Íslendingaþættir Tímans - 30.07.1971, Side 24

býlinu á Heydalsá, enda dafnaði
hagur þeiri-a ár frá ári, svo að
þau höfðu áður en langt leið því
sem næst ferfaldað bústofn sinn.
Vorið 1926 var því ekki annað séð
en búskapur þeirra stæði á traust
um grunni og framtíð þeirra á
föðurleifð Jóns væri tryggð.
En þá varð hann fyrir því áfalli,
að misstíga sig, með þeim afleið-
ingum, að hann fékk illkynjað
fótamein. Leiddi það til þess, að
taka varð fótinn af um ökklann.
Var sú skurðaðgerð framkvæmd í
Reykjavík af Matthíasi Einarssyni,
er þá mun hafa verið einn fær-
asti skurðlæknir hér á landi.
Enginn, nema sá einn, sem
reynt hefur, getur gert sér fulla
grein fyrir því hvílíkt reiðarslag
það er, að hljóta slíka fötlun í
blóma lifsins. Jón Halldórs stóð
rétt á fertugu, þegar allar fram-
tíðarvonirnar í sambandi við bú-
skap hans í Tröllatungu brustu
svo skyndilega með þessum hætti.
En hann lét þó ekki bugast, held-
ur tók mótlætinu með karl-
mennsku, og bjó sig undir að
hasla sér völl á öðrum vettvangi,
þar sem starfsorka hans nýttist
betur. Brá hann því búi árið 1929
og fluttist til Hólmavíkur, sem þá
var lítið sjávarþorp en i örum
vexti.
Hófst þá annar þáttur í lífsstarfi
Jóns Halldórs, skrifstofu- og verzl
unarstörf, er hann gegndi næstu
árin. Þau störf fórust honum vel
úr hendi, enda var hann gæddur
þeim eðliskostum í ríkum mæli,
sem sízt má án vera til slíkra
starfa, en þeir ery reglusemi og
trúmennska. Lengst af vann hann
sem skrifstofumaður hjá Kaupfé-
lagi Steingrímsfjarðar. Þótt hann
væri ekkj verzlunarlærður, hafði
hann fengið nokkra bókfærslu
þjálfun sem gjaldkeri Sparisjóðs
Kirkjubóls- og Fellshreppa um
margra ára skeið. Og vissulega
var það engin tilviljun að Jóni
Halldórs var falin forsjá spari-
sióðsins, því að svo var maðurinn
vandaður og vel til þess fallinn,
að í betri hendur var ekki hægt
að leggja þetta fjöregg, sem sióð-
ur þessi var í raun og veru bænd-
um og búaliði á svarfssvæði han3.
Það sýnir og traust bændann.j á
Jóni, að þeir vildu heldur að spari
sióðurinn fylgdi Jóni frá rröila-
tungu til Hólmavíkur, heldur en
skipta um gjaldkera og hafa sióð-
inn áfram innan hreppamarkanna.
Fyrsta ár íltt á Ilólmavík fékk
Jón inni með fjölskyldu sína hjá
Tómasi Brandssyni og Ágústu
konu hans. Þeir Tómas voru lengi
síðan nánir samverkamenn og
aldavinir. Síðar festi Jón Halldórs
kaup á góðu íbúðarhúsi í þorpinu
og bjó þar til ársins 1946, er
hann kvaddi Steingrímsfjörðinn
og fluttist ásamt konu sinni og
fósturdóttur til Reykjavíkur, en
þangað voru og börn hans bæði
flutt og höfðu stofnað þar heimili
nokkru áður.
Jón Halldórs var því nálega sex
tugur að aldri, er þriðji þátturinn
hófst í lífssögu hans. Þrátt fyrir
fötlun sína bjó hann enn yfir ótrú
lega miklu starfsþreki, sem hann
sparaði hvergi meðan kraftarnir
entust.
Hann fékk starf hjá hinum um-
svifamikla bifreiðaeiganda Stein-
dóri, en síðustu æviárin vann
hann í Coca-Cola verksmiðjunni,
er var skammt frá heimili hans
að Melhaga 18. Jón Halldórs kunni
vel við sig í Reykjavík. Hinir
sterku eðlisþættir hans, skyldu-
ræknin, trúmennskan og góðvild-
in gerðu það að verkum, að hann
ávann sér vináttu og traust allra
þeirra, er kynntust honum. Vinnu
veitendum sínum bar hann vel
söguna. Einkum var honum hlýtt
til Björns Ólafssonar forstjóra, er
sýndi honum það drengskapar-
bragð, að leyfa honum að starfa
við verksmiðjuna meðan kraftarn-
ir entust, þótt árin hefðu löngu
skilað honum yfir á það aldurs-
skeið, sem misvitrir menn hafa
útilokað frá opinberum vinnu-
markaði.
Iðjuleysi var alla tíð eitur í
beinum Jóns Halldórs. Hann var
sístarfandi og átti því langan
vinnudag að baki. er kraftarnir
þrutu í fyrra og hann varð að
hætta störfum áttatíu og þriggja
ára að aldri.
Síðustu misserin var hann ým-
ist á sjúkrahúsi eða á heimili son
ar sína og tengdadóttur að Austur
brún 37, er önnuðust hann af
mikilli nærgætni og umhyggju við
erfið skilyrði. Þar var og Matthíld
ur, hinn tryggi lífsförunautur
hans, sem studdi hann ávallt í
blíðu og stríðu og á'-'i svo ríkan
þátt í lífshamingju h-m> Enda var
sambúð þeirra til fyrirrnyndar.
Jón Halldórs andaðist í Borgar-
spítalanum 28. maí s.l. Við útför-
ina, er fór fram 4. júní kom í
ljós, að þeir voru margir, sem
vildu heiðra minningu þessa
mæta manns með því að fylgja
honum síðasta spölinn, sem er veg
ur okkar allra. Þá skein sól af
heiðum himni. Mátti það vera
táknrænt mér og öllum þeim,
er vel þekktu Jón Halldórs,
því að persóna hans var jafnan
umvafin heiðríkju og birtu, þar
bar engan skugga á.
Vissulega eru þeir margir, sem
vilja bera fáinn skjöld á lífsleið-
inni. Jón Halldórs var einn af
þeim örfáu mönnum, sem tókst
það án þess að hafa nokkuð fyrir
því, svo séð yrði.
Á þeim tímum, þegar allt virð-
ist á hverfanda hveli, tortryggni
er áberandi og fáir finnast, sem
hægt er að treysta, þá veitir það
ofckur beinlínis nýja trú á lífið að
kynnast slíkum mönnum, sem Jón
Halldórs var.
Fyrir það vildi ég þakka með
þessum fátæklegu orðum, um leið
og ég vil að lokum þakka sérstak ~
lega fyrir hönd okkar allra úr
Heydalsárfjölskyldunni fyrir þá
gæfu, að hafa fengið að njóta vin-
áttu, gestrisni, og greiðasemi Jóns
Halldórs og fjölskyldu hans bæði
norðan heiða og sunnan.
Guð blessi minningu þessa
mæta manns.
Torfi Guðbrandssou.
24
fSLENDINGAÞÆTTIR