Morgunblaðið - 15.01.2005, Blaðsíða 30

30 LAUGARDAGUR 15. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
Hallgrímur B. Geirsson.
Styrmir Gunnarsson.
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjórar:
Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
SÁ ÁRANGUR er náðst hefur við að
efla rannsóknir og framgang tæknifyr-
irtækja á síðustu árum er einstakur. Við
höfum aukið framlög til
rannsókna hraðar en
flestar aðrar þjóðir og
erum nú meðal þeirra 5
þjóða sem leggja hvað
mest af mörkum til
rannsókna og þróunar
miðað við þjóðarfram-
leiðslu. Með stofnun
Vísinda- og tækniráðs
árið 2003 sköpuðust að-
stæður til að fylgja
þessari þróun eftir og
efla íslenska rann-
sóknakerfið. Í stefnu-
yfirlýsingu ráðsins frá
því í desember fyrir ári voru sett þrjú
meginmarkmið:
Í fyrsta lagi að auka úthlutunarfé op-
inberra samkeppnissjóða og samhæfa
starfsemi þeirra þannig að það nýtist sem
best vísinda- og tæknirannsóknum og ný-
sköpun í íslensku atvinnulífi.
Í öðru lagi að efla háskóla sem rann-
sóknastofnanir og byggja upp og efla fjöl-
breyttar háskólarannsóknir á Íslandi með
því að einstaklingar og rannsóknahópar í
háskólum keppi um fjárveitingar til rann-
sókna úr samkeppnissjóðum.
Í þriðja lagi að endurskilgreina skipu-
lag og starfshætti opinberra rann-
sóknastofnana með það að markmiði að
sameina krafta þeirra og tengja starfsemi
þeirra betur við háskólana og atvinnulífið í
landinu.
Þessu hefur verið fylgt eftir með
ákvörðun ríkisstjórnarinnar um að rúm-
lega tvöfalda ráðstöfunarfé samkeppn-
isjóðanna á kjörtímabilinu og stofna
Tækniþróunarsjóð til að styðja nýsköpun
og sérstaka markáætlun til að styðja
aukna verðmætasköpun í sjávarútvegi.
Stefnir í að heildarráðstöfunarfé þessara
sjóða fari yfir 2 milljarða í lok kjör-
tímabilsins. Ennfremur hefur verið ákveð-
ið að veita fleiri háskólum grunnframlög
til að byggja upp rannsóknir svo þeir geti
tekið þátt í samkeppni um rannsóknafé úr
samkeppnissjóðunum.
Á síðasta fundi Vísinda- og tækniráðs
sem haldinn var fyrir jólin var m.a. gerð
tímamótaályktun um að
endurskipuleggja og sam-
eina matvælarannsóknir í
landinu undir einni stofnun
og leita samvinnu við sam-
tök atvinnulífsins um rekst-
ur hennar sem sjálfstæðs
fyrirtækis utan rík-
isgeirans en með
fjárhagslegum
stuðningi rík-
isvaldsins.
Tekið er mið af
mjög góðri reynslu
í mörgum grann-
löndum af slíkri
samvinnu rík-
isvalds og atvinnu-
lífs af rekstri rann-
sóknastofnana sem
vinna á afmörk-
uðum tæknisviðum
í þágu atvinnulíf-
isins. Gert er ráð fyrir ná-
inni samvinnu slíkrar
stofnunar við þá háskóla í
landinu sem veita menntun
og vísindalega þjálfun á
fræðasviðum stofnunar-
innar.
Vísinda- og tækniráð
ályktaði einnig um að sam-
eina bæri starfsemi Iðn-
tæknistofnunar og Rann-
sóknastofnunar
byggingariðnaðarins undir
einni stofnun eða fyrirtæki
með áherslu á tengsl við
háskólana á sviði tækni-
rannsókna.
Mikilvægt er að há-
skólastofnanir vinni saman
eins og kostur er og má nefna í því sam-
bandi að sameiginleg nefnd þeirra er mál-
ið varðar komst á síðasta ári að þeirri nið-
urstöðu að skynsamlegt væri að færa
starfsemi Tilraunastöðvarinnar að Keld-
um í Vatnsmýrina þar sem hún gæti starf-
að við hlið Háskóla Íslands og Landspít-
alans – háskólasjúkrahúss.
Samstilltir sjóðir
Vísinda- og tækniráð ályktaði einnig um
nauðsyn þess að samstilla viðmið sam-
keppnisjóðanna í styrkveitingum þannig
að ekki myndist gjár í styrkjakerfinu og
kynna úthlutunarreglur þannig að ekki
verði misskilningur hjá umsækjendum um
hvert beri að
verði út frá lö
anna og samk
miðum um kr
staðfesti Vísi
inlega tillögu
vísindanefnd
til nýrrar ma
Lykill að öflugri só
Þorgerður Katrín Gunnars-
dóttir fjallar um nýskipan
vísinda- og tæknimála
’Vísindmun ski
fyrir þró
á Ísland
Þorgerður Katrín
Gunnarsdóttir
-.(*%
##
!%

3#
%.
) %


 ) 
*&  
)

'

'

'

'
'

'
,

+,
+,(
+,

+-+
+--
+-



 
:(*!%. !
%/ 
/%!;
 %/ 
&!
%
%!% (

( 



   

++(
++
++

++
KOMIÐ hefur verið á fót meðferð-
arteymi við Heilsugæslustöðina í Graf-
arvogi sem ætlað er að veita bæði geð- og
sálfélagslega þjónustu vegna vanda
barna og fjölskyldna þeirra. „Þetta gjör-
breytir aðstöðu okkar til þess að veita
börnum hér þjónustu. Við höfum vana-
lega verið stopp þegar það hefur komið
að þessum málum,“ segir Atli Árnason,
yfirlæknir Heilsugæslunnar í Grafarvogi
sem stýrir teyminu.
Jón Kristjánsson, heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra, lýsti starfsem-
ina hafna í gær en hann segir þetta vera
gert í samræmi við áherslur ráðuneyt-
isins sem undirbúið hafi þjónustu af
þessu tagi um hríð þar sem talið væri að
einmitt á þessu sviði skorti meðferð-
arúrræði. „Það sem er nú þýðingamest
við þetta er að það gefst tækifæri til þess
að þjóna börnum og greina þeirra vanda
nægilega snemma, sem er afar mikið at-
riði,“ segir Jón og kveðst hann binda
miklar vonir við starfsemina sem á að
verða hluti af grunnþjónustunni. „Ég hef
sannfæringu fyrir því að það sé rétt
skref, en við sjáum hvernig það reynist,“
segir Jón. Aðspurður segir hann Heilsu-
gæslustöðina í Grafarvogi hafa orðið fyr-
ir valinu þar sem stöðin sinnir fjölmenn-
asta barnahverfi landsins.
Áhersla á fyrirbyggjandi starf
Atli segir meðferðarteymið starfrækt í
anda frumþjónustu og það verði hluti af
meðferðarþjónustu hverfisheilsugæsl-
unnar í Grafarvogi. Sérstök áhersla
verði lögð á að vinna fyrirbyggjandi
starf og nálgast börnin og fjölskyldur
þeirra sem fyrst og sem yngst. Þetta sé
sífellt ljósara
myndunar ba
sína og mikil
sem mest og
efnum.“
Í meðferða
félagsráðgjaf
heimilislækn
stöðvarinnar
þess þegar sk
samvinnu við
gert til að geta veitt þjónustu áður en
viðkomandi þarf enn sérhæfðari þjón-
ustu .
Í tilkynningu frá heilbrigðis- og trygg-
ingamálaráðuneytinu segir: „Með því að
veita þjónustuna fyrr en gert hefur verið
er reynt að koma í veg fyrir að mál þróist
á verri veg þegar börnin verða eldri sem
veldur auknu álagi á sérhæfðari þjónustu
eins og Barna- og unglingageðdeildina
(BUGL). Jafnframt hefur mönnum orðið
Meðferðarteymi fyrir geðraskanir barna við Heilsug
„Gjörbreytir aðstö
Inga María Vilhjálmsdóttir félagsráðgjafi, Erla Björk Sveinbj
V. Magnússon sálfræðingur, Sigríður Brynja Sigurðardóttir,
gæslunnar í Grafarvogi, Atli Árnason, yfirlæknir heilsugæslu
jánsson heilbrigðisráðherra og Guðmundur Einarsson, forstj
LANDSFUNDUR
SAMFYLKINGAR
Áform Samfylkingarfólks umað efna til landsfundarflokksins í vor í stað þess
að halda hann í haust eru skyn-
samleg. Fyrirsjáanlegt er að hörð
átök verða við formannskjör. Það
mundi augljóslega skaða flokkinn
verulega ef hann logaði stafna á
milli meiri hluta ársins vegna
átaka á milli Össurar Skarphéð-
inssonar og Ingibjargar Sólrúnar
Gísladóttur og þeirra fylkinga,
sem að baki þeim standa. Þessi
fyrirsjáanlegu átök eiga sér ræt-
ur í atburðum fyrir síðasta lands-
fund flokksins. Þá var Ingibjörg
Sólrún hvött til þess að bjóða sig
fram gegn Össuri en ákvað að
gera það ekki þá. Frásögnum af
því, sem þá gerðist þeirra í milli,
ber ekki saman.
Í sjálfu sér getur Össur Skarp-
héðinsson spurt með nokkrum
rökum, hvað valdi því, að hann
standi frammi fyrir mótframboði
svo snemma á formannsferli sín-
um. Hann getur bent á sterka
stöðu flokksins í skoðanakönnun-
um nú. Hann getur sagt, að það
hafi ekki reynzt Samfylkingunni
sérstaklega vel að bjóða upp á
Ingibjörgu Sólrúnu sem forsætis-
ráðherraefni í síðustu þingkosn-
ingum.
Vandi Össurar er sá, að það er
útbreidd skoðun innan Samfylk-
ingarinnar, að hann njóti ekki
trausts umtalsverðs hóps flokks-
manna og stuðningsmanna
flokksins en þó alveg sérstaklega
að hann njóti ekki trausts for-
ystusveita annarra stjórnmála-
flokka, sem samstarfsaðili að
kosningum loknum. Formennska
hans muni því draga úr líkum á
því, að Samfylkingin geti náð
þeim áfanga í næstu kosningum
að komast í ríkisstjórn.
Það hefur áður gerzt á vett-
vangi íslenzkra stjórnmála, að
breyting hafi orðið á flokksfor-
ystu vegna þess, að flokksmenn
hafi skynjað stöðu formanns
gagnvart öðrum flokkum með
þessum hætti.
Vandi Ingibjargar Sólrúnar er
sá, að henni hefur fatast flugið
eftir að hún nánast hrökklaðist úr
embætti borgarstjóra í Reykja-
vík. Meginástæðan fyrir því kann
að vera sú, að hana hefur skort
pólitískan vettvang, þar sem hún
situr ekki á þingi, en svo er auð-
vitað hugsanlegt að hún hafi ein-
faldlega ekki jafn mikið fram að
færa í pólitíkinni og stuðnings-
menn hennar hafa kannski haldið.
Það er alltaf erfitt að takast á
við sitjandi formann, ekki sízt ef
ekki er hægt að benda á mjög
skýr dæmi um, að honum hafi
gersamlega mistekizt að sinna
verkefni sínu. Þess vegna má bú-
ast við að á brattann verði að
sækja fyrir Ingibjörgu Sólrúnu,
þegar út í slaginn er komið.
Mestu skiptir þó, að málefnaaf-
staða þessara tveggja frambjóð-
enda liggi skýr fyrir og ekki fari
á milli mála hver málefnaágrein-
ingur þeirra er. Samfylkingin er
samkvæmt skoðanakönnunum
annar stærsti stjórnmálaflokkur
landsins og alls ekki hægt að úti-
loka að flokkurinn geti ógnað
stöðu Sjálfstæðisflokksins í
næstu kosningum. En um hvað
snýst ágreiningurinn í Samfylk-
ingunni? Snýst hann einvörðungu
um þá spurningu, hvort Össur
Skarphéðinsson geti notið trausts
forystumanna annarra stjórn-
málaflokka til samstarfs í ríkis-
stjórn eða er hann djúpstæðari?
Hver er afstaða þessara
tveggja forystumanna Samfylk-
ingarinnar til utanríkismála?
Hver er afstaða þeirra til sam-
starfs við Bandaríkin á vettvangi
alþjóðamála? Hver er afstaða
þeirra til samstarfs við Bandarík-
in um varnir Íslands?
Er skoðanamunur á milli þeirra
um afstöðuna til ESB eða eru þau
samstiga um að Ísland eigi að
sækja um aðild að ESB?
Hver er afstaða þeirra til
grundvallarþátta í þróun íslenzks
samfélags? Telja þau að vaxandi
efnamunur í íslenzku samfélagi
sé áhyggjuefni eða óhjákvæmileg
þróun, sem ekki sé ástæða til að
hafa áhyggjur af? Hver er af-
staða þeirra til vaxandi fátæktar
á Íslandi?
Hver er afstaða þeirra til þess,
að örfáar stórar viðskiptasam-
steypur eignist stóran hluta ís-
lenzks viðskiptalífs? Eru þau
reiðubúin til að standa að löggjöf,
sem kemur í veg fyrir það, eða
telja þau slíka löggjöf engu
skipta?
Hver er afstaða þeirra til end-
urskoðunar stjórnarskrárinnar
og þá alveg sérstaklega til 26.
greinar hennar?
Hver er afstaða þeirra til nýrr-
ar fjölmiðlalöggjafar nú þegar
þeim er væntanlega orðið ljóst,
að Samfylkingin getur ekki treyst
á stuðning fjölmiðlasamsteypu
Baugs í næstu kosningum?
Hver er afstaða þeirra til
áframhaldandi stóriðjuvæðingar
á Íslandi og frekari virkjana-
framkvæmda?
Og þannig mætti lengi telja.
Kosningabaráttan milli Össurar
og Ingibjargar Sólrúnar getur átt
mikinn þátt í að skýra fyrir al-
menningi hvers konar flokkur
Samfylkingin raunverulega er, en
það liggur alls ekki ljóst fyrir nú.
Umræður og átök þeirra í milli
geta orðið til þess að skerpa
ákveðnar málefnalegar andstæð-
ur innan flokksins svo að ljósara
verði við hverju má búast af Sam-
fylkingunni í ríkisstjórn.
Að því leyti til eru væntanlegar
formannskosningar í Samfylking-
unni jákvæðar, þegar til þeirra er
horft út frá almannahagsmunum.