Morgunblaðið - 16.05.2003, Blaðsíða 42

42 FÖSTUDAGUR 16. MAÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
ÞAÐ ERU einkum þrjár ástæður til
þess að huga að endurskipulagningu
sjávarútvegsmála á Íslandi.
1. Vísindaleg rök
Hreint aflamarkskerfi í núverandi
mynd hefur þann stóra galla að gera
allt of miklar kröfur til ónákvæmra
hafrannsókna. Ef togveiðar á grunn-
slóð væru bannaðar (innan gömlu 12
mílnanna) og tekið upp sóknarkerfi
smábáta á línu og handfærum á
grunnslóð myndi vinnast meiri sjálf-
virkni í fiskveiðistjórnun. Ef stofn-
inn er stærri en áætlað var veiðist
einfaldlega meira þá daga sem leyft
er að veiða og öfugt þegar stofninn
reynist minni. Ef fæðuskilyrði
þorsksins eru slæm og hætta á að
stofninn hafi ekki nægilegt æti er
betra að veiða meira, svo fiskurinn
sem eftir er dafni betur og drepist
síður úr hungri. Krókaveiðar og
veiðar á línu stuðla að þessu. Þegar
betur er gengið um botninn má bú-
ast við aukinni fiskgengd og þá má
auka kvóta togskipa. Vel kæmi til
greina að breyta núverandi afla-
kvóta í sóknarkvóta, einnig á stærri
skipum, en það mál er ekki eins að-
kallandi og væri hægt að fram-
kvæma í áföngum og þá jafnvel láta
vera um valfrelsi að ræða. Láta síðan
reynsluna ráða hvort gengið væri
áfram á þeirri braut. Of mikla ein-
hliða verndun smáfisks þarf að end-
urskoða þar sem hún getur haft
slæm áhrif á erfðaefni fisksins og
stuðlað að kynþroska fyrr en æski-
legt er. Stór fiskur er einnig miklu
virkari í hrygningu en minni hrygn-
ingarfiskur.
2. Efnahagsleg rök
Ísland er nú þegar hluti EES og
þess vegna er okkur skylt að hlíta
ýmsum reglum EB, jafnvel þótt okk-
ur takist að vera utan við sjálft Efna-
hagsbandalagið. Kröfur um frelsi til
fjármagnsflutninga milli landa gera
okkur erfitt fyrir að verja auðlindina
og erum við þá í sömu sporum og fyr-
ir þorskastríðin. Þess vegna er mik-
ilvægt að samþykkja lög, sem tengja
auðlindina við landið óháð eignar-
haldi. Að öðrum kosti er hætt við að
flytja megi útgerðina frá Akureyri til
Barcelona!
3. Rök vegna
réttlætissjónarmiða
Óréttlætið sem fylgdi gjafakvóta
er erfitt að eiga við. Hætta er á, að
öðru óréttlæti verði bætt við það,
sem tilheyrir fortíðinni. Hins vegar
er spurning hvort ekki væri hægt að
breyta núverandi auðlindagjaldi í
fyrningarhluta og fara enn hægar í
sakirnar en tillögur þeirra sem hafa
viljað fara hægast í sakirnar (vinstri-
grænir). 2% ættu að nægja til að
tryggja lágmarksendurnýjun í
kvótaeigninni og væri þá fyrning
eins og hún gerist minnst í öðrum
eignum, t.d. steinhúsum, og mun
minni en gerist með sjálf fiskiskipin.
SIGURÐUR GUNNARSSON,
Heilsugæslunni,
Búðardal.
Hugleiðingar um
sjávarútvegsmál
eftir kosningar
Frá Sigurði Gunnarssyni:
NÚ ER bara eftir að kveðja. Til-
rauninni er lokið og það er búið að
moka oní Kumlið, www.kuml.is og
gera upp við lénsherrann og við-
urkenna þá staðreynd að einyrki
ræður ekki við úthald heimasíðu
með pólitísku efni nema með mikilli
aðstoð.
Hér verður tekið eitt dæmi um
hvernig hægt var að komast hjá að
ræða um flokk sem kannski hefur
orðið mesti örlagavaldur í kosning-
unum 10. maí. Þetta eru samtökin
Vinstri grænir. Þýðing þessa hóps
hugsjónamanna kom ákaflega vel í
ljós við talninguna. Vinstri grænir
voru í hægra horninu við blóðrauð-
an turn. Ekki verður því trúað að
flestir fullorðnir hafi ekki látið
hvarfla að sér hvaða þýðingu þessi
flokkur hafði og hvaða áhrif hann
hafði á pólitísk úrslit kosninga.
Þessi flokkur, Vinstri grænir, lék
þarna ótrúlegan leik í annað sinn í
öðrum alþingiskosningum eftir að
hann klauf sig út úr röðum vinstri
manna á síðustu stundu, að opna
dyr stjórnarráðsins fyrir Sjálfstæð-
isflokknum.
Í tvö ár hefur verið reynt að koma
umræðuni um Fjórflokkakerfið í
gang í þjóðfélaginu, bæði á heima-
síðunni og í Morgunblaðinu. Það
gekk ekki. Í frábærum undirbúningi
ríkisfjölmiðlanna fyrir kosningarnar
var hvergi minnst á fjórflokkakerfið
– þetta skrímsli sem hefur t.d. gefið
Sjálfstæðisflokknum 70 sinnum for-
gang í stjórnarráðinu.
Hvað er fjórflokkakerfi? Mér hef-
ur oft dottið í hug að fólk skildi það
ekki og áhrif þess á efnahagslíf allr-
ar þjóðarinnar.
Það var því svolítið skondið þegar
tveir af bestu sjónvarpsmönnum
ríkissjónvarpsins og forseti fé-
lagsvísindadeildar komu daginn eft-
ir kjördag til þess m.a. að útskýra
fjórflokkakerfið. Hvað hefði gerst í
stjórnmálasögunni ef þau hefðu gert
þetta daginn áður? Hvað hefði gerst
ef allir hefðu skilið fjórflokkakerfið?
Að lokum: Hvað gerðist ef þeir
fimm þingmenn Vinstri grænna
gengju nú á fund Halldórs Ásgríms-
sonar og Össurar
Skarphéðinssoar og byðu þeim að
verja nýja ríkisstjórn, „fólksvæna“,
falli á alþingi! Minnihlutastjórn!
HRAFN SÆMUNDSSON,
fyrrv. atvinnumálafulltrúi.
Í hægra horninu stóð
blóðrauður turn
Frá Hrafni Sæmundssyni: