Morgunblaðið - 15.01.2003, Blaðsíða 35

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 15. JANÚAR 2003 35
✝ Steinar Axelssonmatsveinn og
bryti fæddist 4. apríl
1925. Hann lést á
Borgarspítalanum
17. desember síðast-
liðinn. Móðir Steinars
var Jónína Kristjáns-
dóttir, f. 3. des. 1893,
d. 2. des. 1965. Móð-
urætt Steinars er
annarsvegar gegnum
Kristján afa í Kuml í
Grunnavík, Leiru-
fjörð og Hrafnsfjörð
innst í Jökulfjörðum
og hinsvegar í gegn-
um Stefaníu til Ísafjarðar, Önund-
arfjarðar og að hluta í Kollafjörð á
Ströndum (Kollafjarðarætt). Afi
Stefaníu var Jón Einarsson skip-
stjóri í Önundarfirði, bróðir Magn-
úsar sem voru frumkvöðlar í út-
gerð á Vestfjörðum. Faðir
Steinars var Axel H. Samúelsson,
málarameistari, f. 13. sep. 1890, d.
30. okt. 1953. Föðurætt Steinars
er úr Reykjavík og Dalasýslu og af
Snæfellsnesi. Föðuramma Stein-
ars, Anna, kennd við Stórakamb
var gift Samúel afa Steins sem var
járnsmiður, hún átti 2 önnur börn
með sitthvorum manninum, Guð-
mundur Jónsson skó-
smiður í Reykjavík
og Karl J. Granz, tré-
smiður og málara-
meistari. Axel faðir
Steinars lærði mál-
araiðn hjá hálfbróð-
ur sínum Karli J.
Granz. Í föðurætt má
því segja að Steinar
sé komin af hand-
verksmönnum.
Systkini Steinars
voru Anton G. Axels-
son flugstjóri og Sig-
ríður Axelsdóttir
sem bæði létust 1995.
Steinar hóf sjómennsku árið
1941 sem aðstoðarmatsveinn á
togaranum Gulltopp í eigu Kveld-
úlfs. Hann var næstu 45 árin á
ýmsum fiskiskipum og farskipum.
Steinar nam matreiðslu í Hótel og
veitingaskóla Íslands. Steinar
hætti til sjós árið 1989. Eftir að
hann hafði tekið pokann sinn þá
miðlaði hann af reynslu sinni á
sjónum í Sjóminjasafni Íslands í
Hafnarfirði og á Árbæjarsafni.
Steinar fékk heiðurspening sjó-
mannasamtakanna árið 2000.
Útför Steinars var gerð í kyrr-
þey að ósk hins látna.
Steinar fæðist í Reykjavík inn í
upphaf kreppunar. Foreldrarnir fá-
tækir og fráskildir og börnin þrjú.
Anton bróðir Steinars segir í bréfi að
þau systkini hafi því þurft að taka til
hendinni til að létta undir strax frá
barnæsku. Litla fjölskyldan barðist
áfram til að láta endana ná saman.
Fjölskyldan hafði mjög tíð vista-
skipti að sögn Antons bróður Stein-
ars, 10 – 15 sinnum. Í eitt skipti sat
móðirin með börnin sín á búslóðinni
úti á gangstétt eftir að hafa verið
borin út. Þau systkini töluðu þrátt
fyrir þessa erfiðleika fallega um sína
barnæsku, mikið af frændfólki sem
hugsanlega gerði lífið auðveldara. Í
byrjun stríðs fer að rofa til, Anton
bróðir kominn í fasta vinnu og fer
síðan til Kanada í flugnám. Árið 1941
verður breyting á högum Steinars er
hann ræðst sem aðstoðarmatsveinn
á bátinn Gulltopp í eigu Kveldúlfs frá
Reykjavík. Hvort þetta var eitthvað
sem Steinar langaði að starfa við er
ekki vitað en víst er að þetta treystir
mjög tekjugrunn fjölskyldunnar.
Og út á Íslandsmið
með sólu sigldum við,
hið salti drifna lið.
(Jóh. úr Kötlum.)
Raunveruleikinn á sjónum var lík-
lega annar, langar vökur og hættur
allt um kring vegna stríðsins. Á
næstu árum urðu tíð vistaskipti hjá
Steinari yfir á Garðar, Óla Garða,
Jón Baldvins, Þorkel mána, Pétur
Halldórsson, Þormóð goða, Bjarna
riddara, Helgafell og Mælifell, svo
nokkuð sé nefnt. Á þeim 45 árum
sem hann var til sjós var hann lík-
lega á einum 20 – 30 skipum og bát-
um gerðum út frá mismunandi stöð-
um allt í kringum landið. Steinar
hætti til sjós vegna veikinda árið
1989 en starfaði um nokkrra ára
skeið hjá Björgun í Reykjavík.
Eftir að Steinar flytur í land, þá
sem fyrr tollir hann ekki lengi á
hverjum stað en að lokum fékk hann
góða íbúð á Norðurbrún 1 í Reykja-
vík. Þar kynntist Steinn góðum íbú-
um og starfsfólki sem senda honum
miklar þakkir fyrir frábæra samveru
á undanförnum árum.
Mín kynni af Steinari spanna mína
ævi þó kynnin hafi orðið nánari eftir
að hann kom í land fyrir ríflega 10
árum. Líf Steinars einkennist mjög
af tíðum vistaskiptum og mér reikn-
ast til að hann hafi búið eða verið á
sjó á 50 mismunandi stöðum/skipum.
Hann festi illa rætur og flutti sig
stöðugt um set eins og sjómaður sem
leitar nýrra miða. Hann safnaði því
litlum veraldlegum eignum og má
segja með sanni að allt hans hafur-
task hafi rúmast í einum sjómanns-
poka.
Forfeður Steinars voru hand-
verksmenn, bændur og sjómenn.
Honum var margt til lista lagt bæði
sem snýr að sjónum eins og komið
hefur fram og eins átti hann auðvelt
með að skera út og mála. Hann var
tónelskur og átti góða vini sem tóku
upp músik fyrir hann, sem þeir héldu
að víkkaði hans tónlistareyra.
En líf Steinars markaðist mjög af
þeim sjúkdómum sem hann þurfti að
berjast við. Hann þjáðist af astma,
sykursýki og veiku hjarta. Hann tók
hverjum degi með æðruleysi og trúði
því statt og stöðugt að læknarnir lög-
uðu hann eins og hann orðaði það
sjálfur. Hann varð þó að gefa eftir
rétt fyrir jól. Hann var loksins kom-
inn á leiðarenda og í endanlega höfn,
ekki fleiri vistaskipti.
Á síðustu tíu árum hefur vinátta
okkar frændanna styrkst með
hverju árinu. Þessi hrjúfi maður að
því mér fannst í æsku var hlaðinn
góðmennsku og velvild. Hann gerði
ekki miklar kröfur á sitt umhverfi og
var að því virðist alltaf sáttur. Ég
mun bera með mér áfram góðar
minningar um góðan vin og félaga.
Að lokum eftir langan, þungan dag,
er leið þín öll. Þú sest á stein við veginn,
og horfir skyggnum augum yfir sviðið,
eitt andartak.
Og þú munt minnast þess,
að eitt sinn, eitt sinn, endur fyrir löngu
lagðir þú upp frá þessum sama stað.
(Steinn Steinarr.)
Úlfar Antonsson.
Elsku Steini frændi.
Hin langa þraut er liðin,
nú loksins hlauztu friðinn,
og allt er orðið rótt,
nú sæll er sigur unninn,
og sólin björt upp runnin
á bak við dimma dauðans nótt.
Fyrst sigur sá er fenginn,
fyrst sorgar þraut er gengin,
hvað getur grætt oss þá?
Oss þykir þungt að skilja,
en það er Guðs að vilja,
og gott er allt, sem Guði’ er frá.
Nú héðan lík skal hefja,
ei hér má lengur tefja
í dauðans dimmum val.
Úr inni harms og hryggða
til helgra ljóssins byggða
far vel í Guðs þíns gleðisal.
(Valdimar Briem.)
Elsku frændi, hafðu þökk fyrir
allt. Alltaf þegar við kvöddumst
sagðir þú „Blessyou“ vina, svo nú að
leiðarlokum segi ég Blessyou vinur.
Starfsfólki og íbúum Norðurbrún-
ar 1 í Reykjavík þökkum við innilega
vinsemd og hlýju.
Anna Sigríður Guðmundsdóttir,
Reynir og Guðrún Edda,
Stykkishólmi.
STEINAR
AXELSSON
Leiðir okkar Andra
lágu saman er við vor-
um báðir að hefja leik-
listarnám við The
Webber Douglas Aca-
demy í London árið 1978. Við hittum
hvor annan á hverjum degi í skól-
anum og öðru hverju þar fyrir utan
og urðum strax góðir kunningjar.
Síðasta hálfa árið sem ég dvaldi í
London leigðum við síðan saman sitt
herbergið hvor hjá Steinunni Bjarna
og manni hennar Douglas Cumins og
urðu þá samskipti okkar enn nánari.
Það var alltaf líf og fjör í kringum
Andra. Hann var næmur, lífsglaður,
fjölhæfur og gæddur óþrjótandi lífs-
þorsta – með auðugt ímyndunarafl,
svo auðugt að það hóf hann stundum
á flug og fannst mér ég stundum
ANDRI ÖRN
CLAUSEN
✝ Andri Örn Clau-sen sálfræðingur
fæddist í Reykjavík
25. febrúar 1954.
Hann lést í hjúkrun-
arheimilinu Skóg-
arbæ í Reykjavík 3.
desember síðastlið-
inn og var útför hans
gerð frá Kópavogs-
kirkju 10. desember.
eiga fullt í fangi með
fylgja honum eða toga
hann niður á jörðina
aftur. Hann naut þess
út í ystu æsar að um-
gangast fólk og var í
essinu sínu innan um
hóp af fólki þar sem
hann var miðpunktur-
inn – segjandi sögur.
Við brölluðum ýmislegt
saman þá sjaldan okk-
ur gafst tóm til sakir
mikilla anna í skólan-
um. Seinna unnum við
saman í Þjóðleikhúsinu
og stunduðum nám um
sama leyti í Háskólanum.
Lítið grunaði mig þegar við hitt-
umst yfir kaffibolla í Kringlunni
sumarið 2000 að það yrðu okkar
hinstu fundir. Þú varst með bros á
vör að vanda og við rifjuðum upp
samverustundir frá London. Nú hitti
ég fyrir þroskaðan og yfirvegaðan
einstakling sem hafði nýverið fengið
stöðu sálfræðings við Landspítal-
ann, en alltaf var þó stutt í brosið.
Við töluðum um að gaman væri að
fara aftur til London og létum síðan
báðir verða af því og gistum þá hjá
Douglas eða „Dagga“ – því miður
ekki á sama tíma heldur hvor á eftir
öðrum.
Seinna fékk ég þær hörmulegu
fréttir að þú ættir við alvarleg veik-
indi að stríða. Aldrei varð úr því að
ég heimsækti þig þótt mér yrði alltaf
hugsað til þín öðru hvoru. Um leið og
ég kveð og þakka þér samfylgdina
kveð ég góðan dreng.
Ég óska fjölskyldu þinni dýpstu
samúðar en vona samt að fljótt birti
til og stutt verði í brosið hjá þeim
eins og alltaf hjá þér.
Kristján Viggósson.
Við Andri áttum báðir heima á
Kársnesbrautinni. Ég keypti af hon-
um minn fyrsta gítar, og hann
kenndi mér að spila á hann. Í töfra-
heimi Andra var allt mögulegt. Mér
eru sérstaklega minnisstæð í upp-
hafi vináttu okkar Andra þau skipti
sem við félagarnir fórum saman í
róður út á Fossvoginn í litlum bát,
fjórtán ára peyjarnir. Við tókum
gjarnan gítara og lagahefti með. Í
lagaheftinu voru m.a. fersk lög eftir
Bítlana, Beach Boys, Creedence og
Simon og Garfunkel. Það var gjarn-
an farið í land í Nauthólsvík. Ölvaðir
af eldmóði bítlaæðisins héldum við
þar tónleika fyrir máf og kríu. Í
minningunni sé ég hvernig Naut-
hólsvíkin ljómaði öll af töfratónum
þessara ungu flytjenda, sem létu ljós
sitt skína í kappi við kvöldsólina. Við
áttum staðinn! Nauthólsvíkin lá fyrir
fótum okkar á sama sjálfsagða hátt
og Nauthólsvíkin var allur heimur-
inn – þessi augnablik í kvöldkyrrð-
inni. Við vorum æðislegir.
Nær tilfinningunni að vera heims-
frægir og dáðir um víða veröld var
ekki hægt að komast. En þrátt fyrir
ótvíræða hæfileika, góðan ásetning
og áheyrendur sem komust allir á
flug við áheyrnina urðum við fé-
lagarnir samt aldrei heimsfrægir.
Engu að síður megnaði töframáttur
Andra að gefa okkur þennan litla
smjörþef af heimsfrægðinni í ævi-
langt nesti. Og snilld okkar í tónum
mun ávallt óma í Nauthólsvíkinni –
ef grannt er hlustað.
Það er mikill missir í þessum
trygglynda töframanni sem Andri
var. Við æskuvinirnir höfum saknað
hans mikið úr hópnum eftir áfallið.
Það er okkur léttir í sorginni að nú
megi búa Andra betri vist í björtustu
minningum okkar sem þekktu hann.
Andri á stóran þátt í að gylla og
gæða töfrum þær æskuminningar
sem með okkur vinunum verða æ
meir lifandi eftir því sem aldurinn
færist yfir. Við viljum því, æskuvin-
irnir, þakka Andra samfylgdina og
jafnframt votta aðstandendum hans
okkar dýpstu samúð.
Doddi úr Vör og sameiginlegir
æskuvinir – enginn nefndur, enginn
gleymdur.
Þórólfur.
✝ Katrín Ellerts-dóttir fæddist í
Reykjavík 21. febr-
úar 1922. Hún lést á
heimili sínu í Reykja-
vík sunnudaginn 5.
janúar síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Ellert Jóhann-
esson, búfræðingur
frá Ólafsdal og kenn-
ari þar, f. 2. sept.
1869, og kona hans
Sigurlaug Kristjáns-
dóttir, f. í Saurbæ í
Dalasýslu 11. des.
1883. Systkini Katr-
ínar sem lifðu voru Ástríður, hús-
freyja að Laugavegi 17 og Sigurð-
ur, lengi afgreiðslumaður hjá
Akraborg, bæði látin
fyrir allmörgum ár-
um.
Katrín starfaði um
árabil sem skrif-
stofumaður hjá
Lyfjaverslun ríkis-
ins. Hún fluttist til
Danmerkur árið
1971 og bjó þar með
manni sínum Niels
Jörgensen, áður
kaupmanni í Goða-
borg, meðan hann
lifði, en fluttist á ný
til Reykjavíkur árið
1988.
Útför Katrínar verður gerð frá
Fossvogskapellu í dag og hefst at-
höfnin klukkan 10.30.
Kynslóðir hverfa og nú hefur
elskuleg frænka okkar Katrín kvatt,
síðust systkina sinna og fjölmargra
frændsystkina af sömu kynslóð.
Katrín fæddist í Reykjavík og ólst
þar upp. Katrín bjó lengi með móð-
ur sinni Sigurlaugu, en faðir hennar
lést áður en hún var af barnsaldri.
Kjörin voru kröpp og langskólanám
utan seilingar þó að Katrínu hafi þá,
og alla tíð síðan, þyrst í nám.
En hún var iðin og dugleg og
ávann sér hvarvetna virðingu fyrir
nákvæmni og dugnað í lífi sínu og
starfi. Katrín kynntist Niels Jörg-
ensen dönskum manni sem sest
hafði að á Íslandi og hafið verslun í
Goðaborg við Óðinsgötu. Þar áttum
við frændsystkinin góðan vin og
undum því bærilega að uppáhalds-
frænkan og Niels rugluðu saman
reytum sínum.
Sem börn nutum við þess að
heimsækja ömmu og Kötu á Óðins-
götu, enda bjuggum við í næsta ná-
grenni og stutt að fara í ,,mjólk og
köku“. Síðan liðu árin og minningar
af samvistum við Katrínu og Niels
taka við. Heimsóknir í sumarbústað
að Litlafelli í Kjós eða ,,Lillefell“
eins og húsbóndinn kallaði sælureit-
inn, voru tíðar og unaði líkastar. Þá
voru móttökurnar ekki amalegar á
heimili þeirra í Danmörku eftir að
þau fluttust þangað. Og yndislegar
voru samverustundirnar með Katr-
ínu eftir að hún flutti heim og bjó
um sig í fallegu íbúðinni í Sólheim-
um.
Ást, tryggð og umhyggja Katr-
ínar fyrir frændsystkinum og þeirra
börnum, mágkonu og gömlum vin-
um var mikil. Katrín var hæglát og
afar hógvær, skopskynið mikið, en
skaphöfnin rík og skoðanir hafði
hún oft mjög ákveðnar. Hún fylgd-
ist glöggt með stjórnmálum og naut
m.a. beinna útsendinga sjónvarps
frá Alþingi. Þar átti hún sína uppá-
haldsmenn og að sama skapi var
henni í nöp við aðra. Mátti vart
nefna ákveðin nöfn svo henni ekki
rynni svolítið í skap og léti í ljós
skoðun sína á þeim. Katrín las
ógrynni af bókum og ljóð kunni hún
utanbókar í heilum bindum. Nýverið
hafði hún sett sig nokkuð inn í
verkMegasar og tekið hann í góða
sátt. Merkjum við af því ævilanga
þörf og vilja til að læra, auka við sig,
staðna ekki.
Við söknum Katrínar hvert með
sínu móti en erum sammála um að
hugrenningar Halldórs Laxness, úr
munni Álfgríms í Brekkukotsannál
muni um ókomin ár minna okkur á
þá nærveru sem við fundum af
Katrínu frænku okkar: „Enn þann
dag í dag þá finst mér oft eins og
hurð standi á hálfa gátt einhvers-
staðar skáhalt við mig eða á bakvið
mig; ellegar jafnvel beint fyrir
framan mig; og hann afi minn sé þar
inni, eitthvað að duðra.“
Systkinabörnin.
KATRÍN
ELLERTSDÓTTIR
Afmælis- og minningargreinum má skila í tölvupósti, netfangið er minning@mbl.is, svar er
sent sjálfkrafa um leið og grein hefur borist. Ef greinin er á disklingi þarf útprentun að
fylgja. Nauðsynlegt er að símanúmer höfundar og/eða sendanda (vinnusími og heimasími)
fylgi með. Þar sem pláss er takmarkað getur þurft að fresta birtingu greina, enda þótt þær
berist innan hins tiltekna frests. Nánari upplýsingar eru á mbl.is. Um hvern látinn ein-
stakling birtist formáli og ein aðalgrein af hæfilegri lengd á útfarardegi, en aðrar greinar
skulu ekki vera lengri en 300 orð, u.þ.b. 1.500 slög (með bilum) eða um 50 línur í blaðinu (17
dálksentimetrar). Tilvitnanir í sálma eða ljóð takmarkast við eitt til þrjú erindi. Einnig er
hægt að senda örstutta kveðju, HINSTU KVEÐJU, 5–15 línur, og votta virðingu án þess að
það sé gert með langri grein. Greinarhöfundar eru beðnir að hafa skírnarnöfn sín en ekki
stuttnefni undir greinunum.
Sérfræðingar
í blómaskreytingum
við öll tækifæri
Skólavörðustíg 12,
á horni Bergstaðastrætis,
sími 551 9090.