Morgunblaðið - 23.07.2002, Blaðsíða 4

FRÉTTIR
4 ÞRIÐJUDAGUR 23. JÚLÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
MMC Pajero GLX 2500
Diesel, f.skr.d. 01.09. 2000,
ek. 47 þ. km, 5 d., bsk. Verð
3.290.000.
Nánari upplýsingar
hjá Bílaþingi
Opnunartímar:
Mánud.-föstud. frá kl. 10-18.
Laugavegi 170-174 • Sími 590 5000 • Heimasíða: www.bilathing.is
Netfang: bilathing@hekla.is
EKKI hefur verið tekin ákvörðun um
það hjá Landssíma Íslands hf. hvort
og þá hvenær farið verður í uppbygg-
ingu á ADSL-þjónustu, svokallaðri
háhraðasítengingu við Netið, þar sem
íbúar eru færri en 500, að sögn Heið-
rúnar Jónsdóttur, forstöðumanns
upplýsinga- og kynningarmála Sím-
ans. Eins og fram kom í frétt frá Sím-
anum í síðustu viku hefur fyrirtækið
hins vegar ákveðið að setja upp
ADSL-tengingu á öllum þéttbýlis-
stöðum landsins með 1.000 íbúa eða
fleiri og á fyrri hluta ársins 2003 mun
þjónustan verða byggð upp á þétt-
býlisstöðum með 500 íbúa eða fleiri.
Heiðrún staðfestir að nokkuð hafi
verið um fyrirspurnir til Símans frá
aðilum utan af landi um mögulega
ADSL-þjónustu, einkum frá fulltrú-
um sveitarfélaga. Samkvæmt upplýs-
ingum Morgunblaðsins hafa íbúar og
fyrirtæki Reykjanesbæjar, sem til-
heyra Innri-Njarðvíkum og Fitjum,
ítrekað óskað eftir ADSL-tengingu til
svæðisins, en án árangurs. Forsvars-
menn fyrirtækja á svæðinu sem
Morgunblaðið ræddi við segja það
bagalegt að fá ekki ADSL-tengingu.
Mun dýrara sé fyrir fyrirtækin að
tengjast Netinu með ISDN-tengingu.
Kjartan Steinarsson, framkvæmda-
stjóri Heklu, söluumboðs í Njarðvík-
um, segir að Síminn sé eina fyrirtækið
sem geti sett upp ADSL-tengingu.
Ekki sé gott til þess að vita að Síminn
hafi slíka einokunarstöðu. Um ellefu
þúsund manns búa í sveitarfélaginu
en þar af eru tæplega fimm hundruð
íbúar í Innri-Njarðvík.
Heiðrún Jónsdóttir segir að innan
Símans sé verið að vinna að því að
finna hagkvæma lausn fyrir netnot-
endur í Innri-Njarðvík. Verið sé að at-
huga hvort hægt sé að nota svokall-
aða millistöðvarlínu sem myndi
tengja notendur í Innri-Njarðvík við
símstöðina í Ytri-Njarðvík. „Ef sú leið
gengur upp verður fljótlega hægt að
afgreiða þessar beiðnir,“ segir Heið-
rún.
Þéttbýlisstaðir á landsbyggðinni með færri en 500 íbúa
Óvíst hvort Síminn mun
bjóða ADSL-þjónustu
LJÓSMYND sem breski jöklafræð-
ingurinn dr. Matthew J. Roberts
tók við upphaf hlaupsins úr vestari
katli Skaftárjökuls nýlega sýnir
hvernig vatnið gusast upp undan
Tungujökli. Áætlar Roberts að
vatnselgurinn hafi náð 10–15
metra hæð þar sem hann fruss-
aðist út undan jöklinum af miklum
krafti.
Myndin er tekin úr 700 feta hæð
og segir hann að brennisteinsfýlan
hafi náð alla leið upp í flugvélina
þannig að honum og Friðriki Óm-
arssyni, flugmanni Jórvíkur, varð
ómótt og þeir ákváðu að hækka
flugið. „Við vorum mjög undrandi
á að brennisteinslyktin væri svo
sterk, jafnvel í þessari hæð, ég hef
margsinnis flogið yfir flóðasvæði
og aldrei fundið jafnsterka lykt,“
segir Roberts.
Stærð hlaupa gjarnan
vanmetin
Roberts áætlar að vatnsrennslið
hafi náð um 5.000 m³/sek. en á
Sveinstindi mældist rennslið mest
700 m³/sek. Hann segir að hluti
vatnsins hafi síast ofan í jörðina og
farið í hliðarár og því hafi rennslið
verið minna við Sveinstind þar sem
fyrsta vatnamælingatækið er.
Hann segir að hraun hægi t.d. á
vatnsflaumnum og að almennt sé
ekki óalgengt að stærð jök-
ulhlaupa sé vanmetin hér á landi,
sérstaklega þegar rennslið er
mælt á einum stað í ánni en ekki
við upptökin. Aðstæður til að mæla
rennsli geti verið erfiðar.
Roberts, sem starfar á Veð-
urstofunni, flaug í nokkur skipti
yfir jökulinn dagana 9.–16. júlí en
hlaupið hófst að kvöldi 8. júlí. Ljós-
myndir sem hann tók sýna einnig
hvernig vestari ketillinn í Skaft-
árjökli, þaðan sem hlaupið kom,
stækkaði á þessu tímabili en talið
er að nokkur lítil eldgos hafi orðið
í katlinum eftir að hlaupið hófst.
Ekki er óvenjulegt að það gerist í
jökulhlaupum úr þessum katli en
þegar vatnið fer af jarðskorpunni
lækkar þrýstingurinn snögglega
og getur kvika í jarðskorpunni þá
leitað upp til yfirborðsins.
Roberts tók einnig eftir að sig-
ketill við Pálsfjall í grennd við
Þórðarhyrnu stækkaði samhliða
vestari katlinum í Skaftárjökli.
Þann 9. júlí flaug Roberts tvisvar
sinnum yfir ketilinn, að morgni og
um kvöldmatarleytið. Yfir daginn
hafði fjöldi nýrra sprungna mynd-
ast.
Aðspurður segir Roberts að
mögulegt sé að einhver tengsl séu
milli virkninnar í sigkatlinum við
Pálsfjall og katlinum við Skaft-
árjökul, þó sé ómögulegt að segja
til um það að svo stöddu.
Ljósmynd/Matthew J. Roberts
Hér sést hvernig vatnselgurinn kemur æðandi undan jöklinum af miklu
afli. Vatnssúlan mun hafa verið 10–15 metra há.
Ljósmynd/Matthew J. Roberts
Vestari ketillinn í Skaftárjökli um átta tímum eftir að hlaupið hófst.
Hringurinn innst sýnir, að sögn Roberts, upprunalega stærð ketilsins.
Ljósmynd/Matthew J. Roberts
Vestari ketillinn hinn 16. júlí. Jökullinn er orðinn mjög sprunginn og er
breidd sprungnanna margir tugir metra.
Kraftur úr iðrum jarðar
Ljósmynd/Matthew J. Roberts
Þessi mynd var tekin að kvöldi dags 9. júlí. Má sjá mikið af nýjum
sprungum, en um morguninn var ísinn nær ekkert sprunginn.
KIRKJUKLUKKA í Skálholtskirkju
féll niður og brotnaði við upphaf há-
tíðarmessu í lok Skálholtshátíðar um
miðjan síðasta sunnudag. Þrír boltar
sem héldu klukkunni uppi gáfu sig og
heyrðist mikill dynkur þegar klukk-
an, sem mun vera um 400 kg að
þyngd, féll niður á gólf. Hátt á þriðja
hundrað kirkjugesta var í kirkjunni
og mun þeim hafa brugðið við dynk-
inn.
Sr. Egill Hallgrímsson, sóknar-
prestur í Skálholti, segir að fall klukk-
unnar hafi verið innan við tvo metra.
Klukkan hafi brotnað í tvennt a.m.k.
og segir Guttormur Bjarnason stað-
arhaldari að þegar hafi verið haft
samband við fyrirtæki sem taka að
sér að gera við slíkar klukkur og að
ljóst sé að gert verði við klukkuna.
Hann segir ómögulegt að segja til um
viðgerðarkostnað að svo stöddu sem
og um virði klukkunnar sjálfrar. Alls
voru fimm klukkur í turninum og seg-
ir hann að vandi yrði að finna klukku
sem hefði sama tón og sú sem brotn-
aði.
Klukkan er úr koparblöndu og seg-
ir Egill að hún gæti verið um metri á
hæð og eitthvað svipað á breidd.
Klukkan er gjöf frá Dönum og stend-
ur ártalið 1960 á henni. Guttormur
telur þó að hún sé eldri, segir að gert
hafi verið við hana áður en hún kom
til Íslands.
Á klukkuna eru áletruð orðin:
Klukknahljóð, kallar þjóð, Krists í
tjöld. Egill segist ekki vita hvaðan
þessi texti er kominn en segir að í
kristinni trú sé kirkjunni gjarnan líkt
við tjald eða tjaldbúðir. Hann segir að
einhverjir hafi tengt þetta atvik við
fornleifauppgröft í Skálhotlti en Egill
telur að sé þetta fyrirboði hljóti það
að tengjast einhverju stærra en forn-
leifauppgreftri. Segist hann vona að
sé atvikið fyrirboði viti það á eitthvað
gott.
Kirkjuklukka
í Skálholts-
kirkju
féll við upp-
haf messu
LÖGREGLAN í Reykjavík lýsir eft-
ir 16 ára pilti, Þorra Bryndísarsyni,
sem ekki hefur spurst til síðan 15.
júlí sl. Þorri er um 170 cm á hæð,
með skolleitt frekar sítt liðað hár og
grannvaxinn. Þorri var klæddur í
ljósa prjónapeysu með dökkri rönd,
dökkar buxur, leðurskó og hafði
meðferðis bláa hliðartösku þegar
síðast sást til hans.
Þeir sem geta gefið einhverjar
upplýsingar vinsamlegast láti lög-
regluna í Reykjavík vita í síma 569-
9012.
Lýst eftir
16 ára pilti
♦ ♦ ♦