Pressan - 24.09.1992, Blaðsíða 4
4
FIMMTUDAGUR PRESSAN 24.. SEPTEMBER 1992
Ekki kollekt
„ Víkverji var nýlega staddur
erlendis og þurfti þá að hringja
heimfrá EFTA-rtkinu Austur-
ríki. Talsamband við útlönd
þar kvaðst þá ekki geta afgreitt
kollekt-samtal við fsland,
þ.e.a.s. samtal sem greitt er af
viðtökunúmeri, og var skýring-
in sú að ekki vceri samkomulag
í gildi milli símans hér heima og
símans (Austuríki.
Þetta þótti íslendingnum,
sem hafði nýtt slíka þjónustu
mjög víða, með óltkindum. Get-
ur það verið að ekki sé í gildi
samningur tnilli fyrirtœkjanna
um kollekt-simtöl og hvað veld-
ur?“
Víkverji Morgunblaðsins
Hrefna Ingólfsdóttir,
blaðafulltrúi Pósts og síma:
„Austurríkismenn sögðu upp
samningi við íslendinga um
kollekt- símtöl fyrir tíu árum og
því er ekki hægt að gjaldfæra
símtöl þaðan á númer hér
heima. Þótt slíkir samningar séu
í gildi milli Islands og flestra
Evrópulanda hafa Þjóðverjar
ekki heldur viljað semja um
kollekt-símtöl við okkur eða
önnur Evrópuríki. Á milli fs-
lands og Þýskalands býðst hins
vegar ný þjónusta sem kölluð
hefur verið „ísland beint“ og
„Þýskaland beint“ og vonast er
til að hægt verði að semja við
Austurríkismenn um sams kon-
ar þjónustu í náinni framtíð."
mælirinn
FULLUR
„Við munum nota þennan
tnœli mikið. Hvort sem fólk er
grunað um ölvunarakstur eða
ekki látum við það blása, og
þannig œfum við notkun mœl-
isins sem er miklu öruggara
tœki en blöðrurnar. “
Önundur Jónasson, aðstoðarvarð-
stjóri lögreglunnar á (safirði.
Guðmundur Guðjónsson
yfirlögregluþjónn: „Ég vil nú
ekki svara fýrir það sem þeir eru
að gera þarna fyrir vestan. Það
er hins vegar reglan hjá okkur að
við látum ekki aðra blása en þá
sem við grunum um að vera
búnir að neyta áfengis. Þessir
nýju áfengismælar eru mjög
góðir. Við höfum þá á stöðinni
og í einstökum bflum. Það er
mælt á staðnum þegar koma
upp tilvik þar sem grunur leikur
á að um ölvunarakstur sé að
ræða.“
ÞREYTA í
SKEMMTANA-
LÍFINU
Skúli Mogensett, athafna-
maður og einn aðstandenda
Tunglsins, segir ákveðna þreytu
komna í íslettskan veitinga-
húsarekstur, mentt séu að opna
nýja staði á gömlutn grunni og
það eina sem þeir geri sé „að
tnála eittn vegg og breyta utn
naftt".
Skúli Mogensen í DV.
Eiríkur
Jónsson
útvarps/sjónvarps-
maður
B E S T
Eiríkur er stórskemmti-
legur og ágætur húm-
oristi. Það er gaman að
vera með honum þegar
þannig viðrar. Hann er
fast efni, ef við skiptum
persónuleikum niður í
fast efni, lofttegundir
og lög. Hann er engin
gufa og rennur ekki í
venjulegan farveg.
Hann er barngóður,
það segir sína sögu um
menn. Það er reglulega
gaman að sjá hann um-
gangast börn vegna
þess að það er einnig
barn í honum. Hann
hefur auk þess það sem
fáir menn hafa og er
hluti af fornum galdri
— útgeislun.
V E R S T
Eiríkur er dálítið stjórn-
samur og getur verið
frekur þegar sá gállinn
er á honum. Brennivín
fer illa í hann, svo illa
að hann er hættur að
drekka. Brennivínið
kallaði á demóninn í
honum, þann sem við
druslumst flest með.
Flestum tekst þó vel að
sitja á strák sínum en
ekki Eiríki þegar illa
viðrar.
Björn Leifsson, fram-
kvæmdastjóri Ingólfscafé:
„Skemmtanamenningin er ein-
faldlega að breytast og litlir stað-
ir og pöbbar að verða vinsælli.
Ég held nú að aðsóknartölur segi
rnest um það hvaða staðir eru
vinsælastir. Það hefur verið
kjaftfullt á Ingólfscafé og röð
niður eftir allri götu frá því í
sumar. Það kalla ég ekki þreytu,
— að minnsta kosti ekki hjá
okkur.“
F Y R S T
R E M S T
HJÖRDÍS BALDURSDÓTTIR
PRESSAN/JIM SMART
er varaformaður Sam-
bands starfsfólks í veit-
ingahúsum. Sambandið
segir að víða sé pottur
brotinn í samskiptum veit-
ingamanna og starfsfólks
þeirra. Veitingamenn skili
ekki inn þeim greiðslum
sem þeim ber, svo sem fé-
lagsgjöldum og lífeyris-
sjóðsgjöldum, starfsfólki sé
boðið að taka laun sín út í
víni og mat og eigi oft ekki
um annað að velja vilji það
fá eitthvað fyrir vinnu sína.
Svokölluð svört vinna er
mjög algeng á veitingahús-
um, en með því að þiggja
slíka vinnu afsalar starfs-
fólkið sér um leið öllum
réttindum. Sambandið vill
koma hlutunum í rétt horf.
í því skyni hefúr það meðal
annars gefið út svokallaðan
hvítan lista, en á honum
eru nöfn þeirra veitinga-
húsa í Reykjavík sem hafa
staðið sína plikt gagnvart
sambandinu. Á listanum
eru 70 veitingahús, en það
eru 150 veitingahús á Stór-
Reykjavíkursvæðinu.
Skiljanlegt
að fólk
skuli vilja
vinna svart
Hvað er það sem Samband
starfsfólks í veitingahúsum hefur
gagnrýnt?
„Það er fyrst og fremst það að
veitingamenn skila ekki inn þeim
gjöldum sem þeim ber; félags-
gjöldum, lífeyrissjóðsgjöldum,
sjúkra- og orlofsheimilisgjöldum.
Það eru um 150 hús á Stór-
Reykjavíkursvæðinu og við birt-
um um helgina svokallaðan hvít-
an lista og á honum eru 70 hús —■
þau sem staðið hafa í skilum —
þannig að þú sérð hvemig ástand-
ið er.“
Það er greinilega víða pottur
brotinn t þessum málum. Hverju
er um að kenna?
„Ætli þar sé ekki bæði um að
kenna atvinnurekendum og
starfsfólki. Starfsfólk hugsar í
upphafi ekki um rétt sinn og at-
vinnurekendur níðast á fólki, það
er víða brotið á starfsfólki. Ég get
nefnt sem dæmi stúlku sem var á
atvinnuleysisbótum en fékk um
síðir vinnu á veitingahúsi, eftir
einn og hálfan mánuð gafst hún
upp á að bíða eftir laununum sín-
um. Hún var náttúrlega verr sett
en áður og hefði verið betur kom-
in á atvinnuleysisbótum, en fólk
getur auðvitað ekki neitað vinnu
þegar það er á bótum. Og þá hafa
veitingamenn verið að greiða
mikið af þessari vinnu með mat-
ar- ogvínúttekt.“
Mikið af þessari vinnu er
vœntanlega unnið svart?
„Já, mjög mikið.“
Og þið eruð ekki ánœgð tneð
það?
„Nei, ætli stéttarfélög séu nokk-
urn tíma ánægð með slíkt. Og
náttúrlega ekki starfsfólkið heldur
þegar það þarf á okkur að halda,
þá sér það eftir að hafa unnið
svart og segist jafnvel ekki hafa
vitað af því að það væri að vinna á
svörtu.“
Fólk hlýtur að vita afþví.
„Manni finnst að minnsta kosti
trúlegt að það viti það. En það
kom hingað stúlka sem ætlaði að
fá uppáskrifað frá okkur en at-
vinnurekandinn vildi ekki skrifa
upp á fyrir hana vegna fæðingar-
orlofs. Hann sagði „rétt skal vera
rétt og svart skal vera svart“ og að
hann myndi ekki skrifa upp á fyrir
hana. Hún hefði verið í svartri
vinnu og viljað vera það. Á endan-
um náðum við því í gegn að hann
skrifaði upp á, en þetta er ekkert
sniðugt þegar fólk þarf að fá eitt-
hvað út á vinnuna sína; sjúkra-
dagpeninga, atvinnuleysisbætur
eða eitthvað því um líkt. Þá kemst
það að því að það er réttlaust.“
Nú er mikið af ykkar fólki í
hlutastörfum á kvöldin og um
helgar og ekki um aðalvinnu þess
að rœða. Er þetta fólk ekki bara
að taka sénsinn, vinna svart ogfá
allan peninginn í stað þess að
horfa á eftir stórum hluta hans í
skatta og til félags sem það þarf
— efþað er heppið — aldrei á að
halda? Er nema eðlilegt að hver
reyni að bjarga sér?
„Það reyna auðvitað allir að
bjarga sér, en við getum ekki við-
urkennt að þetta sé eðlilegt því
fólk á að vera félagsbundið á því
svæði þar sem það vinnur.“
Ett þetta er skiljanlegt.
„Já.“
Nú eruð þið búin að opna um-
rœðu um ykkar mál með þessari
gagnrýni. Hvert verður næsta
skref?
„Það verður hert eftirlit og
meiri yfirferð á staðina. Kynning á
rétti starfsfólksins verður aukin og
reynt að gera fólk meðvitað um
þær skyldur sem það hefur við fé-
Iagið og félagið við það.“
Á RÖNGUNNI
Kvarrrgg!!! Þarna detta önnur þrjú egg Jóhann! Næst kaupum við
almennilegt hreiður...
TVÍFARAR
Listamennirnirfutidu sér hvor sinn farveginn fyrir sköp-
unarþrána, því Bjarni Þórarinsson sjónháttafrœðingur
hefurjyrst ogfremst helgað sig myndlistinni, en Nick Cave
hitis vegar tónlistinni. Hinu má ekki gleyma að báðir eru
mennirnir dílettantar og mega með sönnu kallastJjöllista-
menn. Að aldrinum frátöldum ogþeirri staðreynd aðfor-
ittgjarnir eru andfætlingar má eiginlega segja að þeir séu
eitts. Lífsafstaðan ersvipuð, sömuþykku augabrúnirnar
lyftastaf utidrunyfir firrtri veröld, framúrskarandi nefið
ber eðlislœgri forvitni ogþekkingarþorsta fagurt vitni og
úraugutn beggja skín tryllingslegurglampi listamannsins,
setn hefur höndlað sannleikann og vill svo gjarnan segja
frá honum.