Íslendingaþættir Tímans - 22.04.1970, Blaðsíða 8

EINAR SIGURÐSSON
BÓNDI AÐ STÓRA-FJALLl í BORGARHREPPI
Einair Sigurðsson, bóndi að
StóraFjalli í Borgarhreppi, lézt
þanrn 31. marz 1966. Hanm fæddist
30. mairz 1890 að KetilsstöíSium í
Dölum og hefði orðið áttiræður
þann 30. marz m.k., ef honum
hefði enzt aldur tl. Finnst mér
einkar ljúft áð minnast Einars
fræmda míns nú, em hann var
einn af mestu mannkostamönnum,
sem éig hef kynnzt.
Foreldrar Einars voru þau Sig-
urður Magnússon Björnssonar írá
Lamibsstöðum á Mýrum og kona
hans Guðrún Tómasdóttir Eiríks-
sonar að Ketilsstöðuim í Hörðudal
Þau hófu búskap á Ketilsstöðum
1889, og litiu síðar f'luttust þau
að Hólmlátri á Skógarströnd, en
síðan að Svignaskarði í Borgar-
hireppi, árið 1895. Árið 1903 fluttu
þau að Stóra-FjaUi í sömu sveit
O'g bjuggu þar æ síðan. Þeim varð
fjögurra barna auðið. Einar var
elztur þeirra, þá kom Sigríður,
eikkja Tcmasar Jónassonar bónda
í Sóiheimatungu, síðan Magnús,
fyrrverandi iögreigluvarðstjóri í
Reykjavík og loks Guðrún, sem
var veTzlunarstúika í Reykjavík,
en hún er látin.
Einar stundaði nám i Flens
borgarskólanum í Hafnarfirði og
lauik þaðan burtfararprófi.
Árið 1919 kvæntist hann eftir-
lifandi konu sinni, HÓlmfriði,
dóttur sæmdarhjónanna, Ragn-
hildar Erliendsdóttur og Jóns
Björnssoniar, er bjuggu á Ölvalds-
stöðum í Borgarihreppi. Hólmfríð-
ur er góðum gáfium gædd, við
mótsþýð og í alla staði yndisleg
kona.
Þau hjónin hófu búskap strax
sama ár að StóraFjalli og bjuggu
þar síðan miklu myndarbúi, þar
sem dugnaður, forsjáilni og fyrir-
hyggja hafa ætíð ráðið ríkjum.
Þeim Hólnxfiríði og Einiari varð
eex barna auðið, en eitt þeirra,
Jón Ragnar, dó er hann var að-
eins 12 ára gamail, en hann þótti
einkar efnilegur piltur, og var
fráfaiiið foreldnim hans mikill
hairmiur, sem þau báru af sinni al-
tounnu stillingu og ró. Hin börnin
eru: Guörún, sem var kennari og
býr nú á Stóra-Fjalli og er gift
Magnúsi Guðmundssyni, en þau
bjuggu áður í Grindavik. Sig-
urður, sem ávailt hefur unnið að
búinu með foreidrum sínum og
tók við af föður sínum eftir hans
dag, hann er ókvæntur. Tómas,
kennari og fyrrverandi rann-
sóknariögregluþjónn í Reykjavík,
kvæntur Kristínu Stefónsdóttur.
Ragnhildur, gift Óskari guð-
mundssyni firá Litlu-Brekku í
Bongarhireppi. Þau búa á Tungu-
læk í sömu sveit. Unnur, ljós-
móðir, gift Guðmundi Lárussyni
húsasmíðameistara í Hafnar
firði, og eru þau busett þar.
Ég átti því mikla láni að fagna
að fá að dvelja á Stóra-Fjalli sex
sumur, fram til 12 ára aldurs.
Ég get ekki hugsað mér betra
veganesti en að hafa átt þess kost
að dvelja hjá slíku dásemdarfólki,
sem Stóra-'Fj'alis fólkið er. Þar
he'fur alltaf ríkt andi samvizku-
semi, samheidni og dugnaðar í
svo dikum mæli að fágætt má
telja. Alltaf er fjölskyldan eiins og
einn maður í hverju því, sem hún
tetour sér fyrír hendur. í því sam
bandi er mér efst í huga upp-
bygging nýbýlisims, þar sem
dæturnar gengu að steypuvinnu
með karimiönnunum, og ekki síður
umhyggja þeirra og ástúð við
hjúkrun föður síns, er hann
dvaidi síðustu mámuði ævi simnar
heima á Stóra-Fjaiii.
Þar dvaldi Einar síðustu ævi-
stundirnar í skjóli hlýlegs heim
ilis, góðrar eiginkonu og velgef-
inna, eiskulegira bama, sem voru
svo innilega einhuga um að láta
honum líða eins vel og unnt var,
þar til yfir lyki.
Einar var aila tíð hagsýnn og
rnikili bóndi, laginn og óragur við
að færast mikið í fang. Hann
fylgdist af áhuga með ölium nýj-
ungum í búskap, sem og á öðrum
sviðum, var einlægur samvinnu-
maður og stuðningsmaöur allra
félagslegra umbóta.
Fyrir u.þ.b. 16 árum hófst Ein-
ar handa um stóirfelidar umbætur
á jörð sinni. Hann byggði allar
byggingar frá grunni á hagkvæm-
ard istað í landareigninni, þar sem
ræktunarskilyrði voru betri og
styttri leið á þjóðveg, og þar að
auki aðstaða til að fá rafmagn.
Þessar framkvæmdir sýna fram-
sýni og dugnað Einars, því það
er mikið átak að byggja frá
grunni stórt og vandað íbúðarhús,
fjós yfir 20 gripi, fjárhús yfir
400 fjár ásamt stórum og vönduð-
um hiöðum, ræsa fram og rækta
tugi hektara lands og girða alla
landareignina og hólfa hana niður
með fjárheldri girðingu.
í öúum þessurn framkvæmdum
sýndi Einar sínar sterku hliðar.
Greind, framsýni og fyrirhyggja
sátu í forsæti, og alit var fram-
kvæmt með stákri lagmi, ekki
flanað að neinu. ÖU störf voru
8
fSLENDINGAÞÆTTIR