Morgunblaðið - 23.07.2002, Side 11

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 23. JÚLÍ 2002 11
PÁLL Gunnar Pálsson, forstjóri
Fjármálaeftirlitsins, segir aðspurð-
ur að ómögulegt sé að segja til um
hvað það taki Fjármálaeftirlitið
langan tíma að fara yfir og úr-
skurða í kæru Norðurljósa til Fjár-
málaeftirlitsins á hendur Búnaðar-
banka Íslands. Eins og fram hefur
komið í Morgunblaðinu hefur for-
stjóri Norðurljósa, Sigurður G.
Guðjónsson, kært Búnaðarbankann
fyrir brot á ákvæðum laga um
bankaleynd. Sakar Sigurður Bún-
aðarbankann m.a. um að hafa upp-
lýst þriðja mann um allar skuldir
Norðurljósa við bankann og heild-
arfjárhæð þeirra.
Inntur eftir því hvort algengt sé
að Fjármálaeftirlitið fái til sín kær-
ur sem varði meint brot á ákvæðum
laga um bankaleynd segir Páll
Gunnar að slíkar kærur komi af og
til inn á borð Fjármálaeftirlitsins,
ýmist vegna frumkvæðis Fjármála-
eftirlitsins sjálfs eða vegna ábend-
inga annarra.
Fjármálaeftirlitið um
kæru Norðurljósa
Óvíst
hvenær
niðurstaða
liggur fyrir
♦ ♦ ♦
HÉR AÐ neðan verða birt drög að
yfirlýsingu Fjölmiðlafélagsins ehf.
sem vísað er til í kæru Sigurðar G.
Guðjónssonar, forstjóra Norðurljósa
hf., sem birt var í heild hér í Morg-
unblaðinu sl. laugardag:
Fyrstu drög að yfirlýsingu Fjöl-
miðlafélagsins ehf. eru dagsett hinn
23. maí sl. Það eru frumdrög, samin
í Búnaðarbanka Íslands, fyr-
irtækjasviði, samkvæmt hausi
þeirra draga.
Önnur drög eru svo samin hinn
27. maí sl. og þau drög sem hér
verða birt eru frá 29. maí:
„Fyrirhuguð er stofnun einka-
hlutafélagsins Fjölmiðlafélagið ehf.
(hér eftir nefnt „Fjölmiðlafélagið“)
og er áætlað að hlutafé þess verði
samtals kr. 1.200.000.000. Fyrir
liggja nú þegar óformleg hlutafjár-
loforð frá neðangreindum vænt-
anlegum hluthöfum að fjárhæð sam-
tals um kr. 500.000.000, en unnið er
að frekari hlutafjársöfnun.
Fjölmiðlafélagið og neð-
angreindir væntanlegir hluthafar
félagsins hafa uppi áform um að yf-
irtaka allan ljósvakamiðlarekstur
Norðurljósa samskiptafélags hf., kt.
520698-2729, Lynghálsi 5, Reykja-
vík, hér eftir nefnt „Norðurljós“.
Gert er ráð fyrir að yfirtaka Fjöl-
miðlafélagsins á Norðurljósum geti
gerst með hverjum hætti sem er, t.d.
með samruna félaganna, kaupum
félagsins og/eða hluthafa þess á
meirihluta hlutafjár í Norðurljósum,
samkomulagi hluthafa Norðurljósa
um meðferð atkvæðisréttar í félag-
inu, kaupum félagsins og/eða vænt-
anlegra hluthafa á fasteignum/
rekstri/tækjum/lausafé/búnaði/
samningum/viðskiptavild Norður-
ljósa af þrotabúi félagsins eða
annars konar samningum við
þrotabú Norðurljósa, komi til gjald-
þrots félagsins, eða með hverjum
öðrum hætti sem er, hverju nafni
sem nefnist.
Fjölmiðlafélagið og neð-
angreindir væntanlegir hluthafar
lýsa því yfir með undirritun sinni
hér að neðan að komi fyrirhuguð yf-
irtaka félagsins á Norðurljósum til
framkvæmda mun Fjölmiðlafélagið
yfirtaka sem nýr skuldari (skuld-
skeyting), hvenær sem Bún-
aðarbanki Íslands hf. krefst, þau lán
sem Norðurljós og Íslenska útvarps-
félagið hf., kt. 680795-2079, Lyng-
hálsi 5, Reykjavík, skulda nú Bún-
aðarbankanum. Nánar tiltekið eru
framangreind lán lánasamningur
útg. af Norðurljósum nr. 0301-37-
004480-004483, nr. 0301-37-014480-
014483, nr. 0301-37-024480-024483,
nr. 0301-37-034480 og 0301-37-
44480 og lánasamningur útg. af Ís-
lenska útvarpsfélaginu hf., kt.
680795-2079, nr. 301-74-100001.
Samtals ógreiddar eftirstöðvar
framangreindra lánasamninga eru
nú um kr. 450.000.000 en Fjölmiðla-
félagið mun yfirtaka eftirstöðvar
lánanna sem eftir munu standa
ógreiddar þegar Búnaðarbankinn
hefur fullreynt innheimtu á hendur
aðalskuldurum og eftir atvikum
ábyrgðarmönnum. Fjölmiðlafélagið
gerir ráð fyrir að samhliða yfirtöku
(skuldskeytingu) félagsins á fram-
angreindum lánum Búnaðarbank-
ans verði kr. 100.000.000 af ógreidd-
um eftirstöðvum þeirra breytt í
hlutafé bankans í Fjölmiðlafélaginu
m.v. gengið 1,0. Þessi fjárhæð getur
þó að kröfu Búnaðarbankans lækk-
að sem nemur þeirri fjárhæð sem
bankanum hefur tekist að innheimta
af lánunum á skuldskeytingardegi.
Hluthafar í Fjölmiðlafélaginu
munu gera með sér hluthafa-
samkomulag þar sem m.a. munu
koma fram framangreind ákvæði
um yfirtöku áðurnefndra lána Bún-
aðarbankans.
Yfirlýsing þessi er trúnaðarmál
aðila og er þeim með öllu óheimilt
að upplýsa aðra um efni hennar.
Reykjavík 29. maí 2002.“
Undir þessum drögum að yfirlýs-
ingu eru nöfnin Björgólfur Guð-
mundsson, Árni Samúelsson, Jón
Pálmason, Kristinn Þór Geirsson,
Einar Sigurðsson, Trygginga-
miðstöðin, Hjörtur Nielsen og Gunn-
ar Jóhann Birgisson. Undirritun
þeirra er ekki á plagginu, enda um
drög að ræða.
Neðanmáls eru handritaðar at-
hugasemdir (í hástöfum) svohljóð-
andi:
„Við höfum nokkrar athugasemd-
ir.
Tiltaka verður á hvaða kjörum
við yfirtökum lánin. Á hvaða kjörum
eru lánin í dag?
Ef einhver hluti skuldarinnar
lækkar vegna innheimtuaðgerða þá
hefur það ekki áhrif á heildarfjár-
hæð hlutar BÍ í sameinuðu félagi.
M.ö.o. bankinn tekur 100.000.000
kr. stöðu í félaginu en greiðslur
lækka lánið sem yfirtekið er.
Við förum fram á að gengið verði
2,5 en ekki 1,0 sem er sambærilegt
og skuldabréfahópur S1 er að fá.
Vantar skuldbindingu af hálfu
bankans um að innheimtuaðgerðir
verði hafnar tafarlaust… Málinu
stefnt inn strax.“
Loks fylgir þessum drögum að yf-
irlýsingu Fjölmiðlafélagsins ehf.
handritaður viðauki um gjaldfell-
ingu lána Norðurljósa hjá Bún-
aðarbankanum. Þar er kveðið á um
það að skuldbinding hluthafa Fjöl-
miðlafélagsins sé bundin því að ráð-
ist verði í ákveðnar aðgerðir gegn
Norðurljósum: „Lánasamningar
gjaldfelldir strax og innheimtuað-
gerðir hafnar án tafar og málinu
stefnt inn fyrir réttarhlé.
Skuldbindingar Fjölmiðlafélags-
ins ehf. eru bundnar því skilyrði að
innheimtuaðgerðir Búnaðarbank-
ans leiði til þess að Norðurljós sam-
skiptafélag hf. verði gjaldþrota ann-
aðhvort með beinum hætti þ.e.a.s.
að kröfu Búnaðarbankans eða
óbeint þ.e.a.s. að forsvarsmenn fé-
lagsins óski eftir gjaldþroti til þess
að forðast innheimtuaðgerðir.“
Drög að yfirlýsingu
Fjölmiðlafélagsins
Morgunblaðið/Golli
Drögin að yfirlýsingu Fjölmiðlafélagsins frá 29. maí, ásamt handrit-
uðum athugasemdum verðandi hluthafa og viðauka um skilyrði skuld-
bindingar Fjölmiðlafélagsins.
„ÞAÐ LEIKUR enginn vafi á því að
lög um bankaleynd voru brotin í
Búnaðarbanka, þegar Fjölmiðla-
félagið fékk nákvæmar upplýsingar
um skuldastöðu Norðurljósa í bank-
anum beint frá bankanum,“ sagði
Sigurður G. Guðjónsson í samtali við
Morgunblaðið, þegar hann var
spurður hvaða sönnur hann hefði
fyrir því að lög um bankaleynd hefðu
verið brotin í Búnaðarbankanum.
„Það kemur fram í þeim skjölum
sem ég hef sent Fjármálaeftirlitinu,
að drögin að yfirlýsingu Fjölmiðla-
félagsins, þess hóps fjárfesta sem
hugðist í samvinnu við Búnaðar-
bankann knýja Norðurljós í gjald-
þrot og ráðast síðan í yfirtöku á
Norðurljósum, voru samin í Búnað-
arbankanum. Þessi drög voru síðan
send til verðandi hluthafa í Fjöl-
miðlafélaginu, sem gera svo sínar at-
hugasemdir, eins og sést þegar
handritaðar athugasemdir eru skoð-
aðar, sem væntanlega voru svo aftur
sendar Búnaðarbankanum.
Þessir menn úti í bæ kvörtuðu
undan því í sínum athugasemdum, að
það vantaði skuldbindingu af hálfu
Búnaðarbankans í skjalið. Og í hand-
skrifuðum viðauka kemur fram að
skuldbinding Fjölmiðlafélagsins er
háð því skilyrði að lánið verði þegar í
stað gjaldfellt og félagið knúið í
gjaldþrot, beint eða óbeint. (Sjá drög
að yfirlýsingu Fjölmiðlafélagsins hér
á síðunni – innskot blm.)
Í þeim drögum að yfirlýsingu sem
er nýjust og er dagsett 29. maí sl. eru
upplýsingar um öll lánanúmer okkar
hjá Búnaðarbankanum og upplýs-
ingar um þá fjárhæð sem lánin eru
talin standa í á þeim tímapunkti sem
yfirlýsingin er samin.
Þessar upplýsingar geta einvörð-
ungu verið ættaðar úr Búnaðarbank-
anum sjálfum. Með þessum sam-
skiptum sínum og upplýsingagjöf við
óskyldan aðila hefur Búnaðarbank-
inn gerst sekur um brot á reglum um
bankaleynd. Það er að segja, hann
hefur sent til þriðja manns úti í bæ
upplýsingar um öll okkar lánanúmer
og um það bil stöðu lánanna á til-
teknum degi. Þetta er skýlaust lög-
brot,“ segir Sigurður G. Guðjónsson,
forstjóri Norðurljósa.
Lög um
banka-
leynd voru
brotin
Forstjóri Norðurljósa
ÁRNI Tómasson, bankastjóri Bún-
aðarbanka Íslands, segir að rann-
sókn sé hafin á því innan bankans
hvort skjöl þau sem Sigurður G.
Guðjónsson, hrl. og forstjóri Norður-
ljósa, lagði fram með kæru sinni til
Fjármálaeftirlitsins séu komin frá
bankanum. Árni lítur svo á að um
grafalvarlegt mál sé að ræða, hafi
gögn komist með óeðlilegum hætti
frá bankanum til Sigurðar.
Árni vísar því alfarið á bug að
bankinn hafi brotið lög um banka-
leynd og gefið þriðja aðila upplýs-
ingar um skuldastöðu Norðurljósa.
Ásakanir forráðamanna félagsins
vísi til þess að bankinn hafi veitt upp-
lýsingar um félagið til óskyldra aðila
utan bankans. Þessu neitar Árni al-
farið og spurður um rökstuðning fyr-
ir því segir hann að um misskilning
sé að ræða sem sé kominn til vegna
þess að aðilar utan bankans hafi haft
upplýsingar um Norðurljós sem séu
ekki frá bankanum komnar.
„Hingað koma aðilar til okkar í
hverri viku með alls konar plögg,
sem við kannski skrifum okkar at-
hugasemdir á, vísum frá eða tökum
til frekari vinnslu. Alls konar vinnu-
skjöl ganga á milli manna með ýms-
um hætti. Við ætlum að láta rann-
saka þetta mjög ítarlega. Það er
óþolandi fyrir okkur að sitja undir
þessum ásökunum,“ segir Árni, sem
aðspurður segir að enginn starfs-
maður bankans verði látinn hætta
tímabundið á meðan rannsókn fari
fram. Engin tilefni
séu til þess.
Lánið til
Norðurljósa
Norðurljós tóku
350 milljóna króna
lán í erlendri mynt
hjá Búnaðarbank-
anum í júlí árið
2001. Í kæru Norð-
urljósa til Fjármála-
eftirlitsins kemur
fram að lánið hafi
borið að endur-
greiða með einni
greiðslu 5. júní árið
2004 með fyrsta
gjalddaga á vaxtagreiðslum 5. des-
ember á þessu ári. Bankinn gjald-
felldi svo lánið með bréfi til Norður-
ljósa 12. júní sl. og höfðaði mál á
hendur félaginu fyrir Héraðsdómi
Reykjavíkur til að fá lánið greitt með
vöxtum og kostnaði. Var það þing-
fest 27. júní sl. en Norðurljós hafa
frest dómsins til loka september í
haust til að skila inn greinargerð.
Árni segir að þetta lán til Norður-
ljósa hafi upphaflega fengið hefð-
bundna afgreiðslu. Beiðni um það
hafi komið frá forsvarsmönnum fé-
lagsins, beiðnin hafi fengið umfjöllun
á fyrirtækjasviði bankans, síðan ver-
ið tekin fyrir í lánanefnd og lánið
loks afgreitt. Árni bendir á að bakvið
hvert lán af þessari stærðargráðu sé
lánasamningur sem kveði m.a. á um
heimild til að gjaldfella lán
af ýmsum ástæðum. Kom-
ið hafi fram nokkrar
ástæður sem gáfu bankan-
um tilefni til gjaldfelling-
ar.
Árni segir að í því sam-
bandi megi nefna að fram
hafi komið í máli Sigurðar
G. Guðjónssonar að aðrir
aðilar hafi verið búnir að
gjaldfella lán á félagið.
Einnig hafi komið fram
að Norðurljós hafi leynt
Búnaðarbankann upplýs-
ingum um skilmála sam-
bankaláns nokkurra
banka til félagsins. Ekki
hafi komið fram hjá Sigurði að eitt af
skilyrðum sambankalánsins hafi ver-
ið að Norðurljósum hafi verið óheim-
ilt að efna til annarrar lántöku án
samþykkis þeirra banka sem stóðu
að sambankaláninu. Árni bendir á að
Sigurður hafi verið stjórnarmaður í
Norðurljósum og lögmaður félagsins
þegar lán Búnaðarbankans hafi ver-
ið veitt. Honum hafi því átt að vera
fullkunnugt um lánin og skilmála
þeirra.
„Þegar ákveðið var að gjaldfella
lánið til Norðurljósa var meðal ann-
ars horft til þessara atriða. Einnig
hafði það áhrif að okkur höfðu borist
upplýsingar um fjárhagsstöðu fé-
lagsins þó að það hafi ekki staðið skil
á formlegum ársreikningum til okk-
ar. Það er alltaf matsatriði hvenær
bankinn telur rétt að fara af stað
með innheimtuaðgerðir. Öll skilyrði
fyrir því voru fyrir hendi,“ segir
Árni.
Tjáir sig ekki um
Fjölmiðlafélagið
Hann vill vegna laga um banka-
leynd ekki tjá sig um hvernig Fjöl-
miðlafélagið hefur átt samskipti við
Búnaðarbankann. Vísar hann á tals-
menn félagsins um frekari upplýs-
ingagjöf. Hann geti ekki tjáð sig um
málefni annarra viðskiptavina bank-
ans.
Sigurður G. Guðjónsson átti ný-
lega fund með Árna, eða eftir að
bankinn var búinn að höfða mál á
hendur Norðurljósum. Vegna um-
mæla Sigurðar um þann fund segist
Árni geta upplýst að Sigurður hafi
verið með undir höndum tilteknar
upplýsingar sem hann hafi ekki vitað
hversu lengi hann gæti haldið frá
fjölmiðlum ef bankinn félli ekki frá
málsókn eða frekari innheimtuað-
gerðum. Aðspurður hvað hafi gerst
fleira á þessu fundi segir Árni:
„Ég get upplýst það, í ljósi þess
sem Sigurður hefur látið hafa eftir
sér, að ég sagði honum frá því hversu
alvarlega við litum á það að Norður-
ljós hefðu haldið upplýsingum um
skilmála sambankalánsins þegar
Búnaðarbankinn veitti sitt lán. Ég
gaf honum það fyllilega til kynna að
ég liti á það sem verulegt trúnaðar-
brot.“
Bankastjóri Búnaðarbankans segir að lög um bankaleynd hafi ekki verið brotin
Rannsakað hvernig skjöl kom-
ust til forstjóra Norðurljósa
Árni Tómasson