Morgunblaðið - 19.03.2003, Blaðsíða 22
LANDIÐ
22 MIÐVIKUDAGUR 19. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
„VIÐ tókum við ágætum stofni af
föður mínum og höfum reynt að
halda honum við,“ segir Klemenz
Halldórsson, bóndi á Dýrastöðum í
Norðurárdal, en búið á Dýrastöðum
hefur í áraraðir verið með afurða-
hæstu kúabúum landsins. Það væri
kannski ekki í frásögur færandi
nema af því Dýrastaðabúið er líka í
efstu sætum í fallþunga yfir skýrslu-
færð fjárbú í Borgarfirði til margra
ára.
Á Dýrastöðum búa þau Ragnheið-
ur Hjörleifsdóttir og Klemenz en þau
tóku við búi af foreldrum Klemenzar
árið 1978. Búið er með um 16–18 árs-
kýr og 150 kindur og nokkra hesta.
„Það má þakka Ragnheiði flest það
sem vel hefur farið í búskapnum“
segir Klemenz aðspurður um þennan
góða árangur. „Ragnheiður sér um
bókhaldið og gerir kúa- og fjár-
skýrslur. Reyndar hafði faðir minn
frá upphafi gert búskýrslur.“
Hey- og fóðuröflun hefur breyst
mikið á þeim 25 árum sem Ragnheið-
ur og Klemenz hafa verið við búskap.
„Við höfum lengst af verið með þurr-
hey, heyjuðum síðan í flatgryfju, súr-
hey, og nú síðari ár rúllað hluta heys-
ins. Þá höfum við alla okkar
búskapartíð ræktað grænfóður, í
nokkuð miklu magni miðað við það
sem almennt gerist. Við gefum tals-
verðan fóðurbæti en það fer eftir
mjólkurskeiði hjá kúnum hversu
mikið við gefum af honum. Kýrnar
bera mest á haustin og fyrri hluta
vetrar.“
Natni skilar árangri
En hvað segir Jón Viðar Jón-
mundsson, ráðunautur hjá Bænda-
samtökum Íslands, um þennan frá-
bæra árangur í ræktuninni hjá
bændunum á Dýrastöðum. „Ég held
að fyrst og fremst megi þakka hann
einstökum áhuga, natni og færni í bú-
skap. Þau hafa bæði gaman af búfé
og þekkja það prýðisvel, bæði hvað
varðar ræktun og búskap.“
Þótt meðferð og umhyggja við
skepnur verði ekki lærð í skólum eru
þau Ragnheiður og Klemenz bæði
bændaskólagengin, hún frá Hólum
en hann Hvanneyri, og það hefur
komið sér vel við búskapinn.
„Það er ekki spurning. Við erum
miklu betur í stakk búin að vinna úr
þeim upplýsingum og leiðbeiningum
sem berast okkur. Svo höfum við far-
ið á endurmenntunarnámskeið sem
Bændaskólinn á Hvanneyri býður
upp á og það hefur nýst vel.“
Nú eru blönduð bú á undanhaldi á
landinu og mikið rætt um vanda
sauðfjárræktarinnar og lágar tekjur
sauðfjárbænda. „Við höfum góðar
tekjur af sauðfénu og ef við hefðum
ekki féð þyrftum við að stunda vinnu
utan heimilis. Það eru engin sérstök
útgjöld við féð þar sem heyið og vél-
arnar eru fyrir hendi.“
Sennilega mundu þeir sem hafa
nokkurra vikna sumarfrí á ári ekki
vilja skipta við sveitafólk sem fórnar
fríum og það hafa fáir mjaltatímar
verið á Dýrastöðum án þess að annað
hvort þeirra væri í fjósinu.
„Okkur finnst það engin fórn. Við
höfum ekki farið saman í frí síðan
1986, þá fórum við í heimsókn vestur
í Dýrafjörð. Reynum þó að fara eitt-
hvað, hvort í sínu lagi, á hverju
sumri, Ragnheiður fer í hestaferðir
og á hestamót og ég hef tvisvar farið í
bændaferðir til Bretlands og Þýska-
lands.“
Hefði getað hugsað
mér að verða prestur
Klemenz hefði þó getað hugsað sér
að gera ýmislegt annað en búa.
„Ég hef stundum sagt það núna í
seinni tíð að ég hefði viðjað læra til
prests og verða sveitaprestur þar
sem Ragnheiður hefði getað verið
með hestana sína.
Ef synir okkar væru spurðir um
áhugamál mitt mundu þeir eflaust
segja að það væri að sofa. Þegar ég
var yngri langaði mig að víkka sjón-
deildarhringinn og fara eitthvað en
hafði ekki tækifæri til þess. Við
Ragnheiður höfum gaman af að
dansa og erum búin að vera að læra
að dansa alla okkar búskapartíð. Þá
var ég áður í félagsmálavafstri en er
hættur að nenna því.“
Hvort sem það á eftir að rætast að
Klemenz gerist sveitaprestur og
Ragnheiður prestsmaddama þá er
það víst að þau mundu sinna því af
jafn mikilli alúð og þau hafa hugsað
um búið þar sem þau hafa verið vakin
og sofin. Kannski er starf prestsins
og bóndans ekki svo ólíkt þar sem
bæði krefjast þau þolinmæði og um-
burðarlyndis.
Þegar áhugi og
færni fara saman
Morgunblaðið/Arnheiður Guðlaugsdóttir
Klemenz og Ragnheiður í fjósinu á Dýrastöðum með kúna Blesu á milli sín.
Norðurárdalur
FJÖLÞJÓÐADAGUR var haldinn í
Ólafsvík sl. laugardag á vegum
Ólafsvíkurkirkju og er þetta í
fyrsta sinn sem hann er haldinn. Að
sögn Óskars H. Óskarssonar, sókn-
arprests í Ólafsvík, tókst hátíðin,
sem svo má kalla, mjög vel í alla
staði. Alls tóku 15 þjóðir þátt í þess-
ari fyrstu hátíð sem byrjaði kl. 15 á
laugardag í Ólafsvíkurkirkju. Þar
kynnti fólk menningu síns lands í
tali og tónum og fórst það vel úr
hendi. Allir urðu að segja fjórar
setningar á sínu tungumáli en það
var ,,góðan daginn, góða kvöldið,
hvað segir þú gott“ og að lokum
,,ég elska þig“. Þegar samkomunni
í kirkjunni lauk var farið í safn-
aðarheimilið þar sem gesta beið
hlaðið borð af kræsingum frá hin-
um ýmsu þjóðlöndum sem fólkið
hafði útbúið. Einnig voru ýmsir
munir þar til sýnis. Margir voru í
litríkum fötum, sem setti fallegan
svip á hátíðina.
Óskar sagði að í Snæfellsbæ væri
fólk frá a.m.k. 23 löndum og fjöld-
inn væri um 150 og það gera 9% af
bæjarbúum. Fjölmennastir eru Pól-
verjar. Fólkið vinnur við ýmis störf
þótt flestir séu í fiskvinnslunni.
Mikill fjöldi fólks úr Snæfellsbæ
mætti til að kynnast siðum og
menningu landanna og talað var
um að halda aftur fjölþjóðadag að
ári.
Morgunblaðið/Alfons
Það var fjölmennur hópur erlendra ríkisborgara sem búsettir eru í Snæfellsbæ sem kynnti land sitt og menningu.
Morgunblaðið/Alfons
Nygaard, læknir frá Danmörku, bjó til danskar friggadellur til að lofa
gestum að smakka, og að sjálfsögðu voru gestir ánægðir með þær dönsku.
Sterkir
litir settu
svip á fjöl-
þjóðadag
Ólafsvík
FYRIR nokkru var hrundið af
stað friðarverkefni á Nýja-Sjá-
landi, sem nýtur stuðnings nób-
elsverðlaunahafans Desmonds
Tutu. Verkefnið miðaðist við það
að fá einstaklinga um allan heim
til að koma saman og kveikja á
kerti sunnudagskvöldið 16. mars
klukkan sjö að staðartíma og
mynda þannig ljósband friðar um
hnöttinn. Þátttaka í verkefninu
varð geysimikil og má sjá myndir
frá friðarathöfnum um allan heim
inni á vefsíðunni www.globalvigil-
.com. Á Íslandi hittist fólk á
nokkrum stöðum til að kveikja á
kertum fyrir friði í heiminum, m.a.
á Brekkubæ á Hellnum þar sem
fólk af ýmsu þjóðerni kom saman
til að tendra sín kertaljós.
Kertaljós um
allan heim
Hellnar
Í TILEFNI þess að útboðsgögn
vegna jarðgangagerðar um Héðins-
fjörð voru send til framkvæmdaaðila
nú á miðvikudag, boðaði Samgangur
sem er félag áhugamanna um bættar
samgöngur á Tröllaskaga, til sam-
komu í Skútudal í Siglufirði undir yf-
irskriftinni „neglum jarðgöngin nið-
ur“. En fyrirhugaður munni
jarðganganna er í Skútudal. For-
svarsmenn Samgangs festu síðan
niður skilti í með áletruninni „Héð-
insfjarðargöng“ nærri þeim stað sem
fyrirhugaður munni jarðganganna
verður að viðstöddum fjölda fólks
sem lagði leið sína í Skútudalinn í
mikilli veðurblíðu.
Það var Sverrir Sveinsson, fyrr-
verandi varaþingmaður og veitu-
stjóri í Siglufirði, sem fyrstur ræddi
opinberlega hugmyndina um jarð-
göng á þessum stað, þegar hann
flutti þingsályktunartillögu á Alþingi
um málið árið 1990. Flytjendur að
tillögunni með Sverri voru þá allir
þingmenn Norðurlands. Sverrir
sagði að þetta væri í sínum huga stór
stund, því það væri hagsmunamál
fyrir alla Norðlendinga að bæta sam-
göngur og styrkja byggðarlög á
Norðurlandi með þessum hætti.
Hann sagði einnig að málið hafi í
raun tekið skemmri tíma en hann
hafi búist við í upphafi, en að baki
lægi mikil vinna margra aðila til að
vinna þessu máli brautargengi.
Guðmundur Guðlaugsson, bæjar-
stjóri í Siglufirði, tók í sama streng
og sagði að sveitarstjórnarmenn á
svæðinu væru nær einhuga um mik-
ilvægi þessarar framkvæmdar.
Sagði hann einnig að líta mætti svo á
að hin táknræna aðgerð þegar Sam-
gangsmenn boruðu fyrir festingum
skiltisins teldist fyrsta borverkið í
þessari framkvæmd. Samgangur var
stofnaður árið 1995 af hópi áhuga-
fólks um þetta mál og hefur hópur-
inn unnið þessu máli framgöngu þess
með ýmsum hætti og hefur m.a. gef-
ið út blöð í því skyni. Formaður Sam-
gangs er Freyr Sigurðsson.
Morgunblaðið/Halldór Þ. Halldórsson
Samgangur fagnar
útboði jarðganga
Siglufjörður