24 stundir - 31.05.2008, Blaðsíða 15

vel. Ég greini mikla fyrirmynd í aðgerðum,“ segir
Guðni, sem telur menn hafa lært af reynslunni. Við-
búnaður hafi ekki verið eins góður fyrir átta árum og
Guðni er ekki viss um að öllum samfélagslegum verk-
efnum frá því í síðustu skjálftunum þá sé enn lokið.
Guðni telur einboðið að setjast þurfi yfir allar áætl-
anir um skipulag og framkvæmdir á Suðurlandi og
endurmeta þær. „Ölfusárbrúin var skuggaleg, menn
horfðu á hana dingla, en sem betur fer er mannvirkið
gott. Við höfum líka verið heppin að varnargarðar,
virkjanir, brýr og fleiri stórmannvirki hafa staðist álag-
ið, en allar framkvæmdir hljóta nú að skoðast í nýju
ljósi,“ segir Guðni.
Kröfurnar meiri nú og tjónið í þéttbýli
Flestum ber saman um að fyrstu viðbrögð stjórn-
valda við þessum skjálfta séu faglegri en fyrir átta árum.
Dæmi voru þá um að ekki væri vitjað um fólk sem bjó
eitt fyrr en löngu eftir skjálftann. En áhrifin núna eru
líka allt öðruvísi. Þeir sem áttu um sárt að binda síðast
voru færri og sumt af því var fullorðið sveitafólk sem
gerði litlar kröfur. Suðurlandsskjálftinn í sveitinni var
kannski ágæt æfing fyrir stjórnvöld, en nógu erfiður
þeim sem harðast urðu úti. Þeir voru bara færri en
núna. Lilja Logadóttir frá Hellu bendir á að mörg hús
skemmdust þar og fólk bjó í tjöldum heilt sumar af því
að rífa þurfti hús og byggja ný. Sveitarstjórnir á Suður-
landi vinna nú nær allan sólarhringinn að því að styrkja
grunnstoðir samfélagsins. Þær fá um nóg að hugsa, því
enn er spenna í jörð á Suðurlandi og Ragnar Stefánsson
jarðskjálftafræðingur reiknar með fleiri skjálftum og
jafnvel stærri á næstu 10-20 árum. Þeir verði austar.
beva@24stundir.is
UMRÆÐAN aBjörg Eva Erlendsdóttir
Stjórnvöld hljóta nú að
taka með í reikninginn
lífsgæðin á svæðinu.
Hvort fólk er öruggt eða
óttaslegið og hvort því
finnist tekið mark á
ábendingum þess og til-
finningum þegar stórframkvæmdir
blasa við.
24stundir LAUGARDAGUR 31. MAÍ 2008 15
Bakgrunnsmynd: Roger Hiorns / Object - a manipulated growth. © 2007 Serpentine Gallery. Ljósmynd: Alastair Fyfe.
Miðasala á listahatid.is & midi.is
Miðasala við innganginn hefst klukkustund fyrir tónleika.
Á vef Listahátíðar færðu nánari upplýsingar um alla viðburði, þar
með talið þær fjölmörgu myndlistarsýningar sem eru á hátíðinni.
Litið um öxl á ferli eins virtasta
tónskálds Íslands
Afmælistónleikar tileinkaðir
Þorkeli Sigurbjörnssyni
Fram koma þau Sigurbjörn Bernharðsson, fiðluleikari sem er frændi
tónskáldsins og meðlimur Pacifica-kvartettsins og Anna Guðný
Guðmundsdóttir, píanóleikari.
Íslenska óperan mið. 4. júní kl. 20.00 | Miðaverð: 3.000
Laugarborg, Hrafnagili 5. júní. Miðasala í Laugarborg.
Bang Gang, Keren Ann, Lady & Bird og
Sinfóníuhljómsveit Íslands
Hin fjölhæfu og snjöllu Barði Jóhannsson og Keren Ann Zeidel flytja
tónlist sína í splunkunýjum hljómsveitarbúningi Þorvaldar Bjarna
Þorvaldssonar. Miðasala á www.sinfonia.is.
Háskólabíó fim. 5. júní kl. 19.30 | Miðaverð: 3.200 / 2.800
Ein glæsilegasta söngdíva heims!
Einsöngstónleikar Denyce Graves
messósópran - MÖGNUÐ efnisskrá
„Hún er næstum of góð til að það geti verið satt; einstakur
listamaður, fögur kona, konungleg framkoma.“
- Washington Post
Háskólabíó sun. 1. júní kl. 20.00 | Miðaverð: 6.800 / 6.200
Annað
kvöld
20.00
„Víííltu hnífapör,“ segir reffilegur
ungur maður, dökkeygur, dökk-
hærður og dökkleitur í yfirbragði.
Ég er staddur í kaffihúsi í borginni
og framburður þessa unga manns
leynir því ekki að hann er hvorki
uppalningur af Vatnsleysuströnd né
Hornafirði. Fyrra orðið í þessari
stuttu setningu er svolítið afkáralegt
en svo kemur hitt lengra eins og
fullskapað úr íslenskum munni.
Það fer ekki hjá því að mikil
fjölgun borgara af erlendu bergi
veki umhugsun. Menn sem ekki
áttu bernsku sína, ættir og óðul hér
á Fróni. Vekur raunar bæði hugsun
og tilfinningar. Í fiskvinnslustöðv-
um og verslunum víðsvegar um
landið er talaður mikill málagraut-
ur og sumar kassadömurnar kunna
ekki annað en takk fyrir og viltu
poka. Til þess að bregða upp aðeins
skýrari mynd af viðfangsefninu
langar mig að nefna árshátíð hjá
miklu kallafyrirtæki sem ég lenti
óvart inn á í vetur. Þar tróð upp fær
söngvari, málaður í framan og
klæddur því sem helst yrði kallað
sloppur eða kjóll en var þó hefð-
arkarlaþjóðbúningur frá hans
heimalandi, – forn. Sömuleiðis var
mjóróma söngurinn karlasöngur
hans ættarmenningar. Til þess að
gera aðstæður þessar síðan enn
óvanalegri var sú staðreynd að karl-
maður þessi átti sér karl annan fyrir
maka úti í sal. Hefði ég sagt afa
mínum þessa sögu fyrir 30 árum
hefði sá sami talið hana meira skrök
en öll galdraævintýri Grimms-
bræðra til samans.
En um þetta allt ber okkur að
tala. Látum aldrei reka okkur í það
skúmaskot hræðslunnar að ekki
megi tala um mismunandi menn-
ingarheima. Að umburðarlyndið
liggi í þögninni.
En því er ég að tala um þessa
hluti að margir telja þögnina allra
meina bót og setja í samhengi við
það að ömmur okkur kenndu okk-
ur að benda ekki á fólk. Með því ku
mega sýna öllu óvanalegu og fram-
andlega þá tillitssemi að ganga að
öllu sem gefnu. Rétt eins og hægt sé
að stöðva kvarnir hugans. Stað-
reyndin er hinsvegar að þögnin elur
aðeins á ótta og hatri. Með því að
tala um veröldina og allan hennar
margbreytileik gerist tvennt. Við
lærum að skilja samborgara okkar
að því marki sem vit okkar og víð-
sýni leyfa og rekum þar með for-
dómana burt. Í öðru lagi léttum við
af spennunni sem fylgir samskipt-
um hópa með mismunandi lífsvið-
horf: Ég veit hvernig þú ert, – þú
veist hvernig ég er – þó við séum
ekki endilega sammála í lífsviðhorf-
um.
Með umræðunni verða smám
saman ráðandi þau sjónarmið og
þær tilfinningar flestra okkar að
verða stolt af tungumálinu okkar
þegar við heyrum mann af fram-
andlegum ættum stauta við að læra
það. Þó svo hann segi „víííltu“ fyrir
viltu. Og við gleðjumst yfir fjöl-
breytileika mannlífsins þegar við
heyrum um lífsform sem afar okkar
hefðu talið bæði óhugsandi og jafn-
vel ókristileg.
Þögninni og bælingunni fylgir
gagnvirk spenna þeirra sem hugsa
hver um annan, – þú ert skrímsli og
lífi þínu fylgir margt óþolandi þó ég
viti ekki fyllilega hvað það er. Nei-
kvæðu ímyndunarafli er gefinn laus
taumur og af sprettur vaxandi hatur
og óþol milli þjóðfélagshópa.
Það sem hér er sagt kann að vera
svo sjálfsagður hlutur að mörgum
þyki ekki umræðu vert. Engu að
síður eru aðstæður á Íslandi líkar
því sem verið hafa í Evrópu þar sem
sambúð þjóða og þjóðarbrota er
víða orðin að alvarlegu vandamáli.
Tvennt veldur þar mestu, – þögnin
sem hér hefur verið rætt um og
öfgafullt umburðarlyndi sem segir
að í sérkennum frumbyggja land-
anna, til dæmis kristninni og siðum
hennar, felist ögrun og árás á aðra.
Tilhneiging sem best verður lýst
með hugtakinu umburðarlyndisfas-
ismi. Hvorttveggja er nú orðið
áberandi í hinu nýkviknaða fjöl-
menningarsamfélagi á Íslandi.
Höfundur er alþingismaður
Víííltu hnífapör
VIÐHORF aBjarni Harðarson
Og við gleðj-
umst yfir fjöl-
breytileika
mannlífsins
þegar við
heyrum um
lífsform sem
afar okkar hefðu talið
bæði óhugsandi og jafn-
vel ókristileg.