Morgunblaðið - 07.09.2005, Page 24

Ríkisstjórnin hefur ákveðiðað leggja fram frumvarpá Alþingi í haust, þarsem m.a. verður gert
ráð fyrir því að 18 milljörðum af
söluandvirði Símans verði varið til
uppbyggingar hátæknisjúkrahúss
á Landspítalalóðinni við Hring-
braut í Reykjavík á árunum 2008
til 2012 og að 15 milljörðum verði
varið til framkvæmda í vegamál-
um á árunum 2007 til 2010, m.a. til
Sundabrautar.
Ríkissjóði barst í gær 66,7 millj-
arða króna greiðsla frá Skipti ehf.
fyrir Landssíma Íslands hf. Þar af
voru 34,5 milljarðar greiddir í ís-
lenskum krónum en 32,2 milljarð-
ar í erlendri mynt. Ríkisstjórnin
hefur ákveðið að síðarnefndi hluti
söluandvirðis Símans, þ.e. sá hluti
sem greiddur var í erlendri mynt,
verði varið til þess að greiða niður
erlendar skuldir ríkissjóðs á þessu
ári. Fyrrnefndi hlutinn verður að
mestu lagður inn á reikning í
Seðlabanka Íslands fram til ársins
2007. Það mun, skv. fréttatilkynn-
ingu frá forsætisráðuneytinu, skila
ríkissjóði umtalsverðum vaxta-
tekjum og koma í veg fyrir
þensluáhrif á sama tíma og stór-
iðjuframkvæmdirnar eru í há-
marki.
Erlendar skuldir
greiddar niður
Fjórir ráðherrar ríkisstjórnar-
innar kynntu þessi áform á blaða-
mannafundi í gær. Halldór Ás-
grímsson forsætisráðherra sagði
þar m.a. að full sátt væri um þessa
afgreiðslu innan ríkisstjórnarinnar
og stjórnarflokkanna. Hann
kvaðst einnig gera sér vonir um að
góð samstaða yrði um þetta mál á
Alþingi. Fjármununum sem færu
til ýmissa verkefna, þ.á m. til há-
tæknisjúkrahúss og Sundabrautar,
yrði ekki ráðstafað fyrir alvöru
fyrr en árið 2007 og árin þar á eft-
ir. Það væri í samræmi við efna-
hagsspá.
Davíð Oddsson utanríkisráð-
herra benti m.a. á að 25 milljarða
afgangur yrði á fjárlögum þessa
árs í stað tíu, eins og áður var
spáð. Það þýddi að hægt yrði að
greiða niður erlendar skuldir á
þessu ári um samtals fimmtíu til
sextíu milljarða. „Þegar því verður
lokið verðum við skuldlaus við út-
lönd, [sem ríki], þegar við tökum á
móti eign Seðlabankans í gjaldeyr-
isvarasjóði“.
Halldór bætti því við að erlend-
ar skuldir ríkisins hefðu verið um
160 milljarðar í árslok 2004 en
skv. þessum áætlunum, yrðu þær
um 100 til 110 milljarðar í lok
þessa árs. Hann sagði að það hefði
aldrei fyrr gerst í sögu þjóðarinn-
ar að erlendar skuldir ríkisins
væru borgaðar niður með öðrum
eins hætti og nú.
Ný mjólkurkýr
Í fyrrgreindu frumvarpi, sem
ríkisstjórnin hyggst leggja fram á
Alþingi í haust, verða lagðar fram
tillögur um það hvernig tekjum af
sölu Símans verði ráðstafað. Þar
verður m.a. gert ráð fyrir fjár-
munum til byggingar Sundabraut-
ar og hátæknisjúkrahúss
spítalalóðinni, eins og áð
en einnig verður gert ráð
3 milljarðar fari til kaupa
Forystumenn stjórnarflokkanna kynntu í gær áæ
Erlendar sk
niður um 32,
Átján milljarðar
til hátækni-
sjúkrahúss og
15 milljarðar
til vegamála
Formenn og varaformenn stjórnarflokkanna kynntu ráðstöfun S
Oddsson og Geir H. Haarde. „Höfum eignast nýja mjólkurkú,“ sa
Eftir Örnu Schram
arna@mbl.is
*

#"
/01
/&')
P.=1&. )
>. "&' ;/"&' 
>. 1.#
&"'"
Q. 1"" .#
7 .#
%&1"16
5&#.#
/ &'.#
/01

!"
21 &"
/  3 04
2
+"
567 8 
)"
 8 
$"
0"
0"
  %"
2
"
28


 
#"
.
%"
24 MIÐVIKUDAGUR 7. SEPTEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
Hallgrímur B. Geirsson.
Styrmir Gunnarsson.
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjórar:
Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
STEINUNN Valdís Óskarsdóttir
borgarstjóri kvaddi sér hljóðs utan
dagskrár á fundi borgarstjórnar í
gær og greindi borgarstjórn frá
þeirri ákvörðun ríkisstjórnarinnar,
sem kynnt var sídegis í gær, að ráð-
ast í umfangsmikla uppbyggingu
innviða í höfuðborginni og á höfuð-
borgarsvæðinu. Í umræðum utan
dagskrár fögnuðu borgarfulltrúar
framtakinu og samþykktu svo-
hljóðandi samhljóða bókun:
„Borgarstjórn Reykjavíkur
fagnar þeirri ákvörðun ríkisstjórn-
arinnar að leggja áherslu á sam-
göngubætur í höfuðborginni við
ráðstöfun söluandvirðis Landssíma
Íslands. Sérstaklega er því fagnað
að átta milljarðar króna skulu lagð-
ir til fyrsta áfanga Sundabrautar á
árunum 2007–2010 og að ekki séu
uppi áform um gjaldtöku af umferð.
Að því gefnu að umhverfisráð-
herra telji báðar leiðir yfir Klepps-
vík færar og viðunandi lausn fáist á
tengingu Sundabrautar við Sæ-
braut m.t.t. hagsmuna mið
innar og nærlægrar byggð
verða ráðist í breytingu á
Aðalskipulagi Reykjavíku
það fyrir augum að fara s
leið. Borgarstjórn fagnar
sérstakri áherslu á efling
brigðisþjónustu, vísinda o
með byggingu hátæknisjú
og stofnunar íslenskra fr
Háskóla Íslands, sem stuðl
að því að framtíðarsýn um
þekkingarþorp á háskólasv
Áhersla lögð á
leið yfir Klepp
Fjármunir til Sundabrautar ræddir á fundi borg
BÚHNYKKUR
Einkavæðing Landssíma Ís-lands hf. er búhnykkurfyrir land og þjóð; það ætti
að vera öllum ljóst eftir að ríkis-
stjórnin greindi frá því í gær
hvernig hún hygðist verja sölu-
andvirði fyrirtækisins. Með hinum
miklu peningum, sem fást fyrir
Símann, verður staða þjóðarbúsins
styrkt og mörg þjóðþrifamál, sem
sum hver hafa verið lengi til um-
ræðu, komast til framkvæmda á
næstu árum.
Þótt ákvarðanir ríkisstjórnar-
innar gleðji marga hefur hún ekki
fallið í þá gryfju að verja Símapen-
ingunum í rekstur eða til þess að
auka umsvif ríkisins, þrátt fyrir
nægt framboð af hugmyndum og
tillögum um slíkt. Peningunum er
fyrst og fremst varið til þess ann-
ars vegar að greiða niður skuldir
ríkissjóðs og spara þannig vaxta-
greiðslur, og ráðast hins vegar í
fjárfestingar í innviðum sam-
félagsins, sem til lengri tíma litið
auka hagkvæmni og framleiðni og
geta jafnvel stuðlað að sparnaði í
ríkisrekstrinum, eins og Davíð
Oddsson utanríkisráðherra benti á
í gær.
Sömuleiðis er jákvætt að ekki er
gert ráð fyrir að það fé, sem fer til
framkvæmda, verði greitt út fyrr
en því mikla framkvæmdaskeiði,
sem nú stendur, verður lokið eftir
u.þ.b. tvö ár. Fjármunirnir munu
til að byrja með safna vöxtum í
Seðlabanka Íslands og vinna þann-
ig á móti þenslunni í hagkerfinu.
Vandséð er hvernig hefði átt að
vera hægt að hefja framkvæmdir
við nýtt hátæknisjúkrahús við
Hringbraut án þess fjár, sem nú
verður ráðstafað til fyrstu áfanga
þeirrar uppbyggingar. Bygging
nýs hátæknispítala mun valda
straumhvörfum í heilbrigðisþjón-
ustu á Íslandi.
Fjárfestingar í samgöngubótum
koma ekki sízt öflugu atvinnulífi
til góða, tengja saman atvinnu-
svæði og efla ferðaþjónustu. Það
var skynsamlegt af ríkisstjórninni
að nýta meirihluta þeirra 15 millj-
arða af söluandvirði Símans, sem
fara til vegamála, á höfuðborgar-
svæðinu; til fyrsta áfanga Sunda-
brautar og að ljúka breikkun
Reykjanesbrautar. Það réttir af,
a.m.k. tímabundið, þá slagsíðu,
sem verið hefur á fjárveitingum til
vegamála, þótt einnig fari talsvert
fé til framkvæmda á landsbyggð-
inni.
Fjárfestingar í fjarskiptakerfinu
gegna sömuleiðis mikilvægu hlut-
verki. Það var löngu tímabært að
ljúka uppbyggingu farsímakerfis
meðfram öllum hringveginum og
er ekki sízt öryggisatriði. Þá eru
öflugar háhraðatengingar úti um
land ein forsenda þess að atvinnu-
starfsemi geti þrifizt sem víðast og
kostir upplýsingabyltingarinnar
nýtist sem skyldi. Morgunblaðið
hefur stutt þá leið, sem ríkis-
stjórnin vill fara í þessu máli, þ.e.
að bjóða út þjónustu á ákveðnum
svæðum og láta fjarskiptafyrir-
tækin keppa um að veita hana á
sem hagstæðustu verði, í stað þess
að halda áfram ríkisrekstri til þess
að tryggja gæði fjarskiptaþjón-
ustu á landsbyggðinni.
Það átak, sem á að gera í hús-
næðismálum og endurhæfingu
geðfatlaðra fyrir milljarð af Síma-
peningunum, er merkilegt og
tímabært og sýnir að ríkisstjórn-
inni er alvara með loforðum sínum
um að gera betur við hóp, sem allt-
of oft hefur orðið útundan í vel-
ferðarkerfi okkar. Markmiðið á
auðvitað að vera að gera þeim,
sem átt hafa við geðræn vandamál
að stríða, kleift að búa við sem
eðlilegastar aðstæður, stunda at-
vinnu og taka þátt í samfélaginu til
jafns við aðra.
Ríkisstjórnin hyggst verja
þremur milljörðum af söluandvirði
Símans til kaupa eða leigu á varð-
skipi og flugvél fyrir Landhelgis-
gæzluna. Þetta hefur lengi staðið
til og er brýnt hagsmunamál,
hvort sem horft er til varnarhags-
muna Íslands, öryggis sjófarenda
eða gæzlu og eftirlits á fiskimið-
um. Sala Símans flýtir fyrir því að
þetta mál komist í höfn.
Ákvörðun ríkisstjórnarinnar um
að efla Nýsköpunarsjóð, sem hefur
liðið fyrir fjárskort á undanförn-
um árum, stuðlar að því að efla
starfsemi sprotafyrirtækja hér á
landi. Það jákvæða við þá út-
færslu, sem ríkisstjórnin greindi
frá í gær, er ekki sízt að ekki er
eingöngu gert ráð fyrir að ríkis-
valdið leggi fé til lánastarfsemi
sjóðsins, heldur er hluti fjárins
háður því skilyrði að aðrir fjár-
festar leggi fram fé á móti fram-
lagi ríkisins.
Ríkisstjórnin boðar sameiningu
ýmissa stofnana, sem vinna að
rannsóknum á sviði íslenzkra
fræða, í eina Stofnun íslenzkra
fræða – Árnastofnun og hyggst
leggja milljarð króna til nýbygg-
ingar hinnar nýju stofnunar á
svæði Háskóla Íslands, við hlið
Þjóðarbókhlöðunnar. Þar á m.a. að
verða aðstaða til að gera handrit
Árnastofnunar aðgengilegri al-
menningi en verið hefur til þessa.
Þetta eru góð áform og vel við
hæfi nú þegar aldarafmæli Há-
skóla Íslands nálgast og 200 ár
verða senn liðin frá fæðingu Jóns
Sigurðssonar. Með því að reisa
sérstakt hús fyrir Stofnun ís-
lenzkra fræða er menningararfi
þjóðarinnar tilhlýðilegur sómi
sýndur.
Það háa verð, sem fékkst fyrir
Símann, gerir kleift að ráðast í
mörg góð verkefni á stuttum tíma.
Þar með eykst auðvitað svigrúm
ríkissjóðs þau ár, sem um ræðir.
Miklu máli skiptir að það svigrúm
verði notað skynsamlega og að
stjórnmálamenn falli ekki í þá
freistni að auka útgjöld ríkisins
varanlega, heldur leitist frekar við
að halda áfram að lækka skatta.
Það svigrúm, sem sala Símans gef-
ur, er að sjálfsögðu aðeins tíma-
bundið.