Morgunblaðið - 29.01.2005, Síða 34

34 LAUGARDAGUR 29. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Elísabet Krist-jánsdóttir fædd-
ist á Ísafirði 12. maí
1909. Hún andaðist á
hjúkrunarheimilinu
Ási í Hveragerði 20.
janúar síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru Kristján Guð-
mundur Einarsson,
f. í Hólssókn í Bol-
ungarvík 27. nóvem-
ber 1883, d. 24. febr-
úar 1912, og
Elínbjört Hróbjarts-
dóttir, f. í Oddgeirs-
hóla-Austurkoti í
Hraungerðishr. 21. mars 1884, d.
23. janúar 1926. Systkini Elísabet-
ar eru: Marínó Andrés Kristjáns-
son, f. 25.6. 1906, d. 1.8. 1997, Elín
Sigríður Kristjánsdóttir, f. 18.8.
1907, d. 9.5. 1997, Kristjana Guð-
rún Kristjánsdóttir, f. 27.9. 1912,
d. 21.12. 1952, sammæðra; Elín
Jónsdóttir, f. 23.11. 1918, Katrín
Jónsdóttir, f. 8.10. 1922, og Ragn-
ar Bergur Jónsson, f. 24.5. 1924.
Elísabet giftist 11. júní 1932
Jóni Sigurðssyni, f. 5.4. 1899, d.
Kristinssyni, f. 19.7. 1954, þeirra
börn eru fjögur.
Systurnar Sólveig og Anna eru
búsettar erlendis.
Afkomendur Elísabetar eru
ásamt börnum hennar orðnir alls
104, 32 í þriðja ættlið, 60 í fjórða
ættlið og fjórir í fimmta ættlið.
Elísabet var á þriðja ári þegar
faðir hennar fórst með Kútter
Geir frá Hafnarfirði og var hún
sett í fóstur hjá móðurbróður sín-
um Jóni Hróbjartssyni og Guð-
leifu Eiríksdóttur konu hans. El-
ísabet átti hjá þeim æskuheimili
við Óðinsgötu í Reykjavík. Á
yngri árum dvaldi Elísabet í Eng-
landi, vann við barnapössun og
lærði ensku.
Elísabet kom ung á sumartíma
austur í Haga í Gnúpverjahreppi
til systur fósturmóður sinnar Mar-
grétar Eiríksdóttur. Þar kynntist
hún bóndasyninum frá Hrepphól-
um, Hrunamannahreppi, Jóni Sig-
urðssyni. Þau giftust 11. júní 1932
í Hrepphólum með kóngsbréfi,
hófu þau búskap og bjuggu þar
alla tíð. Elísabet var húsfreyja í
Hrepphólum, sem er kirkjustaður.
Margt var í heimili á þeim tíma,
frænda- og vinahópurinn stór og
gestkvæmt mjög.
Útför Elísabetar verður gerð
frá Hrepphólakirkju í dag og
hefst athöfnin klukkan 14.
31.8. 1990. Þau eign-
uðust átta börn. Þau
eru: 1) Elín, f. 19.5.
1933, giftist Baldri
Loftssyni, f. 5.10.
1932 (skilin), þau eiga
fimm börn, í sambúð
með Ámunda Elías-
syni. 2) Sigurður, f.
28.10. 1934, kvæntur
Guðrúnu Sólveigu
Guðmundsdóttur, f.
29.7. 1935, þau eiga
fimm börn. 3) Stefán,
f. 13.4. 1937, kvæntur
Katrínu Ólafsdóttur,
f. 5.11. 1938, þau eiga
fjögur börn. 4) Guðjón, f. 28.10.
1938, kvæntur Guðmundu Ólafs-
dóttur, f. 8.6. 1942, þau eiga fjög-
ur börn. 5) Kristján, f. 27.10. 1942,
kvæntur Ástu Gottskálksdóttur, f.
24.5. 1946, þau eiga sex börn. 6)
Gunnar, f. 12.1. 1944, kvæntur
Sigríði Karlsdóttur, f. 27.8. 1948,
þau eiga tvö börn. 7) Sólveig, f.
3.3. 1946, giftist Ingar Ek, f. 18.3.
1926. d. 4.5.1989, þau eiga eitt
barn, í sambúð með Åke Jónsson.
8) Anna, f. 19.2. 1954, gift Sigurði
Í dag fer fram útför ömmu okkar
Elísabetar Kristjánsdóttur frá
Hrepphólakirkju, kirkjunni sem hún
unni svo mjög, söng í og annaðist
stóran hluta ævinnar.
Minningarnar hrannast upp í huga
okkar systkinanna þegar við hugsum
til baka. Að alast upp undir sama
þaki og amma og afi teljum við vera
forréttindi sem við kunnum betur að
meta eftir að við komumst sjálf til
fullorðinsára. Finnst okkur fróðleik-
urinn frá þeim dýrmætur sjóður sem
við munum reyna eftir bestu getu að
miðla til okkar barna.
Hún amma var mikill náttúruunn-
andi, hún kenndi okkur að líta í
kringum okkur, horfa á fjöllin, him-
ininn og blómin. Okkur fannst gaman
að fara í bíltúr með ömmu og afa,
vildi amma helst fara inn í Þjórsárdal
og koma svo við í Haga en þar var
hún hjá frændfólki sínu á yngri árum
og leit á Haga sem sitt æskuheimili
sem henni þótti afar vænt um.
Amma var mikil blómakona og
mikill ræktandi. Á vorin komst hún
alveg í ham í garðræktinni. Hún átti
gróðurhús þar sem hún var með
rófuplönturnar sínar og þar gat hún
verið allan daginn að prikla plöntur,
hún hafði útvarpið með sér og hlust-
aði á músík, þá var hún í essinu sínu.
Okkur krökkunum fundust rófu-
plönturnar ekki alltaf jafnskemmti-
legar en amma vildi að við héldum vel
áfram þegar við værum að vinna, en
svo vildi hún líka gefa okkur gott frí,
þá settist hún gjarnan hjá okkur og
horfði á Heklu sína og hlustaði á
fuglana syngja. Á sumrin plantaði
hún út sumarblómum í garðinn sinn
og margar ferðir voru farnar upp að
Hverabakka til að fá plöntur. Uppá-
haldsblómin hennar ömmu voru Pel-
argonia og Begonia, allir gluggar
voru fullir af blómum. Hún sagði oft:
„Ef ég væri yngri færi ég í Garð-
yrkjuskólann.“
Amma unni allri tónlist, átti hún
orgel sem hún spilaði á og hélt mikið
upp á. Það var sama hvort hún spilaði
ein með sjálfri sér eða fyrir aðra, þá
raulaði hún gjarnan með. Eins á jól-
unum, þegar öll fjölskyldan kom
saman að syngja jólasálmana, þá
spilaði amma undir og alltaf fannst
henni jafngaman að setjast við org-
elið sitt. Fátt gladdi hana meira að
heyra en ef einhver afkomenda henn-
ar var í kór eða að læra á hljóðfæri.
Er amma var ung dvaldist hún
þrjú ár á Englandi og bjó hún að
þeirri reynslu alla sína ævi. Okkur
krökkunum fannst spennandi þegar
amma var að tala ensku við útlend-
inga sem komu að Hrepphólum.
Amma var alltaf svo fín, hún fór aldr-
ei út af heimilinu nema að punta sig
og hún vildi fylgjast með tískunni.
Síðustu árin heima var amma orðin
mjög fullorðin en engu að síður skildi
hún að unglingarnir þyrftu að
skemmta sér, það sýnir hvað hún var
ung í anda. Amma gat setið fram eft-
ir nóttu og horft á spennandi bíó-
myndir, sérstaklega hafði hún gam-
an af þáttum um kóngafólk á
Englandi eða í Danmörku.
Fyrir tæpum sex árum, eftir að
amma þurfti meiri hjúkrun en hægt
var að veita henni heima, fór hún á
Hjúkrunarheimilið Ás í Hveragerði.
Þar leið henni vel og var starfsfólkið
mjög gott við hana. Það vissi hvað
henni þótti gaman að vera fín, já og
sumar starfskonurnar töluðu meira
að segja ensku við hana. Við viljum
þakka ykkur fyrir hvað þið voruð góð
við hana ömmu.
Nú ertu komin heim aftur að
Hrepphólum, amma mín, og við
kveðjum þig með þökk fyrir allar
samverustundirnar. Við vitum að afi
hefur verið feginn að fá þig til sín og
tekið vel á móti þér.
Ólafur, Guðbjörg, Lárus og
Hulda Hrönn.
Elsku amma, nú ertu farin og skil-
ur eftir minningar. Góðar minningar.
Mér fannst alltaf svo spennandi að
koma til þín í heimsókn. Þú gafst
okkur alltaf súkkulaðikúlur og afi gaf
okkur blátt ópal. Alltaf þegar við
krakkarnir komum í heimsókn til þín
þá vorum við varla búin að segja hæ
þegar við hlupum af stað inn og sá
sem var fljótastur hlammaði sér í
ruggustólinn þinn og ruggaði sér,
stundum svo hratt að við duttum
næstum aftur fyrir okkur.
Eina helgina þegar ég gisti hjá þér
var ég svo spennt að vera hjá þér.
Bara við tvær. Ég var tíu ára.
Mér fannst æði að fá að gista í
rúminu hans afa, ég gisti ekki í
„Nonna herbergi“ eins og ég kalla
það, heldur fékk ég að gista í afar-
úmi! Við gerðum margt þessa helgi,
við fórum út í garð að skoða blómin, í
gróðurhúsið, horfðum saman á frétt-
irnar, þú sast í ruggustólnum og ég
sat á skammelinu. Við fórum yfir til
Kötu og fengum kjötbollur. Svo
skoðuðum við myndaalbúmin. Ég
fékk auðvitað kúlur. Þú áttir alltaf
súkkulaðikúlur í gamalli sultu-
krukku.
Þegar þú fórst á Ás fannst mér
alltaf svo svolítið tómlegt að koma í
sveitina því það vantaði þig. Þú varst
ekkert alltof sátt við að fara úr sveit-
inni á Ás, þú vildir vera heima í
Hrepphólum með blómunum þínum
og náttúrunni. Ég skildi þig alveg,
það er svo gott og fallegt að vera
þarna að maður vill helst ekki fara
þaðan.
Samt sem áður var alltaf gaman að
koma til þín á Ás, maður fékk alltaf
hlýjar móttökur eins og heima í
Hrepphólum. Alltaf þegar maður
kom í heimsókn leistu svo vel út, allt-
af í fínum fötum og vel greidd. Svo
falleg.
Við kíktum í heimsókn til þín núna
um jólin á leið í jólakaffi í Breiðás. Að
vanda varstu fín til fara og falleg. Við
spjölluðum og spjölluðum og enduð-
um á að taka myndir af okkur öllum
saman. Svo kvöddum við því við
þurftum að fara að leggja af stað, og
þú sagðir við mömmu: ,,Sjáumst síð-
ar.“
Elsku amma, nú þarf að kveðja, og
kveð ég með miklar minningar í huga
og tár í augum. Þú ert komin á góðan
stað, í fangið á afa og heim í sveitina.
Sjáumst síðar.
Þín
Stefanía E.
Elsku amma mín. Ég veit ekki
hvar ég á að byrja, svo margar eru
minningarnar um þig. Ég kom til þín
í sveitina bara pínulítil stelpa og ólst
upp hjá þér þangað til ég byrjaði í
menntaskóla. Á degi sem þessum
streymir margt í gegnum hugann, þú
varst alltaf svo góð, svo fín og falleg
með hvíta hárið þitt. Þær voru ekki
fáar stundirnar sem ég átti með þér í
garðinum þínum þar sem þú varst
með stærsta matjurtagarð í heimi, að
því er mér fannst. Alltaf vorum við að
vökva, reyta arfa og taka upp rófur,
brokkolí og fleira. Svo varstu með
blómin þín allt í kringum þig bæði úti
og inni og allir vasar og gluggar fullir
af litskrúðugum blómum. Ég man
hvað þú varst glöð þegar ég tilkynnti
þér að ég ætlaði að læra á orgelið og
verða jafn góð og þú. Það vantaði
ekki þolinmæðina þegar þú stóðst við
hliðina á mér og hlýddir mér yfir nót-
urnar í löngu tónverkunum eftir
stórskáldin. Ég hefði svo gjarnan
viljað spila fyrir þig lagið „Kveðja“ í
dag, sem við höfðum svo mikið dálæti
á ef ég hefði ekki hætt að æfa mig.
Mér er það ómetanlegt að börnin
mín elstu fengu að kynnast þér og
njóta þess að vera með þér í sveit-
inni, vakna með þér snemma á
sunnudagsmorgni og fara með þér
inn í eldhús og borða morgunmat á
meðan þú fékkst þér te með hunangi.
Þetta eru stundir sem þau gleyma
ekki.
Elsku amma mín, minningarnar
um þig geymi ég í hjarta mínu um
ókomna tíð. Guð blessi þig.
Þín
Lilja.
Amma Elísabet átti langa ævi og
viðburðaríka. Hún er af kynslóð fólks
sem lifði miklar breytingar í sögu
lands og þjóðar. Minningin um hana
er í mínum huga minning um sterka
konu, ákveðna, fíngerða og hlýlega.
Minningar um hana tengjast öllu því
lífi og fjöri sem einkennir stórt
sveitaheimili sem Hrepphólar eru,
þar var ávallt margt um manninn.
Rödd hennar var sterk og ákveðin og
það fór ekki á milli mála sem hún
sagði. Amma í stóra eldhúsinu í
gamla bænum, amma að greiða fal-
lega hárið sitt á kvöldin fyrir háttinn,
amma við fótstigna orgelið sitt í
„baðstofunni“, amma að gefa gestum
réttarsúpuna, amma að vinna í
skrúðgarðinum sínum, kálgarðinum
sínum, söngröddin hennar, hrein
ásjóna augna hennar í sjúkrarúminu
á Ási. Slíkar eru minningarnar um
hana ömmu Elísabetu. Og margar
fleiri sem ég varðveiti.
Guð blessi minningu Elísabetar
Kristjánsdóttur.
Karl S. Gunnarsson.
„Veistu hún langamma mín er dáin
og farin til mannsins síns, henni líður
vel núna,“ sagði Kristófer átta ára
sonur minn við ömmu sína þegar við
vorum í bíltúr nú á dögunum.
Ég kynntist Elísabetu fyrir 14 ár-
um þegar ég og Kristjana Lilja
barnabarn hennar, eða dóttir mætti
kannski segja, byrjuðum að vera
saman. Þá sótti ég hana í Kópavog-
inn í steinsmiðju en þangað hafði El-
ísabet fengið far með syni sínum í
risastórum vörubíl. Þar veifaði hún
mér og ég hjálpaði henni niður úr
bílnum þar sem hún heilsaði mér
með sínum kurteisa og fágaða hætti.
Að Hrepphólum þar sem kona mín
ólst upp hjá Elísabetu komum við oft,
fyrst við tvö og svo með krakkana
seinna meir. Þar átti ég ávallt góðar
stundir, enda var hugsað vel um að
allir fengju nóg af athygli og mat. Af
fasi Elísabetar mátti sjá ensk áhrif,
svona eins og hjá „Lady“. Sögur
hennar voru margar skemmtilegar
og fróðlegar. Alltaf var fínt inni hjá
Elísabetu, mikið af blómum og nota-
legt að vera.
Ég er þakklátur fyrir að hafa feng-
ið að kynnast þér, megi góður Guð
varðveita þig.
Skúli Bergmann Skúlason.
Ó hve létt er þitt skóhljóð
ó hve lengi ég beið þín,
það er vorhret á glugga,
napur vindur sem hvín,
en ég veit eina stjörnu,
eina stjörnu sem skín,
og nú loks ertu komin,
þú ert komin til mín.
(Halldór Laxness.)
Þegar ég hugsa til langömmu, er
það fyrsta sem mér dettur í hug: hún
við fallega orgelið sitt, spilandi Maí-
stjörnuna og ég við hlið hennar
syngjandi hástöfum með. Ég hef ver-
ið um 11 ára þegar ég skellti mér til
langömmu í viku. Hún bað mig um að
koma og hjálpa sér að taka til í skáp-
unum en það varð nú aldrei neitt úr
því, við vorum svo duglegar að finna
okkur eitthvað annað skemmtilegra
að gera! Þetta var yndislegur tími.
Ég fékk að sofa í afarúmi, það var
toppurinn. Eina nóttina vaknaði ég.
Ljósið við rúmið hennar ömmu var
kveikt og ég kíkti yfir og sá að amma
var glaðvakandi í góðum fílíng,
sönglandi með útvarpinu og dillaði
tánum með taktinum. Ótrúlega
krúttleg hún amma! Við áttum marg-
ar góðar stundir saman. Það var svo
gott að koma til hennar og sitja bara
og spjalla, hún átti svo margar
skemmtilegar sögur í pokahorninu.
Sögur frá því hún var lítil stelpa í
Reykjavík. „Þegar Óðinsgatan var
efsta gatan í bænum,“ eins og hún
sagði alltaf, þá bjó hún á Bergstaða-
stræti og allir krakkarnir léku sér
saman á Skólavörðuholtinu. Hún
upplifði spönsku veikina. Á þeim
tíma voru allir gluggar lokaðir á hús-
unum þar sem var veikt fólk og um
leið og gluggi opnaðist, var það
merki um að einhver væri dáinn.
Amma fór líka í vist í Englandi og
sagði mér sögur frá þeirri ferð. T.d.
frá manni sem hét mr. Short, mér
fannst það svo fyndið nafn. Hún fór
stundum í bíó með ráðskonunum þar
og eitt sinn tafðist hún og ákvað að
stytta sér leið um fáfarinn stíg í
gegnum kirkjugarð, og þegar hún
kom heim þá var hún skömmuð því
þetta var víst hættuleg leið fyrir ung-
ar konur.
Ég gæti talið endalaust upp, alltaf
lumaði amma á skemmtilegum sög-
um. Amma átti mikið af fallegum
blómum og hugsaði alltaf vel um þau.
Hún átti líka fallegan garð. Við tók-
um stundum með okkur nesti og fór-
um í neðri garðinn þar sem sætin
voru. Stundum laumaði hún til
manns nokkrum jarðarberjum sem
uxu í gróðurhúsinu, það voru bestu
jarðarber í heimi.
Elsku langamma mín, nú er víst
komin tími til að kveðja þig. Mér
finnst það rosalega erfitt. Tilhugsun-
in um að fá aldrei að hitta þig aftur er
sár, en svona er víst lífið. Okkur er
öllum ætlað að kveðja á endanum
hvort sem okkur líkar það betur eða
verr. Ég er þakklát fyrir allar stund-
irnar sem við áttum saman. Ég er
svo þakklát fyrir að hafa drifið mig til
þín um jólin og að þú skyldir hafa
verið svona hress á þeirri stundu.
Elsku langamma mín, sofðu rótt.
Þín
Erla.
Elsku langamma mín. Mér fannst
alltaf svo gaman að koma í heimsókn
til þín og fá að rugga mér í ruggu-
stólnum þínum á meðan þú spilaðir
fyrir okkur á orgelið eða sagðir okk-
ur sögur. Ég man eitt skiptið sem við
mamma og Ella amma komum í
heimsókn til þín í Hrepphóla. Þú
gafst mér kúlur, þú áttir alltaf til kúl-
ur handa okkur krökkunum. Ég sett-
ist í stólinn við hliðina á orgelinu þínu
og þú spilaðir Heims um ból fyrir
okkur.
Einu sinni komstu í heimsókn til
okkar þegar við áttum heima í
Flétturimanum, þú gistir hjá okkur í
nokkrar nætur. Mér fannst ofsalega
gaman að fá þig til okkar, þú kunnir
svo margar vísur sem þú varst alltaf
að segja okkur.
Elsku langamma mín, ég sakna
þín mikið og vona að þér líði vel hjá
langafa, nú ertu komin heim í Hrepp-
hóla. Takk fyrir allar stundirnar sem
við áttum saman.
Þinn
Eyþór Ingi.
Ef til vill er ekkert fegurra í lífinu
en að kynnast fegurð eldri konu,
sem alltaf er að vaxa að þolinmæði
mildi og manngæsku.
Hugsar til allra gjafa síns liðna lífs,
með þakklæti, og varpar aftanskini
af friði í kringum sig.
(Sigurður Nordal.)
Elsku Elísabet. Ég kveð þig með
söknuði og þakka þér fyrir að hafa
fengið að kynnast þér og vera þér
samferða um 15 ára skeið. Það veit
ég að algóður Guð hefur tekið á móti
þér og gefið þér hvíld eftir þitt erfiða
lífsstarf. Komið upp öllum þínum
börnum og kennt þeim að takast á
við lífið og tilveruna ásamt þínum
manni sem var Jón Sigurðsson sem
andaðist 31.8. 1990.
Þakka þér fyrir allar góðu stund-
irnar sem við áttum saman í Breiðási.
Þér þótti gaman að koma til okkar og
hjálpa til við sláturgerðina á haustin.
Þá var oft glatt á hjalla hjá okkur í
Breiðási. Barnabörnin að fylgjast
með og þú að sauma vambirnar með-
an þú hafðir heilsu til. Þú hafðir líka
gaman af að koma í smáveitingar og
hlusta á góða tónlist. Unga fólkinu
þótti gaman að skreppa til þín í
Hrepphóla og hlusta á sögur frá
gömlum tímum.
Hinn 18. febrúar 1999 fórst þú á
Hjúkrunarheimilið Ás í Hveragerði
og dvaldir þar síðan, og viljum við
Ella þakka þessu góða fólki sem
starfar þar fyrir sérlega góða
umönnun. Þakka þér fyrir falleg og
hlý orð til mín í heimsóknum okkar
Ellu til þín. Ég sendi börnum þínum
og fjölskyldum þeirra mínar innileg-
ustu samúðarkveðjur.
Ámundi Hjörleifs Elísson.
ELÍSABET
KRISTJÁNSDÓTTIR
Elsku langamma.
Nú legg ég augun aftur,
ó, Guð, þinn náðarkraftur
mín veri vörn í nótt.
Æ, virst mig að þér taka,
mér yfir láttu vaka
þinn engil, svo ég sofi rótt.
(Þýð. S. Egilsson.)
Við þökkum fyrir allar
góðu stundirnar sem við átt-
um með þér.
Hvíl í friði.
Oddur, Katrín, Björgvin,
Halldór og Stefán.
HINSTA KVEÐJA