Morgunblaðið - 23.11.2002, Síða 57
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. NÓVEMBER 2002 57
ÉG hef ekki lagt í vana minn að
gera athugasemdir við það sem skrif-
að er um bækurnar mínar. Fólki er
vitaskuld frjálst að hafa sínar skoð-
anir. Stöku sinnum bregður manni
svolítið, ef ósanngirni eða misskiln-
ingur er á ferðinni. En svo bítur mað-
ur á jaxlinn og hristir það af sér.
En miðvikudaginn 13. nóvember
skrifar Sigrún Klara Hannesdóttir
um nýútkomna bók mína, Út í blám-
ann, í bókablað Morgunblaðsins. Eða
telur sig gera það. Henni ferst hins
vegar ekki betur en svo að hún stend-
ur í þeirri meiningu að bókin heiti: Út
í bláinn og kynnir hana með því nafni
fyrir lesendum sínum. Mér fannst
þetta afar sérkennilegt því satt best
að segja hélt ég að titillinn væri þrung-
inn merkingu og hann átti að gefa tón-
inn fyrir verkið. Síst af öllu átti ég von á
að lesendum fyndist heiti bókarinnar
„út í bláinn“.
Ástæða þess að ég geri undantekn-
ingu og gríp nú til pennans til varnar
verki okkar Freydísar Kristjánsdóttur,
því hún á þar ekki lítinn hlut, er sú, að
sá sem um vélaði er vörður bóka lands-
ins. En hvorki það né mikill lærdómur
verður trygging fyrir marktæku viti í
ritdómi þegar lesandinn vandar sig
ekki þá vitundarögn að geta farið rétt
með það sem máli skiptir, hefur ekki
lagt eyrað við textanum.
Það er ekki nóg með að Sigrún
Klara, doktor í bókasafnsfræðum, viti
ekki hvað bókin heitir sem hún tekur
að sér að gagnrýna, heldur hefur
einnig farið fram hjá henni að það séu
myndir í henni, ekki færri en tuttugu
og þrjár, auk bókarkápunnar. Gullfal-
legar myndir Freydísar Kristjáns-
dóttur eru þó óaðskiljanlegur hluti af
verkinu og falla að efni og atburðum
hvers kafla. Má það vera mikil blinda
að sjá ekki myndirnar þær. Og það er
óvirðing við listamanninn að láta
þeirra í engu getið.
Sigrún Klara segir mér mistakast
að skapa „verulega spennu í ævintýr-
ið sem gert hefði bókina meira aðlað-
andi fyrir lesendur“. Ég fullvissa
hana um að verk mitt átti aldrei að
verða reyfari. Satt best að segja
finnst mér það furðuleg óskammfeilni
að ganga út frá spennusöguviðmiðun
sem einhvers konar algildi, en það
sýnir ef til vill viðhorf ritdómarans til
barnabóka. Bókin, Út í blámann,
fjallar ekki um baráttu við samvisku-
lausa dópsala eða eltingaleik við
óþokka og bófa með tilheyrandi skot-
hríð. Hún er óður til blámans, ís-
lenskrar náttúru og fugla himinsins
og er ætlað að veita lesendum innsýn í
sköpunarverkið með fugls augum.
Reyndar tala fuglarnir í bókinni hver
sína mállýsku, breyta ófáum orðatil-
tækjum og laga að sínum veruleika.
En á þær tungur er gagnrýnandi
heldur ekki læs.
Erfitt er að skilja hvers vegna Sig-
rún Klara Hannesdóttir landsbóka-
vörður sýnir þessari bók okkar Frey-
dísar þá lítilsvirðingu sem raun ber
vitni. Maður skyldi halda að virðing
fyrir bókum sæti í fyrirrúmi hjá þeim
sem falið hefur verið að geyma bóka
landsins. En ef til vill á það aðeins við
um hinar virðulegu og stóru bækur
sem standa í röðum með veggjum í
hinu háa safni.
Aðgát skal þó höfð, líka í nærveru
lítilla fugla.
Út í blámann
Eftir Eystein
Björnsson
Höfundur er rithöfundur.
Opið bréf til
dr. Sigrúnar
Klöru Hann-
esdóttur
lands-
bókavarðar.
virðingu og sjálfsstjórn. Ég dáist að
því unga fólki sem tilbúið er að
leggja spilin á borðið og opinbera
það hörmungarlíf sem það lifir og lof
skilið fyrir að vera tilbúið að rekja
harmsögur þeirra fjölskyldna þar
sem eiturlyf hafa lagt börn þeirra að
velli. Við verðum öll að leggja okkar
lóð á vogarskálarnar til þess að
sporna við þessari óheillaþróun, eit-
urlyfjum, ógninni miklu. Það eru
uggvænleg tíðindi að í ljós hefur
komið að næsti markhópur eitur-
lyfjasala er grunnskólanemendur.
Við verðum svo sannarlega öll að
vera á verði, foreldrar, kennarar,
nemendur og aðrir íbúar þessa
lands.
Ég hvet alla sem möguleika eiga á
að sjá kvikmyndina „Hættu áður en
þú byrjar“. Forráðamenn Marita,
sem eru Lögreglan í Reykjavík, Fé-
lagsþjónustan í Reykjavík og Marita
á Íslandi, eiga mikinn heiður skilinn
fyrir framtakið.
Höfundur er alþingismaður.
Mörkinni 3, sími 568 7477
www.virka.is
Opið mán.-fös. frá kl. 10-18 og laugard. frá kl. 10-14
Falleg efni
í jólaföt
barna
AUGLÝSINGADEILD
netfang: augl@mbl.is eða sími 569 1111
Aðventuhringir úr smíðajárni
bæði fyrir stór og lítil kerti, verð frá kr. 3.900
Iðnbúð 1., Garðabæ, sími 565 8060
Gjafavörur - Gardínustangir - Sérsmíði