Morgunblaðið - 18.08.2005, Page 4
4 FIMMTUDAGUR 18. ÁGÚST 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
EKKI eru fyrirhugaðar breytingar
á síldar- og fiskimjölsverksmiðju á
Akranesi og aflaskipinu Víkingi
AK 100 að sögn Vilhjálms Birg-
issonar, formanns Verkalýðsfélags
Akraness, en hann fundaði með
forsvarsmönnum HB Granda í gær
ásamt trúnaðarmönnum verk-
smiðjunnar og Víkings. „Þeir [HB
Grandi] lýstu því yfir að það væru
ekki fyrirhugaðar breytingar á
síldarverksmiðjunni og Víkingi,“
segir Vilhjálmur og bætir því við
að menn séu örlítið rólegri yfir
stöðu mála. „Það kom líka fram að
ekki yrðu breytingar á landvinnsl-
unni, sem skiptir gríðarlega miklu
máli fyrir okkur. Það eru óhemju
margir starfsmenn sem vinna í
frystihúsinu hjá okkur.“
Hafa fullan hug á að halda
þessum starfsmönnum
Á fundinum var rætt um störf
þeirra starfsmanna fiskimjölsverk-
smiðjunnar sem ekki hafa sagt
upp störfum. „Menn þurfa að gera
það upp við sig hvernig þeir ætla
að halda þessum mönnum að störf-
um þegar þróunin hefur verið sú
að vöktum hefur fækkað mikið,“
segir Vilhjálmur og bætir því við
að ákveðið hafi verið að forsvars-
menn HB Granda fundi með
starfsmönnunum nk. miðvikudag
þar sem farið verður yfir stöðu
mála. „Þeir hafa fullan áhuga á því
að halda þessum starfsmönnum
sem eftir eru, það kom alveg skýrt
fram í þeirra máli.“ Hann segir
ljóst að starfsmenn síldarbræðsl-
unnar hafi verið afar uggandi
vegna ástandsins enda hafi laun
sumra starfsmanna lækkað um allt
að 56% á milli ára.
Vilhjálmur segir HB Granda
hafa réttilega bent á að núverandi
ástand sé aðallega vegna þess að
óvissa skapist þegar enginn upp-
hafskvóti sé gefinn út á loðnuveið-
um. Það hafi gert HB Granda lífið
verulega leitt. „Það er eitthvað
sem Hafrannsóknastofnun þarf
hreinlega skoða, hvort ekki sé
hægt að gefa út ein 3–400 þúsund
tonn þannig að menn séu ekki í
þessari óvissu,“ segir Vilhjálmur
og bætir við að menn hreinlega
viti ekkert um það hvenær á árinu
þeir geti sent skip á loðnuveiðar.
Forsvarsmenn HB Granda á Akranesi funduðu með fulltrúum starfsmanna
Engar breytingar fyrirhugaðar
STARFSMENN verktakafyrirtæk-
isins Arnarfells hófu á dögunum
vinnu við hjáveitumannvirki Jökulsár
í Fljótsdal. Þeir munu grafa skurð og
göng í stæði væntanlegrar Ufsar-
stíflu, austan árinnar, og þar rennur
áin á meðan sjálf stíflan rís. Hjáveitan
verður í heildina ríflega hálfur kíló-
metri. Arnarfell heldur jafnframt
áfram með aðrennslisgöngin úr Ufs-
arlóni sem eru orðin yfir 1.400 metr-
ar, um 40% af heildarlengdinni.
Fylling Kárahnjúkastíflu gengur
vel. Í hana eru komnar yfir 5 milljónir
rúmmetrar af alls um 8,5 milljónum
rúmmetra. Stíflan er orðin um 150
metrar á hæð (frá gljúfurbotni upp á
brún) eða um 575 yfir sjávarmáli.
Fullbyggð verður hún ríflega 200
metra há.
Risaborvél 1 miðar vel áfram og
skilaði rúmlega 200 metrum heilbor-
aðra aðrennslisganga í síðustu viku.
Vél 2 var ekki hreyfð, á leið hennar er
enn laust og erfitt berg sem mikinn
tíma tekur að þétta og styrkja. Vonir
standa hins vegar til að hagstæðara
berg sé skammt framundan.
Stíflan steypuklædd
Vel gengur að leggja steypta klæð-
ingu vatnsmegin á Kárahnjúkastíflu.
Verkið hófst 23. júní og framgangur
þess er eins og til var stofnað. Áður
hafði vatnshlið stíflunnar verið und-
irbúin með sérstöku undirlagi til að
slétta það og rétta af. Það verk var
unnið með kantsteypuvélum. Steypt-
ur er 15 metra breiður renningur í
hverri færu og byrjað neðst. Steypan
er flutt að brúninni fyrir ofan og skil-
að í rennu niður í svokölluð skriðmót
þar sem henni er jafnað yfir flötinn
sem lagt er á hverju sinni og hún ví-
bruð til að hvergi myndist holrúm í
umfangsmiklu neti steypujárns.
Skriðmótin, sem jafnframt eru vinnu-
pallur, hanga í vírum sem gríðarö-
flugar rafknúnar vindur draga smám
saman upp og þannig gengur verkið
smám saman, mótin þokast einn til
tvo metra á klukkustund. Steypu-
klæðningin er þykkust neðst á stífl-
unni, allt að 70 sentimetrar, en þynn-
ist þegar ofar dregur.
60% efnis
komin í
Kárahnjúka-
stíflu
FYRSTA ómvaggan hefur verið
tekin í notkun á Íslandi en hönn-
uður hennar er Eyjólfur Melsteð
sem hefur starfað að tónhæfingu
fjölfatlaðra um árabil. Það er
Sunnusjóður sem keypti ómvögg-
una og gaf Safamýrarskóla. Óm-
vaggan er eins og hálfur sívaln-
ingur en á hliðunum eru strengir
sem aðeins þarf að draga fingurna
eftir. Eyjólfur er sjálfur hér á
landi til að kynna notkun ómvögg-
unnar fyrir starfsfólki Safamýrar-
skóla.
Þegar blaðamaður leit í heim-
sókn í Safamýrarskóla í gær var
Páll Kristinn Pálsson í vöggunni.
Tónlistarkennari og músíkþerap-
isti skólans, Soffía Huld Frið-
bergsdóttir, vaggaði honum til og
frá og lék á hörpuna og raulaði
með. Hljóðið gaf honum til kynna í
hvora áttina hann var að fara en
Eyjólfur segir að með þessu megi
þjálfa jafnvægisskyn fjölfatlaðra
barna. „Börn sem eru bundin við
hjólastól ná aldrei að þroska jafn-
vægisskyn sitt eins og önnur börn.
Þau geta ekki setið á gólfinu, dott-
ið og reist sig við og síðar gengið,“
bendir Eyjólfur á. „Í ómvöggunni
gefa tónarnir vísbendingu um í
hvaða átt þú hreyfist. Auk þess
veldur hún almennri slökun fyrir
allan líkamann og virðist ná betri
árangri í slökun en nokkuð annað
fyrir spastísk börn.“
Finnur árangurinn á lyktinni
Eyjólfur segir að auk þess að
heyra hljóðið finni barnið eða sá
sem liggur í vöggunni líka titring.
„Bylgjumynstrið samsvarar
bylgjumynstri heilans,“ segir Eyj-
ólfur og bætir við að þess vegna
séu þau betri en rafhljóð sem séu
aðeins eftirlíking. „Við erum að
vinna með músík, ekki tónlist, í
sínu einfaldasta formi. Svörunin
birtist kannski fyrst og fremst í
slökun vöðva. Við getum lesið svip-
brigði og stundum rymur barnið
eða syngur með.“
Eyjólfur segir að ómvaggan geri
engin kraftaverk ein og sér en að
með notkun hennar verði fjölfötluð
börn mun afslappaðri yfir daginn
og hafi því forsendur til að læra
meira. „Vaggan er bara hluti af
ferlinu en að mínu mati ákaflega
mikilvæg. Eitt hljóðfæri leysir
ekki öll vandamál en getur stuðlað
að því að önnur vandamál verða
auðleystari,“ bendir Eyjólfur á.
„Ég segi stundum að þú getir
fundið það á lyktinni þegar árang-
urinn er bestur. Spastísk börn eru
oft með hægðateppu en með slök-
uninni fáum við oft fulla bleiu.“
Safamýrarskóli eignast
fyrstu ómvöggu landsins
Morgunblaðið/Jim Smart
Páll Kristinn lætur fara vel um sig í
ómvöggunni meðan Soffía vaggar
honum til og frá og raular með.
Þjálfar jafnvæg-
isskyn fjölfatl-
aðra barna
SIGRÍÐUR Anna Þórðardóttir um-
hverfisráðherra segir að umhverf-
isráðherrar
Norðurlandanna
hafi ákveðið á
fundi sem nú fer
fram á Græn-
landi að fylgjast
vel með rann-
sókn lekans í
kjarnorkuendur-
vinnslustöðinni í
Sellafield í Bret-
landi. Hún kveðst
aðspurð hafa vakið máls á Sellaf-
ield á fundi ráðherranna. „Það var
ákveðið að fylgjast mjög nákvæm-
lega með því hvernig þróun málsins
verður í Bretlandi,“ segir hún.
Í vor kom í ljós að um 83.000
rúmmetrar af hágeislavirkum
vökva láku úr sprungnu röri í end-
urvinnsluverinu í Sellafield en þeg-
ar starfsmenn versins tóku eftir
lekanum hafði hann staðið yfir í níu
mánuði.
Hún segir mikinn einhug meðal
umhverfisráðherra Norður-
landanna um að fylgjast vel með
Sellafield. „Við höfum náð árangri í
þeirri samvinnu. Til dæmis hafa
Bretarnir nýlega gert miklar úr-
bætur og minnkað losun frá þessu
kjarnorkuveri,“ segir hún.
Fylgjast
náið með
Sellafield
Sigríður Anna
Þórðardóttir
„FRAMAN af var sumarið fremur
kalt og þurrt, þannig að fyrsti
sláttur var í síðara lagi og heldur
dræmur. Í júlí fór hins vegar að
rigna og sprettan tók við sér. Nú
eru menn að klára seinni slátt en
það hefur verið vætutíð undanfarið
og eitthvað hefur hann dregist á
langinn. Útlit er þó fyrir að hey-
fengur verði víðast hvar góður í
síðari slætti,“ segir Ólafur Geir
Vagnsson, héraðsráðunautur á Ak-
ureyri.
Vegna þess hve fyrsti sláttur var
seint á ferð segir Ólafur að ólíklegt
sé að margir slái þriðja slátt í sum-
ar. „Það er ekki ýkja langt síðan
einungis var talað um fyrri og
seinni slátt. Á síðari árum hefur
tækninni fleygt svo gríðarlega
fram að þriðji sláttur er að verða æ
algengari. Tíðarfarið hefur náttúr-
lega mest um þetta að segja og
þegar farið er seint af stað, eins og
í sumar, er hæpið að margir fari út
í þriðja slátt úr þessu,“ segir Ólaf-
ur.
Nánast sömu sögu er að segja af
Suðurlandi. Þar var einnig þurrt
og frekar kalt í upphafi sumars og
fyrsti sláttur því í síðara lagi. Guð-
mundur Jóhannesson, ráðunautur
hjá Búnaðarsambandi Suðurlands,
segir að heyfengur yfir sumarið sé
í góðu meðallagi, þó að fyrri sláttur
hafi brugðist í Skaftafellssýslunum.
„Þar brunnu mörg tún í þurrk-
unum og grasmaðkur kom upp í
Vestur-Skaftafellssýslu sem hafði
áhrif. Hins vegar luku langflestir
við seinni slátt núna um helgina og
heyfengur er góður hvarvetna.“
Eins og á Norðurlandi segir
Guðmundur ólíklegt að menn slái
þriðja slátt þetta sumarið á Suður-
landi „Það er enginn skortur á
heyi, en það gæti verið að menn
hreinsuðu af túnunum fyrir vet-
urinn,“ segir Guðmundur.
Útlit er fyrir góðan
heyfeng í síðari slætti
Morgunblaðið/Sverrir