Morgunblaðið - 16.04.2003, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 MIÐVIKUDAGUR 16. APRÍL 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Þú lætur það ekki fara lengra, en svona þér að segja þá fellur mér betur að stjórna eftir
minni eigin kokkabók.
Námskeið um lýðheilsu
Heilsufar hópa
í brennidepli
Námskeiðið „Kom-um lýðheilsu ákortið, uppbygg-
ing til framtíðar,“ er sam-
starfsverkefni Félags um
lýðheilsu á Íslandi og End-
urmenntunarstofnunar.
Það verður haldið dagana
28. og 29. apríl nk. í hús-
næði Endurmenntunar-
stofnunar. Námskeiðið fer
að mestu fram á ensku.
Valgerður Gunnarsdóttir
er í stjórn Félags um lýð-
heilsu á Íslandi.
– Segðu okkur aðeins
fyrst, hvað er lýðheilsa?
„Skilgreining á lýðheilsu
er nokkuð víð en miðast þó
yfirleitt við það hvernig
hægt sé að minnka tíðni
sjúkdóma og auka heil-
brigði þjóða eða þjóð-
félagshópa. Lýðheilsa á því ekki
við um heilsufar einstaklinga,
heldur hópa. Forvarnir og faralds-
fræðirannsóknir eru stór þáttur í
lýðheilsustarfi. Lýðheilsa hefur
þannig mjög breiða skírskotun,
hún snýr bæði að félagslegum og
heilsufarslegum þáttum og bygg-
ist á samstarfi margra fræði-
greina.“
– Hvers vegna námskeið um
lýðheilsu?
„Lýðheilsumálefni eru æ meira
í brennidepli. Heilbrigðiskerfi
Vesturlanda eru komin að mörk-
um þolanlegrar stærðar og það er
mikilvægt að íhuga fleiri atriði
sem hafa áhrif á heilsufar þjóðar-
innar. Allir vita hve atriði eins og
hreinsun vatnsbóla, bættur húsa-
kostur og aukið almennt hreinlæti
áttu stóran þátt í að bæta heilsu
landsmanna. Í dag eru önnur at-
riði sem beina þarf athyglinni að.“
– Námskeið í lýðheilsu, en fyrir
hverja?
„Ýmsar breytingar eru á döf-
inni hér á landi hvað varðar fram-
tíðarsýn og skipulag lýðheilsu-
mála. Lögð er áhersla á mikilvægi
samvinnu milli sérgreina í stað af-
markaðra verkefna. Námskeið um
lýðheilsu er því fróðlegt fyrir
marga sem taka ákvarðanir er
varða stóra hópa í þjóðfélaginu.
Get ég nefnt svið eins og hagfræði,
lögfræði, félagsfræði, líffræði, far-
aldsfræði, kynjafræði og stjórn-
málafræði. Lýðheilsa þarf að vera
hluti af almennri umræðu um
þjóðfélagsmál og sem flestar hlið-
ar hennar ræddar á þeim vett-
vangi. Á námskeiðinu verður leit-
ast við að varpa ljósi á mikilvægi
þessarar þverfaglegu nálgunar til
að ná árangri á sviði lýðheilsu á
næstu árum og áratugum.“
– Hvernig verður þetta nám-
skeið?
„Á þessu námskeiði er ætlunin
að beina sjónum að framtíðinni.
Til þess höfum við fengið frábær-
an fyrirlesara; Finn Kamper
Jörgensen sem hefur verið for-
stjóri lýðheilsustofnunar Dana í
20 ár og er stundum kallaður Mr.
Public Health þeirra Dana. Hann
hefur haldið fyrirlestra víða og er
þekktur fyrir að vera
sérlega fróður og fyrir
að halda lífleg og
áhugaverð erindi.
Hann mun tala um
áherslur í skipulagn-
ingu og undirbúningi fyrir heil-
brigðismál á nýrri öld og segja frá
hvaða aðgerðir í lýðheilsumálum
hafa borið árangur annars staðar
á Norðurlöndunum, m.a. með
dæmum frá Danmörku. Síðan
verða málin skoðuð út frá Íslandi
og reynt að meta hvað eru skyn-
samlegustu úrræðin hér á landi til
framtíðar. Af þessu tilefni verður
m.a. haldinn morgunverðarfundur
seinni námskeiðsdaginn, hinn 29.
apríl, með þátttöku tveggja ís-
lenskra stjórnmálamanna, þeirra
Jóns Kristjánssonar heilbrigðis-
ráðherra og Ingibjargar Sólrúnar
Gísladóttur, fyrrverandi borgar-
stjóra. Þá gefst þátttakendum
tækifæri til að heyra sjónarmið
um lýðheilsu og samfélagsheill og
Finn Kamper mun ræða pólitíska
þýðingu lýðheilsu í Evrópu og í al-
þjóðlegu samhengi. Það verða því
spennandi og brýn mál til umfjöll-
unar. Auk Finns Kamper verða
tveir íslenskir fyrirlesarar, þær
Ólöf Garðarsdóttir frá Hagstofu
Íslands, sem mun tala um breytt-
ar lífslíkur á Íslandi út frá heilsu-
farslegu sjónarhorni, og Margrét
S. Björnsdóttir, forstöðumaður
Stofnunar stjórnsýslufræða og
stjórnmála, sem mun ræða um fé-
lagsauð eða „social capital“ og
heilsu.“
– Eru Íslendingar bærilega
upplýstir um lýðheilsu?
„Það er tiltölulega stutt síðan
farið var að ræða um lýðheilsu
undir því nafni á Íslandi. Áhuginn
er þó mikill hér á landi og þegar
Félag um lýðheilsu var stofnað í
desember 2001 voru stofnfélagar
hátt á annað hundrað og hefur
heldur bæst við síðan. Áhugi á lýð-
heilsumálum hefur aukist mikið,
bæði hér og erlendis síðustu ár,
t.d. hafa möguleikar til náms í lýð-
heilsu á Norðurlöndum
margfaldast á síðustu
fimm árum.“
– Hvaða framhald
verður á svona kynn-
ingarmálum?
„Í haust verður haldið lýð-
heilsuþing á vegum félagsins með
þekktum fyrirlesurum. Einnig eru
haldnar málstofur mánaðarlega
þar sem félagsmenn hafa kynnt
hinar ýmsu hliðar á málefnum er
varða lýðheilsu. Svo er búið að
samþykkja lög um lýðheilsustöð
og verður að vænta þess að hún
standi að kynningu á lýðheilsu-
málum þegar hún tekur til starfa.“
Valgerður Gunnarsdóttir
 Valgerður Gunnarsdóttir
fæddist 26. október 1950 á Akur-
eyri. Stúdent frá VÍ 1971 og út-
skrifuð sjúkraþjálfari í Kaup-
mannahöfn 1979. MSc-próf í
þjálfunarlífeðlisfræði og hjarta-
endurhæfingu frá Madison-há-
skóla í Wisconsin. MSc-lýðheilsu-
fræðum frá Hafnarháskóla 1998.
Á Landspítalanum 1985–1994,
lengst af framkvæmdastjóri
sjúkraþjálfunar. Kenndi og við
HÍ. Starfsmaður WHO í Kaup-
mannahöfn 1994–96 og sérfræð-
ingur á heilbrigðissviði Íslenskr-
ar erfðagreiningar síðan 1998.
Maki er Bjarni Daníelsson,
óperustjóri Íslensku óperunnar,
og eiga þau þrjú uppkomin börn.
Áhugi á lýð-
heilsumálum
hefur aukist
MENNTAMÁLARÁÐHERRA hef-
ur skipað Hans Kristján Guðmunds-
son í embætti forstöðumanns Rann-
sóknamiðstöðvar
Íslands til fimm
ára frá 1. apríl
2003 að telja. Sex-
tán umsóknir bár-
ust um embættið.
Hans lauk prófi
í eðlisverkfræði
(civ.ing) við
Tækniháskólann í
Stokkhólmi 1973
og doktorsprófi í
eðlisverkfræði frá sama skóla 1982.
1980–1986 var hann sérfræðingur hjá
Raunvísindastofnun Háskóla Íslands
og stundakennari við verkfræði- og
raunvísindadeild sama skóla, þar af
aðjúnkt 1983–1985.
Árin 1986–1992 gegndi hann
stjórnunarstöðum hjá Iðntækni-
stofnun og var ábyrgur fyrir til-
raunakennslu í efnisfræði fyrir véla-
verkfræðinema Háskóla Íslands.
Hans var starfsmaður og deildar-
stjóri EFTA á sviði vísindamála
1992–1995 og fulltrúi menntamála-
ráðuneytisins á sviði vísinda,
menntamála og menningar í sendi-
ráði Íslands í Brussel. Frá 1999 hefur
Hans verið rektor Norrænu vísinda-
akademíunnar.
Ráðinn for-
stöðumaður
Rannsókna-
miðstöðvar
Hans Kristján
Guðmundsson
Í ÁR eru 80 ár síðan sumarbúðir
KFUM voru fyrst starfræktar í
Vatnaskógi og verður þess minnst
með ýmsum hætti, að sögn Ársæls
Aðalbergssonar, framkvæmdastjóra
Skógarmanna KFUM.
„Skráning í sumarbúðirnar í sum-
ar er hafin og er þegar upppantað í
nokkra flokka,“ segir Ársæll. Sum-
arið 1923 voru samtals 19 drengir og
leiðtogar í Vatnaskógi en Ársæll seg-
ir að frá 4. júní til 14. september í
sumar sé gert ráð fyrir um 1.300
manns eða um 95 manns í einu. Hefð-
bundnu flokkarnir eru fyrir drengi á
aldrinum 9 til 14 ára en auk þess er
boðið upp á vikudvöl í ágúst fyrir 14
til 17 ára stráka og stelpur. Þess ut-
an verða þrír feðgaflokkar um helg-
ar í ágúst og september en sumar-
dagskránni lýkur með svonefndum
heilsudögum karla um miðjan sept-
ember.
„Við búum við ríka hefð,“ segir Ár-
sæll og bætir við að í tilefni tímamót-
anna verði sérstök afmælisdagskrá
fyrir alla fjölskylduna á svonefndum
Sæludögum um verslunarmanna-
helgina. „Þá verða nákvæmlega 80
ár síðan fyrsti hópurinn kom upp eft-
ir.“
Skógarmaður er sá sem hefur
dvalið í tvær nætur eða lengur í hefð-
bundnum dvalarflokki í Vatnaskógi
og segir Ársæll að Skógarmenn séu
nú um 17.000. Á hverju vori er gefið
út blaðið Lindin og að þessu sinni er
það helgað 80 ára afmælinu en Ár-
sæll segir að blaðið hafi verið sent til
allra Skógarmanna. „Þetta er kveðja
til Skógarmanna en við fáum alltaf
mjög jákvæð viðbrögð við blaðinu.“
Sumarbúðir í Vatnaskógi í 80 ár
1.300 börn í Vatna-
skógi í sumar
ÞESSI myndarlegi tjaldur var á
vappi við skrifstofu Snæfellsbæjar í
vikunni og virtist hann vera heldur
svangur enda á hann langt flug að
baki hingað til lands frá suður-
höfum. Hann var ekki lengi að
finna sér æti því innan tíðar inn-
byrti hann þennan girnilega ána-
maðk sem hefur áreiðanlega bragð-
ast afar vel.
Morgunblaðið/Alfons Finnsson
Tjaldur fær í svanginn
NÆSTI borgarstjórnarfundur er
ráðgerður miðvikudaginn 30. apríl.
Venja er að halda fundina fyrsta og
þriðja fimmtudag í hverjum mánuði.
Þar sem frídaga ber upp á næstu
þrjá fimmtudaga verður nú stefnt að
því að halda næsta borgarstjórnar-
fund miðvikudaginn 30. apríl, eins og
fyrr segir. Síðasti borgarstjórnar-
fundur var fimmtudaginn 3. apríl.
Fundur í
borgarstjórn á
miðvikudegi
♦ ♦ ♦