Morgunblaðið - 25.11.2004, Blaðsíða 6

6 FIMMTUDAGUR 25. NÓVEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Ótrúlegt lífshlaup
íslensks dvergs
Í þrjátíu ár þóttist hún
vera eskimói ... og
komst upp með það!
Inga Dóra les úr bók sinni
á Súfistanum í kvöld
- Allir velkomnir!
Inga Dóra Björnsdóttir mann-
fræðingur segir frá ævintýra-
legu lífshlaupi Ólafar, varpar
ljósi á blekkingarleik hennar
og hvernig hún komst upp með
hann.
Inga Dóra
Björnsdóttir
30%
afsláttur
Síðustu dagar
3. sæti
Ævisögur og endurminningar
Félagsvísindastofnun
1. – 15. nóv.
SIGRÍÐUR Anna Þórðardóttir um-
hverfisráðherra hefur falið bruna-
málastjóra að gera úttekt á bruna-
vörnum og eldvarnaeftirliti hjá
aðilum með sambærilegan eða hlið-
stæðan rekstur og Hringrás ehf.
Ráðherra hefur einnig falið bruna-
málastjóra að kanna í ljósi atvika
hvort ástæða sé til að breyta lögum
eða reglum um brunavarnir og eld-
varnaeftirlit til þess að draga úr
líkum á því að atvik eins og það sem
varð í Klettagörðum endurtaki sig.
Ennfremur vill ráðherra láta skoða
sérstaklega hvort ástæða sé til þess
að fyrirskrifa nánari samvinnu við
eftirlitsaðila til þess að tryggja skil-
virkni í framkvæmd laga og reglna
um brunavarnir.
Brunamálastjóri á við þessa at-
hugun að hafa samráð við viðkom-
andi yfirvöld og eftirlitsaðila. Út-
tektin á að liggja fyrir eigi síðar en
16. janúar á næsta ári.
Ráðherra vill
úttekt í framhaldi
af brunanum
GEIR Jón Þórisson, yfirlög-
regluþjónn í Reykjavík, segir að
lögregla viti ekki betur en að allir
íbúar hafi yfirgefið þau hús sem
reykurinn frá brunanum í Hringrás
stóð helst upp á. Ekki hafi verið
gerð skilyrðislaus krafa um að fólk
yfirgæfi íbúðir sem voru fjær.
Geir Jón segir að mest áhersla
hafi verið lögð á að rýma hús við
Kleppsveg frá Dalbraut niður að
Laugarnesvegi. Annars staðar hafi
reykjarmökkurinn verið minni.
Gengið hafi verið úr skugga um að
enginn væri inni í húsum sem voru
á aðalhættusvæðinu. Aðspurður
segir Geir Jón að lögregla hafi
heimildir til að fjarlægja fólk ef
bráðahætta steðji að því. Í nokkrum
húsum hafi verið mikil hætta á ferð-
um en þá hafi allir íbúar farið sjálf-
viljugir út enda ólíft í húsunum.
Enginn í húsum
á aðalhættu-
svæðinu
TJÓN sem Íslandstryggingar,
tryggingafélag Hringrásar, mun
væntanlega þurfa að greiða nemur
um 30 milljónum samkvæmt fyrstu
athugun, að sögn Smára Ríkharðs-
sonar forstöðumanns tjónasviðs fé-
lagsins.
Inni í skemmunni sem brann voru
m.a. lyftarar, suðutæki, smágrafa
og dekkjatætari. Dekkjahaugurinn
var ekki vátryggður en nokkur
verðmæti voru í honum.
Smári hafði í gær skoðað nokkr-
ar íbúðir og blokkir við Kleppsveg
sem reykur barst inn í. Hann sagði
eftirtektarvert hversu lítið tjón
hefði orðið.
30 milljóna
bótaskylt tjón
MÓTTAKA brotajárns og vinnsla er hafin á
nýjan leik hjá endurvinnslufyrirtækinu Hring-
rás við Klettagarða eftir stórbrunann sem kom
upp á lóð fyrirtækisins á mánudagskvöldið.
Starfsmenn Hringrásar kepptust í gær við
hreinsunarstörf á starfssvæðinu en Einar Ás-
geirsson, framkvæmdastjóri fyrirtækisins, segir
þó enn of snemmt að segja neitt til um hversu
miklu tjóni fyrirtækið varð fyrir í brunanum.
Nokkur hundruð tonn brunnu
úr 2.000–2.500 tonna haugnum
Ætlað er að tvö til tvö þúsund og fimm
hundruð tonn hafi verið í dekkjahaugnum sem
kviknaði í, en að sögn Einars brann þó ekki
nema hluti haugsins eða nokkur hundruð tonn.
Slökkviliðsmönnum og öðrum starfsmönnum
tókst að koma í veg fyrir að eldur bærist í meg-
inhluta haugsins og voru stórvirkar gröfur not-
aðar við að fjarlægja dekkin. Einar segir
slökkviliðsmenn og aðra þá sem komu að þessu
verki eiga mikinn heiður skilinn og sagðist hann
vilja koma miklu þakklæti á framfæri vegna
þess.
Í gær hófst svo flutningur á tættum dekkjum
í Sorpu, til böggunar og urðunar. Einar segir
að Hringrás muni ekki taka á móti dekkjum
nema þá í samráði við Heilbrigðis- og umhverf-
isstofu um fyrirkomulag þess. Einar segir að-
spurður að fyrirtækið ætli að halda áfram starf-
semi sinni í Sundahöfn. „Við horfum björtum
augum til framtíðarinnar,“ segir Einar. „Við
ætlum að fara í fyrirbyggjandi aðgerðir og
munum ekki slá slöku við fyrr en við erum bún-
ir að uppfylla skilyrði og gera gott betur en
það. Við ætlum okkur að hafa allan aðbúnað hér
eins og best verður á kosið svo eftirlitsaðilar
verði ánægðir með það sem þeir sjá hér hjá
okkur.
Þetta er mikið áfall en þegar svo er, snýr al-
vöruhópur starfsmanna bökum saman og vind-
ur sér í verkin.“
Vinnsla hafin á ný hjá Hringrás
„ÞÚ verður að vera alveg einbeitt-
ur. Þú ert með eldinn allt í kringum
í þig og mátt ekki hugsa um neitt
annað en bara að horfa út um
gluggann og fylgjast með því sem
þú ert að gera,“ segir Alfreð Frið-
geirsson, vélamaður hjá ET ehf.,
sem á skurðgröfu gróf út úr brenn-
andi dekkjahaugnum á lóð Hring-
rásar til að slökkviliðið kæmist bet-
ur að eldinum.
Alfreð stóð vaktina í um sólar-
hring og fyrstu 11 klukkutímana fór
hann vart út úr gröfunni. Líkt og
fjöldi annarra starfsmanna ET
mætti hann á staðinn um klukkan
22 á mánudagskvöld og hann fór
þaðan ekki fyrr en sólarhring síðar,
þá orðinn heldur lúinn.
Alfreð og sjö aðrir starfsmenn
ET gegndu lykilhlutverki í slökkvi-
starfinu með því að grafa frá eld-
inum og færa kraumandi brakið á
annan stað þar sem endanlega var
slökkt í því. Tvær stórar skurð-
gröfur tættu niður hauginn og þrjár
til fjórar vélskóflur voru notaðar til
að flytja brakið á öruggan stað.
Óspennandi útsýni
Alfreð segist aldrei hafa óttast
um öryggi sitt því slökkviliðið hefði
séð um að sprauta á gröfuna og
hann hafi í raun verið meira eða
minna í vatnsbaði allan tímann.
Reykjarkófið var mikið og stundum
sást vart út úr gröfunni fyrir reyk,
vatni og gufu. „Það var svona frekar
óspennandi útsýni, ósköp lítið á
köflum en inn á milli birti til. Ég
stoppaði ef reykjarkófið varð of
mikið og þá gusuðu þeir á eldinn.
Það þýddi ekkert að fara í þetta
blindandi, það hefði verið óðs manns
æði,“ segir Alfreð. Á tímabili þurfti
hann að nota reykköfunartæki svo
honum væri óhætt inni í gröfunni.
Alfreð steig fyrst inn í gröfuna
um klukkan eitt aðfaranótt þriðju-
dags og fór ekki frá henni, nema til
að sinna brýnustu erindum, í um 11
klukkustundir þegar hann var leyst-
ur af. Hann hélt síðan áfram með
hléum allt fram til klukkan 10 á
þriðjudagskvöld.
Í gær vann Alfreð ásamt öðrum
starfsmönnum að því að þrífa sót og
aðra drullu af tækjunum en óhrein-
indin voru föst fyrir, að hans sögn.
„Þetta er ægilegur viðbjóður þetta
sót, það er alveg baneitrað að ná
þessu af.“
Gróf stanslaust úr
brennandi haugn-
um í ellefu tíma
Morgunblaðið/Golli
„Það var svona frekar óspennandi útsýni,“ sagði Alfreð Friðgeirsson sem
tætti úr dekkjahaugnum hjá Hringrás meðan hann brann.
SLÖKKVISTARFI á lóð Hring-
rásar lauk formlega klukkan sex í
gærmorgun og klukkan 13 tók lög-
reglan í Reykjavík við stjórn á
vettvangi. Um nóttina hafði
Slökkvilið höfuðborgarsvæðisins
vakt á staðnum og rauk öðru
hvoru úr haugnum. Mikið starf er
framundan við að þrífa slöngur,
dælur, búninga og annað sem not-
að var við slökkvistarfið en afar
erfitt virðist vera að ná efnum sem
mynduðust í brunanum af búnað-
inum.
Slökkviliðsmenn unnu í gær að
því að taka saman allan þann bún-
að sem notaður var. „Það er
óhemjumikil og erfið vinna í þrif-
um eftir, því það virðist sem fá af
þeim hreinsiefnum sem við notum
duga þarna á því þetta gúmmí og
önnur efnasambönd sem mynduð-
ust í brunanum eru ótrúlega föst á
búnaðinum. Svo þarf að þrífa allan
gallafatnað af mönnum. Þeir eru
náttúrulega alveg eins og dregnir
út úr haug,“ segir Friðrik Þor-
steinsson stöðvarstjóri slökkviliðs-
ins í Skógarhlíð. Þá sé viðbúið að
það krefjist nokkurrar fyrirhafnar
fyrir slökkviliðmenn að ná af sér
lyktinni og líklega muni hún fylgja
mönnum í nokkra daga.
Friðrik segir erfitt að meta
hversu miklu vatni, sjó og slökkvi-
froðu var dælt á bálið en það sé al-
veg óhætt að gera ráð fyrir að 20-
30.000 lítrum hafi verið dælt þar
yfir á hverri mínútu þegar slökkvi-
starf stóð sem hæst. Allur tiltækur
búnaður hafi verið notaður en
samt hafi verið afskaplega erfitt
að ráða við eldinn.
Slökkvifroðan sem notuð var á
eldinn var af tveimur gerðum.
Uppistaðan í annarri gerðinni eru
kemísk efni, einkum sápuefni, en
hin froðan er unnin úr nautgripa-
blóði.
Friðrik segir að hvorug tegund-
in sé mengandi í sjálfu sér, þótt
slík efni séu kannski ekki æskileg í
miklum mæli.
Erfitt að þrífa búnað-
inn eftir brunann
Gúmmíið
ótrúlega fast á
FYRIRTÆKIÐ ET ehf., sem er
umsvifamikið í hvers kyns jarð-
vinnu, stendur við hlið Hring-
rásar og þangað leitaði Slökkvi-
lið höfuðborgarsvæðisins eftir
aðstoð við að rífa niður og dreifa
úr dekkjahaugnum aðfaranótt
þriðjudags.
Gísli Einarsson forstjóri segir
að í slíkum tilvikum hiki menn
ekki heldur einhendi sér í að
bjarga því sem bjargað verður.
Hann segir að ef vindurinn hefði
ekki staðið frá húsi ET, hefði
húsið, um 50 vörubílar og önnur
tæki örugglega brunnið.
Gísli segir að flestallir starfs-
menn ET hefðu drifið sig á stað-
inn þegar þeir fréttu af eldsvoð-
anum til að athuga hvort þeir
þyrftu að hjálpa til. Eitt að-
alvandamálið í því hefði verið
tregða björgunarmanna við að
hleypa mönnunum um götur
sem hafði verið lokað, þeir hafi
ekki ætlað að trúa því að
mennirnir ætluðu í vinnu.
Gísli var einn þeirra sem
vann við að dreifa úr haugn-
um, hann og annar starfs-
maður leystu þá af sem lengst
af stjórnuðu gröfunum og vél-
skóflunum. Gísli segir að það
hafi verið skárra að vera á
tækjunum heldur en að horfa
á, þetta hafi virst svakalegra
úr fjarlægð. „Þegar þeir fóru
inn í eldinn fyrst til að byrja
með stóð mér ekki á sama því
þeir hurfu inn í reykjarmökk-
inn.
Mér létti í hvert skipti sem
þeir komu út aftur,“ segir
hann.
Morgunblaðið/Golli
Einar Gíslason, forstjóri ET, leysti sína menn af við slökkvistarfið.
„Létti í hvert skipti sem þeir komu út“