Pressan - 26.03.1992, Blaðsíða 30

30
FIMMTUDAGUR PRCSSAN 26. MARS 1992
jý't'l -v
þlýá.'í,
*)
Rognar Torfi
Geirsson tölvunar-
frœðingur
„Minniskubbur... en það
er nú vegna þess að ég sit
fyrir framan tölvuna.
Annars myndu mér detta
í hug ýmsar persónur
sem eru minni en ég. “
Andrés Guðmunds•
son kennari
„Tölva.“
Garðar Guðjóns*
son,
fulltrúi
N eytendasamtak-
anna
„Steingrímur
Hermannsson. “
Stefanía Trausta-
dóttir
félagsfrœðingur
„Svo virðist sem fólk
muni oft ekki hvað það
hefur sagt eða gert og að
minni þess sé slœmt. Og
þess vegna segirþað
hluti eða gerir sem eru út
í Hróa hött miðað við
það sem það œtti að gera
út frá því sem það hefur
sagtáður!"
Geir Magnússon,
umsjónarmaður
textavarps
„Mér dettur í hug:
„Einn maður er minni en
annar. “
Bergþór Pálsson
óperusvöngvari
„Nám. “
Gyða Dröfn
Tryggvadóttir dag-
skrárgerðarmáður
og þula
„Hvað ég er orðin minn-
islaus. “
Steinn Ármann
Magnússon leikari
„Minni kvenna."
VEIRUR
FRANSKA TOLVUVEIRAN 9031
MIKILLISÓKN HÉfíLENDIS
Skelfilegar sögur ganga um
stórhættulegar veirur sem leggj-
ast á tölvur, þurrka út allt efni
sem þar er geymt eða eyðileggja
jafnvel tölvumar. Um er að ræða
lítil forrit sem smita út frá sér í
önnur forrit eða disklinga og
hefur þeim stundum verið líkt
við nafnlaus keðjubréf. Skammt
er liðið síðan veiran Michelang-
elo lét til skarar skríða víða um
heim og olli sumstaðar nokkrum
usla. Hennar varð vart hérlendis.
Fyrir þá sem nota tölvur til
heimabrúks án þess að vera mik-
ið inni í fræðunum er þetta
veirutal næsta ýkjukennt og
hljómar ótrúlega. Við leituðum
upplýsinga hjá sérffæðingi.
„Það eru um 10 tölvuveirur
jiekkuir hérlendis. Flestar á PC-
tölvum en þó er það miklu sjald-
gæfara að þær séu með veiru en
Macintosh- vélamar, sem hafa
flestar fengið veiru einu sinni
eða oftar. Samtals eru til um
1.300 tegundir af tölvuveirum í
heiminum en af þeim 10 sem hér
finnast em aðeins tvær tegundir
vemlega algengar," sagði Frið-
rik Skúlason tölvufræðingur í
samtali við PRESSUNA.
„Önnur þeirra heitir Haust-
veira og er nafnið tilkomið
vegna þess að á ákveðnu tíma-
bili byija stafimir að detta niður
skjáinn alveg eins og laufblöð
detta af trjám. Þetta gerist hins
vegar ekki á hverju hausti, held-
ur bara haustið 1989. Menn geta
því ekki séð hvort þeir em með
þessa veiru í tölvunni nema
breyta dagsetningum í tölvunni í
október, nóvember eða desem-
ber'1989. I dag er veiran ósýni-
leg í tölvunum en hún fjölgar sér
og er komin út um allt. Hún gerir
ekki neitt og er alveg sauðmein-
laus en er langalgengasta tölvu-
veiran hér. Hin veiran er frönsk
og heitir FICHV, öðru nafni
903. Astæða þess er að hún er
903 stafir á lengd. Hún hefur
breiðst út með skuggalegum
hraða upp á síðkastið, sem stafar
að hluta til af því að hún er ný.
Það em mjög margir með gömul
veiruleitar- og vamarforrit og
halda að þeir séu vemdaðir, en
þeir finna ekki þessa ákveðnu
veiru. Hún er mun skaðlegri en
Haustveiran og getur hreinsað
allt út af harða diskinum undir
ákveðnum kringumstæðum,"
sagði Friðrik ennfremur.
hverjum degi, það er að segja á
PC-tölvum. Þótt veirumar séu
miklu algengari í Macintosh em
þær miklu færri. A síðustu tólf
mánuðum hefur ein ný veira
fundist í Macintosh en yfir 500 í
PC og fer fjölgandi. Það er sagt
að fjöldi veimtegunda tvöfaldist
á hverjum níu mánuðum. Hins
vegar er engin aukning á fjölda
vélanna sem smitast af þessu.“
Hvernig fer smitun einkum
fram?
„Það er nú svo að flestar
veirurnar eru „misheppnaðar"
á þann hátt að þær smita aldrei
neina tölvu. Af öllum þessum
veirum sem eru þekktar eru
ekki nema um hundrað sem
hafa einhverja útbreiðslu í
heiminum. Smitun þarf ekki
endilega að fara fram um disk-
linga. Menn kaupa hugbúnað
erlendis eða fá hann sendan.
Vélamar geta komið smitaðar.
Menn geta náð sér í hugbúnað
af svokölluðum Bulletin Bo-
ard-kerfum og hann getur ver-
ið smitaður. Þetta berst á milli
á ótrúlega margan hátt. En
þetta er svona smáplága sem
hægt er að verjast með réttum
aðferðum," sagði Friðrik
Skúlason tölvufræðingur.
Hafa veiruhöfundar reynt
að beitafjárkúgunum?
Friörik Skúlason tölvufræðingur.
„Það hefur verið gerð ein
tilraun til þess. Það var raunar
ekki veira heldur svokallaður
Trójuhestur. Munurinn á veiru
og Trójuhesti er að veiran
fjölgar sér en hesturinn ekki.
Hann gerir bara skaða. Það var
náungi í Bandaríkjunum sem
sendi einhverja tugi þúsunda
af tölvudiskum með þessum
ákveðna Trójuhesti til fyrir-
tækja út um allan heim. Hann
brenglaði gögnin í tölvunum
með þessu. Síðan prentaði
hann út bréf og sendi fyrir-
tækjunum þar sem menn voru
vinsamlegast beðnir að leggja
svo og svo marga dollara inn á
bankareikning í Panama. Ef
þeir gerðu það fengju þeir lyk-
ilorð til að ná gögnum sínum
aftur. Þetta ráðabrugg fór
reyndar út um þúfur, því hann
var gómaður áður en nokkur
skaði varð að ráði. Höfundur-
inn var framseldur til Bret-
lands þar sem átti að höfða
mál á hendur honum, en hætt
var við ákæru þar sem hann
var ekki talinn sakhæfur.
Hvort sem hann var bilaður á
geði eða ekki þá kom hann að
minnsta kosti í réttarsalinn
klæddur nokkurs konar geim-
búningi til að vemda sig gegn
miður æskilegum áhrifum."
Nýjar veirur daglega
Hann sagðist hafa sett á mark-
að lítið forrit til að leita uppi
veiruna Michelangelo sem lét á
sér kræla 6. mars. Forritið var
selt mjög ódýrt, eða á diskettu-
verði, með því skilyrði að kaup-
endur hefðu samband við hann
ef þeir rækjust á veiru. Þetta not-
aði Friðrik síðan til að gera út-
tekt á því hvað væri í gangi af
veirum hérlendis. Michelangelo-
veiran fannst á þó nokkrum
stöðum og þá helst í tölvum sem
hafa komið smitaðar ffá Tævan.
Hinar tvær veirumar fundust í
tölvum út um allt, jaírít hjá ein-
staklingum sem litlum og stór-
um fyrirtækjum.
„Það em til vamarforrit sem
stoppa veirumar af, leitarforrit
sem leita þær uppi og nokkrar
aðrar gerðir líka. Það er til heil
syrpa af forritum sem öll eiga
það sameiginlegt að beijast gegn
tölvuveimm á einn eða annan
hátt. Það er vandræðalítið að
verjast þessum veimm. Búlgaría
er það land í heiminum sem
flestar tölvuveimr koma frá og
ástæður þess em þjóðfélagslegar
en ekki tölvufræðilegar. En
flestir höfundar veimforrita em
12-15 ára stráklingar sem halda
að þeir séu sniðugir. Það er
endalaus straumur af þessum
veimm og finnast tvær
til þrjár nýjar
gerðir á