Pressan - 27.02.1992, Page 39
FIMMTUDAGUR PRESSAN 27. FEBRÚAR 1992
39
Trommari
Fræbbblanna
var Stetán
Guðjónsson,
sem nú
nemur
sagntræði í
| Háskólanum:
Ætluðum
upphatlega
| aðgera
I góðlátiegt
k grín að
|| skólameistar
II anum.
Gunnþór Sigurðs-
son, fyrrum bassa-
leikari hljómsveit-
arinnar Q4U, sem
núna starfar sem
gripill hjá Sjónvarp-
inu.
Auk hans voru í
sveitinni áðumefndur
Steinþór, Kormákur
Geirharðsson,
Kommi, trommari
sem nú starfar á Akur-
eyri og spilar meðal
annars í Tjútti og trega
hjá Leikfélagi Akur-
eyrar, og um sönginn
sáu Elínborg Hall-
dórsdóttir, EUý, og
Linda Garðarsdóttir.
Ellý hefur meðal annars
komið fram sem dans-
mærin Bonný en Linda
er við nám í Bandaríkj-
unum.
„Hvort sem fólk trúir
því eða ekki þá var ekki
mikið sukk í kringum þessar
hljómsveitir allar. Það kom
seinna, þegar þetta var allt
saman í andarslitrunum og
fólk var að reyna að halda í
eitthvað sem var löngu búið,“
segir Gunnþór, aðspurður um
mikil óregla hafi verið þessum
tíma samfara, en einhvem
veginn fylgdi þessum tímum
einhvers konar sukkímynd.
Aðrir viðmælendur okkar
tóku í sama streng og Gunn-
þór og töldu óregluna ekki
hafa verið mikla yfir línuna.
En í þessum hópi voru náttúr-
lega svartir sauðir eins og
annars staðar og einhveijir
leiddust út í mikla neyslu.
í myndinni segist þú vera
orðinn þreyttur á þessu sósíal-
ista- og mussuliði? „Já, þessu
mussukjaftæði og þessu Ge-
valíapakki." Þú segir líka að
það sé ekkert gott nema það
sé með hamar og sigð og
einnig staðhæfirðu að ef menn
hafi ekki unnið í fiski í tíu ár
þyki þeir ekkert sniðugir.
Þama ertu að skjóta á Bubba
Morthens? „Já, þama var ég
svolítið að skjóta á Bubba og
þetta slordæmi allt saman. A
þessum tíma héngu leifamar
af hippunum - þetta yfirmeð-
vitaða lið sem var orðið grænt
í framan af hassreykingum
sko - á Hótel Borg og gerðu
ekki rassgat. Og einu skiptin
sem þeir fóm út var þegar þeir
röltu til Keflavíkur og til baka
aftur. Þeir hengdu sig á hamar
og sigð og einhverja frasa sem
virkuðu ekkert, virkuðu ekki
þá og geta alls ekki virkað,
eins og hefur komið í ljós. Nú
vill enginn kannast neitt við
neitt og hvað verður um alla
litlu mussuklæddu kerfisfræð-
ingana sem hlustuðu á Lenn-
on? Ég bara spyr,“ svarar
Gunnþór.
Gunnþór segir að sér finnist
það vera synd að unglingarnir
í dag skuli ekki upplifa neina
tíma sköpunar, eins og óneit-
anlega var á pönktímabilinu. I
aag
skapi
krakkamir
ekkert sjálfir heldur
séu þeir mataðir. „Eftir
að þessi frjálsa, innan gæsa-
lappa, fjölmiðlun byrjaði er
búið að hamra inn í heila kyn-
slóð algjöra meðalmennsku."
FÓRU í BÆINN TIL AÐ
VERÐA FRÆGIR
Taugadeildin var ein þeirra
sveita sem settu
svip sinn á þessa
tíma. Arni
Daníel Júlíus-
son var einn
meðlima henn-
ar og var
reyndar líka í
um tíma.
kom í
bæinn frá Ak-
ureyri, en þar
var hann í
hálfgerðri
pönkklíku
sem hneyksl-
aði góðborg-
ara með
ýmsum
uppátækj-
um. í þess-
ari klíku
voru meðal
annarra Asgeir Jónsson, sem
seinna varð söngvari Bara-
flokksins og hefur nú undan-
farið sungið lög eftir David
Bowie á Púlsinum, og títt-
nefndur Steinþór.
Ami og Steinþór fóm til
Reykjavíkur með það að
markmiði að stofna hljómsveit
og verða frægir. „Okkur tókst
nú að stofna hljómsveit en
hvort við urðum frægir veit ég
ekki,“ segir Ámi.
Hann er orðinn sagnfræð-
ingur í dag og er annar höf-
unda Islenska sögu-
atlassins. „Þetta
voru mjög skemmti-
legir tímar og mikið
fjör. Við gerðum
það sem okkur
fannst skemmtilegt
og það var nokkuð
stór hópur í kringum
þetta,“ segir Ámi.
RISAEÐLAN OG
PIZZUR
Lagið „Ó Reykja-
vík“ með Vonbrigð-
um varð þónokkuð
vinsælt á þessum ár-
um og heyrist meira
að segja einstaka
sinnum enn þann
dag í dag á öldum
ljósvakans. Þetta lag
er einmitt upphaf
Rokks í Reykjavík,
ef undan er skilinn
rímnaflutningur
Sveinbjörns Bein-
teinssonar allsherj-
argoða.
Vonbrigði vom
starfandi allt fram til
ársins 1985 og
óbreytt allan tímann.
Innanborðs vom
bræðurnir Þórarinn
trommuleikari og
Árni gítarleikari
Kristjánssynir.
Jóhann Vil-
hjálmsson söng
og Gunnar Ell-
ertsson spilaði á
bassa.
Þórarinn var ný-
orðinn 14 ára þegar
myndin var tekin
upp og því einn af
yngstu hljómsveitar-
meðlimunum sem
eitthvað kvað að.
Hann hefur alls ekki
sagt skilið við tónlist-
ina, því hann spilar nú
með Risaeðlunni og
Júpíters (reyndar keyrir
hann líka stundum út pizzur
um helgar).
Ámi menntaðist sem raf-
eindavirki, en hann hefur ekki
lagt gítarinn á hilluna því
hann spilar nú með hljóm-
sveitinni Silfurtónum. Og eins
er með Jóhann; hann er enn
viðloðandi músík og er einn
meðlima hljómsveitarinnar
Leiksviðs fáránleikans. Hann
starfar hjá ræstingafyrirtæki.
ALLT í LAGI
AÐ SOFA í HLJÓM-
SKÁLAGARÐINUM
Textinn við „Ó Reykjavík"
vakti talsverða athygli. Hann
samdi Sigurlaug Jónsdóttir,
betur þekkt sem Didda, er
hún var 16 ára. Á þessum ár-
um samdi Didda nokkuð
marga texta og er ekki hætt
enn, því hún hefur samið texta
fyrir hljómsveitina Sókrates
og fleiri sveitir. „Maður er
alltaf að
skrifa wn-
hvað en maður sýnir engum
neitt,“ segir hún.
„Þetta vom dásamlegir tím-
ar, alveg dásamlegir. Mér var
hent á götuna og svoleiðis og
þetta var eilíf barátta á hverj-
um degi en hún var yndisleg.
Maður sætti sig alveg við að
sofa í Bernhoftstorfunni og
Hljómskálagarðinum. Manni
fannst þetta allt í lagi af því
maður var að gera eitthvað al-
veg voðalega merkilegt. Þetta
var fínt.“
Þú sérð ekki eftir neinu?
„Nei, nei, alls ekki. Ég hefði
ekki viljað hafa þetta öðmvísi
og ég finn til með fólki sem
missti alveg af þessu,“ svarar
Didda. Didda dreif sig til
London og lærði þar tösku- og
veskjagerð og starfar nú við
viðgerðir á Skóvinnustofu
Sigurbjöms í Austurveri.
MÓHÍKANINN ER Á
HELLISSANDI
Það er náttúrlega út í hött
að tala um pönktímabilið án
þess að minnast á hljómsveit-
ina Sjálfsfróun. I henni vom
Bjarni Þórðarson móhíkani
og Siggi pönk aðalsprautum-
ar. Bjami varð heimsfrægur á
Islandi fyrir sinn þátt í Rokki í
Reykjavík, en þar talar hann
um sniff. Um áhrif þess að
sniffa og reynslu sína af því.
Auk þess brýtur hann gítar
með miklum tilþrifum og það
er hrein unun að sjá tilþrif
hans við verknaðinn og hvem-
ig hann ögrar áhorf- og heyr-
endum með leikrænum til-
burðum.
Bjami starfar nú í Hrað-
frystihúsinu á Hellissandi en
okkur reyndist lífsins ómögu-
legt að ná sambandi við hann.
Hvað á daga þeirra félaganna í
Sjálfsfróun hefur drifið verður
því að bíða betri
tíma.
Eftir stendur
minningin um
skemmtilega og
gróskumikla
tíma sem hafa
haft mikil áhrif á
íslenska rokktón-
list. Unglingar
pönktímans eru
margir hverjir
orðnir foreldrar í
dag og eftir örfá ár
verða böm þeirra
komin á tánings-
aldurinn. Skyldu
þau geta tekið upp á
einhveiju sem kem-
ur til með að ganga
fram af gömlu pönk-
urunum?
Haratdur Jónsson
Rósa frænka
málar heiminn
rauðan
Líkt og aðrar þjóðir nota
íslendingar mun oftar lík-
ingar um ýmsa þætti kynlífs-
reynslunnar en orð sem lýsa
fyrirbærinu hreint og beint.
Fáum er tamt að ræða eðli-
lega um kynlíf. Kynlífið er
enn það viðkvæmt í hugum
okkar að við tölum mun oft-
ar undir rós.
Gott dæmi um það em orð
yfir kynfæri kvenna. Þegar
ég hef gert óformlegar kann-
anir meðal stúlkna á fram-
haldsskólastigi um hvaða
heiti þær séu sáttastar við yf-
ir kynfæri kvenna koma at-
hyglisverðir hlutir í ljós.
Yfirgnæfandi meirihluti
þekkir ekkert orð sem þeim
finnst nothæft yfir kynfæri
kvenna. Flest orð sem þær
vita af finnst þeim niður-
lægjandi og síst til þess fall-
in að hefja konulíkamann til
vegs og virðingar.
Það em aðeins örfá orð
sem þeim líkar við. Má þar
nefna „skaut“, sbr. konu-
skaut og móðurskaut, yfir
kynfærin og „sníp“ en það er
það líffæri kvenna sem hefur
þann eina tilgang að veita
kynferðislega vellíðan (það
er raunar stórmerkilegt að
það skuli vera til almenni-
legt orð yfir það.) Orðið
„skaut“ er hins vegar aldrei
notað í daglegu tali. Það er
helst að því bregði fyrir í
ættjarðarljóðum.
Ékki einu sinni ljósmæður
hafa komið sér niður á fal-
legt orð yfir kynfæri kvenna.
Kynfærin em ekki til í heild
sinni heldur eru bútuð niður
í „burðarbarma" (skapa-
barma), cervix („legháls'j
og „vagina" (leggöng) sem
dæmi. Eins og orðið gefur til
kynna er ljósmóðir kona sem
aðstoðar við að koma nýju
lífi (ljósi) í heiminn. Ljós-
móðir er fallegt starfsheiti.
Þessi ljósburður er mikið
kraftaverk og óskiljanlegt að
konur skuli ekki eiga neitt
fallegra heiti yfir kynfæri sín
en „fæðingarvegur" í sam-
bandi við barnsburð. Þessi
vöntun á nothæfu orði yfir
kvenskaut finnst mér dapur-
leg staðreynd og gefa til
kynna að það sé vissum
vandkvæðum bundið fyrir
konur að vera sáttar við lík-
ama sinn.
I Islensku kynlífsbókinni
kemst höfundur, Óttar Guð-
mundsson, að sömu niður-
stöðu. Hann segir að það
hafi komið sér á óvart hvað
mörg orð yfir kynfæri
kvénna eru til í niðrandi
merkingu samanborið við
orð yfir kynfæri karla.
Skortur á nothæfum orð-
um yfir skaut kvenna endur-
speglar ef til vill þá dulúð
sem umlykur kynferðislegar
þarfir kvenna. I nánum sam-
böndum búa konur gjaman
til orð yfir kynfæri sín svo
tjáskiptin gangi snurðulaust
fyrir sig í ástaleikjum. Einna
algengast er að konur per-
sónugeri kynfæri sín og
nefni þau gælunöfnum eins
„Það að nota
krúttleg
gœlunöfn er
skárra en
ópersónuleg,
læknisfrœðileg
heiti eins og
vagína (nœr
líka bara yfir
hluta innri kyn-
fœra - leggöng-
in) eða ruddaleg
orð eins og
tussa. “
og til dæmis „Bína“, „Lulla"
eða „Palla“.
Þetta eru heiti sem þær
sætta sig við • - svona til
málamynda uppi í rúmi hjá
elskunni sinni. Það að nota
krúttleg gælunöfn er skárra
en ópersónuleg, læknis-
fræðileg heiti eins og vagína
(nær líka bara yfir hluta innri
kynfæra - leggöngin) eða
ruddaleg orð eins og tussa.
Það að nota gælunafn við-
heldur hins vegar þeirri í-
mynd að konur hafi ekki
kynhvöt, því það er ríkjandi
viðhorf að stúlkubörn séu
gersneyddar kynlöngun. Það
kemur mér ekki á óvart að
karlmenn skuli ekki hafa
gælunöfn til að skírskota til
sinna kynfæra í kynmökum,
enda hafa þeir úr miklu fleiri
eðlilegri orðum að moða og
kynhvöt þeirra viðurkennd.
Tíðablæðing er líkams-
starfsemi sem lengi vel var
litin hornauga. Það mátti
ekki minnast á blæðingar en
þess í stað talað um „þetta
mánaðarlega", „Rósa frænka
er komin í heimsókn" eða
„vera forfölluð". Þegar ég
var í tólf ára bekk kom alltaf
undirfurðulegur svipur á
sumar stelpurnar þegar ein-
hver tilkynnti að hún væri
„forfölluð" og gæti þess
vegna ekki farið í leikfimi.
Nú á tímum er það engin
afsökun að sleppa við leik-
fimitíma heldur málar Rósa
frænka heiminn rauðan ef
henni sýnist svo. Þá á ég við
að konur geta gert allt á
blæðingatímanum sem þær
annars gera þegar þær eru
ekki á túr. Tíðir eru eðlilegt
fyrirbæri og við höfum gott
nafn yfir það.
Það er greinilega tími til
kominn að við fáum einnig
góð nöfn yfir kynfæri
kvenna.
Spyrjið Jónu um kynlífið. Utanáskrift:
Kynlíf c/o PRESSAN, Hverfisgötu 8-10, 101 Reykjavík.