Morgunblaðið - 07.03.2003, Page 37
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 7. MARS 2003 37
hjá afa og ömmu í Bogahlíð, því ég
bjó þar meira og minna á mínum
bernsku- og unglingsárum og sam-
band mitt við afa og ömmu er
órjúfanlegur hluti af æskuminning-
um mínum.
Afi sagði oft við mig: „Manstu,
Netta mín, þegar við dönsuðum
saman þegar þú varst lítil? Ef til
vill man ég ekki öll danssporin okk-
ar, en það má segja að við höfum
dansað saman meira eða minna í
gegnum lífið því ég var „Nettan“
hans afa, eins og hann kallaði mig,
alla tíð.
Afi og amma reyndu eftir
fremsta megni að veita mér hið
besta veganesti út í lífið og mennt-
un var eitthvað sem alltaf var efst á
baugi. Alveg frá upphafi hefur afi
fylgt mér menntaveginn og fyrstu
sporin fylgdi hann mér yfir Miklu-
brautina í Ísaksskóla. Síðar sendi
afi mig í málaskólann Mími til að
læra ensku, því hann vissi að það
myndi skipta miklu máli að kunna
vel ensku. Afi var vanur að líta til
framtíðarinnar og lengi var það
draumur hans að leið mín lægi svo í
Menntaskólann við Hamrahlíð því
þá væri nú stutt að koma í mat og
kaffi til afa og ömmu í Bogahlíð-
inni. Þetta varð ekki að veruleika,
því ég fór í aðra skóla. Afi vildi allt-
af að ég fetaði menntaveginn og
varð það honum til mikillar gleði að
heyra af áframhaldandi námi mínu,
sem hann fylgdist náið með.
Þrátt fyrir háan aldur er ekki
nema rúmt ár síðan afi hætti að
vinna sem húsvörður í Suðurveri,
um það leyti er þau amma fluttust
á Dalbrautina. Í minningunni finnst
mér eins og afi hafi átt Suðurver
því þannig hugsaði hann um það.
Mínar fyrstu minningar bundnar
við þann stað er þegar ég kom í
strætó á laugardögum að þrífa í
Suðurveri með afa. Afi kom niður á
Miklubraut til að taka á móti mér
og ég vinkaði þegar ég sá hann
gengum rúðuna á strætó, síðan
gengum við saman upp eftir, hönd í
hönd, hann sínum stóru skrefum og
ég valhoppandi. Við komum iðulega
við í Bogahlíðinni hjá ömmu og
fengum nýsteiktar kleinur eða eitt-
hvað álíka áður en við héldum í
þrifin. Afi kenndi mér strax réttu
handtökin við hvert starf sem hann
fékk mér þar og aldrei talaði hann
um að ég ynni verkið ekki nógu vel,
eða að börn gætu ekki gert hlutina
með sér. Að loknum þrifum fengum
við okkur stundum ís í ísbúðinni.
Laugardagarnir okkar afa voru
notalegir, eins og svo margir aðrir
dagar sem við áttum saman. Þessir
laugardagar urðu síðan dagarnir
okkar eftir að ég fluttist í Breið-
holtið ásamt móður minni.
Mörg myndbrotin hrannast upp í
huganum, því af mörgu er að taka.
Ég minnist þess er ég gekk einn
vetur í frakkanum hans afa, fékk
skjalatöskuna hans sem skólatösku
og einnig þegar við fórum saman
að taka upp kartöflur, svo fátt eitt
sé nefnt. Eftir að ég hóf framhalds-
skólanám fluttist ég aftur til afa og
ömmu. Eitt minningarbrotanna á
þeim tíma er þegar ég kem að afa
einn morguninn vera að setja
mannbrodda á kuldaskóna mína,
því hann vildi ekki að ég dytti í
hálkunni á leið í skólann. Þannig
var hann afi minn, hann var alltaf
að hugsa um aðra.
Við Kristján hófum búskap okk-
ar í kjallaranum hjá afa og ömmu,
eins og svo margir aðrir í þessari
fjölskyldu. Þegar kom að því að við
tókum þá ákvörðun að flytjast
norður í Laugar spurði afi okkur
hvort við þyrftum að taka allt okk-
ar dót með, ef við yrðum bara einn
vetur. Sjálfsagt vissi afi eins og ég
að við myndum ekki sjást eins oft
ef ég flytti svo langt í burtu með
allt mitt dót, en árin liðu og við er-
um enn búsett á Laugum. Síðast-
liðið haust var ég ásamt yngri dótt-
ur minni búsett í Reykjavík vegna
náms og gafst þá oft færi á að fara
til afa og ömmu á Dalbrautina og
er ég þakklát fyrir þær stundir.
Líkt og aðrar litlar stúlkur í þess-
ari fjölskyldu hændist Hugrún
Birta, yngri dóttir mín, strax að
langafa sínum, einnig eldri börnin
mín því þegar þau hafa farið ein
suður til Reykjavíkur á íþróttamót
hefur alltaf verið fastur liður hjá
þeim að koma við hjá langafa og
langömmu.
Afi hafði sérstakt lag á að laða
fram það besta í fari hver manns.
Hann hugsaði um okkur hvert og
eitt á sinn einstaka hátt og brýndi
fyrir okkur að varast hinar ýmsu
hættur sem gætu orðið á vegi okk-
ar. Þær ráðleggingar sem afi hefur
veitt hverju sinni eru gulls ígildi og
er oft vitnað til. Afi var mikill
áhugamaður um bíla og hafa flestir
bílar sem keyptir hafa verið í þess-
ari ætt verið bornir undir dóm afa,
því æði oft heyrðist þegar einhver
var í bílaviðskiptum: „Er afinn bú-
inn að sjá bílinn?“ eða: „Er afinn
búinn að sjá íbúðina?“ ef um íbúða-
kaup var að ræða.
Afi var mikið snyrtimenni og
báru allir hans hlutir og umhverfi
þess merki og engir hlutir fengu að
vera í ólagi. Fréttaáhugi hans fór
ekki framhjá neinum og eflaust eru
þeir fáir fréttatímarnir sem hann
ekki hlustaði eða horfði á. Það kom
stundum fyrir þegar komið var í
heimsókn til afa og ömmu að marg-
ar stöðvar voru í gangi í einu og
varla var hægt annað en brosa, því
hann afi ætlaði ekki að missa af
fréttunum. Enda var ekki komið að
tómum kofunum hjá honum er kom
að þjóðfélagsmálum, því hann var
vel að sér í öllu því sem verið var
að fjalla um hverju sinni, alla tíð,
hvort sem það voru stjórnmál,
skólamál eða annað. Afi hafði gott
lag á að tala um það málefni sem
hæfði hverjum og einum er spjall-
aði við hann. Afi var mikið ljúf-
menni sem aldrei brýndi raust og
var alltaf tilbúinn að rétta hjálp-
arhönd.
Nú í dag kveð ég afa minn hinsta
sinni og ég og fjölskylda mín þökk-
um afa mínum samfylgdina í gegn-
um lífið. Um leið bið ég algóðan
Guð að umvefja og styrkja hana
ömmu mína í sorg sinni því afi og
amma voru hvort öðru styrkur og
stoð og mjög svo samrýnd.
Elsku afi, þrátt fyrir að sökn-
uðurinn sé sár get ég ekki annað en
þakkað Guði fyrir að ég skyldi geta
komið og heimsótt þig á spítalann
rétt áður en þú kvaddir þennan
heim. Ég tók í hönd þér, talaði við
þig og sagði þér að ég væri komin
að norðan. Mér fannst þú ekki í
fyrstu heyra neitt til mín, en ég
reyndi aftur og fann þá að þú
hreyfðir fingurna í hendi minni. Ég
vona innilega að þú hafir vitað að
ég var hjá þér. Megir þú hvíla í
Guðs friði.
Vertu sæll, elsku afi, og þakka
þér fyrir allt.
Ragna Heiðbjört.
Elsku afi, nú ert þú farinn. Sárt
er að missa þig en minningarnar
um þig eiga alltaf eftir að lifa
áfram í huga okkar.
Þakklæti er okkur systrunum
efst í huga þegar við kveðjum þig,
elsku afi, því margs er að minnast
og gleðjast yfir öllum þeim stund-
um sem við fengum að njóta með
þér.
Þegar við lítum til baka þá rifjast
upp hversu gott var að koma til þín
og ömmu í hlýjuna í Bogahlíðina,
bæði þegar við vorum litlar og
fengum að gista og seinna þegar
við vorum byrjaðar í skóla og kom-
um við hjá ykkur til að fá kakó og
hlýja okkur hjá þér og ömmu.
Margt skemmtilegt brösuðum
við systurnar með þér, afi, þegar
við gistum. Er fyrst að minnast
þess að fyrstu strætóferðirnar sem
við fórum voru til ykkar og stóðuð
þið amma í strætóskýlinu tilbúin að
taka á móti okkur, þetta þótti okk-
ur merkilegt að geta farið einar til
ömmu og afa í strætó. En núna er
einmitt Ásdís litla að læra á strætó
til að geta heimsótt ömmu. Manstu
hvað okkur fannst svo spennandi
að fá að fara niðrí geymslu hjá þér
þar sem þú hafðir sankað að þér
öllu mögulegu, það var eins og að
koma í annan heim og fá að gramsa
þar, og oftar en ekki komum við
heim til mömmu og pabba með
reimar í skóna, kaffibrúsa, gamla
hatta af þér og videohulstur, allt
áttir þú í geymslunni þinni, afi. Svo
þegar geymsluferðin var búin þá
fórum við í kapphlaup upp stigana,
og með árunum þá fórum við að
vinna þig í kapphlaupinu. Þú leyfð-
ir okkur svo að raða frímerkjunum
þínum og flokka ruslpóstinn og há-
punkturinn var svo að fá að fara
með þér í Suðurver til að læsa á
kvöldin, en allt voru þetta mikil
ábyrgðarverkefni fyrir litlu dúfurn-
ar þínar, en það kallaðirðu okkur
þegar við vorum litlar. Svo horfð-
um við á laugardagsmyndina sam-
an um kvöldið og fengum við að
vaka miklu lengur en heima. Í
seinni tíð vorum við vanar að labba
með þér í Suðurver á sunnudögum
til að skúra og ryksuga því við vild-
um létta undir með þér. Þá var
notalegt að geta spjallað saman á
göngunni um daginn og veginn og
beið svo amma heima alltaf með
einhverja hressingu.
Fastur liður í jólaundirbúningn-
um hjá okkur var að koma til þín
og ömmu og fá að skreyta jólatréð
og setja upp kirkjuna. Ekki má
gleyma molunum sem þú áttir allt-
af í skápnum, sem við settum í
hjartapokana, en við föndruðum þá
með ömmu. Lítið var þó eftir af
molunum á jólunum sjálfum því við
mauluðum þá alltaf í laumi.
Svo fluttuð þið á Dalbrautina, því
erfitt var orðið fyrir ykkur ömmu
að vera í Bogahlíðinni. En alltaf var
þó gott að koma til þín, afi, lesa
með þér blöðin og flokka póstinn
fyrir þig og spurðir þú ætíð hvern-
ig okkur gengi í skólanum og
hvernig Hirti og Gumma gengi
líka. Gott er að vita, elsku afi, að þú
varst frekar heilsuhraustur alla
þína daga og þó að í seinni tíð hafir
þú orðinn gleyminn við og við, þá
gastu alltaf séð broslegu hliðarnar
á því og hlegið að því með okkur og
ömmu.
Minningarnar eru okkur kærar,
elsku afi, við vitum að þú fylgist
með okkur og vakir yfir ömmu okk-
ar.
Nú legg ég augun aftur,
ó, Guð, þinn náðarkraftur
mín veri vörn í nótt.
Æ, virzt mig að þér taka,
mér yfir láttu vaka
þinn engil, svo ég sofi rótt.
(Þýð. S. Egilsson.)
Sofðu rótt, elsku afi, þökkum þér
fyrir samfylgdina.
Dúfurnar þínar
Ragnhildur, Hulda og Ásdís.
Fleiri minningargreinar
um Ragnar Guðmundsson bíða
birtingar og munu birtast í blaðinu
næstu daga.
✝ Guðrún Ágústs-dóttir fæddist í
Baldurshaga í Vest-
manneyjum 21. júlí
1907. Hún lést á
Landspítala í Foss-
vogi 1. mars síðast-
liðinn. Foreldrar
hennar voru Ólöf
Ólafsdóttir, f. 28.
nóvember 1884, d.
21. júlí 1963, og
Ágúst Árnason, f. 18.
ágúst 1871, d. 2. apríl
1957. Systur Guðrún-
ar eru þrjár: Sigríð-
ur, f. 13. október
1910, d. 17. september 2000, Mar-
grét, f. 1. júní 1914, d. 20. maí
1998, og Lóa, f. 13. október 1920.
Uppeldissystkini þeirra eru tvö,
en foreldrar Guðrúnar ólu upp
Þuríði Vigfúsdóttur frá átta ára
aldri og Óskar, son hennar og
Guðjóns Úlfarssonar.
Eiginmaður Guðrúnar var Jón
Bjarnason Jónasson málarameist-
ari, f. 13. júní 1910,
d. 4. júní 1972. For-
eldrar hans voru
Jónas Þorsteinsson,
f. 22. júlí 1880, d. 20.
nóvember 1918, og
Guðríður Júlíana
Jónsdóttir, f. 29. júlí
1889, d. 8. septem-
ber 1951. Guðrún og
Jón bjuggu alla sína
tíð í Reykjavík. Dótt-
ir þeirra er Hulda
Ósk, f. 31. mars
1943, gift Hauki
Geirssyni bifvéla-
virkjameistara. Þau
eiga tvö börn, þau eru: Guðjón
Haukur, f. 29. september 1964,
kvæntur Bryndísi Jóhannesdótt-
ur, þau eiga þrjú börn, Gunnhildi,
Svein og Katrínu; og Tinna Ósk, f.
21. febrúar 1979, sambýlismaður
hennar er Sævar Geir Ómarsson.
Útför Guðrúnar verður gerð
frá Áskirkju í dag og hefst athöfn-
in klukkan 13.30.
Elsku besta amma mín, það er
rosalega sárt að sitja hér og skrifa til
þín kveðjuorð og vita það að ég get
aldrei komið til þín aftur. Minning-
arnar sem sækja á mann eru svo
margar og þær ylja manni um hjart-
að á svona tímum.
Ég man eftir því þegar þú bjóst á
Marargötunni, þar sem ég var hjá
þér alla daga eftir skóla. Ég sat í litla
herberginu og lærði og svo kallaðir
þú á mig í kaffi og þá voru alltaf ný-
bakaðar kökur, því þú bakaðir svo
mikið. Oft þurftir þú að hlaupa um
hálfan vesturbæinn í leit að mér, en
taldir það aldrei eftir þér að líta eftir
mér á meðan mamma og pabbi voru í
vinnunni. Þú passaðir mig alltaf og
það var nú ekki svo sjaldan sem ég
kom til þín og gisti hjá þér. Þeir
tímar eru ógleymanlegir, við spiluð-
um alltaf svo mikið saman.
Á sumrin fórum við út í garð til að
tína jarðarber og skoða öll fallegu
blómin þín og rósirnar, sem þú varst
búin að rækta í garðinum þínum. Þú
hafðir svo gaman af útiveru og blóm-
unum þínum, stundum fórum við á
Þingvöll í nestisferð, þá var alltaf
smurt þetta fína nesti og svo var
fundin einhver fín og góð laut, þar
sem við sátum öll saman og borð-
uðum nestið okkar í góða veðrinu og
pabbi kíkti á vatnið með stöngina.
Í jólaboðunum hjá þér er mér sér-
staklega minnisstæður grjónagraut-
urinn með möndlunni sem var alltaf í
hádeginu á aðfangadag þegar ég var
lítil, og þú passaðir alltaf upp á að
það yrði ég sem fengi möndlugjöf-
ina.
Þegar þú fluttir á Dalbrautina
breyttist allt voða mikið, ég var orð-
in eldri og var farin að hugsa aðeins
meira um mig sjálf en alltaf var jafn
gott að koma til þín og vera hjá þér.
Við fórum iðulega út að labba og þú
fórst oft í sundlaugina sem er þarna
rétt hjá, en einnig fórum við í strætó
niður í bæ.
Elsku amma mín, ég veit að núna
líður þér vel og ert komin í faðm afa
og ég veit að hann gætir þín vel, þó
að þetta sé rosalega sárt að þurfa að
kveðja þig.
Guð geymi þig elsku amma mín,
ég sakna þín sárt, ég geymi minn-
ingarnar okkar í hjarta mínu.
Nú legg ég augun aftur,
ó, Guð, þinn náðarkraftur
mín veri vörn í nótt.
Æ, virst mig að þér taka,
mér yfir láttu vaka
þinn engil, svo ég sofi rótt.
(Þýð. Sveinbjörn Egilsson.)
Þín ömmustelpa
Tinna Ósk.
Komið er að kveðjustund nú þeg-
ar Guðrún móðursystir okkar, sem
var elst systranna frá Baldurshaga í
Vestmannaeyjum er fallin frá í hárri
elli. Þar ólst hún upp ásamt systrum
sínum þremur og tveimur uppeld-
issystkinum og voru systurnar alla
tíð miklir Vestmannaeyingar þótt
þær hefðu flutt burt ungar að árum.
Í minningunni lifa samverustundirn-
ar úr bernsku okkar þar sem fjöl-
skyldurnar hittust og kynslóðabil
var óþekkt. Veislurnar hjá Gunnu
frænku og Nonna á Marargötunni
voru alltaf tilhlökkunarefni, sérstak-
lega jólaboðin, þar sem dýrindis
krásir voru fram bornar, tómatsúp-
an sem var sú besta í heimi, lamba-
steikin og kanelkakan góða. Síðan
var sest að spilum og ungir sem
aldnir spiluðu vist þar sem ungviðið
nam spilamennskuna og allir nutu
virðingar hver svo sem kunnáttan
var. Gunna var einstaklega röggsöm
kona, lágvaxin, grönn og létt á fæti.
Ósjaldan sá maður hana storma milli
bæjarhluta og vílaði hún ekki fyrir
sér að ganga til vinnu sinnar vestan
úr bæ alla leið inn á Grensársveg eft-
ir að hún var komin af léttasta
skeiði. Þessi mikla hreyfing hefur ef-
laust átt sinn þátt í því hve vel hún
var á sig komin langt fram eftir
aldri. Lengst af og meðan heilsa
systranna leyfði hittust þær reglu-
lega og nutu samvista, þá var jafnan
viðkvæðið „við stelpurnar ætlum að
hittast“ þótt þær væru flestar hátt á
áttræðisaldri. Þar svignuðu veislu-
borðin og ósjaldan nutum við góðs
af. Hin síðari ár bjó Gunna sér fal-
legt heimili á Dalbraut 20 en Jón B.
Jónasson maður hennar lést snögg-
lega 1972, þar bjó hún með reisn þar
til fyrir tæpu ári að hún flutti vegna
veikinda á Hrafnistu í Reykjavík.
Ljúft er að ylja sér við minningar
æskuáranna og kveðjum við Gunnu
og þökkum tryggð hennar og um-
hyggju.
Ég kveð þig, hugann heillar minning blíð
hjartans þakkir fyrir liðna tíð
lifðu sæl á ljóssins friðar strönd,
leiðir sjálfur Drottinn þig við hönd.
(Guðrún Jóhannsdóttir.)
Við systur og fjölskyldur okkar
sendum Huldu, Hauki, Tinnu Ósk,
Guðjóni og fjölskyldum þeirra inni-
legustu samúðarkveðjur.
Ólöf Erla Óladóttir,
Sigrún Fríða Óladóttir.
Það er komið að leiðarlokum hjá
Guðrúnu Ágústsdóttur. Hún var gift
uppáhaldsfrænda mínum, Jóni B.
Jónassyni, málarameistara og lista-
manni. Jón dó langt um aldur fram
árið 1972, 62 ára gamall.
Við Marargötuna í Reykjavík eru
aðeins sjö hús. Guðrún og Jón
bjuggu lengst af á Marargötu 5 en
fjölskylda mín bjó á númer 6. Jón
var systursonur móður minnar og
samneytið var mikið og einlægt.
Í mörg ár áttu þau Jón og Guðrún
sumarhús við Lögberg og var gaman
að koma þangað í heimsókn. Eftir að
þau seldu sumarbústaðinn fóru þau
meira í ferðalög og voru ferðir þeirra
innanlands með prímus og tjald eft-
irminnilegar. Laugarvatn var sér-
stakur uppáhaldsstaður hjá þeim.
Þótt við Jón værum systrasynir
var aldursmunur okkar um þrjátíu
ár. Jón og Guðrún voru sérstaklega
samhent, þau voru listhneigð og
kunnu vel að meta íslenzka náttúru.
Við vorum nágrannar þegar sjón-
varpið hafði ekki hafið innreið sína á
öll heimili. Fólki fannst gaman að fá
heimsóknir og bankað var upp á hjá
vinum og kunningjum. Heimspeki-
legar vangaveltur og glettni voru í
fyrirrúmi hjá Guðrúnu og Jóni.
Það varð mikil breyting í lífi Guð-
rúnar eftir að Jón lézt. Hún fluttist á
Dalbraut 20 í Reykjavík árið 1991 og
hélt sitt heimili allt til 93 ára aldurs.
Fyrir rúmu ári fluttist hún á Hrafn-
istu í Reykjavík.
Guðrún og Jón eignuðust eina
dóttur sem var augasteinn foreldra
sinna. Þau gáfu henni fallegt og
táknrænt nafn, Hulda Ósk. Hún
reyndist foreldrum sínum sérstak-
lega vel, heimsótti móður sína nær
daglega eftir að hún fluttist á Hrafn-
istu og vék Hulda ekki frá sjúkra-
beði móður sinnar síðustu daga fyrir
andlát hennar.
Við systkinin minnumst Guðrúnar
með hlýju og þakklæti.
Blessuð sé minning Guðrúnar
Ágústsdóttur.
Hafsteinn Hafsteinsson.
GUÐRÚN
ÁGÚSTSDÓTTIR