Morgunblaðið - 20.06.2005, Blaðsíða 6

6 MÁNUDAGUR 20. JÚNÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
TORKENNILEGUR andarsteggur sást á Daltjörninni í Herjólfsdal í Vest-
mannaeyjum á dögunum. Ingi Sigurjónsson, vökull fuglaskoðari og upp-
stoppari, kom auga á stegginn og gerði Sigurgeir Jónassyni ljósmyndara
viðvart. Sigurgeir fór á vettvang og tók myndir af steggnum, sem virtist
vera einn síns liðs í heimsókn í Eyjum. Hann sagði að það hefði tekið svolít-
inn tíma að ná steggnum á mynd, því hann hörfaði undan í fyrstu en varð
spakari eftir smástund.
Fuglaskoðarar sem sáu myndirnar voru helst á því að hér væri um að
ræða litarafbrigði af stokkandarstegg, sem gæti stafað af blöndun við ali-
endur eða einhverju fráviki í erfðaefni.
Torkennileg önd í Eyjum
Morgunblaðið/Sigurgeir
GÆÐI kennslu í grunnskólum á
höfuðborgarsvæðinu virðast ekki
vera meiri hjá kennurum sem eru
með full kennsluréttindi en hjá
leiðbeinendum sem hafa ekki
kennslufræðimenntun að baki.
Þetta eru niðurstöður nýrrar
kandídatsritgerðar Orra Smára-
sonar í sálfræði við Háskóla Ís-
lands.
Orri rannsakaði kennsluhætti í
grunnskólum á höfuðborgarsvæð-
inu og bar m.a. saman kennslu
þeirra sem hafa full kennslurétt-
indi og þeirra sem ekki hafa slík
réttindi til kennslu.
Notaði hann svonefndar atferl-
ismælingar til að leggja mat á
þætti í hegðun og samskiptastíl
kennara sem segi til um gæði
kennslu þeirra.
Forðast alhæfingar
Bornir voru saman tólf réttinda-
kennarar og sjö leiðbeinendur sem
kenndu sambærilegum nemenda-
hópum á höfuðborgarsvæðinu.
Tekur Orri fram að þó þeir ann-
markar séu á rannsókninni að úr-
takið var fremur lítið bendi mark-
tektarpróf til þess að óhætt sé að
taka helstu niðurstöður rannsókn-
arinnar alvarlega.
Orri segir í samtali við Morg-
unblaðið að þar sem úrtakið sé til-
tölulega lítið beri að forðast alhæf-
ingar en vísbendingarnar sem
þarna koma í ljós réttlæti að menn
spyrji sig hvort raunverulega sé
lítill sem enginn munur á gæðum
kennslu réttindakennara og leið-
beinenda. „Við getum ekki gefið
okkur að þarna sé munur á. Það er
full ástæða til að leggja mat á
þetta,“ segir hann.
Að sögn Orra eru erlendar rann-
sóknir misvísandi hvað þetta varð-
ar. „Í það heila tekið má þó segja
að niðurstaðan sé oftar sú að rétt-
indi skipti frekar litlu máli og aðr-
ir þættir en menntun til kennslu-
réttinda skipti meira máli,“ segir
hann.
Fram kom í rannsókn Orra að
gæði kennslu grunnskólabarna
reynast vera mest hjá þeim sem
hafa háskólamenntun af öðru tagi
en kennslufræðimenntun. „Auk
þessa benda niðurstöður rann-
sóknarinnar til þess að gæði
kennslu minnki eftir því sem fjöldi
nemenda með hegðunar- eða
námsörðugleika í bekknum eykst.
Einnig reynast kennarar hrósa
yngri nemendum mun tíðar en
eldri,“ segir í niðurstöðum rann-
sóknarinnar.
Í umfjöllun um niðurstöður
rannsóknanna segir Orri fjölda
grunnskóla státa af því að hafa
hátt hlutfall réttindakennara í sín-
um röðum.
„Ákveðin sveitarfélög styrkja
jafnvel kennaranema fjárhagslega
til að afla sér réttinda gegn því lof-
orði að þeir komi og kenni við
grunnskóla viðkomandi sveitarfé-
lags að námi loknu. Þetta er gert í
þeirri trú að að öðru jöfnu séu
kennarar með kennsluréttindi
betri og hæfari en aðrir til að tak-
ast á við kennslustarfið. Þessi
rannsókn staðfestir ekki þessa trú
skólastjórnenda og sveitarfélaga.
Ekkert í niðurstöðunum bendir til
þess að þeir sem hafa lokið
kennslufræðinámi og hafi til að
bera kennsluréttindi séu betri
kennarar en þeir sem ekki hafa
slíka menntun eða réttindi.“
Rannsakaði kennslu réttindakennara og leiðbeinenda
Segir lítinn gæða-
mun á kennslunni
Eftir Ómar Friðriksson
omfr@mbl.is
Kennarar hrósa yngri nemendum mun tíðar en eldri
VEGVÍSIR fyrir Ísland í lófatölv-
ur eða gsm-síma er kominn á
markað. Í vegvísinum er að finna
nákvæmar upplýsingar um vegi,
heimilisföng, áhugaverða staði,
þjónustu o.fl. Þá vísar hann veg-
farandanum stystu leið á áfanga-
stað og gefur ökumönnum leið-
beiningar í töluðu máli.
Vegvísirinn er leiðsögukerfi
tengt GPS-staðsetningarbúnaði,
sem fyrirtækið Loftmyndir ehf.
hefur hannað. Að sögn Arnars
Sigurðssonar hjá Loftmyndum
hefur fyrirtækið unnið að því frá
árinu 1996 að kortleggja Ísland
með skipulögðum hætti. „Í fyrra
var þeirri vinnu að mestu lokið og
þá var kominn grundvöllur fyrir
ýmsa sérhæfða vöruþróun eins og
leiðsögukerfið,“ sagði Arnar.
Fjöldi upplýsinga
og einfalt í notkun
Yfir 21.000 km af vegum eru í
leiðsögukerfinu, allir vegir í
dreifbýli, götur á flestum þétt-
býlisstöðum og helstu hálend-
isvegir. Kerfið þekkir heim-
ilisföng bæði í þéttbýli og dreif-
býli og í kringum 7.500 sumar-
bústaði. Þar að auki þekkir það
yfir 2.000 áhugaverða staði s.s.
hótel, veitingastaði, verslanir,
tjaldsvæði, sundstaði o.fl. Þá er
engin hætta á að menn gleymi
akstrinum þegar þeir horfa á kor-
taskjáinn því kerfið talar til öku-
manns.
Að sögn Arnars verður kerfið
uppfært reglulega í framtíðinni
og fleiri upplýsingar gerðar að-
gengilegar. „Fyrirhugað er að ör-
nefnagrunnur bætist við í næstu
uppfærslu og útivistarkort með
gönguleiðum. Þeir sem kaupa
Vegvísinn núna þurfa þó ekki að
greiða fyrir uppfærsluna heldur
fá þeir hana að sér kostn-
aðarlausu,“ sagði Arnar enn
fremur.
Vegvísirinn verður til sölu hjá
Hátækni. Guðmundur Sigurðsson,
framkvæmdastjóri Hátækni, segir
vegvísinn nota Windows Mobile-
stýrikerfi og að hann verði seldur
á SD-minniskorti. Vegvísirinn
nýtist því bæði í síma og lófatölv-
ur sem nota Windows. Þegar
kortið er sett í tækið sér búnaður-
inn sjálfur um uppsetninguna.
Talandi vegvísir
í ferðalagið
Vegvísir fyrir Ísland í lófatölvur
eða gsm-síma kominn á markað
Eftir Kristján Torfa Einarsson
kte@mbl.is
„HREINSUN strandlengjunnar í
Reykjavík var löngu hafin áður en
Reykjavíkurlistinn tók við stjórn
borgarinnar. Þannig var farið af
stað með verkefnið fyrir um tuttugu
árum, þá í stjórnartíð okkar Sjálf-
stæðismanna, en ekki tíu árum eins
og borgarstjóri hélt fram í fjölmiðl-
um nú fyrir helgi,“ segir Guðlaugur
Þór Þórðarson, borgarfulltrúi Sjálf-
stæðisflokksins, og tekur fram að
að sínu mati ætti meirihlutinn ekki
að auglýsa framgöngu sína í málinu.
„Í fyrsta lagi hefur það verið al-
gjörlega til skammar hvernig meiri-
hlutinn hefur komið fram við íbúa
Hamrahverfis og Bryggjuhverfis.
Þannig auglýsti meirihlutinn fyrir
síðustu borgarstjórnarkosningar að
hreinsun strandlengjunnar í
Reykjavík væri lokið þegar vitað
var að þetta svæði væri eftir. Síðan
hefur framkvæmdum ítrekað verið
slegið á frest á sama tíma og
ástandið hefur verið
það slæmt að viðvör-
unarskilti um meng-
un hefur verið uppi
við í fjörunni. Að
mínu mati ætti meiri-
hlutinn því frekar að
skammast sín fyrir
framgöngu sína við
íbúa þessara hverfa,
heldur en að vera
með flugeldasýningu
loksins þegar þeir
efna eldgamalt lof-
orð,“ segir Guðlaugur
Þór.
„Í annan stað er
meirihlutinn að svíkja
það loforð sitt að
leggja holræsaskattinn af eftir að
framkvæmdum lýkur,“ segir Guð-
laugur Þór og gefur ekki mikið fyr-
ir þá röksemd borgarstjóra að ekki
sé hægt að leggja skattinn af sök-
um þess að fjármagna
þurfi rekstur dælu-
stöðvar fráveitunnar.
„Það er ekkert nýtt að
reka þurfi þessar dælu-
stöðvar og það var
einnig rekstrarkostnað-
ur tengdur þeim stöðv-
um sem fyrir hendi
voru þegar Reykjavík-
urlistinn tók við,“ segir
Guðlaugur Þór og bæt-
ir við: „Ef það stóð
aldrei til af hendi meiri-
hlutans að leggja af
holræsaskattinn þá
hefði að mínu mati ver-
ið eðlilegra að upplýsa
kjósendur um það. En
þeir eru búnir að segja það hvað
eftir annað að hann verði lagður af
þegar framkvæmdum lýkur og eru
nú einfaldlega að svíkja það loforð
sitt.“
Guðlaugur Þór Þórðarson borgarfulltrúi Sjálfstæðisflokks
„Svíkja loforð um niður-
fellingu holræsaskatts“
Guðlaugur
Þór Þórðarson
Ómeidd
eftir þrjár
veltur
UNGT par slapp ótrúlega vel þegar
bíll þeirra fór út af veginum og valt
þrjár veltur á þjóðveginum rétt
austan við Selfoss á áttunda tím-
anum á sunnudagskvöldið. Að sögn
lögreglu missti ökumaður hægri
hjól bílsins út af malbikinu hægra
megin og þegar hann reyndi að
komast upp á veginn aftur fór hann
þvert yfir hann, rétt slapp við að
lenda á bíl sem kom úr gagnstæðri
átt og endaði utan vegar. Fólkið
sem var í bílnum kenndi sér ekki
meins eftir velturnar þrjár, og er
það líklega öryggisbeltunum að
þakka að ekki fór verr. Bíllinn er
trúlega ónýtur.