Morgunblaðið - 23.10.2003, Blaðsíða 6
FRÉTTIR
6 FIMMTUDAGUR 23. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
KYNFERÐISBROTUM, auðgun-
arbrotum og umferðarlagabrotum
fjölgaði milli áranna 2001 og 2002 og
þá hefur fíkniefnabrotum fjölgað
gríðarlega frá árinu 1998. Fjöldi of-
beldisbrota, eignaspjalla, áfengis-
lagabrota og brota gegn valdstjórn-
inni er undir meðaltali síðustu
fjögurra ára en aðra sögu er að
segja um kynferðisbrot, fíkniefna-
brot, auðgunarbrot, skjalafals, brot
gegn friðhelgi einkalífs, nytjastuld
og umferðarlagabrot. Þetta kemur
fram í nýrri skýrslu ríkislögreglu-
stjóra um afbrotatölfræði 2002.
Fram kemur að 114.545 brot og
verkefni hafi verið skráð í málaskrá
lögreglu árið 2002 sem er rúmlega
11% aukning frá 2001. Skráðum
brotum fjölgaði um 9%, þar af fjölg-
aði hegningarlagabrotum um 4,6%,
umferðarlagabrotum um 10,5% og
öðrum sérrefsilagabrotum um 8,7%.
Auðgunarbrotum fjölgaði um 8%,
þar af innbrotum um 12% og þjófn-
uðum um 5%. Flest auðgunarbrot
miðað við 10 þúsund íbúa urðu í
Reykjavík og Kópavogi.
15% aukning kynferðisbrota
Kynferðisbrotum fjölgaði um
tæplega 15% milli 2001 og 2002 en
frá árinu 1999 hefur tilkynningum
um nauðganir fjölgað um 54%. Árið
2002 voru 324 kynferðisbrot skráð,
sem er nokkur aukning frá 2001
þegar 282 brot voru skráð. Mest
hafa aukist tilkynningar vegna brota
gegn börnum yngri en 14 ára og
vegna sifjaspells. Árið 1999 voru
skráð 8 brot vegna brota gegn börn-
um yngri en 14 ára en voru komin
upp í 29 í fyrra. Þá fjölgaði nauðg-
unarbrotum úr 48 í 74 á sama tíma.
Kærum vegna alvarlegra líkams-
meiðinga hefur fækkað um rúmlega
28% frá 1999. Flest ofbeldisbrot
miðað við 10 þúsund íbúa árið 2002
voru skráð á Ólafsfirði og í Bolung-
arvík. Meiriháttar líkamsárásum
fækkaði úr 69 í 38 milli 2001 og 2002
en voru 58 árið 1999. Alls voru skráð
1.330 manndráp og líkamsmeiðingar
árið 2002 sem er tæplega 9% fækk-
un frá 2001. Fimm manndráp voru
skráð árið 2000 og 4 í fyrra. Þá hefur
minniháttar líkamsárásum fækkað
úr 255 í 147 milli 2001 og 2002.
Frá árinu 1998 hefur brotum
vegna innflutnings fíkniefna fjölgað
um 169%, en í fyrra var hald lagt á
57 kg af hassi, 7 kg af amfetamíni, 2
kg af kókaíni og 814 e-töflur.
Skráð fíkniefnabrot voru 713 árið
1998 en voru komin upp í 994 í fyrra.
Mest er aukningin á sviði innflutngs,
en brotum á þessu fjögurra ára
tímabili fjölgaði úr 45 í 121. Hvað
snertir smygl á hassi á árunum 2001
og 2002 virðast smyglarar hafa skipt
um smyglaðferð með því að skipta
úr póstsmygli yfir í skipasmygl.
Þannig fundust 10,6 kg af hassi í
pósti árið 2001 en aðeins 820 grömm
árið eftir. Hins vegar fannst aðeins
2,1 kg í skipum árið 2001 en nærri
30 kg árið eftir. Mest er þó smyglað
með flugi og fundust 34 kg af hassi í
fyrra sem smygla átti flugleiðina til
landsins. Smygl á kókaíni og amfeta-
míni flugleiðina jókst töluvert milli
2001 og 2002 eða úr rúmlega hálfu
kg árið 2001 í nærri 2 kg árið eftir.
Gríðarleg aukning varð í amfeta-
mínsmygli á þessu tímabili, sem sýn-
ir sig í því að haldlagt amfetamín fór
úr 1 kg upp í 7 kg.
Umferðarlagabrot er viðamesti
brotaflokkurinn hér á landi og er
74% allra brota. Þessum brotum
fjölgaði um 10,5% milli 2001 og 2002.
Ölvunarakstursbrotum fækkaði úr
2.482 í 1.859 frá 2000 til 2002 en
hraðakstursbrotum fjölgaði hins
vegar úr 19.718 í 27.561 á sama
tímabili.
Ný skýrsla ríkislögreglustjórans um afbrotatölfræði 2002
Kynferðisbrotum og fíkni-
efnabrotum fer fjölgandi
"
#
- "
#
$ %
%
%
#& '
'
%
)' '.
/$ .
0
-
"
#
"
#
%
#
(
%
'#
&'
'
% 1 "
2" 3 4
2
4 5
4'
SUN Jiazheng, menningar-
málaráðherra Kína, kom í
gær til landsins í opinbera
heimsókn en ráðherrann er
hingað kominn í boði Tóm-
asar Inga Olrich mennta-
málaráðherra en þeir munu
funda í dag í Ráðherrabú-
staðnum.
Dagskrá heimsóknar
Jiazheng verður fjölþætt og
mun hann m.a. skoða sýningu
á íslenskum miðaldarhand-
ritum í Þjóðmenningarhúsinu,
sýningu á verkum Júlíönu
Sveinsdóttur í Listasafni
Íslands og sýningar í Lista-
safni Reykjavíkur. Einnig
mun ráðherrann heimsækja
Alþingi og sækja tónleika
Sinfóníuhljómsveitar Íslands.
Farið verður í ferð um Suður-
land með viðkomu í Ár-
bæjarsafni og Nesjavalla-
virkjun, gengið um Þingvelli
og Gullfoss og Geysir skoð-
aðir. Lýkur ferðinni í Húsinu
á Eyrarbakka þar sem
Byggðasafn Árnesinga er til
húsa.
Sun Jiazheng heldur af
landi brott ásamt föruneyti á
laugardaginn.
Menning-
armálaráð-
herra Kína
í opinberri
heimsókn
ÖGMUNDUR Jónasson, formaður
Bandalags starfsmanna ríkis og
bæja, lagði áherslu á nýjar hug-
myndir BSRB í skattamálum í
setningarræðu sinni á 40. þingi
bandalagsins í gær, en kjörorð
þingsins er: Réttlátir skattar –
undirstaða velferðar. Stefna BSRB
í skattamálum var kynnt sl. vor en
enn er unnið að þróun hugmynd-
anna. „Það er fráleitt annað en að
sama skatthlutfall gildi um allar
tekjur, óháð uppruna,“ sagði Ög-
mundur. „Þar vísa ég bæði í skatta
á fyrirtæki og á fjármagn. Í sam-
félagi samtímans byggir fjölmenn-
ur hópur afkomu sína nær einvörð-
ungu á arðgreiðslum eða tekjum af
fjármagni. Finnst mönnum eðlilegt
að mismuna í skattlagningu launa-
tekjumanninum í óhag? Skyldi fólk
almennt gera sér grein fyrir því
hve háir fjármagnstekjuskattar
eru í þeim löndum sem við berum
okkur saman við? Algengt er að
sama skattprósenta gildi um laun
og fjármagn en sums staðar eru
skattar á arðgreiðslur eftir öðru
hlutfalli.“
Ögmundur minnti á að hér væri
skattur á vexti og arð 10% en í Nor-
egi væri hann t.d. 28%, í Danmörku
43% og í Sviss 42,4%. „Allt tal um
að hækkun fjármagnstekjuskatts
myndi þýða stórfelldan fjármagns-
flótta úr landinu er gjörsamlega út
í hött. Það færi ekki króna úr landi,
einfaldlega vegna þess að jafnvel
hækkun íslenska fjármagnstekju-
skattsins um helming, um 100%,
þýddi að eftir sem áður væri hann
angri. Þetta kennir okkur að sam-
takamáttur og þrotlaus barátta
skilar jafnan árangri.“
Að lokum má geta ummæla Ög-
mundar um lífeyrissjóðakerfið.
Sagði hann m.a. að mikilvægt væri
að skoða með hvaða hætti hægt
væri að gera kerfið sveigjanlegra,
en nú er, til að mæta óskum ein-
staklinganna. Í því sambandi væri
t.d. hægt að tryggja þeim hlutfalls-
lega hærri greiðslur á fyrstu árum
lífeyristöku en síðar á æviskeiðinu.
„Þetta er nokkuð sem mjög er rætt
um innan lífeyrissjóða nú,“ sagði
hann.
Þá sagði Ögmundur að lífeyris-
sjóðunum beri að leggja sitt af
mörkum til að stuðla að jafnvægi í
efnahagskerfinu, t.d. með því að
halda fjármagnskostnaði niðri.
Hann sagði ennfremur að ekki
mætti leggja of þungar vaxtabyrð-
ar á heimilin og atvinnulífið. „Líf-
eyrissjóðunum ber skylda til þess
að stuðla að eins lágu vaxtastigi og
kostur er.“
dýrum ferðalögum ráðamanna. Ef
ríkisstjórnin hefði lagt til að fyrstu
þrír dagar í ferðalögum ráð-
herranna væru án dagpeninga, þá
hefði mönnum þótt stórmannlega
hugsað. En það gildir sannarlega
ekki um áformin í málefnum at-
vinnulausra.“
Heilbrigðisvottorð fyrir
Hæstarétt
Í ræðu sinni vék Ögmundur
einnig að nýlegum dómi Hæsta-
réttar í öryrkjamálinu svokallaða.
Sagði hann dóminn vera öllum
þeim sem starfa á vettvangi verka-
lýðsbaráttunnar fagnaðarefni.
„Dómurinn er vissulega ákveðið
heilbrigðisvottorð fyrir Hæstarétt
Íslands. Í sjálfu sér má þó segja að
það eigi að liggja í hlutarins eðli að
Hæstiréttur taki á því þegar
stjórnarskrá landsins er brotin
eins og gert hefur verið. Það sem
hlýtur að gleðja hjörtu okkar er að
þrotlaus barátta Öryrkjabanda-
lagsins hefur skilað öryrkjum ár-
lægstur hér á landi samanborið við
nánast öll lönd sem tíðkast að bera
Ísland saman við. Þeir aðilar sem
þegar hafa leitað í skattaskjólin á
Ermarsundinu, Gíbraltar og víðar
fara sínu fram, algjörlega óháð
skatthlutfallinu hér á landi.“
Hvar eru rökin?
Ögmundur fjallaði einnig um at-
vinnuleysisbætur í ræðu sinni og
sagði að ekki yrði séð hvað vakir
fyrir ríkisstjórninni að vilja skerða
kjör atvinnulauss fólks. „Atvinnu-
leysisbætur eru nú 77.449 kr en
þriggja daga skerðing eins og fé-
lagsmálaráðherra hefur talað fyrir
myndi lækka þessa fjárhæð um
10.722 kr. fyrsta mánuðinn í at-
vinnuleysi,“ útskýrði hann.
„Ríkisstjórnum hættir stundum
til að vilja sýna vald sitt. Og spyrja
má: Er þetta einhvers konar mann-
dómsvígsla fyrir nýjan félagsmála-
ráðherra, er hann að sýna hvað í
honum býr eða hver gæti tilgang-
urinn annars verið? Er fyrirmynd-
in kannski komin frá útlöndum? Og
ef svo er, hver eru rökin? Þau hafa
engin komið fram. Er það virkilega
álit ríkisstjórnarinnar að skerðing-
aráformin komi í veg fyrir að fólk
verði atvinnulaust? Telja menn að
fólk leiki sér að því að verða at-
vinnulaust? Það gerir enginn. En
ef þetta er hugsað sem letjandi
gagnvart atvinnuleysinu, kæmi þá
ekki til greina að byrja á öðrum
vígstöðvum? Stundum hefur verið
talað um að nauðsynlegt væri að
reisa einhverjar skorður við rán-
Ögmundur Jónasson, formaður BSRB, setur 40. þing sambandsins
Segir óeðlilegt að mis-
muna í skattlagningu
Ríflega 200 manns sitja 40. þing BSRB
sem nú fer fram í Reykjavík. Ögmundur
Jónasson, formaður BSRB, setti þingið en
hann gefur áfram kost á sér sem formaður.
Morgunblaðið/Ásdís
BSRB heldur þing sín á þriggja ára fresti. Ögmundur Jónasson, for-
maður BSRB, setti þingið í gær og verður störfum haldið áfram í dag.
Í DRÖGUM að ályktun 40. þings Banda-
lags starfsmanna ríkis og bæja (BSRB)
um kjaramál er þess krafist að tekjuteng-
ing við laun maka öryrkja og lífeyrisþega
verði afnumin. Þá er þess krafist að at-
vinnuleysisbætur og bætur almannatrygg-
inga verði stórlega auknar og að skerð-
ingar undangenginna ára verði bættar.
Þessar tillögur sem og fjöldi annarra til-
lagna, sem lagðar hafa verið fyrir þingið,
verða ræddar í dag og á morgun, en setn-
ing þingsins fór fram í gær.
Í drögum að ályktun um kjarasamninga
fagnar þingið því að nú skuli fara fram
endurskoðun á lögunum um kjarasamn-
inga opinberra starfsmanna nr 94/1996 í
samvinnu við BSRB. „Lögin íþyngja þeim
sem undir þau heyra langt umfram það
sem Lög um stéttarfélög og vinnudeilur
nr. 80/1938 gera og er ljóst að á þeim
þarf að gera breytingar,“ segir í drög-
unum. Þá segir að þingið treysti því að
engar breytingar verði gerðar á lögunum
án samráðs og samþykkis BSRB.
Í drögum á ályktun um starfsöryggi
leggur þingið áherslu á að uppsagn-
arfrestur lengist með tilliti til þjón-
ustualdurs og starfsaldurs. Þá krefst
þingið þess að sett verði lög með það að
markmiði að fólk sé ekki látið gjalda ald-
urs síns á vinnustað, hvorki með upp-
sögnum né mismunun í starfi. Ennfremur
leggur þingið áherslu á að ekki verði
heimilt að segja upp starfsmanni í veik-
indaleyfi.
Réttur skerðist ekki í sumarorlofi
Í drögum að ályktun um fæðingarorlof
fagnar þingið þeim árangri sem náðst hef-
ur í því að bæta réttindi til fæðing-
arorlofs. Beinir þingið því þó til rík-
isstjórnarinnar og Alþingis að gangast
fyrir lagabreytingu sem tryggi öllum
þeim sem nýta sér rétt sinn til fæðing-
arorlofs óskertan rétt í sumarorlofi. Þá
krefst þingið þess að fæðingarorlofið
verði lengt í 12 mánuði.
Að lokum má nefna drög að ályktun um
mannréttindi en þar beinir þingið því til
stjórnar bandalagsins að hlutast til um
það, í samvinnu við önnur samtök launa-
fólks og félagsmálaráðuneytið, að tryggja
að útlendingar sem starfa lengur eða
skemur hér á landi njóti réttinda og
starfskjara sem þeim beri.
Drög að ályktunum
40. þings BSRB
Tekjutenging
verði afnumin