Morgunblaðið - 02.07.2003, Qupperneq 4
FRÉTTIR
4 MIÐVIKUDAGUR 2. JÚLÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
ELDISFISKAR eru byrjaðir að
veiðast í íslenskum laxveiðiám
þótt júlí sé rétt að byrja. 27. júní
veiddi t.d. Katrín Gústafsdóttir 1,8
kg 56 cm regnbogasilungshæng í
Brúarbreiðu í Selá í Vopnafirði.
Brúarbreiða er neðarlega í ánni.
Þá voru regnbogasilungar áber-
andi er Elliðaárnar voru opnaðar í
síðasta mánuði og nokkrir hafa
veiðst.
Regnbogasilungur Katrínar hef-
ur borist Veiðimálastofnun og hjá
Sigurði Guðjónssyni fengust þær
upplýsingar að um kynþroska
hæng væri að ræða og ekki væri
spurning að fiskurinn væri úr eldi.
„Það sést á uggunum og vaxt-
armynstri í hreistri. Það er greini-
lega eitthvað af þessum fiski á
ferðinni, en ef menn muna, þá
veiddist talsvert af regnbogasil-
ungum úr eldi í íslenskum ám síð-
astliðið haust á sunnanverðu land-
inu, frá Hornafirði og til
Faxaflóa,“ sagði Sigurður Guð-
jónsson, framkvæmdastjóri Veiði-
málastofnunar. Eldislaxar veidd-
ust einnig í íslenskum ám í fyrra,
t.d. í Botnsá.
Regnboga-
silungar
veiðast í
laxveiðiám
Regnbogasilungshængurinn úr
Selá er upprunninn úr eldi.
Morgunblaðið/Vmst.
MJÖG lítið er um að nýlegar heim-
ildir í barnaverndarlögum, sem
heimila að leitað sé eftir upplýsing-
um úr sakaskrá um umsækjendur
hjá skólum, leikskólum, íþrótta- og
tómstundamiðstöðvum og fleirum,
séu nýttar þegar starfsfólk er ráðið.
Í 36. grein barnaverndarlaga seg-
ir: „Yfirmenn skóla, leikskóla, sum-
ardvalarheimila, íþrótta- og tóm-
stundamiðstöðva og annarra slíkra
stofnana eða staða þar sem börn
koma saman eða dveljast um lengri
eða skemmri tíma, eiga rétt til upp-
lýsinga úr sakaskrá um það hvort
tiltekinn maður, sem sótt hefur um
störf á þeirra vegum, hefur hlotið
dóm vegna brota á ákvæðum XXII.
kafla almennra hegningarlaga, sbr.
1. mgr., að fengnu samþykki hans.“
KFUM og KFUK hefur ekki nýtt
þessar nýlegu heimildir þegar þeir
ráða starfsfólk segir séra Ólafur Jó-
hannsson, formaður KFUM og
KFUK: „Við höfum ekki þurft á því
að halda.“ Hann bendir á að þeir
þrír menn sem upplýst hefur verið
undanfarið að hafi gerst sekir um
brot í starfi hjá samtökunum hafi
ekki verið á sakaskrá og því hefði
það ekki breytt neinu um þeirra
ráðningu þótt aðgangur hefði feng-
ist að sakaskrá þeirra.
„Sakaskráin ein og sér dugir ekki
í svona tilvikum,“ segir Ólafur. Hún
nýtist betur þegar önnur samtök
eða skólar eru að ráða úr stórum
hópi umsækjenda sem þeir sem
ráða í störf þekkja ekki.
„Allir sem eru ráðnir til starfa hjá
okkur í til dæmis sumarbúðunum
eru aðilar sem við þekkjum og höf-
um kynnst. Þeir eru búnir að vera
sem unglingar í félaginu,“ segir
Ólafur.
Hann segir þó að forstöðumenn
sumarbúða þurfi að skila inn saka-
vottorðum til barnaverndaryfirvalda
til að fá starfsleyfi sumarbúðanna
endurnýjað.
Ólafur útilokar ekki að heimildin
til að fá upplýsingar um umsækj-
endur úr sakaskrá verði nýtt í fram-
tíðinni: „Ef okkur finnst ástæða til
þess munum við örugglega gera
það. Það geta alltaf komið upp tilvik
þar sem þarf að rannsaka feril. En
við erum yfirleitt að ráða einhverja
sem eru svo tengdir okkur að það
hefði ekki farið framhjá nokkrum í
félaginu ef viðkomandi hefði átt í
útistöðum við lögin. En það er gott
að þessi heimild er fyrir hendi.“
Fá frekar meðmæli
Sigríður Konráðsdóttir, úr starfs-
mannaþjónustu Íþrótta- og tóm-
stundaráðs Reykjavíkur (ÍTR), seg-
ir heimildir barnaverndarlaga til
þess að fá upplýsingar úr sakaskrá
um umsækjendur ekki hafa verið
nýtta hingað til: „Við höfum ekki
gert það, en við höfum mikið sam-
ráð við Fræðslumiðstöð og aðra að-
ila ef við fáum einhverjar grun-
semdir. Eins ef eitthvað kemur
uppá þá er mjög ákveðið tekið á því
hjá okkur.“
Hún segir að þetta hafi verið rætt
innan ÍTR en ákveðið að óska ekki
eftir sakavottorðum: „Frekar höfum
við hringt og fengið meðmæli með
fólki. Við erum mjög dugleg við það
því við erum að ráða forstöðumenn í
sumarstarf og í frístundaheimili svo
við verðum að vanda til ráðninga.“
Forstöðumennirnir sem ÍTR ræður
ráða svo starfsmenn sína. Sigríður
segist ekki vita til þess að þeir fari
fram á sakavottorð umsækjenda.
Sigríður segir þó að í framhaldi af
umræðu undanfarinna daga sé lík-
legt að afstaða ÍTR verði endur-
skoðuð og farið fram á sakavottorð
umsækjenda. „Það er verið að skoða
þetta í heildina, það er verið að
vinna drög hjá Reykjavíkurborg og
er verið að stofna nefnd sem á að
hafa eftirlit og fylgja þessu eftir.“
Á valdi skólastjóra
Ingunn Gísladóttir, starfsmanna-
stjóri Fræðslumiðstöðvar Reykja-
víkur, segir að miðstöðin hafi ekki
þá yfirsýn yfir ráðningar í skólum
til að svara til hvort þessi heimild í
lögum er nýtt. Miðstöðin ræður
skólastjóra, en þeir sjá svo um allar
mannaráðningar í sínum skólum.
Hún segir þó að hún viti af einu
tilviki úr skóla í Reykjavík þar sem
umsækjanda um starf var neitað um
starf vegna upplýsinga sem fengust
úr sakaskrá.
Skólastjórum er það í sjálfsvald
sett hvort þeir leita eftir þessum
upplýsingum, segir Hanna Hjartar-
dóttir, formaður Skólastjórafélags
Íslands. Hún segir að það sé al-
mennt ekki gert. Hún segir að sú
leið sé oftar farin að menn kynni sér
meðmælendur umsækjenda. „Alltaf
þegar koma upp svona mál verður
það til þess að fólk verður ennþá
varkárara. Ég efa það ekki að ef
fólk fær ekki góð meðmæli, eða gef-
ur ekki upp meðmælendur, þá verði
þessi heimild notuð.“
Nýleg heimild í barnaverndarlögum til að óska upplýsinga úr sakaskrá sjaldan notuð
Til skoðunar hjá ÍTR að
óska eftir sakavottorðum
HEILBRIGÐIS- og tryggingamála-
ráðherra, Jón Kristjánsson, hefur
ráðið Jóhannes Pálmason lögfræð-
ing til að gegna starfi forstjóra Lýð-
heilsumiðstöðvar þar til í haust þeg-
ar Guðjón Magnússon læknir tekur
við starfinu. Guðjón er í leyfi til 1.
október nk. en heilbrigðisráðherra
hafnaði ósk hans um leyfi til 15. sept-
ember 2004.
Jóhannes er lögfræðingur Land-
spítala – háskólasjúkrahúss og verð-
ur í leyfi frá þeim störfum á meðan
hann gegnir skyldum forstjóra Lýð-
heilsumiðstöðvar.
Ráðinn
tímabundið
♦ ♦ ♦
ELDFIMUM vökva var skvett á úti-
dyrahurð hússins Álfabrekku í
Laugardal í Reykjavík í gærmorgun
og eldur borinn að. Slökkvilið höf-
uðborgarsvæðisins var fljótt að ráða
niðurlögum eldsins. Innandyra var
ein kona en hana sakaði ekki. Nokkr-
ar skemmdir urðu utan á húsinu og í
gangi inn af hurðinni. Að sögn Harð-
ar Jóhannessonar, yfirlögregluþjóns
í Reykjavík, barst tilkynning um eld-
inn rétt fyrir klukkan níu. Sjónar-
vottar greindu frá því að 2–3 ungir
menn hefðu verið að verki og fékkst
jafnframt lýsing á bifreið þeirra og
skráningarnúmer. Bíllinn fannst
skömmu síðar í Norðurmýri og var
einn piltur handtekinn. Í kjölfarið
voru tveir piltar til viðbótar og tvær
stúlkur handtekin og færð til yfir-
heyrslu á lögreglustöðina við Hverf-
isgötu. Stúlkunum var sleppt en pilt-
arnir voru yfirheyrðir nánar og eru
enn í varðhaldi.
Að sögn Harðar er talið að pilt-
arnir þrír hafi verið valdir að íkveikj-
unni. „Málið er allt að skýrast.
Komnar eru fram ákveðnar játning-
ar og skýringar á tengslum piltanna
við íbúana en framhaldið verður
skoðað á morgun,“ segir Hörður.
Íkveikja í
Laugardal
Ljósmynd/Jón Stefánsson
Lögreglumenn á vettvangi eftir íkveikju í Laugardal.
ATLANTSÁL, sem er í aðaleigu
breska fyrirtækisins Transals og ís-
lenska fyrirtækisins Altechs, hefur
ákveðið að Húsavík verði fyrir valinu
vegna staðsetningar álvers sem fyr-
irtækið áformar að reisa. Að sögn
Jóns Hjaltalíns Magnússonar hjá Al-
tech hefur Markaðsskrifstofu iðnað-
arráðuneytisins og Landsvirkjunar
(MIL) þegar verið tilkynnt þessi
ákvörðun um staðarval. Þá hefur ver-
ið sent bréf til iðnaðarráðherra þar
sem greint er frá þessari ákvörðun og
jafnframt hefur bæjaryfirvöldum á
Húsavík verið sent erindi með ósk um
viðræður um staðsetningu og land-
svæði.
Eins og fram hefur komið stóð valið
einkum á milli Húsavíkur og Dysness
í Eyjafirði, en að sögn Jóns Hjaltalíns
hefur fyrirtækið nú ákveðið eftir
vandlega skoðun á þessum kostum að
óska eftir viðræðum um staðsetningu
álversins við Húsavík og um afnot af
Húsavíkurhöfn.
Að sögn hans voru það einkum þrjú
atriði sem réðu miklu um valið á milli
þessara ágætu staða; umhverfismál,
orkuöflun og hafnaraðstaða. For-
svarsmönnum Atlantsáls hefur verið
tjáð að það muni ríkja góð sátt meðal
íbúa Húsavíkur og nærliggjandi
sveitarfélaga um álverið. Aðgengilegt
er að leggja raflínur til Húsavíkur frá
nærliggjandi orkuverum, byggðum á
nýtingu jarðgufu við Kröflu, Bjarnar-
flag og Þeistareyki.
Viljayfirlýsing með
Þeistareykjum
Að sögn Hreins Hjartarsonar, for-
stjóra Orkuveitu Húsavíkur, var ný-
lega ritað undir viljayfirlýsingu milli
Atlantsáls og Þeistareykja ehf. um að
Atlantsál fái svæðið á Þeistareykjum
til raforkuframleiðslu. Auk Orkuveit-
unnar eru Norðurorka, Aðaldæla-
hreppur og Þingeyjarsveit eigendur
Þeistareykja ehf. Borun á einni til-
raunaholu hefur lofað góðu og vilja
Atlantsálsmenn hefja frekari boranir
strax í haust.
Þorsteinn Hilmarsson, upplýsinga-
fulltrúi Landsvirkjunar, segir að for-
ráðamenn Atlantsál hafi kynnt áform
sín og þeir fengið upplýsingar um
ástand og horfur í orkumálum. Engar
formlegar viðræður séu hafnar. Þor-
steinn segir það vitað mál að mikil
orka sé til staðar í jarðhita á Norð-
austurlandi, en auk Þeistareykja hef-
ur Landsvirkjun uppi áform um
Bjarnarflagsvirkjun og að stækka
Kröfluvirkjun.
90 þúsund tonna álver
í 1. áfanga
Stefnt er að því að forathugun og
vinnu við umhverfismat álversins
verði lokið fyrir áramót, þannig að
jarðvegsframkvæmdir geti hafist
næsta vor, eða ári fyrr en bygging
Fjarðaáls hefst.
Áætlanir Atlantsáls gera ráð fyrir
að álverið rísi í fjórum áföngum. Í
fyrsta áfanga er gert ráð fyrir að reist
verði álver með 90 þúsund tonna ár-
lega framleiðslugetu en síðar verði
það stækkað í þremur áföngum til
viðbótar á sex árum í samtals 360 þús-
und tonna ársframleiðslu.
Bæjarráð Húsavíkur hefur fjallað
um erindi Atlantsáls og falið bæjar-
stjóra að hefja undirbúning að við-
ræðum við félagið. Jafnframt var
bæjarstjóra falið að leita eftir og
vinna drög að sameiginlegri viljayfir-
lýsingu aðila, þar sem markmið, verk-
efni og tímasetningar verði skil-
greind, og að kynna málið fyrir
stjórnvöldum, að því er segir í fund-
argerð bæjarráðs.
Atlantsál áformar byggingu 360 þúsund tonna álvers í fjórum áföngum
Sótt um leyfi til að reisa
álverið við Húsavík
FULLTRÚAR Sjálfstæðis-
flokksins í borgarráði hafa lýst
yfir óánægju með vinnubrögð
borgarráðs hvað varðar svör
við fyrirspurnum sem full-
trúarnir lögðu fram um fé-
lagsstarf aldraðra. Borgarfull-
trúarnir telja að svörin sem
bárust gefi til kynna að verið
sé að innleiða breytingar í fé-
lagsstarfinu, sem hefðu niður-
skurð í för með sér, þrátt fyrir
samþykkt borgarstjórnar um
að fresta slíkum breytingum.
Samkvæmt tillögunni var
ákveðið var að bíða þar til nið-
urstöður úr samráðsvinnu
verkefnisstjóra og félagsmið-
stöðva lægju fyrir. Fulltrúar
R-listans benda á að ekki hafi
verið tekin ákvörðun um nið-
urskurð í félagsstarfi aldraðra.
Verið sé að vinna að endur-
skipulagningu starfseminnar
með betri þjónustu og hag-
kvæmari rekstur að leiðarljósi.
Telja að
verið sé
að skerða
þjónustu