Morgunblaðið - 25.04.2003, Side 4
FRÉTTIR
4 FÖSTUDAGUR 25. APRÍL 2003 MORGUNBLAÐIÐ
STJÓRNENDUR helstu fjármála-
fyrirtækja hér á landi telja ekki lík-
legt að ráðningar Landsbankans á
starfsmönnum Búnaðarbankans að
undanförnu marki upphafið að nýj-
um vinnubrögðum í bankakerfinu,
þar sem boðið verði í starfsfólk fyr-
irtækja með ákveðnari hætti en áður
hefur verið gert. Þó er bent á að slíkt
ástand skapist gjarnan í kjölfar upp-
stokkunar á fjármálamarkaði. Menn
greinir á um hversu mikil áhrif þess-
ar aðferðir muni hafa á launakjör
starfsfólksins.
Bjarni Ármannsson, forstjóri Ís-
landsbanka, segist ekki telja að út-
spil Landsbankans muni hafa áhrif á
starfsmannaleit annarra fjármála-
fyrirtækja. „Ég á ekki von á því að
þetta dragi dilk á eftir sér, hvorki
með þeim hætti að við förum að beita
þessum aðferðum eða að þetta muni
hafa áhrif á launakjör eða annað því
um líkt,“ segir hann.
Ekki viss um að þetta sé búið
Sólon R. Sigurðsson, bankastjóri
Búnaðarbankans, var inntur eftir því
hvort aðgerðir Landsbankans marki
upphafið að frekari leit fjármálafyr-
irtækja eftir starfsmönnum hjá sam-
keppnisaðilum. „Ég er ekki viss um
að þetta áhlaup sé búið og það er
ljóst að þetta hefur haft í för með sér
hækkun í launum hjá mörgum og lík-
lega öllum þeim sem eru að færa
sig,“ sagði hann. „Það á hins vegar
eftir að koma í ljós hvort þetta muni
hafa einhver varanleg áhrif.“
Hann segist ekki hafa trú á því að
önnur fjármálafyrirtæki muni snúa
sér á svipaðan hátt og Landsbankinn
gerði varðandi starfsmenn Búnaðar-
bankans. „Ég held að það sé ekki
komið að því en þó veit maður aldr-
ei.“
Meira rót á stöðu
starfsmanna nú en áður
Guðmundur Hauksson, spari-
sjóðsstjóri SPRON, telur færslu
starfsmanna frá Búnaðarbankanum
til Landsbankans vera afleiðingu
þess að samkeppnin sé að aukast
milli fjármálafyrirtækja. „Einkum
og sér í lagi kemur þessi staða upp
þegar verið er að breyta grunnfor-
sendum í rekstri með samruna fyr-
irtækja og uppstokkun hjá fyrir-
tækjunum sjálfum,“ segir hann.
„Það er ljóst að við þær aðstæður
sem eru núna á markaði er komið
meira rót á stöðu starfsmanna en
verið hefur þannig að ég hygg að
þetta hljóti að teljast nokkuð eðlileg
afleiðing þeirrar þróunar sem er á
markaðnum.“
Hann telur þó ólíklegt að þetta
muni valda einhverri byltingu í
starfsmannaleit fyrirtækjanna. „Ég
hygg að þetta muni þýða meiri
breytingar en áður áttu sér stað ein-
faldlega vegna þess að það er gjarn-
an byrjað á því að ráða nýja yfir-
menn með þessum hætti sem síðan
kallar á einhverjar frekari breyting-
ar innan þeirra deilda sem þeir koma
til með að stjórna. Maður gæti þess
vegna séð fyrir sér einhverja meiri
uppstokkun í kjölfar slíks en ég held
að hún verði varla neitt byltingar-
kennd.“
Hvað varðar laun starfsmannanna
telur Guðmundur ekki líklegt að þau
komi til með að hækka verulega.
„Það er rétt að fyrirtækin eru e.t.v.
að leita eftir starfsmönnum og til að
fá þá til að hreyfa sig þurfa þau e.t.v.
að borga þeim hærri laun en þeir
hafa haft. Hins vegar kemur á móti
að þetta starfsumhverfi er ekki alveg
eins öruggt og það hefur verið og það
leiðir til þess að menn eru kannski
heldur hógværari í að setja fram
kröfur en þeir hefðu ella verið.“
Hreiðar Már Sigurðsson, forstjóri
Kaupþings, telur að það, að bank-
arnir sæki starfsmenn til samkeppn-
isaðila sinna, geti orðið til þess að
laun hækki hjá tilteknum hópum
innan fjármálafyrirtækja því það
sýni að fyrirtækin geri sér grein fyr-
ir því að það þurfi að borga þeim
hærri laun en hingað til hefur tíðk-
ast. Þannig geti það aukið launamun-
inn innan bankakerfisins.
Hann segir að útspil Landsbank-
ans hafi ekki verið óvænt í kjölfar
þeirra breytinga sem hafa verið að
gerast í rekstri fjármálafyrirtækj-
anna að undanförnu. Hann á ekki
von á því að þetta muni valda því að
aðrir bankar fylgi í kjölfarið.
„Af augljósum ástæðum vil ég
ekki tjá mig um þetta mál sem nú er í
umræðu, a.m.k. að sinni,“ sagði Hall-
dór J. Kristjánsson, bankastjóri
Landsbankans. „Hins vegar er það
vel þekkt að það er mjög mikil hreyf-
ing á starfsfólki á fjármálamarkaði,
bæði hér innanlands og alþjóðlega,
kannski heldur meiri en í mörgum
öðrum atvinnugreinum.“
Stjórnendur fjármálafyrirtækja um ráðningar Landsbankans á starfsfólki Búnaðarbankans
Ekki líklegt að fleiri
bankar fylgi í kjölfarið
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra segir að
þær fregnir að Tony Blair, forsætisráðherra
Bretlands, hyggist fresta þjóðaratkvæða-
greiðslu um upptöku evru í stað punds, þýði að
atkvæðagreiðsla meðal Breta muni vart fara
fram á yfirstandandi kjörtímabili bresku rík-
isstjórnarinnar. „Og ef þeir vinna næstu kosn-
ingar þá yrði það væntanlega ekki fyrr en á
miðju næsta kjörtímabili ef þessi fimm efna-
hagslegu skilyrði [um upptöku evrunnar] verða
uppfyllt,“ segir hann.
Davíð segist gera ráð fyrir að frestun þjóð-
aratkvæðagreiðslu um evruna í Bretlandi muni
hafa einhver áhrif á Evrópuumræðurnar hér á
landi og þá í þá átt að draga úr röksemdum
þeirra sem vilja að Ísland taki upp evruna.
Davíð segir að stefnt hafi að þessari niður-
stöðu í Bretlandi að undanförnu og vísar í því
sambandi til ummæla Gordons Brown fjár-
málaráðherra um að því fari fjarri að flest eða
öll skilyrðin fyrir upptöku evrunnar væru upp-
fyllt. „Það lítur ekki vel út í augnablikinu um að
Svíar samþykki að taka upp evru og virðist vera
mikil andstaða við það þar. Þegar við skoðuðum
þetta mál hjá okkur á sínum tíma varð það nið-
urstaða stórrar nefndar, sem margir aðilar áttu
sæti í, að það væri hvorki ástæða né efni til þess
fyrir okkur að taka þessi mál til sérstakrar at-
hugunar, nema sú breyting yrði að Svíar, Danir
og Bretar tækju upp evruna. Danir hafa ekki
enn tekið neina ákvörðun um að fara í þjóð-
aratkvæðagreiðslu,“ segir hann.
Halldór Ásgrímsson utanríkisráðherra segir
frestun þjóðaratkvæðagreiðslu í Bretlandi ekki
koma á óvart. „Það er greinilegt að Bretar telja
að þeir þurfi lengri tíma til að undirbúa hugs-
anlega aðild að evrunni. Ég er hins vegar þeirr-
ar skoðunar að það muni enda með því að Bret-
ar verði aðilar að evrunni,“ segir Halldór.
Hann segir skipta miklu máli hvert gengi
sterlingspundsins sé þegar tímasetningar séu
ákveðnar. „Ég hef alltaf reiknað með því að Sví-
ar og Danir yrðu á undan Bretum í þessu ferli,“
segir hann. Halldór telur ekki að frestun at-
kvæðagreiðslunar í Bretlandi muni hafa ein-
hver sérstök áhrif hér á landi. „Umræðan um
þessi mál mun að sjálfsögðu halda áfram. Evr-
an er staðreynd og hún hefur meiri áhrif gagn-
vart litlum gjaldmiðlum en stórum. Breska
pundið hefur verið áhrifamikill gjaldmiðill með
sama hætti og svissneski frankinn er mjög mik-
ilvægur gjaldmiðill. Þessir stóru gjaldmiðlar
hafa mikið vægi í heimsviðskiptum. Ég er
þeirrar skoðunar að evran muni smátt og smátt
vinna þar á og hér er um langtímaþróun að
ræða en ekki skammtímaþróun,“ segir Halldór.
Þrýstingur út úr myndinni
Steingrímur J. Sigfússon, formaður Vinstri-
hreyfingarinnar – græns framboðs, segir að
með frestun atkvæðagreiðslu um evruna í Bret-
landi hrynji sú röksemd Evrópusambandssinna
hér að að upptaka evrunnar í Bretlandi setji
þrýsting á Íslendinga um að taka hana upp.
Kveðst Steingrímur einnig vera bjartsýnn á að
Svíar muni fella upptöku evrunnar í þjóðarat-
kvæðagreiðslu sem halda á í september. „Það
mun þýða að Danir munu enn síður flýta sér og
er líklegt að þeir slái því á frest um ókominn
tíma ef hvorugt gerist að Bretar fari af stað og
Svíar samþykki. Þá er þessi þrýstingur alveg út
úr myndinni að við verðum að rjúka til,“ segir
hann.
„En þetta hafa aldrei verið neinar sérstakar
röksemdir að mínu mati. Ég hef aldrei séð að
það breytti öllu í okkar viðskiptum þótt evru-
svæðið stækkaði eitthvað. Það eru ekki rök fyr-
ir því að við tökum upp evru.
Aðildarsinnar eru á bullandi undanhaldi eins
og sjá má best af því að sá flokkur, sem helst
hafði ætlað að gera þetta að kosningamáli, er í
þriðja bakkgír og minnir á það sem sagt var um
ítölsku skriðdrekana að þeir hefðu einn gír
áfram og þrjá afturábak,“ segir Steingrímur.
Guðjón A. Kristjánsson, formaður Frjáls-
lynda flokksins, tekur í sama streng og Stein-
grímur og Davíð að ákvörðun bresku ríkis-
stjórnarinnar muni draga úr þeim röksemdum
að Íslendingar þurfi að skoða aðild að ESB
vegna upptöku evrunnar. „Ef Evrópulöndin
sjálf eru að fresta því að taka upp evruna bendir
það ekki til þess að við ættum að taka upp við-
miðun við evruna, þótt menn hafi vissulega bent
á að gengissveiflur hér á landi geti verið mjög
óþægilegar,“ segir hann. Guðjón segir það af-
stöðu Frjálslynda flokksins að framlenging
EES-samningsins væri nokkuð góður kostur
fyrir Íslendinga. Mikilvægt sé að sjá hvernig
hann muni reynast áfram og eins hvernig nýj-
um ríkjum muni reiða af innan ESB. „Við vilj-
um vera í biðstöðu í einhver ár gagnvart Evr-
ópusambandinu,“ segir Guðjón.
Breytir engu um pólitískt markmið
bresku ríkisstjórnarinnar
„Þessi ákvörðun Blair breytir engu um hið
pólitíska markmið bresku ríkisstjórnarinnar,
sem er að um síðir muni Bretar verða hluti af
hinum sameiginlega gjaldmiðli,“ segir Össur
Skarphéðinsson, formaður Samfylkingarinnar.
„Enn síður hefur þetta áhrif á þá staðreynd
að Íslendingar hafa að mínu viti töluverða þörf
á því að ná þeim ávinningum sem fylgja upp-
töku evrunnar hér á landi. Krónan er orðin æði
lítill og erfiður gjaldmiðill, eins og reynsla síð-
ustu ára sýnir. Við þurfum stöðugleikann sem
fylgir evrunni, við þurfum hið miklu hagstæð-
ara vaxtastig sem fylgir evrunni og við þurfum
annarskonar samkeppnisforskot, sem birtist
ekki síst í auknu gagnsæi í verðlagi og harðari
samkeppni, sem fylgir því þegar um sama
gjaldmiðil er að ræða. Þetta er allt nauðsynlegt
fyrir íslenskt atvinnulíf,“ segir Össur.
Hann tekur fram að engar brýnar nauðir
reki Íslendinga til að taka upp evruna í dag, „en
sá tími færist óðfluga nær. Við erum lítið hag-
kerfi í alþjóðlegum heimi, þar sem landamæri
eru að hverfa og eru horfin í viðskiptalegu tilliti.
Ég vil hugsa um framtíðina og að Ísland haldi
blóma sinna kynslóða sem staðnæmist ekki er-
lendis eftir nám. Til að við stöndumst hina al-
þjóðlegu samkeppni þarf að byggja upp marg-
breytilegt atvinnulíf og ég held að okkur takist
það ekki í nægilega ríkum mæli nema við tökum
upp evruna og verðum hluti af evrópska hag-
kerfinu. Þess vegna tel ég að það kunni að vera
að þessi niðurstaða bresku ríkisstjórnarinnar
dragi eilítið úr þrýstingnum á að við könnum í
mikilli alvöru inngöngu í Evrópusambandið. En
þar er einungis um frest að ræða,“ segir Össur.
Formenn stjórnmálaflokkanna um ákvörðun Breta að fresta atkvæðagreiðslu um evru
Skiptar skoðanir
um áhrif á Evrópu-
umræðu hér
TEKINN er til starfa sjóðurinn
Vildarbörn sem starfræktur er á
vegum Flugleiða og viðskiptavina
félagsins. Sjóðurinn hefur það að
markmiði að gefa langveikum börn-
um og börnum, sem búa við sér-
stakar aðstæður hérlendis og í ná-
grannalöndunum, tækifæri til
ferðalaga. Stofnfundur Vildarbarna
var haldinn í gær, sumardaginn
fyrsta, þar sem þriggja milljóna
króna stofnframlag Flugleiða var
afhent Vigdísi Finnbogadóttur,
verndara sjóðsins.
Sjóðurinn verður fjármagnaður
með þrennum hætti, en auk fyrr-
nefnds stofnframlags koma til fram-
lög félaga í Vildarklúbbi Flugleiða,
sem geta gefið ákveðinn fjölda
ferðapunkta sinna árlega. Í þriðja
lagi verður sjóðurinn fjármagnaður
með afgangsmynt sem farþegum
býðst að setja í umslög í sætisvösum
flugvéla Flugleiða og munu flug-
freyjur og -þjónar félagsins taka á
móti umslögunum.
Formaður sjóðsins er Ragnhildur
Geirsdóttir, framkvæmdastjóri hjá
Flugleiðum. Að sögn hennar átti
Vildarklúbbur Flugleiða hugmynd-
ina að stofnun sjóðsins en að auki
hafa Flugleiðir stutt langveik börn
og fjölskyldur þeirra í gegnum tíð-
ina. „Markmiðið er að gefa lang-
veikum börnum tækifæri til ferða-
laga og er reiknað með að kosta
ferðalög tuttugu barna og fjöl-
skyldna þeirra árlega.“
Umsóknir um ferðir sem greiddar
verða af sjóðnum verða auglýstar.
Greiðir ferðakostn-
að 20 barna árlega
Morgunblaðið/Halldór Kolbeins
Vigdís Finnbogadóttir, verndari Vildarbarna, tekur við stofnframlagi Flugleiða úr hendi Sigurðar Helgasonar,
forstjóra félagsins. Við hlið Sigurðar er eiginkona hans, Peggy Helgason, sem hefur unnið mikið að málefnum
langveikra barna. Lengst til hægri á myndinni er Kári Kárason, hótelstjóri Hótels Nordica.
Nýstofnaður sjóður, Vildarbörn, styður langveik börn og fjölskyldur þeirra