24 stundir - 12.01.2008, Qupperneq 18

sögn Vilhjálms Egilssonar, fram-
kvæmdastjóra SA, er það gert til að
hafa öll félögin inni á sama borði.
Þeir samningar eru minni, sértækir
samningar sem hafa staðið út af
borðinu.
Starfsgreinasambandið fer með
samningsumboð allra félaga innan
sinna vébanda utan Flóabandalags-
ins og Drífanda stéttarfélags í Vest-
mannaeyjum. Það þýðir að það er
verið að gera einn kjarasamning
Kjarasamningar mikils fjölda
launafólks við atvinnurekendur
urðu lausir um síðustu áramót.
Verkalýðsfélögin sem fara með
samningsmál sinna félaga eru vel-
flest aðilar að Alþýðusambandi Ís-
lands (ASÍ). Viðsemjendur þeirra
eru atvinnurekendur sem í flestum
tilfellum eru innan vébanda Sam-
taka atvinnulífsins (SA). Árið 2008
verður mikið kjarasamningaár því
auk þeirra samninga sem losnuðu
um áramót fellur fjöldi annarra
kjarasamninga úr gildi á árinu.
Viðræður seint á skrið
Verkalýðshreyfingin og atvinnu-
rekendur hafa fundað um nokkurt
skeið en verulegur gangur komst
ekki á samningaviðræður fyrr en á
síðustu mánuðum ársins 2007. Tíu
vikum áður en kjarasamningar
falla úr gildi er samningsaðilum
skylt að skila viðræðuáætlun til rík-
issáttasemjara. Oftast er ákvæði
um að ef samningar náist ekki fyrir
ákveðna dagsetningu skuli viðræð-
um vísað til ríkissáttasemjara. Hins
vegar er ekkert sem bannar við-
ræðuaðilum að vísa þangað málum
fyrir þann tíma.
Mun þyngja ferlið
Í viðræðum um kjarasamninga
nú höfðu öll aðildarfélög ASÍ sam-
flot í viðræðum við SA. Mikil
áhersla var lögð á aðkomu ríkis-
valdsins að samningunum og
þrýsti ASÍ mjög á um að ríkis-
stjórnin myndi senda frá sér skýr
skilaboð um aðgerðir í skattamál-
um. Þegar ljóst þótti nú seinni
hluta vikunnar að ríkisstjórnin
myndi ekki bregðast við kröfum
ASÍ ákváðu aðildarfélög þess að
ekki væri forsenda fyrir því að
halda áfram samfloti í kjaraviðræð-
um og tók því hvert aðildarfélag
við samningsumboðinu. Það þýðir
í raun að erfiðara samningaferli er
framundan þar sem hvert félag fer
fram með sínar eigin kröfur. Að
mati Kristjáns Gunnarssonar, for-
manns Starfsgreinasambandsins,
var tregða ríkisins meginástæðan
fyrir því að ákveðið var að falla frá
sameiginlegum samningaviðræð-
um. „Þessi niðurstaða mun þyngja
ferlið talsvert fyrir okkur. Það gefur
augaleið að það hefði mikið unnist
ef hægt hefði verið að ná heild-
stæðum samningum. Þegar hvert
félag fer fram fyrir sig taka hlutirnir
mun lengri tíma en ella.“
SA vísar til ríkissáttasemjara
Öll aðildarfélög ASÍ hafa fundað
með SA en enn sem komið er hafa
aðeins tvö félög vísað samningum
sínum til ríkissáttasemjara. Þau eru
Starfsgreinasambandið og Flóa-
bandalagið. Samtök atvinnulífsins
hafa hins vegar gefið það út að þau
muni vísa öllum samningum við
aðildarfélög innan Starfsgreina-
sambandsins til sáttasemjara. Að
fyrir öll aðildarfélög. Flóabanda-
lagið samanstendur af fjórum
verkalýðsfélögum. Þau eru Efling
stéttarfélag í Reykjavík, Verkalýðs-
félagið Hlíf í Hafnarfirði, Verka-
lýðs- og sjómannafélag Keflavíkur
og verkalýðs- og sjómannafélagið
Boðinn í Hveragerði.
Smærri málin afgreidd fyrst
Flestir samningafundir undan-
farinna ára hafa farið fram í húsa-
kynnum sáttasemjara óháð því
hvort deilum hefur verið vísað
þangað. Það sem breytist við að
málum er vísað til sáttasemjara er
að þá er sáttasemjari tekinn við
verkstjórn í samningaferlinu.
Þegar samningaviðræður koma
inn á borð ríkissáttasemjara er
tvenns konar vinnulag haft á. Ann-
ars vegar eru undirnefndir að störf-
um sem ræða málefni einstakra
hópa. Lögð er áhersla á að klára
samningagerð um sérhagsmuni
þeirra sem fyrst í samningaferlinu.
Hins vegar hittast samninganefndir
sem vinna að heildarsamningum
milli viðsemjenda.
Reynt að höggva á hnúta
Ríkissáttasemjara er skylt að
boða til samningafunda á fimmtán
daga fresti. Í kjaradeilum getur
komið upp sú staða að ríkissátta-
semjara finnist ekki tilgangur með
að boða til fundar milli deiluaðila.
Með því eru send skilaboð til við-
semjenda og einnig út í þjóðfélagið
um að finna þurfi nýja aðkomu að
málum. Ríkissáttasemjari setur
fram tillögur á öllum stigum mála.
Annars vegar er um að ræða svo-
kallaðar innanhússtillögur sem af-
greiddar eru hjá samninganefnd-
unum en eru ekki kynntar út á við.
Hins vegar getur ríkissáttasemjari
sett fram miðlunartillögur en til
þess kemur sjaldnast. Þegar miðl-
unartillögur eru settar fram af rík-
issáttasemjara er viðsemjendum
skylt að fara með þær til sinna fé-
lagsmanna sem greiða atkvæði um
þær. Ef miðlunartillaga er sam-
þykkt af félagsmönnum beggja við-
ræðuaðila verður hún að gildandi
kjarasamningi. Ef miðlunartillaga
er hins vegar felld eru aftur teknar
upp samningaviðræður undir
stjórn ríkissáttasemjara.
Verkfall þrautalendingin
Í þeim tilfellum þegar mál eru
komin í algeran hnút milli samn-
ingsaðila getur þrautalendingin hjá
verkalýðshreyfingunni verið að
boða til verkfalls. Verkfallsboðun
breytir í raun ekki inntaki við-
ræðna heldur setur meiri pressu á
viðsemjendur þeirra sem hóta
verkfalli. Eftir sem áður eru við-
ræður hjá ríkissáttasemjara. Þrátt
fyrir að verkföll hafi verið nokkuð
tíð á árum áður hérlendis hefur
nokkuð dregið úr þeim á síðari ár-
um. Einnig er vert að benda á þá
staðreynd að allar kjaradeilur sem
komið hafa inn á borð ríkissátta-
semjara hafa á endanum leyst.
Samflotið úr sögunni
 Hlutverk ríkissáttasemjara að verkstýra samningsaðilum  Ferlið þyngist með fleiri samningsaðilum
HELSTU AÐILAR KJARAVIÐRÆÐNA
Alþýðusamband Íslands, ASÍ
a. Bein aðild - ýmis félög
b. Landssamband íslenskra verslunarmanna
c. Matvís
d. Samiðn
e. Rafiðnaðarsamband Íslands
f. Sjómannasamband Íslands
g. Starfsgreinasamband Íslands
h. Svæðasambönd
Vinnustaðasamningar
við stórfyrirtæki
Utan sambanda
-ýmis félög
Bandalag háskóla-
manna, BHM
Samtök
atvinulífsins, SA
Bandalag Starfsmanna ríkis og bæja BSRB
a. Bein aðild
b. Ríkisstarfsmenn
c. Bæjarstarfsmenn
Kennarasamband
Íslands, KÍ
Múrarsamband
Íslands
Launanefnd
sveitarfélaga
Samtök starfsmanna
fjármálafyrirtækja,
SÍB
Samninganefnd
ríkisins
Farmanna- og
fiskimanna-
sambandið
VinnuveitendurLaunþegahreyfingar
18 LAUGARDAGUR 12. JANÚAR 2008 24stundir
Rannsóknaþjónusta
LEONARDÓ STARFSMENNTUN
ST
O
FA
N
-
L
EO
00
3
NÁMSKEIÐ Í GERÐ LEONARDÓ UMSÓKNA UM
MANNASKIPTI OG SAMSTARFSVERKEFNI
Verður haldið föstudaginn 18. janúar kl. 13 – 15 í Tæknigarði, Dunhaga 5
Veittir eru styrkir til mannaskipta- og samstarfsverkefna í starfsmenntun.
Næstu umsóknarfrestir Leonardó verkefna eru:
Mannaskiptaverkefni 8. febrúar 2008
Samstarfsverkefni 15. febrúar 2008
Dæmi um verkefni:
að senda starfsmann, nemanda eða leiðbeinanda erlendis í starfsþjálfun eða endurmenntun
að nemendur í starfsnámi taki hluta starfsþjálfunar í öðru Evrópulandi
samstarfsverkefni við aðrar evrópskar sambærilegar stofnanir um þróun í starfsmenntun
samstarf um þróun nýrra kennsluhátta eða aðferða við mat í starfsmenntun
Námskeiðið er ókeypis og öllum opið. Skráning fer fram í síma 525 4900
og með tölvupósti á lme@hi.is
Nánari upplýsingar um áætlunina og forgangsatriði næsta
umsóknarfrests er að finna á www.leonardo.is
og heimasíðu Menntaáætlunar ESB www.lme.is
•••
•••
•••
•••
➤ Langflest þeirra verkalýðs-félaga sem hafa lausa samn-
inga nú um stundir eru aðilar
að ASÍ. Í flestum tilfellum er
samningsaðilinn Samtök at-
vinnulífsins.
➤ Meðal þeirra samninga semlosna síðar á árinu er stærstur
hluti kjarasamninga laun-
þegasamtakanna við ríki og
sveitarfélög.
LAUSIR SAMNINGAR
FRÉTTASKÝRING
Freyr Rögnvaldsson
freyr@24stundir.is
Arnar Hjaltalín, formaður
Drífanda verkalýðsfélags í
Vestmannaeyjum, segir að
stjórn og
trún-
aðarráð fé-
lagsins hafi
talið hags-
munum fé-
lagsmanna
betur borg-
ið utan
samflots við
Starfsgreinasambandið. „Við
felldum síðasta kjarasamning
og sömdum ein. Það gekk vel
og því gerum við það aftur nú.
Við erum ekkert að barma
okkur heldur stöndum bara
upprétt og stolt. Litlu félögin
geta alveg samið fyrir sig.“
Drífandi semur fyrir sig
Stöndum stolt
Vilhjálmur Egilsson, fram-
kvæmdastjóri Samtaka at-
vinnulífsins, segir að það hafi
sína kosti að
samningar
séu komnir
til rík-
issáttasemj-
ara. „Þá
kemst að
sumu leyti
fastara form
á viðræður.
Það er samt mikilvægt að hafa
alla viðsemjendur sem eru
undir sama hatti við sama
samningaborð. Það er ástæðan
fyrir því að við vísum öllum
samningum félaga innan
Starfsgreinasambandsins til
sáttasemjara.“
Vísað til sáttasemjara
Hefur kosti