Pressan - 02.04.1992, Side 31
FIMMTUDAGUR PRESSAN 2. APRÍL 1992
31
mmwmmmmmm
Hér sjást tíu heiðarlegustu
þingmennimir aö mati svarenda. Rauði
borðinn sýnir hlutíöllin á milli þeirra,
þannig að efsti maður hefur fullan
kvarða og aðrir í hlutfalli við það.
Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir
Björn Bjarnason
Auk ofantaiinna komust eftirfarandi á blað og eru þeir í sömu
röð og þeir skipuðust niður heiðarleikulistann: Ingi Björn
Albertsson, Guömundur Bjarnason, Rannveig Guðmundsdóttir,
Guðrún Helgadóttir, Jón Sigurðsson, Margrét Frímannsdóttir,
Sighvatur Björgvinsson, Salome Þorkelsdóttir, Steingrímur
Sigfússon, Olafur Þ. Þórðarson, Friðrik Sophusson, Jóhann
Ársælsson, Karl Steinar Guðnason, Sturla Böðvarsson, Ólafur
Ragnar Grímsson, Ragnar Arnalds og Jón Helgason.
Að sama skapi þóttu þing-
menn Austurlands skemmtilegir
(Jón Kristjánsson einn komst
ekki á blað) og sömuleiðis þing-
menn Sunnlendinga. Norðlend-
ingar eiga hins vegar ekki mikið
af skemmtilegum þingmönnum.
OG ÞESSIR ÞÓTTU EKKI
SKEMMTILEGIR
Og þá er komið að því að telja
upp þá sem ekki komust á blað
vegna skemmtilegheita.
Kratar: Jón Sigurðsson, Rann-
veig Guðmundsdóttir, Eiður
Guðnason og Sigbjöm Gunnars-
son.
Framsóknarmenn: Finnur
Ingólfsson, Ingibjörg Pálmadótt-
ir, Stefán Guðmundsson, Val-
gerður Sverrisdóttir, Jóhannes
Geir Sigurgeirsson, Jón Krist-
jánsson og Guðni Agústsson.
Sjálfstæðismenn: Björn
Bjarnason, Eyjólfur Konráð
Jónsson, Geir Haarde, Sólveig
Pétursdóttir, Lára Margrét Ragn-
arsdóttir, Guðmundur Hall-
varðsson, Ólafur G. Einarsson,
Ami Mathiesen, Ami R. Ama-
son, Guðjón Guðmundsson,
Einar K. Guðfinnsson, Pálmi
Jónsson, Vilhjálmur Egilsson,
Halldór Blöndal og Tómas Ingi
Olrich.
Allaballar: Jóhann Ársælsson,
Margrét Frímannsdóttir.
Kvennalistakonur: Kristín
Einarsdóttir, Kristín Astgeirs-
dóttir og Jóna Valgerður Krist-
jánsdóttir.
HVERNIG RÍKISSTJÓRN
ERÞETTA?
Eins og skiljanlegt er vom
ráðherrar ríkisstjómarinnar
nefndir oft og títt í þessari könn-
un. Þeir em enda mun meira
áberandi en óbreyttir þingmenn.
í flestum tilfellum komust þeir
inn á alla lista. En á því em effir-
taldar undantekningar:
Sighvatur Björgvinsson þótti
ekki gáfaður. Jón Baldvin
Hannibalsson, Eiður Guðnason,
Halldór Blöndal og Ólafur G.
Einarsson þóttu ekki heiðarlegir.
Jón Sigurðsson, Eiður Guðna-
son, Halldór Blöndal og Ólafur
G. Einarsson þóttu ekki
skemmtilegir.
Kannski er þetta ekki svo
slæm útkoma. Níu tíundu
ráðherranna em gáfaðir og 60
prósent þeirra skemmtileg og
heiðarleg. En eins og sjá má af
þessu em þeir Eiður, Halldór og
Ólafur í dálítið vondum málum.
Ef stjómarflokkamir ætla að taka
mark á þessari könnun og skipta
þeim út úr ríkisstjóm fyrir þá
óbreytta þingmenn sem koma
best út úr könnuninni ætti Össur
Skarphéðinsson að taka við af
Eið og Bjöm Bjamason og Matt-
hías Bjamason af þeim Halldóri
og Ólafi G.
SVIPLAUSUSTU ÞING-
MENNIRNIR
I lokin skulu taldir upp svip-
lausustu þingmennimir; þeir sem
ekki lentu á neinum lista og eng-
inn þátttakenda taldi gáfaðasta,
heiðarlegasta né skemmtilegasta
þingmanninn.
Kratar: Sigbjöm Gunnarsson.
Framsókn: Finnur Ingólfsson,
Ingibjörg Pálmadóttur, Stefán
Guðmundsson, Valgerður
Sverrisdóttir, Jóhannes Geir Sig-
urgeirsson, Jón Kristjánsson og
Guðni Ágústsson.
Sjálfstæðismenn: Eyjólfur
Konráð Jónsson, Sólveig Péturs-
dóttir, Lára Margrét Ragnars-
dóttir, Guðmundur Hallvarðs-
son, Ámi R. Ámason, Guðjón
Guðmundsson, Einar K. Guð-
finnsson, Pálmi Jónsson, Vil-
hjálmur Egilsson og Tómas Ingi
Olrich.
Allaballar: 0
Kvennalistakonur: Kristín
Einarsdóttir, Kristín Ástgeirs-
dóttir og Jóna Valgerður Krist-
jánsdóttir.
Samkvæmt þessu er Alþýðu-
bandalagið eini þingflokkurinn
þar sem sérhver þingmaður
blómstrar — að minnsta kosti á
sínu sviði.
Gunnar Smári Egilsson
SKEHtmiBGUSTU
gftlNGNENNIHNIKt
Hér sjást tíu skemmtilegustu
þingmennirnir að mati svarenda. Rauði
borðinn sýnir hlutföllin á milli þeirra,
þannig að efsti maður hefur fullan
kvarða og aðrir í hlutfalli við það.
avið Óddsson
Össur
SkarphéðinskoE
SteingKmur
Sigfússon
Matthjas
Bjárna.sor
Páll Pétursson
Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir
Auk ofantalinna komust eftirfarandi á blað og eru þeir í sömu röð og þeir skipuðust
niður skemmtilegleikalistann: Ólafur Þ. Þórðarson, Friðrik Sophusson, Guðrún Helgadóttir,
Halldór Ásgrímsson, Sighvatur Björgvinsson, Svavar Gestsson, Sigríður Anna Þórðardóttir,
Eggert Haukdal, Gunnlaugur Stefánsson, Guðmundur Bjarnason, Ingi Björn Albertsson,
Ragnar Arnalds, Egill Jónsson, Kristinn Gunnarsson, Sturla Böðvarsson, Þorsteinn Pálsson,
Anna Ólafsdóttir Björnsson, Hjörleifur Guttormsson, Jóhanna Sigurðardóttir, Jón Helgason,
Karl Steinar Guðnason og Salome Þorkelsdóttir. pbessan/am
K Y N L f F
JÓNAINGIBJÖRG JÓNSDÓTTIR
Siðfrœðimódel í kynlífi
Fáir hafa í raun og vem velt
því fyrir sér hvað við er átt
þegar minnst er á „eðlilega" og
„óeðlilega" kynhegðun. Hvaða
gildismat liggur til grandvallar
því hvað sé æskilegra að gera
Almenningi er ekki
tamt að ræða um
siðferðislegar hlið-
ar kynlífsins frekar
en aðra þætti þess.
Afleiðingin er sú að
hver og einn þegir
þunnu hljóði og
tekur sínar ákvarð-
anir án þess að
hafa íhugað málið
gaumgæfilega út
frá fleiri en einni
hlið og án þess að
hafa ráðfært sig
við aðra.
en annað í kynlífi og hvaða
samskiptareglur við höfum að
leiðarljósi um hvemig við
komum fram við samferða-
menn okkar í kynferðismál-
um? Almenningi er ekki tamt
að ræða um siðferðislegar hlið-
ar kynlífsins frekar en aðra
þætti þess. Afleiðingin er sú að
hver og einn þegir þunnu hljóði
og tekur sínar ákvarðanir án
þess að hafa íhugað málið
gaumgæfilega út frá fleiri en
einni hlið og án þess að hafa
ráðfært sig við aðra.
Til að byrja með er vert að
skoða hver sé tilgangur kyn-
maka. í fyrsta lagi að fjölga
mannkyninu (æxlunarmódel-
ið). Sé tilgangur kynlífsins
enginn annar er öll önnur kyn-
hegðun en sú sem leiðir til æxl-
unar talin óæskileg. Þar má
nefna sjálfsfróun, gagnkvæma
fróun, kynmök í endaþarm,
erótískt nudd og ástir samkyn-
hneigðra svo fátt eitt sé nefnt.
Samlíf hefur líka þann tilgang
að veita kynferðislega full-
nægju (ánægjumódelið). Þriðja
módelið segir að kynlff sé ekki
eingöngu til í æxlunar eða full-
nægingartilgangi heldur til að
tjá öðram einstaklingi ást sína í
innilegu og traustu sambandi
(kærleika- eða samskiptamód-
elið).
Með þessi þrjú módel að
leiðarljósi getum við metið
kynhegðun. Þegar við setjumst
í dómarasætið er nauðsynlegt
að athuga hvaða orð við ætlum
að nota um leið og við dæmum
kynhegðun. Hugtökin „nátt-
úrulegt" og „ónáttúralegt"
henta ekki alltaf. Þessi hugtök
era til að mynda oft notuð þeg-
ar talað er um homma og les-
bíur og er þá yfirleitt átt við að
samkynhneigð pör geti ekki átt
böm saman. Það gleymist oft
að samkynhneigðir geta alveg
átt böm ef þeir vilja og fara þá
hommar og lesbíur alveg eins
að og allir aðrir (hafa samfarir
við einstakling af gagnstæðu
kyni, lesbíur fara í tæknifrjóvg-
un, samkynhneigð pör ættleiða
böm). Það má líka líta á hugta-
kið náttúralegt út frá öðra sjón-
arhomi — að „náttúralegt" sé
eitthvað sem ætíð hefur verið
til í ríki náttúrannar. Líka mætti
notast við tölfræði og segja að
minnihlutahópar séu óeðlilegir
vegna jress að þeir era í minni-
hluta. Síðasta skilgreiningin
fellur þó strax um sig sjálfa því
hvemig gætum við sagt að
rauðhærðir og brúneygir ein-
staklingar séu óeðlilegir vegna
þess eins að þeir era í minni-
hluta? Eða þroskaheftir? Eða
fólk hærra en tveir metrar?
Kynhegðun er ýmist óeðli-
leg eða ekki eftir því hvaða
módel við notum. Tökum klám
sem dæmi. Ef við tökum mið
af æxlun eða kærleika er klám
óeðlilegt en allt í lagi ef við
setjum það undir hatt ánægju-
módelsins. Sömuleiðis ef við
hugsum okkur skyndikynni. Ut
frá ánægjulögmálinu era skyn-
dikynni af hinu góða en af hinu
illa séð út frá samskiptamódel-
inu. Siðferðislega er rangt að
þvinga annan einstakling til að
gera eitthvað gegn vilja sínum
eða beita rangindum í sama til-
gangi. Það sama gildir um kyn-
ferðisleg samskipti. Það er rétt
að vitða mismunandi skoðanir
og sýna öðrum tillitssemi. Það
sama á við í samlífinu. Um
þetta geta allir verið sammála.
Það má til sanns vegar færa að
með aukinni áherslu á fullnæg-
jandi kynlíf og náin sambönd,
leiki konur í meira mæli en
áður þann leik að þykjast fá
fullnægingu í samförum við
karl sinn. Ymsar kannanir hafa
leitt í ljós að nærri tveir/þriðju
kvenna og einn/þriðji karla
hafa öðra hvoru leikið það að
fá fullnægingu í samförum.
Tálfullnægingar vekja upp sið-
ferðislegar spumingar um
heiðarleika, tillitssemi og hvort
slíkt stuðli að innilegra sam-
bandi. Utfrá æxlunarsjónar-
miði er í lagi að konan þykist fá
fullnægingu því hún getur samt
orðið ófri'sk við samfarir. Öðra
máli gegnir um karlinn því
oftast nær fær karlmaðurinn
sáðlát um leið og fullnægingu.
Þykist hann fá það er næsta víst
að getnaður geti ekki átt sér
stað. Tálfullnæging er slæm út
frá samskiptasjónarmiði því
leikurinn gefur til kynna
óheiðarleika og ekki er tekið
tillit til innileikans í samband-
inu — verið er að misnota hinn
og er það andstætt gagnkvæmri
virðingu. Útfrá ánægjusjónar-
miði er tálfullnæging líka
slæmt fyrirbæri. Þannig má
skoða kynhegðun út frá áður-
nefndum þremur módelum
fremur en að alhæfa á óljósan
hátt að þessi og hin kynhegð-
unin sé óeðlileg eða eðlileg.
Spyrjiö Jónu um kynlífiö. Utanáskrift:
Kyntifc/o PRESSAN, Hverfisgötu 8-10, 101 Reykjavík.