Morgunblaðið - 17.09.2005, Blaðsíða 11

halleyja, Tonga, Papúa Nýju Gín-
eu, auk starfandi forsætisráðherra
Túvalú og varaforseta Palá. Um-
ræðuefni þessara funda hefur ver-
ið samstarf ríkjanna, möguleikar á
frekari samvinnu og viðfangsefni
svæðasamtaka smáeyjaþróunar-
ríkja (SIDS). Jafnframt hefur ráð-
herrann kynnt framboð Íslands til
Öryggisráðsins 2009–2010 með það
fyrir augum að afla stuðnings við
framboðið. Tvíhliða fundir með
utanríkisráðherrum Salómonseyja,
Suður-Afríku, Vanúatú, Nepal og
Míkrónesíu eru fyrirhugaðir á
mánudag.“
Reuters
Málefni Íraks rædd í Öryggisráði Sameinuðu þj́óðanna í mars 2003.
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 17. SEPTEMBER 2005 11
FRÉTTIR
TEPPABÚÐIN - LITAVER, Grensásvegi 18,
„við eru sérfræðingar í gólfteppum“,
símar 568 1950 og 581 2444.
Gólfteppin eru allt þetta og meira til.
Mikið úrval af gólfteppum á góðu verði.
Líttu við, því það hefur alltaf borgað sig.
Mýkt - Hlýleiki - Þægindi
Nýjar vörur frá
og
Laugavegi 51, sími 552 2201
frábært úrval
ÞÓRUNN Sveinbjarnardóttir og
Steingrímur J. Sigfússon, sem bæði
eiga sæti í utanríkismálanefnd, segj-
ast líta svo á að Halldór Ásgrímsson
forsætisráðherra hafi tekið af skarið
varðandi framboð Íslands til Örygg-
isráðs Sameinuðu þjóðanna á leið-
togafundi samtakanna í fyrradag.
Framgangur ríkisstjórnarinnar í
málinu sé hins vegar vandræðalegur
og ekki til þess fallinn að auka líkur á
að Ísland sigri í kosningunum.
„Forsætisráðherra hefur ákveðið
að taka af skarið hvað sem líður mót-
mælum innan Sjálfstæðisflokksins.
Þar með er þessum vandræðagangi
væntanlega lokið,“ sagði Þórunn.
„Frá því að Halldór Ásgrímsson
og Davíð Oddsson skiptust á ráð-
herraembættum hefur verið ljóst að
Davíð hefur mun minni áhuga á
þessu en Halldór. Ýmsir hafa verið
sendir út af örkinni af Sjálfstæðis-
flokknum til að koma því til skila og
síðan Davíð sjálfur. Í mínum huga
var þetta alltaf spurning um hvort
ríkisstjórninni hefði verið einhver al-
vara í því í upphafi að fara í þetta
framboð. Það segir sig sjálft að ef ís-
lensk stjórnvöld ákveða að bjóða
fram til Öryggisráðsins þá annað
hvort gera þau það í fullri alvöru eða
ekki.“
Friðargæslan kostar
hálfan milljarð á ári
Þórunn sagðist alltaf hafa verið
þeirrar skoðunar að þetta framboð
væri ferðarinnar virði þrátt fyrir að
því fylgdi talsverður kostnaður.
„Þetta má auðvitað ekki kosta hvað
sem er. Framboðið þarf að vera fag-
legt og vel skipulagt. Ég er þeirrar
skoðunar að þetta gæti verið mjög
verðmæt reynsla, ekki síst fyrir ís-
lenska utanríkisþjónustu, en það
verður að segja það eins og er að hún
er að mörgu leyti föst í gömlum tíma
og gömlum starfsaðferðum. Þetta
gæti blásið nýju lífi í það starf.“
Þórunn var spurð hvað henni
fyndist að framboðið mætti kosta.
„Þegar Davíð kynnti kostnaðaráætl-
un vegna framboðsins hljóðaði hún
upp á 600 milljónir á u.þ.b. fimm ár-
um. Það eru vissulega mjög miklir
peningar, en við erum að eyða mjög
háum upphæðum í utanríkisráðu-
neytið, sendiráðin okkar og annað
starf sem Ísland hefur ákveðið að
taka þátt í. Ég hef nefnt það sem
dæmi til samanburðar, ef fólk vill
velta fyrir sér háum upphæðum, að
við erum núna að eyða hálfum millj-
arði á ári í friðargæsluverkefni, sem
hafa verið umdeild. Það eru mjög
miklir peningar sem fara úr ríkis-
kassanum í utanríkisráðuneytið og
það getur verið spurning um að
draga saman í einhverri annarri
starfsemi ef það er vilji til þess. Það
er svigrúm til þess.“
Eru varla að gera í því
að niðurlægja sjálfa sig
Steingrímur J. Sigfússon sagðist
líta svo á að með þessari yfirlýsingu
forsætisráðherra væri komin endan-
leg niðurstaða í málið. „Ekki nema
menn séu að gera í því að niðurlægja
sjálfa sig. Þetta er nú orðið nægilega
vandræðalegt eins og það er, að vísu
aðallega heima fyrir og gagnvart
hinum Norðurlöndunum. Ég er ekki
viss um að heimsbyggðin standi á
öndinni yfir því hvað Ísland gerir í
þessum efnum. Það er nú ekki sig-
urstranglegt að vandræðast og
velkjast með þetta mánuðum og
misserum saman.“
Steingrímur sagði að það lægi fyr-
ir að þetta væri búið
að vera metnaðarmál
Halldórs lengi. „Ég
held líka að það geti
ekki verið skemmti-
legt fyrir Geir H.
Haarde ef það á að
verða hans fyrsta
embættisverk sem
utanríkisráðherra að
tilkynna kollegum
sínum á hinum Norð-
urlöndunum að hann
sé hættur við. Þeim
mun undarlegri
verða þessi ummæli
Davíðs í Tókýó. Ég
skil ekki hvers vegna
hann lét ekki kyrrt
liggja og leyfði ekki málinu að vera í
þeim farvegi sem það var.
Það dylst engum hvað Davíð hefði
viljað gera og heldur ekki hvað
margir aðrir í Sjálfstæðisflokknum
virðast vilja gera. Það var ekki að
heyra á Einari Oddi Kristjánssyni í
Kastljósþætti í sjónvarpinu að það
væri mikil vitglóra að halda þessu
máli til streitu. Málið er því ákaflega
klúðurslegt og það klúður verður al-
farið að skrifast á reikning ríkis-
stjórnarinnar. Hún fer alfarið með
þetta framboð. Þó að utanríkismála-
nefnd hafi verið upplýst um stöðu
mála þá er framkvæmdin alfarið í
höndum framkvæmdavaldsins.“
Steingrímur sagði að sín afstaða
til málsins hefði verið að það væri
óeðlilegt að Ísland sæti alltaf hjá og
það hlyti að koma að því að menn
vildu takast á við þetta verkefni. „Ég
lagðist ekki gegn þessu verkefni á
sínum tíma þegar frá því var skýrt.
Ég hef að vísu alltaf haft einn fyr-
irvara og hann lýtur að þeirri stefnu
sem Ísland kemur til með að hafa í
Öryggisráðinu. Framan af hafði ég
meiri áhyggur af þeim þætti en
kostnaðinum. Ég viðurkenni það
hins vegar að mér brá í brún eins og
fleirum þegar farið var að tala um
fleiri hundruð milljónir í kostnað við
framboðið.“
Búið að taka af skarið
um framboð Íslands
Steingrímur J.
Sigfússon
Þórunn
Sveinbjarnardóttir
egol@mbl.is
FLUGMÁLAFÉLAG Íslands, sem
eru regnhlífarsamtök félagasam-
taka og klúbba tengdum flugi á Ís-
landi,
bendir á að hvorki borgar-, sam-
göngu- né flugmálayfirvöld hafi
haft samráð eða leitað álits stærsta
hluta flugrekenda á Reykjavík-
urflugvelli. Flugrekendur á
Reykjavíkurflugvelli fyrir utan
Flugfélag Íslands séu vel á þriðja
tug og sinni þeir m.a. útsýnisflugi,
leiguflugi, sjúkraflugi, verkflugi,
flugkennslu, viðhaldi og þjónustu.
„Þessa aðila hefur ekki verið rætt
við eða haft samráð við, þó annað
mætti ætla af ummælum,“ segir í
tilkynningu.
Flugmálafélagið leggur áherslu
á það að vilji hagsmunaaðila í flug-
inu til viðræðna um aðra kosti fyrir
flugið, í eða við borgina, sé virtur
og nægjanlegur tími og ráðrúm
gefin í þeim efnum. Skortur sé á
framtíðarsýn fyrir skipulag í
Vatnsmýrinni og það megi jafn-
framt heimfæra á framtíð flugmála
á Íslandi.
„Ef vega á framtíðarhlutverk
Vatnsmýrarinnar með réttu telur
Flugmálafélagið rétt og eðlilegt að
vinna sé lögð í mat á framtíðarsýn
og hlutverk flugsins í landinu. Nú-
verandi stöðu hefur ekki verið gef-
inn nægjanlegur gaumur, hvað þá
framtíðinni.“
Flugmálafélagið tekur undir með
þeim aðilum sem vilja kanna hag-
kvæmni annarra valkosta fyrir inn-
anlandsflugið en leggur áherslu á
að allir áhrifavaldar og jaðaráhrif
verði könnuð til hlítar og litið verði
til lengri tíma en næstu ára í því
samhengi. Jafnframt telur Flug-
málafélagið að rétt væri að kanna
samhliða þessari könnun hag-
kvæmni þess að millilandaflugið
yrði flutt til Reykjavíkur eða nær
höfuðborgarsvæðinu.
Félagið telur mikilvægt að um-
ræða um staðsetningu flugvallar í
Vatnsmýrinni snúist ekki eingöngu
um innanlandsflugið. Fjölmargir
flugrekendur byggi starfsemi sína
á nálægð við Reykjavík. Þar megi
nefna útsýnis-, viðskipta-, kennslu-
og einkaflug. Þó innanlandsflug
gæti hugsanlega þolað flutning
fjær Reykjavík, þá væri sá flutn-
ingur líklegur til þess að draga
verulega úr annarri starfsemi sem
fylgir flugvellinum og jafnvel gera
út af við hana.
Flugmálafélagið kveðst óska eft-
ir upplýsingum um þær upphæðir
sem hafa verið greiddar fyrir það
landsvæði í Vatnsmýrinni sem nú
þegar hefur verið úthlutað. „Ef
samræmis á að gæta í málflutningi
þeirra sem benda á verðmæti lands-
ins þá ætti að vera ljóst að tugir
milljarða hafa fengist fyrir það. Ef
svo er ekki, hefur verðmæti þess
lands sem eftir er hækkað umtals-
vert, ef standa á við upphaflegar
fjárhæðir sem eiga að fást fyrir
Vatnsmýrina.“
Ekkert samráð haft við
stærsta hluta flugrekenda
Morgunblaðið/Sverrir
EKKERT er að finna í stefnu-
yfirlýsingu ríkisstjórnarinnar um
framboð Íslands til Öryggisráðs
Sameinuðu þjóðanna. Þar segir
hins vegar að ríkisstjórnin leggi
áherslu á að efla íslensku frið-
argæsluna og Þróunarsam-
vinnustofnun.
Framboð Íslands hefur aldrei
verið samþykkt með formlegum
hætti á Alþingi, en það hefur
ítrekað verið rætt þar og utanrík-
ismálanefnd hefur fylgst vel með
málinu.
Sú hugmynd að Ísland sæktist
eftir setu í Öryggisráði Sameinuðu
þjóðanna hefur verið rædd af ýms-
um stjórnmálamönnum í allmörg
ár, en hún var fyrst kynnt af hálfu
Íslands fyrir Norðurlöndunum
haustið 1998.
„Þessi mál voru rædd á síðasta
fundi utanríkisráðherra Norður-
landanna, sem fór fram í New
York í tengslum við allsherj-
arþingið [23. september 1998]. Þá
lýsti ég því yfir að Íslendingar
vildu vera með í þessari mynd og
taka þátt í störfum öryggisráðsins
eins og aðrar Norðurlandaþjóðir.
Það fékk undirtektir á þessum
fundi,“ er haft eftir Halldóri Ás-
grímssyni, fyrrverandi utanrík-
isráðherra, í Morgunblaðinu í
október 1998. Í fréttinni kemur
fram að stuðningur Norð-
urlandaþjóðanna við framboð Ís-
lands sé tryggður.
Ekki nefnt í stefnuyfirlýsingunni