Morgunblaðið - 16.07.2002, Blaðsíða 40

MINNINGAR
40 ÞRIÐJUDAGUR 16. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Um leið og ég
þakka Eiríki Guðna-
syni, tengdaföður mínum, sam-
fylgdina í gegnum árin langar mig
að vitna í hans eigin orð sem hann
mælti af sérstöku tilefni fyrir 15
árum: „Það er líklega náttúrulög-
mál bæði manna og einnig málleys-
ingja að leita uppruna síns – leita
að einhverju upphafi – og er það
eflaust ein af ráðstöfunum náttúr-
unnar að halda lífinu við.
Atvikin höguðu því þannig að ég
naut umönnunar afa míns og ömmu
– Eiríks og Hallberu á Votumýri –
fyrstur úr systkinahópnum, eða
fyrstu þrjú ár ævinnar. Vera má að
ég hafi notið nokkurra sérréttinda
í hópnum, frá þeirra hendi, af þeim
sökum.
Þegar ég hugsa til þessara
bernskuára finnst mér helst koma
upp í hugann það sem var að ger-
ast í bænum þegar daglegri önn
var lokið, og fólkið allt samankomið
í baðstofunni. Ekki var þó þar með
setið auðum höndum, tók þá full-
orðna fólkið til við ýmsa handa-
vinnu – eða eitthvað var sér til
gamans gert.
Eftir að móðir mín hefur kannski
lesið svo sem einn kafla úr ein-
hverri spennandi bók fyrir okkur
heimilisfólkið er dagur að kveldi
kominn. Mér finnst ég enn muna
eftir hljóðinu í hurðunum – lömum
og klinkum þegar þeim er lokað
fyrir nóttina. Afi gengur rólegum
EIRÍKUR
GUÐNASON
✝ Eiríkur Guðna-son fæddist á
bænum Miðbýli í
Skeiðahreppi í Ár-
nessýslu 14. desem-
ber 1915. Hann lést á
líknardeild Land-
spítala – háskóla-
sjúkrahúss á Landa-
koti 15. júní
síðastliðinn og var
útför hans gerð frá
Skálholtskirkju 29.
júní.
skrefum að gömlu
klukkunni, sem hangir
á veggnum, og trekkir
hana upp, svo að hún
minni á tímann næsta
morgun. Ég sé fyrir
mér lítinn drengsnáða,
sem liggur í rúminu,
fyrir ofan frænda
sinn, og er með hug-
ann við kvistinn í loft-
inu fyrir ofan hann.
En eitt á hann eftir
áður en hann fer að
sofa – og hún amma
verður að gera það
með honum. Hún
verður að koma snöggvast, og lesa
með honum bænirnar, sem hún
hefur verið að kenna honum. Ann-
að gengur ekki.“ Þetta eru hlutar
úr erindi sem Eiríkur samdi og
flutti á ættarmóti niðja Hallberu
og Eiríks á Votumýri sumarið 1987
en þá voru liðin 100 ár frá því að
þau tóku við af Magnúsi langafa
hans. Ræðan sýnir glöggt vænt-
umþykju Eiríks til átthaga sinna –
Skeiðanna – en þangað áttu þau
Elín kona hans sterkar sameig-
inlegar rætur og ættir að rekja,
hann frá Votumýri og hún frá
Löngumýri á Skeiðum.
Eiríkur las erindið fyrir okkur
og bað álits en var nokkuð viss um
að hann vildi engu breyta. Á með-
an á samningu stóð hafði hann far-
ið alloft á milli hæða, svolítið við-
utan, átti margar ferðir hugsandi
um landareignina. Við hlustuðum
hugfangin með hálflukt augu og
fórum landslagshringinn ásamt
hugvekjum um fortíð, nútíð og
framtíð.
Ég á margt að þakka þeim Elínu
og Eiríki á Votumýri. Þau hafa
reynst mér einstaklega góðir
tengdaforeldrar og átt drjúgan
þátt í uppeldi barna okkar
Tryggva. Elínu þakka ég einstaka
þolinmæði yfir kenjum ungviðisins;
spilamennsku og spjall að
ógleymdum bænum fyrir svefn.
Eins og fyrrum á Votumýri var
ekki hægt að sofna fyrr en Ella
lagðist, las sögu eða söng nokkrar
stökur og fór með bænirnar. Eiríki
þakka ég fyrir mikla þolinmæði við
stórhuga smáfólk í smíðahúsinu.
Endurómur af skríkjum og hlátri
ómar um bæinn. Allt á að koma á
óvart. Leyndarmálin eru síðan
kirfilega falin fram að næsta af-
mæli eða jólum. Gleðin og stoltið
leynir sér ekki og sameinar okkur
við Votumýri enn einu sinni.
Óhugsandi var að dvelja lengri
eða skemmri tíma á Votumýri án
þess að drekka í sig tónlistaráhuga
þeirra hjóna. Ella kunni ógrynni af
textum og Eiríkur spilaði af mikilli
hæversku en gleði. Dagurinn varð
ekki heill fyrr en hann hafði tekið í
orgelið. Hann hafði lengi dreymt
um að eignast píanó og lét hann
þann draum rætast fyrir fáeinum
árum. Tók það við af orgelinu.
Hann Eiríkur lét ekkert stoppa sig
enda mikill framkvæmda- og hug-
sjónamaður.
Já, þær eru óteljandi ánægju-
stundirnar við leik og störf á heim-
ili þeirra heiðurshjóna.
Með þakklæti í huga ætla ég að
vitna aftur í grein Eiríks, þ.e. nið-
urlagið. „Heyrt hef ég nokkra
halda því fram að það eigi ekkert
að vera að stunda út í fortíðina –
bara hugsa um framtíðina – og
horfa beint fram. En getur nokkur
framtíð verið án fortíðar? Ég held
ekki. Það væri eins og einn hlekkur
í mikilvægri keðju slitnaði – eða þá
eins og tréð, sem slitið væri burt
frá rótinni, það myndi visna og
deyja.
Mér finnst að við, sem hér erum
samankomin, séum meðal annars
að huga að þessu samhengi.
Að endingu vil ég svo óska þess
að ættartré þeirra Eiríks og Hall-
beru megi vaxa áfram og blómgast,
með nýjum greinum – og hvert það
spor, sem niðjar þeirra stíga, í nú-
tíð og framtíð, verði gæfuspor í átt
til nýrrar framtíðar.“ Eitt af mín-
um gæfusporum var að kynnast
Eiríki og Elínu á Votumýri, það
met ég og þakka þeim samfylgdina.
Aðstandendum öllum votta ég
mína dýpstu samúð.
Ágústa Tómasdóttir.
Kæri bróðir, nú ertu
farinn frá okkur og sárt
er um það að hugsa fyr-
ir okkur sem eftir sitj-
um.
Okkar uppvaxtarár voru enginn
dans á rósum, vegna ýmissa aðstæðna,
og er faðir okkar dó fyrir aldur fram
reyndist þú okkur systkinunum mikil
stoð sem og móður okkar. Hvar sem
þú komst varst þú hrókur alls fagn-
aðar, því alltaf gastu séð spaugilegu
hliðina á málunum. Gaman fannst
krökkunum okkar að fá þig í heimsókn
og eiga með þér skemmtilegar stundir
og munu þau ávallt minnast þín með
gleði og hlýju í hjarta.
Margir nutu góðs af hæfileikum
þínum og var fórnfýsi þín í þeim efn-
um með eindæmum, því það þekkja
þeir sem leitað hafa til þín og þar á
meðal ég. Ég mun ávallt minnast þess
að hafa getað glaðst, grátið, hlegið og
gantast með þér þó að á ýmsu hafi
gengið eins og gerist í þessu lífi.
Á svona stundum er svo margs að
minnast, því minningarnar eru svo
margar, en ég finn engin orð nógu
góð. Því geymi ég þær í hjarta mínu.
Kæra Erna, þú sem ávallt stóðst
við hlið hans sem klettur í gegnum líf-
ið og í veikindum hans. Ég og mín
fjölskylda vottum þér og fjölskyldu
þinni dýpstu samúð.
Elsku bróðir. Guð geymi þig.
Þinn bróðir
Sigurður.
Það er eitt sem við getum öll verið
viss um og það er, að við deyjum.
Þetta er ekki djúp eða mikil speki,
BJARNI JÚLÍUS
KRISTJÁNSSON
✝ Bjarni JúlíusKristjánsson
fæddist í Keflavík 6.
apríl 1953. Hann lést
á gjörgæsludeild
Landspítalans við
Hringbraut 6. júlí
síðastliðinn og var
útför hans gerð frá
Keflavíkurkirkju 12.
júlí.
en verður manni hug-
leikin þegar einhver
sem okkur er kær deyr.
Stundum ber dauðann
að þar sem við eigum
síst von á honum og ein-
hverra hluta vegna
kemur hann oftast á
óvart. Það var líka raun-
in þegar Bjarni dó.
Samt sem áður var
hann búinn að vera mik-
ið veikur, en í tiltölulega
stuttan tíma og við sem
þekktum hann bæði
vonuðum og trúðum að
honum myndi batna,
þeir eru jú svo ótal margir sem þurfa
á honum að halda.
Ég kynntist Bjarna og Ernu kon-
unni hans fyrir réttum sjö árum þeg-
ar ég hóf störf á skrifstofu Sálarrann-
sóknarfélags Íslands. Ég var heppin.
Það er ekki sjálfgefið að fá að kynnast
og vinna með svo góðu fólki sem þeim
hjónum. Bjarni átti þá sérstöku og
góðu hæfileika að vera skyggn auk
þess sem hann var mjög bænheitur.
Þeir eru orðnir æði margir sem notið
hafa góðs af þessum hæfileikum hans
og margir þeir sömu hafa hringt í
Garðastrætið til að biðja fyrir kveðju
og þakklæti til hans. Þrátt fyrir að
vera þessum góðu gáfum gæddur og
alltaf tilbúinn að veita þeim, sem áttu
erfitt, liðsinni sitt, var Bjarni alltaf
jafn lítillátur og hógvær, hann var af-
ar viðmótsgóður og það var gott að
vera í nærveru hans. Nú þegar hann
er farinn úr þessari jarðvist eru þeir
margir sem sakna hans sárt, fjöl-
skylda hans, Erna, dæturnar og
barnabörnin, sem hann var svo stolt-
ur af og þótti svo afar vænt um, eru
þau sem mest hafa misst og ég votta
þeim innilega samúð mína. En ég veit
líka að trúin á að lífið haldi áfram eftir
dauðann og vissa Bjarna sjálfs um
það, hjálpar þeim við að takast á við
sorgina og söknuðinn.
Með þessum fáu orðum votta ég
Bjarna þakklæti mitt og virðingu.
Ragnhildur S. Eggertsdóttir.
Jón Þorsteinn Jónsson gerði sér
lítið fyrir á laugardaginn og
veiddi 20,4 punda lax í Leirvogsá
og er ekki ólíklegt að það sé
stærsti lax sem veiðst hefur í
ánni. Leirvogsá er með hreinni
smálaxaám og er með ólíkindum
að slíkur lax veiðist í ánni þegar
þeir sjást varla í þekktari stór-
laxaám.
„Þetta var rosabolti, 96 senti-
metra hængur, en ég hélt samt
ekki að hann væri nema kannski
18 pund þar til Skúli veiðivörður
vigtaði hann á tölvuvog í veiðihús-
inu, þá kom í ljós að hann var ná-
kvæmlega 10,2 kg. Það er ummál-
ið sem skiptir öllu. Ég fékk
þennan lax á maðk í Brúargrjót-
unum. Áin var vaxandi og það var
hörkuganga fyrir neðan þjóðveg.
Þetta var fyrsta alvöru skotið í
sumar og þennan dag veiddist 21
lax í ánni, þar af 20 fyrir neðan
brú. Sjálfur fékk ég 12 stykki,“
sagði Jón í samtali við Morgun-
blaðið.
Glæðist víða
Kristinn Karl Jónsson leiðsögu-
maður við Laxá í Leirársveit
sagði 19 laxa hafa veiðst á sunnu-
daginn og það væri langbesti dag-
urinn í sumar. Áin væri nú í vexti,
en góðar göngur komnar í ána og
stefndi í fullkomnar aðstæður.
Kristján Guðmundsson leið-
sögumaður í Grímsá var ekki eins
glaður í bragði, hann sagði veiðina
enn ganga rólega. Þar væru
komnir um 190 laxar á land sem
væri talsvert minna en á sama
tíma í fyrra. Í gærmorgun veidd-
ust þó 11 laxar og 10 birtingar,
upp í 5 pund.
Þverá/Kjarrá eru komnar sam-
an í 359 laxa, síðasta 3 daga holl í
Þverá fékk 45 laxa og vikuhollið í
Kjarrá 101 lax, að sögn Eggerts
Ólafssonar veiðivarðar. Hann
sagði veiðina hörmulega framan
af, en nú væri hún öll að koma til.
Hafsteinn Orri Ingvason leið-
sögumaður við Langá sagði „allt
það besta“, vikuholl hefði verið að
ljúka með 125 laxa og heildartalan
væri 260 stykki. „Hér er loksins
farið að rigna og áin að lyfta sér.
Það er nóg af fiski og hann dreifir
sér vel,“ sagði Hafsteinn.
Það var aðeins suddi í Dölunum
í gærdag og því hafa árnar þar
ekki fengið sömu vatnsviðbót og
árnar sunnar. „Þetta hefur verið
afar slakt, aðeins 41 lax kominn á
land og þar af 11 bara í gær. Áin
er ofan í grjóti og lítið af laxi í
ánni. Það er hins vegar mikil torfa
í sjónum fyrir utan. Það er gömul
saga og ný með Laxá í Dölum,“
sagði Gylfi Ingason kokkur í
veiðihúsinu við Laxá í gær.
Fleiri fréttir
Það er líka að glæðast aðeins
fyrir norðan, holl sem var að
hætta í Vatnsdalsá fékk 28 laxa
og missti annað eins og í Víðidalsá
hafa einnig komið skot. Þar veidd-
ist og 20 punda lax um helgina.
Laxá í Aðaldal er einnig að
hressast, Benedikt bóndi á
Hólmavaði sagði á sunnudag að
líflegar göngur væru í neðan-
verðri ánni nú um stundir. Eru
menn bæði að veiða stóra laxa og
smáa. Illa gengur þó enn ofar í
ánni og fyrir stuttu voru örfáir
laxar komnir á land á Nessvæð-
unum.
Stórlax
úr Leir-
vogsá
Jón Þorsteinn Jónsson með stórlaxinn úr Leirvogsá.
ERU
ÞEIR AÐ
FÁ’ANN?
Þegar við erum dá-
in hverfa allir titlar og
nafnbætur. Við erum
ein eftir, með kostum
okkar og göllum. All-
ur lærdómur, sem við
höfum aflað okkur,
hverfur með okkur í gröfina. Þann-
ig er þetta aðeins. Við fáum því
ekki breytt þótt við vildum. Við
tökum eftir því er við fáum við út-
farir svonefnd útfararblöð í hendur
að við nafn hins látna stendur
næstum aldrei titill sá sem hinn
látni (hin látna) bar í lifanda lífi.
Mér finnst þetta góður siður. Við
erum að kveðja manneskju, sem
var af holdi og blóði gjör, en ekki
einhverja nafnbót, er úthlutað var
af mönnum.
Maður sá, sem mig langar til að
minnast með nokkrum orðum,
hvarf úr hópi hinna lifandi 7. júní
sl., tæplega 77 ára að aldri. Hann
hét fullu nafni Sveinn Gunnar Ás-
geirsson og bar lærdómstitilinn
hagfræðingur, því að hann hafði
lokið námi í þeirri fræðigrein í Sví-
þjóð kornungur maður. En þrátt
fyrir háskólapróf í þessari eðlu
fræðigrein er grunur minn að ann-
að muni frekar halda nafni hans á
loft. Á ég þá við útvarpsþættina
sem hann stjórnaði á sjötta áratug
liðinnar aldar undir nokkrum heit-
SVEINN
ÁSGEIRSSON
✝ Sveinn GunnarÁsgeirsson fædd-
ist 17. júlí 1925 í
Reykjavík. Hann
andaðist á líknar-
deild Landspítalans
7. júní síðastliðinn og
var útför hans gerð
frá Áskirkju 19. júní.
um. Þeir voru bráð-
skemmtilegir og
drógu til sín hlustend-
ur. Þá var sjónvarpið
ekki byrjað útsend-
ingar. Að koma fram í
þessum eina ljósvaka-
miðli þess tíma var
stórkostlegt. Þeir,
sem tóku þátt í spurn-
ingakeppni hjá Sveini
á þessum árum, urðu
þjóðkunnir menn með
sama. Nú drukknar
allt í fjölda þessara
ljósvakamiðla. Sveinn
Ásgeirsson var með
afbrigðum vinsæll útvarpsmaður.
Ég var hálfundrandi, hversu fáir
minntust hans við leiðarlokin. Og
víst er orðið langt síðan Sveinn var
tíður gestur í útvarpi allra lands-
manna (og því eina löglega). Munu
útvarpsmenn nútímans gleymast
jafn hratt og Sveinn? Sveinn
Ágeirsson var minnisstæður mað-
ur, beinn í baki og grannvaxinn.
En röddin er minnisstæðust, skýr
og hrein. Hann var því kjörinn út-
varpsmaður. Hann hvarf allt of
snemma úr opinberu lífi.
Er ég fylgdi Sveini Ásgeirssyni
til grafar, gaf að líta marga af
skólafélögum hans, er luku stúd-
entsprófi lýðveldisárið, en þeir
voru 67 að tölu. Sveinn Ásgeirsson
varð hvað þjóðkunnastur úr þess-
um fríða hópi.
Hvers vegna minnist ég Sveins
Ásgeirssonar? Jú, það var hann,
sem spurði mig spjörunum úr í út-
varpinu árið 1964 og kynnti mig
allri þjóðinni. Ég minnist hans, og
er örugglega ekki einn um það.
Auðunn Bragi Sveinsson.