sitt og að margir litlir
sjóðir geti orðið starfhæfir með
sameiningu við stærri einingar.
Fimm stofnfjáreigendur í SPRON gerast milliliðir um yfirtöku á sparisjóðnum
Búnaðarbankinn
gerir tilboð í allt
stofnfé SPRON
Jón G. Tómasson, for-
maður stjórnar SPRON
Er í and-
stöðu við
skýrt laga-
ákvæði
JÓN G. Tómasson, formaður
stjórnar SPRON, segir að spari-
sjóðurinn bíði eftir áliti Fjármála-
eftirlitsins á því hvort yfirtöku-
tilboð Búnaðarbankans standist
lög.
„Stjórn sparisjóðsins hefur í einu
og öllu miðað tillögur sínar til fund-
ar stofnfjáreigenda við þær breyt-
ingar á lögum sem viðskiptaráð-
herra beitti sér fyrir á Alþingi á
síðasta ári og heimiluðu meðal ann-
ars að sparisjóðum mætti breyta í
hlutafélög.
Stofnfjáreigendur hafa sam-
kvæmt ákvæði gildandi laga aldrei
getað vænst þess að öðlast hlut-
deild í eigin fé sparisjóðs umfram
verðbætta stofnfjáreign sína. Tilboð
Búnaðarbankans felur í sér um það
bil tveggja milljarða króna greiðslu
til stofnfjáreigenda til þess að ná
yfirráðum yfir eigin fé sparisjóðs-
ins, sem er bókfært á 3,2 milljarða
króna og metið á markaðsvirði fjór-
ir til fimm milljarðar króna.“
Hægt að tæma alla sparisjóði?
„Með þessum hætti er verið að
afhenda stofnfjáreigendum um einn
og hálfan milljarð króna af eigin fé
SPRON umfram stofnfjáreign
þeirra, og mér sýnist það vera í
beinni andstöðu við skýrt laga-
ákvæði. Það vekur athygli að banki
í meirihlutaeigu ríkisins skuli
standa að málum með þessum
hætti. Telji Fjármálaeftirlitið að til-
boðið fái staðist lög er ljóst að
hægt verður að tæma alla aðra
sparisjóði í landinu af eigin fé með
sama hætti,“ segir Jón G. Tómas-
son.
Árni Tómasson, banka-
stjóri Búnaðarbankans
Stefnan að
stækka
bankann
ÁRNI Tómasson, bankastjóri Bún-
aðarbankans, sagði í samtali við
Morgunblaðið að hugmyndin að yf-
irtöku Búnaðarbankans á SPRON
hefði komið skömmu fyrir síðustu
helgi. Stofnfjáreigandi hefði komið að
máli við bankann og lýst óánægju
sinni með þann hlut sem stofnfjáreig-
endum væri ætlaður í tillögum stjórn-
ar SPRON. Árni sagði bankann hafa
farið yfir málið og að þeirri athugun
lokinni hefði bankinn komist að sömu
niðurstöðu og stofnfjáreigandinn og
sagðist Árni ekki telja það sem fælist
í tillögu stjórnar SPRON til stofnfjár-
eigenda sanngjarnt gagnvart þeim.
Árni sagði að málið hefði verið bor-
ið undir nokkra stofnfjáreigendur
sem væru í aðstöðu til að setja sig inn
í málið og það hefði verið einróma álit
þeirra að tilboð stjórnar SPRON
væri stofnfjárfestum ekki hagstætt.
Árni sagði stofnfjáreigendurna
sem ræddu við bankann hafa áhyggj-
ur af að sjálfseignarstofnunin sem
stofnuð verður við hlutafjárvæðingu
bankans verði að valdatæki í höndum
stjórnendanna og ætti það jafnt við
þó Búnaðarbankinn tæki SPRON yf-
ir. Sagði hann að þessu hefðu stjórn-
endur Búnaðarbankans verið sam-
mála og þess vegna væri ákveðið að
sjálfseignarstofnunin muni ekki nýta
sér atkvæðisrétt þann sem fylgir
hlutabréfum í eigu hennar og að hún
verði atkvæðislaus á fundum hluta-
félagsins, nái tilboð Búnaðarbankans
fram að ganga. Einnig hefði verið
ákveðið að arðurinn af sjálfseignar-
stofnuninni fari í líknar- og menning-
armál. Árni sagði það fara vel saman
við stefnu Búnaðarbankans að taka
SPRON yfir. Hann sagði að gert væri
ráð fyrir að áfram yrðu rekin útibú
undir merkjum SPRON og að bank-
inn hefði ekkert á móti því.