Morgunblaðið - 24.10.2003, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 FÖSTUDAGUR 24. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
LÖGREGLAN í Reykjavík hefur
upplýst eitt allra stærsta rán sem
framið hefur verið hérlendis, eftir
rúmlega 8 ára rannsókn. Um er að
ræða hið svokallaða Skeljungsrán
sem framið var í Lækjargötu hinn
27. febrúar árið 1995 en þar voru
að verki þrír menn sem sluppu
undan lögreglu með 5,2 milljónir
króna. Fénu rændu þeir af tveimur
starfsmönnum Skeljungs sem voru
á leið í banka með helgaruppgjör
úr bensínstöðum olíufélagsins.
Annar starfsmannanna særðist í
árásinni en ekki alvarlega. Þrátt
fyrir mikla leit náðust ræningjarn-
ir ekki og virtist sem málið ætlaði
að enda sem óupplýst hjá lögregl-
unni. Afar litlar vísbendingar var
að hafa og var að lokum gert hlé á
rannsókn málsins. Eftir áralanga
óvissu tók málið hins vegar gjör-
breytta stefnu þegar lögreglunni
bárust nýjar vísbendingar í vetur
sem leiddu til þess að tveir karl-
menn og ein kona voru yfirheyrð.
Hörður Jóhannesson, yfirlög-
regluþjónn í Reykjavík, hefur stað-
fest við Morgunblaðið að játning á
málinu liggi fyrir að hluta og sam-
ræmist sú játning þeim rannsókn-
argögnum sem liggja fyrir. Rann-
sókninni er að mestu lokið og
verður málið fljótlega sent ákæru-
valdi til áframhaldandi meðferðar.
Lítum svo á að málið
sé upplýst
„Niðurstaða rannsóknar okkar
er sú að þrír karlmenn hafi framið
ránið og hafa tveir grunaðir verið
yfirheyrðir,“ segir Hörður. Þriðji
grunaði er nú látinn. Umrædd
kona liggur undir grun um að hafa
tekið við litlum hluta þýfisins.
„Mjög áreiðanlegar vísbending-
ar sem við fengum snemma á þessu
ári leiddu til þess að nokkrir aðilar
voru yfirheyrðir og liggur fyrir
játning að hluta. Við lítum svo á að
málið sé upplýst.“ Að sögn Harðar
er ránsfengurinn uppurinn.
Hinir grunuðu eru 38 og 40 ára
gamlir og hafa aldrei komið við
sögu rannsóknar málsins fyrr en
nú. Þeir ganga lausir en ekki var
krafist gæsluvarðhalds yfir þeim
þar sem skilyrði fyrir slíkum
þvingunarúrræðum voru ekki fyrir
hendi. Þá var ekki talin þörf á að
handtaka þá fyrir yfirheyrslurnar,
heldur svöruðu þeir skilyrðislaust
kvaðningu lögreglunnar um að
mæta á lögreglustöð í yfirheyrslur.
Ekki er vitað til þess að þeir hafi
verið þekktir að brotastarfsemi
fyrir ránið. Ásetningur þeirra með
ráninu mun hafa verið sá að kom-
ast yfir peningana sem slíka án
þess að upplýst sé hvort þeir hafi
ætlað að fjármagna eitthvað sér-
stakt með ránsfengnum.
„Það er auðvitað afskaplega
mikilvægt fyrir þann sem varð fyr-
ir brotinu, þ.e. þá starfsmenn
Skeljungs sem í hlut áttu, og félag-
ið sjálft, að málið skyldi upplýsast.
Fyrir lögregluna er ekki síður já-
kvætt þegar tekst að upplýsa mál
af þessu tagi,“ segir Hörður.
Engar haldbærar vísbend-
ingar í upphafi málsins
Erfiðleikarnir sem lögreglan átti
við að etja í upphafi rannsóknar-
innar fólust einkum í því að hún
hafði engar haldbærar vísbending-
ar til að fara eftir. Rækilegur und-
irbúningur ræningjanna hjálpaði
þeim við að hylja slóð sína, auk
þess sem ránið sjálft tók mjög
stuttan tíma. Auk þess voru þarna
á ferðinni aðilar sem voru nær
óþekktir hjá lögreglunni. Allt þetta
spillti mjög rannsókn málsins,
jafnvel þótt hinir grunuðu hefðu
haldið sig hérlendis til þessa dags.
Litlu mátti muna að sökin fyrnd-
ist, en hún fyrnist á 10 árum og
voru því tæp tvö ár eftir af fyrning-
arfrestinum þegar málið upplýst-
ist.
Sátu fyrir starfsmönnum
Skeljungs
Ræningjarnir sátu fyrir tveimur
starfsmönnum Skeljungs í Lækj-
argötu, sem ætluðu að leggja helg-
aruppgjör bensínstöðva félagsins í
Íslandsbanka. Ræningjarnir voru
tveir á ferð, hettuklæddir og létu
til skarar skríða um leið og Skelj-
ungsstarfsmennirnir stigu út úr
fyrirtækjabílnum um klukkan 10
að morgni. Annar starfsmannanna
var laminn í höfuðið með slökkvi-
tæki og tókst ræningjunum síðan
að komast á brott með sérstaka ör-
yggistösku sem innihélt uppgjör-
stöskur með 3 milljónir króna í
beinhörðum peningum og rúmlega
2 milljónir í ávísunum. Að þessu
loknu flúðu þeir á stolnum SAAB-
bíl sem þriðji maðurinn ók. Á bílinn
höfðu verið festar stolnar númera-
plötur. Lögreglan í Reykjavík hóf
þegar viðamikla leit að ræningjun-
um, en um var að ræða eina um-
fangsmestu lögregluaðgerð seinni
ára. Síðar um daginn fundust upp-
gjörstöskurnar og fatnaður ræn-
ingjanna í fjörunni fyrir ofan
Hvammsvík í Hvalfirði. Reynt
hafði verið að kveikja í þessum
sönnunargögnum, en lögreglan
kom að þeim hálfbrunnum og tók í
vörslu sína.
SAAB-bíllinn fannst einnig
sama dag þar sem honum hafði
verið lagt við bílskúr inni á lóð við
Ásvallagötu. Inni í honum var ör-
yggistaskan, en í honum var þjófa-
varnarbúnaður sem ekki reyndist
hafa virkað þegar til átti að taka.
Ránið skipulagt í þaula
Ljóst var frá fyrstu stundu að
ránið var þaulskipulagt. Ræningj-
arnir höfðu vitneskju um ferðir
peningasendlanna, útveguðu sér
flóttabíl og fatnað og létu til skarar
skríða á réttu augnabliki innan um
fjölda fólks í Lækjargötunni á
ósköp venjulegum mánudags-
morgni. Má fullyrða að varla hafi
nokkur átt von á því sem í vændum
var. Eitt vitnið sem Morgunblaðið
ræddi við sá tvo menn með lamb-
húshettur ráðast á Skeljungs-
starfsmennina og taldi atburðinn
svo fjarstæðukenndan að helst
hlyti um grín að vera að ræða.
Fyrsta handtakan í málinu var
gerð þremur dögum eftir ránið en
þá var 31 árs maður handtekinn í
Leifsstöð og úrskurðaður í gæslu-
varðhald. Í fórum hans fundust 700
þúsund krónur. Honum var síðar
sleppt úr haldi, enda ekki viðriðinn
málið.
Skeljungsránið í Lækjargötu upplýst eftir 8 ára rannsókn
Játning vegna
ránsins liggur
fyrir hjá lögreglu
Morgunblaðið/Júlíus
Ræningjarnir flúðu á þessari stolnu bifreið og skildu hana eftir við
Ásvallagötu. Notaðir voru leitarhundar við að rekja spor frá henni.
Morgunblaðið/Júlíus
Lögreglumenn fundu hálfbrunnar peningatöskur í Hvalfirði sama dag
og ránið var framið. Það dugði ekki til að varpa ljósi á málið.
Morgunblaðið/Júlíus
Þetta slökkvitæki var notað sem
barefli í ráninu og var einn starfs-
maður Skeljungs laminn með því.
HAGNAÐUR Landsbanka Íslands
hf. á fyrstu níu mánuðum þessa árs
nam 2.514 milljónum króna eftir
skatta. Hagnaðurinn á sama tímabili
á síðasta ári nam 1.489 milljónum.
Jókst hagnaðurinn því um rúman
milljarð króna milli ára, þrátt fyrir
að framlag í afskriftareikning útlána
hafi verið aukið úr 1.930 milljónum í
3.238 milljónir á milli tímabila.
Gengishagnaður bankans á fyrstu
níu mánuðum þessa ári var eins og
hagnaðurinn, 2.514 milljónir. Munar
þar mest um gengishagnað af hluta-
bréfum, sem var 1.705 milljónir.
Gengishagnaður bankans á sama
tímabili á síðasta ári var 51 milljón.
Þá var 513 milljóna gengistap af
hlutabréfum.
Arðsemi eigin fjár Landsbankans
eftir skatta var 21,3% á fyrstu níu
mánuðum þessa árs, en var 12,8%
fyrir sama tímabil á árinu 2002.
Rekstrartekjur bankans á fyrstu
níu mánuðum ársins jukust um 37%
frá fyrra ári og voru 13.808 milljónir.
Í tilkynningu frá bankanum segir að
auknar tekjur megi rekja til meiri
umsvifa, einkum á sviði verðbréfa-
starfsemi, fyrirtækjaráðgjafar,
stækkunar heildareigna samstæð-
unnar og almennt batnandi stöðu á
verðbréfamörkuðum.
Heildareignir vaxa um 33%
Heildareignir Landsbankans juk-
ust um 91 milljarð króna eða 33% á
fyrstu níu mánuðum ársins 2003 og
námu 368 milljörðum króna 30. sept-
ember síðastliðinn. Heildarútlán
jukust á tímabilinu um 33% og námu
286 milljörðum og þá jukust innlán
um 36% og námu 148 milljörðum
króna. Stöðugildi við bankastörf í
móðurfélaginu voru 915 í lok sept-
ember samanborið við 907 í árslok
2002. Að auki voru 79 stöðugildi í
dótturfélögum bankans.
Hagsauki bankans, þ.e. ávöxtun
eigin fjár umfram meðalávöxtun
áhættulausrar fjárfestingar, á fyrstu
níu mánuðum ársins var 14,6%. Við-
mið bankans er 6–8%.
Í tilkynningu Landsbankans segir
að markaðsaðstæður fjármálafyrir-
tækja hafi verið hagstæðar það sem
af er árinu 2003. Gerir bankinn ráð
fyrir að arðsemi eigin fjár eftir
skatta fyrir árið 2003 verði líklega
áfram yfir þeim markmiðum sem
bankinn hefur sett fram, en þau eru
13–15%.
Landsbankinn
hagnast um
2,5 milljarða
FLUTNINGSKOSTNAÐUR ís-
lenskra fyrirtækja í dagvöru, sem
hlutfall af veltu þeirra, er sam-
bærilegur eða lægri en flutnings-
kostnaður sambærilegra fyrir-
tækja á Norðurlöndum og í
Evrópu. Þetta er meðal niður-
staðna í
könnun sem IMG framkvæmdi
fyrir Samtök verslunar og þjón-
ustu, Samtök verslunarinnar og
Samtök iðnaðarins, og greint var
frá í viðskiptablaði Morgunblaðsins
í gær.
Í tilkynningu frá Eimskipi segir
að niðurstöður könnunarinnar
bendi eindregið til að flutninga-
þjónusta á Íslandi sé mjög hag-
kvæm og sé ekki orsakavaldur
verðmismunar á vöru milli Íslands
og nágrannalandanna eða annarra
Evrópulanda. Raunar bendi þessar
niðurstöður til að flutningskostn-
aður íslenskra fyrirtækja sé að
jafnaði lægri en í nágrannalönd-
unum.
Samkvæmt könnuninni er flutn-
ingskostnaður fyrirtækja á Íslandi
í framleiðslu, heildsölu og smásölu
á dagvöru að meðaltali um 3% af
veltu þessara fyrirtækja, og
birgðahaldskostnaður um 4,4%.
Stjórnunarkostnaður er 0,5% á
þessu sviði og heildarkostnaður því
um 8%.
7,7% heildarkostnaður
Samsvarandi tölur úr athugun
A.T. Kearney hjá evrópskum fyr-
irtækjum árið 1998 gaf til kynna
flutningskostnað 3,1% af veltu evr-
ópsku fyrirtækjanna, birgðahalds-
kostnað 3,4% og stjórnunarkostnað
1,2%, eða heildarkostnað 7,7%.
Í sambærilegri könnun í Noregi
árið 1999 fyrir heildsala kom fram
að flutningskostnaður aðspurðra
fyrirtækja var að meðaltali 4,1% af
veltu, birgðahaldskostnaður einnig
4,1% og stjórnunarkostnaður um
1%. Í könnun í Finnlandi árið 1999
í framleiðslu, verslun og bygging-
ariðnaði voru sambærilegar tölur
fyrir flutninga 4,6%, vöruhús og
fjárbindingu birgða 5% og stjórnun
0,6%.
Flutningsþjónusta
ekki orsök verðmunar