Pressan - 15.04.1992, Qupperneq 9
PRESSAN 15. APRÍL 1992
9
NÆniRKLIÍBBAR
IIM ALLAN BÆ
EN LQGREGLAN
ADHEFST EKKERT
Næturklúbbar komust fyrst í
fréttir á nýjan leik, svo að segja
af tilviljun. Það var reyndar
PRESSAN, sem greindi frá
Lindinni svona í framhjáhlaupi
um líflegt skemmtanalíf höfuð-
borgarinnar. Skömmu síðar
gerði fíkniefnadeild lögreglunn-
ar áhlaup á staðinn, en mun hafa
haft minna upp úr krafsinu en til
stóð.
Lindin var hins vegar engan
veginn fyrsti næturklúbburinn
eftir að gullöld næturklúbbanna
rann sitt skeið á sjöunda ára-
tugnum. Að frátöldum ýmsum
spilaklúbbum, sem reknir hafa
verið uni langa hríð, hefur til
dæmis Dugguvogurinn verið
vinsæll vettvangur fyrir mis-
langlífan næturklúbbarekstur.
Pakkhús postulanna var tilraun
til þess að skapa „house“-
stemmningu á ýmsum stöðum,
en tengdist fremur áhuga á
dansmennt en áfengisneyslu.
Inni á Grettisgötu í húsnæði
Frost Film var til skamms tíma
rekinn næturklúbbur. Það var
opinbert leyndarmál að eftir lok-
un var rekinn harðsvíraður næt-
urklúbbur í kjallara Tunglsins
fram á rauðamorgun, uns sá
staður lognaðist út af. Inni á
Grensásvegi er oftar en ekki
hægt að renna á hljóðið eftir
lokun dansbara. I Austurstræti
fyrir ofan Fisk og franskar mun
hafa verið frjálslegt „einkasam-
kvæmi“ að undanfömu. Eftir að
Lindin brann var einfaldlega
flutt á Hverfisgötu 46, þar sem
hefur verið brjálaður klúbbrekst-
ur síðan. Og jafnvel í æðsta vígi
femínismans, Hlaðvarpanum,
var tjúttað fram á morgun.
Það væri synd að segja, að
fjölbreytnina eða framboðið
vantaði.
LÖGREGLANÁHUGA-
LAUS
Það vekur hins vegar athygli
að lögreglan hefur ekki gripið til
neinna sérstakra ráðstafana, að
Lindinni undanskilinni en þá
hafði hún líka rökstuddan grun
um að sala og neysla eiturlyfja
færi fram á staðnum. Á móti
kemur að hún á óhægt um vik;
þeir sent reka staðina halda því
fram að um einkasamkvæmi sé
að ræða, sem komi lögreglunni
ekki par við. Heimildir PRESS-
UNAR hemia þó að mestu ráði
áhugaleysi Böðvars Bragasonar
lögreglustjóra, sem hafi gefið
þau fyrirmæli að láta beri stað-
ina óáreitta svo framarlega sem
þar fari allt friðsamlega fram.
í röðum lögregluþjóna ríkir
mismiki! ánægja með þessar
skipanir. „Það er náttúrlega
óverjandi að lögreglustjórinn
láti starfsemi af þessu tagi af-
skiptalausa, því þarna er svo
augljóslega verið að þverbrjóta
lög og reglugerðir," segir einn
þeirra. Annar segir á hinn bóg-
inn óvinnandi veg að stemma
stigu við starfsemi næturklúbba.
„Þeir hafa alltaf verið til. Þetta
er bara meira í tísku nú en und-
anfama áratugi.“
Almennt munu lögregluþjón-
ar ekki taka hugmyndum um
rýmkun afgreiðslutíma illa,
segja ekki veita af að reyna að
dreifa traffíkinni yfir nóttina.
„Um venjulega helgi er það seg-
in saga að það er brjálað að gera
frá klukkan eitt til klukkan sex.
Það kemur engin sérstök sveifla
upp á við eftir að stöðunum er
lokað klukkan þrjú, nema hvað
útköll í heimahús aukast vita-
skuld um fjögurleytið, þannig
að ég fæ ekki séð að frjáls af-
greiðslutími myndi breyta miklu
fyrir okkur," segir einn. Þau
sjónarmið koma einnig fram að
skárra sé að hafa fólk á ralli á
skemmtistöðum fremur en í
heimahúsum, þó ekki væri
nenia af tillitssemi við nágranna.
„Þeir eru færri sem fara að
bjóða í partí upp úr klukkan
fimm en gera það klukkan
þrjú.“
„En standi það til að rýmka
afgreiðslutímann þarf að gera
það strax. Þessir næturklúbbar
fylgja engum reglunt um hrein-
læti eða öryggi. Menn geta reynt
að ímynda sér hvernig farið
hefði ef eldurinn á Lindargöt-
unni hefði komið upp þegar
húsið var fullt af fólki, aðeins
einn þröngur útgangur og hann
harðlæstur,“ segir lögregluþjónn
nokkur og er ómyrkur í máli um
silagang hins opinbera í málinu.
ÁBATASÖM ATVINNU-
GREIN
Það segir sig sjálft að þegar
um að ræða 5-8 staði, sem rúma
ef til vill um 1.000 manns í allt
og allir selja áfengi, getur verið
um vemlega veltu að ræða, sem
öll er vitaskuld „kolsvört" eins
og einn viðmælandi PRESS-
UNNAR komst að orði. Sé
mjög varlega áætlað og gert ráð
fyrir að hver nátthrafn svolgri í
sig einn sterkan drykk og einn
bjór, nemur veltan á kvöldi
1.500.000. Kunnugir telja að
hún sé allmiklu hærri. Hagnað-
urinn er drjúgur, því verðið er
hið sama eða ívið hærra en í
löglegum vínveitingahúsum.
Svörtu næturklúbbamir greiða
aftur á móti engin opinber gjöld,
stofnkostnaður er í algeru lág-
marki og rekstrarkostnaður nær
enginn fyrir utan laun.
Allnokkuð er um það, að
smyglað áfengi sé selt í nætur-
klúbbunum, en ennfremur er
ljóst að einhverjir veitingahúsa-
eigendur koma við sögu, því að
á sumum þessara staða er af-
greitt vín úr flöskum vendilega
merktum veitingahúsum. Þeir
aðilar, sem PRESSAN ræddi
við, töldu ekki að um væri að
ræða skipulega sölu úr vínveit-
ingahúsum, heldur hefði ein-
staka veitingamaður hlaupið
undir bagga með næturklúbbun-
um. „Flestir þeirra, sem reka
þessa staði, hafa unnið á veit-
ingastöðum og vinna jafnvel
enn,“ segir veitingamaður, sem
ekki vill láta nafns getið. „Ég
hef sjálfur lánað flösku og
flösku til krakka, sem hafa verið
að vinna hjá mér á kvöldin en
afgreiða í næturklúbbum eftir
þrjú.“
VÍNVEITINGAHÚSIN
FÆRA SIG UPP Á SKAFT-
IÐ
En það em ekki bara „svartir
næturklúbbar" starfræktir í
borginni. í seinni tíð — eftir að
næturklúbbanna varð fyrst vart
— hefur það nefnilega færst í
vöxt að þrátt fyrir að barir loki
dymm sínum klukkan þrjú liggi
þeim ekkert á að rýma staðinn. í
flestum tilvikum halda þeir
áfram að afgreiða til klukkan
fimm og þá fyrst em Ijós kveikt
og pent gefið til kynna. að tími
sé kominn til að yfirgefa sam-
kvæmið.
Þeir veitingahúsaeigendur,
sem PRESSAN ræddi við, segja
að þó þeim yrði í sjálfsvald sett
hvenær þeir lokuðu niyndu þeir
að líkindum setja markið við
fimm, aðallega vegna vaxandi
kostnaðar og minnkandi hagn-
aðarvonar eftir því sem líður á
nóttina. „Það væri ekki hægt að
hafa opið lengur án þess að vera
með tvískiptar vaklir og þar fyr-
ir utan er það fólk, sem nennir
að vera að drekka fram á morg-
un, oftast ekkert eftirsóknar-
verðir viðskiptavinir,“ segir einn
jDeirra.
AFGREIÐSLUTÍMINN
EKKIFORGANGSMÁL
I dómsmálaráðuneytinu fylgj-
ast menn álengdar með þróun-
inni. „Lenging afgreiðslutíma
hefur komið til umræðu héma,
aðallega vegna erindis þar að
lútandi ffá Sambandi veitinga-
og gistihúsa, sem þeir sendu í
fyrra,“ segir Ari Edwald, að-
stoðarmaður dómsmálaráðherra.
„Hins vegar hafa menn ekki
komið sér niður á endanlegar til-
lögur í því efni. Sumir hafa vilj-
að fara þá leið að veita tíma-
bundin leyfi til nokkurra staða í
tilraunaskyni, en aðrir telja rétt-
ara að allir sitji við sama borð ef
farið yrði út í slíkt. Afgreiðslu-
tíminn hefur hins vegar ekki
verið neitt sérstakt forgangsat-
riði við endurskoðun á þessum
reglum.“
Ari telur að þróunin hljóti að
vera í frjálsræðisátt. „Það er líka
miklu fleira, sem spilar inn í.
Samgöngur eru bara eitt dæmi.
Á meðallaugardagsnóttu eru
kannski 150 leigubílar í akstri,
en vínveitingastaðimir eru um
100. Vandinn blasir við, þegar
staðirnir tæmást allir á sama
Næturklúbbar
hafa sprottið upp
eins og gorkúlur í
Reykjavík að und-
anförnu og enginn
virðist kunna
neina sérstaka
skýringu á því,
nema einfaldlega
þá að fólk sé ekk-
ert tilbúið til þess
að fara heim
klukkan þrjú og
eftirspurnin hafi á
þessum vettvangi
sem öðrum skap-
að framboð. En
hvar eru þessir
staðir? Hvernig
eru þeir reknir?
Og boða þeir það,
sem koma skal í
afgreiðslutíma vín-
veitingahúsa?
tíma.“
„Málið er einfaldlega það, að
það kemur engum við hvar,
hvenær eða hvemig ég og vinir
mínir kjósum að skemmta okk-
ur," segir einn þeirra, sem við-
riðnir hafa verið rekstur eins af
næturklúbbunum. „Ég þori að
fullyrða, að gestimir okkar haga
sér miklu betur en gerist og
gengur á þessum venjulegu
stöðum. Þetta er bara venjulegt
fólk, sem er búið að fá nóg af
því að pólitíkusarnir séu að
skipta sér af öllu, sem það gerir.
Tímarnir hafa breyst og fólk
lætur ekkert banna sér að
skemmta sér.“
Viðmælendur PRESSUNN-
AR em á einu máli um að af-
greiðslutíminn verði rýmkaður
eða gefinn frjáls — fyrr en
seinna. Hvort það dugar til þess
að drepa næturklúbbana eða
gera þá löglega er svo annað
mál.___________________
Andrés Magnússon.
Rjartsýn á breytingar
Segir Erna
Hauksdóttir,
framkvæmdastjóri
SVG
„Breytingar á afgreiðslu-
tímanum em vissulega einn
af þeim hlutum sem við höf-
um áliuga á, en það er aðeins
eitt atriði af mörgum sem
þarf að taka á,“ segir Erna
Hauksdóttir, framkvæmda-
stjóri Sambands veitinga- og
gistihúsa. „Mér finnst eðlilegt
að til séu staðir, sem em opn-
ir lengur en til klukkan þrjú.
Vilji fólk skemmta sér lengur
á því að sjálfsögðu að vera
það heimilt.“
Ema segist ekki hafa heyrt
kvartanir frá veitingamönn-
um vegna næturklúbbanna,
enda séu þeir ekki í beinni
samkeppni. ,JEn það sem við
förum fram á er gott eftirlit.
Ég hef aldrei skilið af hverju
lögreglustjóra er fyrirmunað
að stöðva þessa vitleysu á
sama tíma og eftirlitsmenn á
hans vegum grandskoða hina
löglegu veitingastaði og það
á kostnað staðanna sjálfra."