Morgunblaðið - 23.11.2002, Blaðsíða 52
MINNINGAR
52 LAUGARDAGUR 23. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Gunnar Aðils Að-alsteinsson fædd-
ist í Brautarholti í
Dölum hinn 3. sept-
ember 1926. Hann
andaðist á Sjúkra-
húsi Akraness hinn
16. nóvember síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru hjónin
Ingileif Sigríður
Björnsdóttir, f. 15.6.
1899, d. 14.6. 1977,
og Aðalsteinn Bald-
vinsson, f. 12.9. 1897,
d. 21.9. 1980. Systkini
Gunnars eru: 1)
Svafa, f. 1922, nú látin, 2) Ingólfur,
f. 1923, 3) Guðrún, f. 1924, nú látin,
4) Svanhildur, f. 1929, 5) Brynjólf-
ur, f. 1931, og 6) Emelía Lilja, f.
1934.
Gunnar kvæntist 17.6. 1950
Steinunni Árnadóttur, f. 15.5. 1929,
dóttur hjónanna Guðrúnar Einars-
dóttur, f. 7.1. 1899, d. 1995, og Árna
J. Árnasonar, f. 9.5. 1896, d. 1949.
Börn Gunnars og Steinunnar eru:
1) Sólrún, f. 25.3. 1950, gift Gylfa
Markusi Menczymski, f. 1980. b)
Gunnar Aðils, f. 1984. c) Friðrik
Árni, f. 1992. 5) Ingileif Aðalheiður,
f. 16.12. 1958, gift Magnúsi Vals-
syni, f. 2.10. 1955. Dætur þeirra
eru: a) Sigríður Aðils, f. 1982. b) Ás-
rún Ester, f. 1988. 6) Árný Guðrún,
f. 13.5. 1964, í sambúð með Guðjóni
Bjarnasyni, f. 26.2. 1963.
Gunnar ólst upp í Brautarholti.
Hann stundaði nám í Verslunar-
skóla Íslands og lauk þaðan prófi
1947. Gunnar var barnakennari og
vörubifreiðarstjóri til 1950 og
stundaði búskap á nýbýlinu Braut-
arholti II 1950–1971. Hann gegndi
ýmsum trúnaðarstörfum í sinni
sveit, var m.a. gjaldkeri Ræktunar-
sambands Suður-Dala, formaður
Sjúkrasamlags Haukdælinga og í
kirkjubyggingarnefnd Haukadals.
Hann var um nokkurra ára skeið
sláturhússtjóri í Brautarholti og
síðan í Búðardal. Árið 1971 var
hann fenginn til að taka að sér for-
stöðu fyrir sláturhúsi Kaupfélags
Borgfirðinga í Borgarnesi og
gegndi hann því starfi til 1989. Eft-
ir það stundaði hann ýmis störf hjá
sama fyrirtæki til ársins 1993, er
hann lét af störfum fyrir aldurs
sakir.
Útför Gunnars fer fram frá
Borgarneskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
Má Guðjónssyni, f.
19.3. 1943. Börn þeirra
eru: a) Sunna Björk, f.
1977, b) Gunnar, f.
1980, c) Haukur, f.
1982. 2) Hafdís, f. 8.5.
1951, gift Nikulási Á.
Halldórssyni, f. 3.5.
1946. Börn þeirra eru:
a) Gunnur Steinunn, f.
1972, gift Þorkeli Má
Hreinssyni, f. 1971.
Þau eiga tvö börn,
Nikulás Árna og Haf-
dísi Guðrúnu. b) Hall-
dór Þorsteinn, f. 1974,
kvæntur Tunu Metya,
f. 1977. c) Steinar, f. 1986. 3)
Trausti, f. 30.5. 1953, kvæntur
Ástríði Gunnarsdóttur, f. 9.10.
1953. Þeirra synir eru: a) Gunnar
Ingi, f. 1976, kvæntur Margréti
Heiðu Guðbrandsdóttur, f. 1978. b)
Bjarki, f. 1978, í sambúð með Ástu
Friðriksdóttur, f. 1978. c) Hlynur
Torfi, f. 1988. 4) Tryggvi, f. 9.3.
1956, kvæntur Elsu Friðriksdóttur,
f. 4.1. 1957. Þeirra börn eru: a)
Jenný Lind, f. 1979, í sambúð með
Það er stundum sagt að þau áhrif
sem fólk verður fyrir þegar það hittir
einhvern í fyrsta sinn ráði miklu um
samskipti þess síðar. Þannig var það
með mig þegar ég hitti Gunnar Að-
alsteinsson fyrst, fyrir bráðum 34 ár-
um. Ég var þá farinn að draga mig
eftir Sólrúnu, elstu dóttur þeirra
Steinunnar, og var boðið með þeim
þremur, Guðrúnu heitinni tengda-
móður hans og fleiri ættingjum í
Þjóðleikhúsið. Þau hjónin voru þá bú-
sett vestur í Dölum, en höfðu brugðið
sér í bæjarferð og notuðu tækfærið
til að njóta menningarinnar. Mér
fannst Gunnar strax vera eftirtekt-
arverður maður. Það var einhver
reisn yfir honum og greinilegt að
hann bar með sér sterkan persónu-
leika.
Næst hitti ég Gunnar þegar við
Sólrún fórum vestur í Brautarholt
um páskana til þess að opinbera trú-
lofun okkar og var tekið afar vel,
enda hefur einstök gestrisni verið að-
alsmerki tengdaforeldra minna alla
tíð. Mér er það ennþá minnisstætt
hvað það fór um mig þegar Sólrún
skildi mig einan eftir í stofunni hjá
Gunnari og hann fór að yfirheyra
tengdasoninn tilvonandi um allt milli
himins og jarðar. Ég var þá ungur og
róttækur eins og tíðkaðist mjög á sjö-
unda áratugnum, en hann fremur
hægfara umbótamaður. Síðar á æv-
inni varð hann þó sífellt meira fé-
lagslega þenkjandi og réð þar eðlis-
læg réttlætiskennd hans. Honum
hefur vafalaust þótt ég vera nokkuð
hvatvís í skoðunum, en það kom ekki
í veg fyrir að við gætum rætt málin í
mesta bróðerni, enda hafði Gunnar
yndi af rökræðum. Hann rökstuddi
mál sitt vel og vildi að viðmælendur
hans gerðu það líka, hvort sem þeir
voru honum sammála eða ekki
Gunnar var félagslyndur og hafði
gaman af að hitta fólk. Hann hafði sig
aldrei mikið í frammi og krafðist
engrar sérstakrar athygli. Hins veg-
ar hafði hann svo góða nærveru að
fólk laðaðist að honum. Því var það
einatt svo þegar stórfjölskyldan kom
saman og nóg var af skemmtilegu
fólki að tala við, að það endaði samt
alltaf með því að við, allir strákarnir
hans, synir og tengdasynir, vorum
komnir í hnapp í kringum hann,
ásamt ýmsum öðrum
Gunnar var vel lesinn maður og af
því að hann var bæði hrifnæmur og
einlægur varð hann oft gagntekinn af
því sem hann las. Hann velti fyrir sér
efni bókanna og ræddi það fram og til
baka. Þegar hann hafði melt það með
sér og greint kjarnann frá hisminu,
þá fyrst lagði hann það til hliðar og
fann sér eitthvað annað til að fást við.
Það að hafa búið í sveit meira en
hálfa ævina setti mark sitt á Gunnar.
Hann var sveitamaður í jákvæðri
merkingu þess orðs og var þjóðlegur
í háttum. En hann var jafnframt
markaður af þéttbýlinu, enda um-
gekkst hann marga og stjórnaði fjöl-
mennum vinnustað um langt árabil.
Gagnstætt því sem tíðkast mjög í
þéttbýli skiptir hver einstaklingur
máli í sveitinni og þannig horfðu mál-
in við Gunnari. Þau Steinunn létu sér
annt um annað fólk og gerðu sér far
um að sinna þeim sem þau töldu vera
einmana og létu þá jafnframt njóta
gestrisni sinnar.
Þau hjónin höfðu mjög gaman af
að ferðast, bæði innanlands og utan.
Á seinni árum fóru þau nokkrum
sinnum til útlanda, gjarna með Ingu
systur Steinunnar og Sigurði manni
hennar, sem var sveitungi og æsku-
vinur Gunnars.
Eitt sinn fóru þau til Finnlands
með Norræna félaginu. Þar eignuð-
ust þau góða vini, sem þau héldu
tryggð við síðan. Það varð til þess að
Gunnar fór að læra finnsku á eigin
spýtur og tókst með óskiljanlegum
hætti að ná nokkrum tökum á málinu.
Þetta gerði hann, þrátt fyrir að orða-
bækur væru ekki tiltækar og engin
kennsla stæði til boða. Hann kom
skipverjum á finnsku skipi, sem land-
aði timbri í Borgarnesi, mjög á óvart,
þegar hann gat ávarpað þá á þeirra
eigin tungumáli og hafði hann gaman
af.
Innanlands voru Dalirnir þeim
hjónum kærari en aðrir staðir og
höfðu þau alltaf jafn gaman af að fara
þar um. Fyrir þremur árum fórum
við Sólrún með þeim, ásamt Hafdísi
næstelstu dóttur þeirra og Nikulási
manni hennar, í Dalina. Við keyrðum
vítt og breitt um svæðið og gistum
tvær nætur á Stóra-Vatnshorni. Það
besta við ferðina var þó hvað við höfð-
um gaman af samverunni og langaði
okkur öll til að endurtaka ævintýrið.
Af því gat því miður ekki orðið, þar
sem sumarleyfi okkar bar ekki upp á
sama tíma. Ég minnist líka frábærr-
ar verslunarmannahelgar sem þau
eyddu með okkur Sólrúnu og strák-
unum okkar í sumarhúsi í Vaðnesi.
Oft erum við búin að rifja hana upp
og hlæja að því sem þar bar við.
Gunnar var náttúrubarn og naut
þess að bjástra úti við, hvort sem var
við gróðurstörf, kartöflurækt eða
dytta að og smíða. Honum var ein-
staklega lagið að finna sér eitthvað til
að gera og vandaði til allra verka.
Meðan hann hafði heilsu var allt
stærra í sniðum. Til dæmis smíðaði
hann safnkassa sem hann gaf vinum
og vandamönnum, reisti fallegt torf-
hús í garðinum hjá sér og ýmislegt
fleira fann hann sér til. Þegar þrekið
þraut fór hann að sauma í og eiga nú
afkomendur hans fallega púða, sem
hann saumaði og gaf í jólagjafir.
Gunnar hafði þann eiginleika að
geta glaðst yfir litlu. Fugl á grein,
köttur á ferð um lóðina eða falleg
kartöflugrös voru honum gleðigjafar.
Umhyggja fyrir dýrum var mjög
ríkjandi þáttur í fari Gunnars. Mér
finnst það dæmigert, að þegar þau
bjuggu enn í Brautarholti hændu
krakkarnir að sér hrafnsunga, Gunn-
ari til lítillar þægðar. En það breytti
því þó ekki að hann gekk ríkt eftir því
að krakkarnir sæju til þess að hrafn-
inn fengi alltaf nóg að éta. Það er líka
minnisvert hvað hann tók miklu ást-
fóstri við tík sem Ingileif dóttir hans
og hennar fjölskylda áttu og var það
reyndar gagnkvæmt, því þegar
Gunnar kom heim eftir sjúkrahús-
legu urðu miklir fagnaðarfundir hjá
þeim. Þegar tíkin drapst tregaði
hann hana mjög.
Gunnar var mikill fjölskyldumað-
ur, sem naut þess að vera samvistum
við börn sín og ættingja. Hann var
glaður í góðum hópi og var þá bæði
fyndinn og skemmtilegur. Það var
því ekki að undra að oft var líflegt í
kringum hann. Gunnar fylgdist vel
með því hvernig þeim sem voru hon-
um nákomnir vegnaði, gladdist þegar
vel gekk og sýndi skilning ef á móti
blés. Barnabörnum sínum var Gunn-
ar góður afi, hlýr og notalegur og átti
auðvelt með að ná til þeirra.
Fyrir það hvernig hann var upp-
skar hann einlæga væntumþykju
barna sinna. Það kom glöggt í ljós
eftir að hann veiktist. Þá lögðust þau
öll á eitt, svo ekki mátti á milli sjá, við
að sinna honum og vera til aðstoðar,
hvert með sínum hætti. Steinunn
tengdamóðir mín lét ekki sitt eftir
liggja í þeirri baráttu, þrátt fyrir að
vera heilsulítil sjálf. Eins og jafnan
áður stóð hún þétt við hlið hans og
sparaði ekki krafta sína við að gera
honum lífið bærilegra.
Steinunn og Gunnar voru afar
samrýnd hjón og hrifin hvort af öðru.
Þótt þau væru ólík áttu þau mjög
margt sameiginlegt. Þar má m.a.
nefna einlægan áhuga þeirra fyrir sí-
gildri tónlist. Á kvöldin sátu þau
gjarna saman, spjölluðu og spiluðu á
spil. Þau voru mjög samhent um allt
sem laut að heimilinu og bæði höfð-
ingjar heim að sækja.
Gunnar var einstaklega æðrulaus
maður og bar sig alltaf vel, þótt á
móti blési. Þessi eiginleiki hans kom
ekki síst í ljós í erfiðri baráttu hans
við krabbameinið. Hann kvartaði
aldrei og hélt sínu striki meðan stætt
var. Það er ekki ofsagt að hann hafi
lifað með reisn, allt til hinstu stundar.
Með Gunnari Aðalsteinssyni er
genginn maður sem gott er að minn-
ast og á kveðjustund þakka ég hon-
um áratuga vináttu og góðvild í minn
garð. Steinunn tengdamóðir mín hef-
ur misst mikið við fráfall hans. Ég
votta henni og öllum afkomendum
þeirra einlæga samúð mína og vona
að minningin um þennan vandaða og
góða mann verði þeim styrkur í sorg
þeirra.
Gylfi Már Guðjónsson.
Hjörtu okkar fyllast af sorg yfir
því að hafa misst þig, elsku pabbi og
tengdapabbi, og við vitum að þú kem-
ur aldrei aftur. En við erum full
þakklætis fyrir að hafa átt þig fyrir
pabba og tengdapabba. Pabba sem
stóð með manni í blíðu og stríðu.
Pabba sem átti alltaf stund til að
spjalla um alla skapaða hluti milli
himins og jarðar. Elsku pabbi, við
þökkum þér samveruna.
Ég sendi þér kæra kveðju,
nú komin er lífsins nótt.
Þig umvefji blessun og bænir,
ég bið að þú sofir rótt.
Þó svíði sorg mitt hjarta,
þá sælt er að vita af því
þú laus er úr veikinda viðjum,
þín veröld er björt á ný.
Ég þakka þau ár sem ég átti
þá auðnu að hafa þig hér.
Og það er svo margs að minnast,
svo margt sem um hug minn fer.
Þó þú sért horfinn úr heimi,
ég hitti þig ekki um hríð,
þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sig.)
Elsku mamma, missir okkar allra
er mikill, en þinn þó mestur. Við biðj-
um góðan guð að varðveita þig og
styrkja.
Hafdís og Nikulás.
Nú þegar ég sit hér og skrifa
minningu um pabba flýgur svo margt
um hugann. Pabbi var strangur upp-
alandi, en sanngjarn, og færi betur í
nútímanum að börn fyndu svolítið
fyrir slíkri festu. Pabbi var af þeirri
kynslóð sem trúði á merkingu
orðanna „orð skulu standa“ og einnig
að nýta bæri alla hluti. Oft var hlegið
dátt þegar pabbi var spurður um
óvenjulega og jafnvel ófáanlega hluti,
þá gat hann alltaf gengið að þeim í
kompunni sinni, hvort sem um var að
ræða ró eða spíss, hurðarhún eða
vinkil. Pabbi var mjög hagur í hönd-
unum, t.d listasmiður og trúr sjálfum
sér í því sem öðru, allt var rammlega
og sterklega gert, vandað og óaðfinn-
anlegt. Síðustu árin og sérstaklega
þegar sjúkdómur hans fór að taka
sinn toll og kraftar að þverra, skipti
hann á hamri og nagla og tók sér nál í
hönd. Eftir hann liggja mörg spor.
Að öðrum ólöstuðum er mér ofar-
lega í huga þakklæti fyrir ómetan-
lega vináttu pabba og Sigurðar
Markússonar. Þeir voru æskuvinir
og svilar, þar bar aldrei skugga á.
Sigurður rabbaði við pabba á hverj-
um degi í síma og stytti honum
stundir er dagarnir voru farnir að
vera langir og erfiðir.
Einnig vil ég þakka fyrir þá gef-
andi nærveru hjúkrunarkvennanna
okkar hér í Borgarnesi og fyrir um-
hyggju hjúkrunarfólksins á deild A á
Sjúkrahúsi Akraness.
Ógerningur er að tala um aðhlynn-
ingu og hjúkrun hans án þess að
nefna Árnýju systur sem var vakin
og sofin yfir velferð hans og okkur
hinum ráðgjafi í öllu er sneri að veik-
indum og hjúkrun pabba. Þar kom
fag hennar og einurð að góðum not-
um. Öll reyndum við að gera okkar
besta og gott til þess að vita að við
systkinin gengum svo vel í takt og af
fullum vilja og trúmennsku að því að
hlúa sem best að pabba og reyna að
gera honum lífið léttbærara. Þar má
ekki gleyma tengdabörnum hans. Ég
hef grun um að honum hafi fundist
hann eiga 12 börn en ekki 6.
Nokkrum dögum fyrir andlát sitt
sagði hann við mig: „Ég er auðugri
en margir mennirnir sem telja sig
ríka.“ Ég vissi hvað átt var við, og að
mamma og við börnin vorum hans
auðæfi.
Þegar upp er staðið er mér efst í
huga þakklæti til pabba fyrir okkar
sérstöku vináttu og stundir saman og
allan þann tíma sem hann varði til
þess að sinna dætrum mínum. Þær
syrgja hann sárt. Síðast en ekki síst
þakklæti til mömmu sem hefur geng-
ið hönd í hönd með pabba í 53 ár, slíkt
er fágætt, dýrmætt og fallegt. Þau
máttu ekki hvort af öðru sjá. Hún
annaðist hann af alveg sérstakri alúð
og ást í veikindum hans og vakti yfir
hverju hans spori og hélt í hönd hans
allt þar til yfir lauk. Þannig er ástin.
Hittumst heil, elsku pabbi.
Þín dóttir,
Ingileif.
Einhvern veginn sér maður föður
sinn strax frá barnsaldri sem hinn
fullkomna, stóra, sterka og náttur-
lega besta pabbann af öllum.
Nú á fullorðinsárum sé ég að pabbi
hefur svo sannarlega komist ansi ná-
lægt þessari ímynd. Pabbi hefði svo
sem ekki kært sig um að vera mærð-
ur og það geri ég ekki – hann var ein-
faldlega svona. Annað eins ljúfmenni
var vandfundið. Mikil kurteisi og
prúðmennska var honum í blóð borin.
Hann var sérstaklega góður við gam-
alt fólk og þá sem minna máttu sín og
kom fram við alla á jafningjagrund-
velli. Mömmu er sérstaklega minn-
isstætt þegar hann kom heim með
einstæðing, fárveikan af lungnabólgu
og sagði að heima hjá mömmu fengi
hann bestu hjúkrunina – og hann var
svo sannarlega ekki sá eini sem naut
umhyggju þeirra.
Eftirfarandi vísu skrifaði pabbi í
minningabókina mína:
Alla þá sem eymdir þjá
er yndi að hugga
og lýsa þeim sem ljósið þrá
en lifa í skugga.
(Ók. höf.)
Þetta segir svo margt um pabba
minn og hans lífsviðhorf.
Pabbi var mjög nákvæmur í öllu
sem hann tók sér fyrir hendur. Oft
kímdum við systkinin þegar við litum
inn í „kompuna“ hans. Þar var hver
nagli og skrúfa á sínum stað. Í gamla
daga var hann fljótur að sjá ef ein-
hver hafði komist í áhöldin hans og
var viðkvæðið þá jafnan: „Drengirnir
mínir hafa komist í þetta.“ Tilfinn-
ingar sínar tjáði hann ekki í orðum en
faðmlagið var hlýtt og umvefjandi.
Hann leit stoltur yfir hópinn sinn
þegar fjölskyldan hittist og í sumar
gladdi það hann mjög að heyra að von
væri á þriðja langafabarninu. En
stoltastur var hann af mömmu. Það
lifnaði alltaf yfir honum þegar
mamma birtist og víst var að þar sem
sást til annars var hitt skammt und-
an. Ást þeirra var einstaklega falleg
og skilyrðislaus. Ég minnist ein-
stakrar umhyggju hennar og umönn-
unar í veikindum hans, þar sem hún
vék ekki frá honum til hinstu stund-
ar.
„Aðeins sá, sem drekkur af vatni
þagnarinnar, mun þekkja hinn vold-
uga söng.
Og þegar þú hefur náð ævitindin-
um, þá fyrst munt þú hefja fjallgöng-
una.
Og þegar jörðin krefst líkama þíns
muntu dansa í fyrsta sinn.“
(Úr Spámanninum.)
Ég kveð ástkæran föður minn með
þakklæti fyrir allt sem hann var mér.
Minning hans lifir í hjarta mínu.
Nú er hans fjallganga hafin.
Árný.
Í dag er til moldar borinn ástkær
tengdafaðir minn, Gunnar A. Aðal-
steinsson. Ég kynntist honum fyrst
er ég hóf búskap með Ingileif dóttur
hans í október 1976. Síðan þá má
segja að við höfum búið í sömu götu
og mikill samgangur á milli heimila. Í
upphafi fannst mér Gunnar frekar
dulur og ekki gefa mikið af sér, en er
ég kynntist honum nánar kom í ljós
opinn og skemmtilegur maður. Hann
var mjög tryggur sínum og mjög trúr
í starfi og leik. Dætur okkar Ingileif-
ar sóttu mjög til ömmu og afa. Þar
lærðu þær að spila og tefla og mikið
höfðu þær gaman af því að smíða með
afa. Hann var mjög duglegur að
smíða í frístundum sínum, hann
smíðaði m.a. kofa í garðinn fyrir þær
ásamt ýmsu öðru. Þessar stundir
voru þeim og okkur mjög dýrmætar.
Síðustu átta árin var á heimili okkar
hundurinn Perla og var mikil vinátta
á milli þeirra tveggja, fóru þau oft
saman í göngutúra hér um bæinn og
áttu góðar stundir saman.
Oft áttum við Gunnar orðastað við
eldhúsborðið hjá þeim hjónum um
lífsins gagn og nauðsynjar, pólitík og
fjármál. Sjaldan vorum við sammála,
en þó við brýndum raust og bönk-
uðum í borð þá var alltaf endað í góðu
og helst fór maður ekki úr húsi án
þess að kyssast bless.
Að leiðarlokum vil ég þakka frá-
bær kynni í rúman aldarfjórðung og
bið góðan Guð að blessa Steinunni og
gefa henni styrk í þeirri sorg er hún
upplifir nú.
Magnús Valsson.
Nú er Gunnar, bróðir minn, farinn
frá okkur til hins óþekkta. Minning-
GUNNAR A.
AÐALSTEINSSON