Fréttablaðið - 23.01.2004, Blaðsíða 14

14 23. janúar 2004 FÖSTUDAGUR
■ Evrópa
MATVÆLI FYRIR FLÓTTAMENN
Flugvél Sameinuðu þjóðanna lætur kassa
fulla af matvælum falla til jarðar í Suður-
Súdan. Matvælin eiga að hjálpa flótta-
mönnum sem eru í búðum í þorpinu
Mayiendit. Borgarastríð hefur geisað á
svæðinu í tvo áratugi.
Fyrrverandi skipstjóri Guðbjargar ÍS:
Handtakið er
léttvægt í dag
SJÁVARÚTVEGSMÁL „Það er ýmislegt
handsalað án þess að hugur fylgi
máli. Mér hefur fundist handtakið
léttvægt síðan ný kynslóð útgerðar-
manna kom upp,“ segir Guðbjartur
Ásgeirsson, fyrrverandi skipstjóri
Guðbjargar ÍS, um loforð og efndir
í sjávarútvegi.
Guðbjartur var skipstjóri á Guð-
björgu um árabil og fylgdi skipinu
þegar það komst í eigu Samherja
við sameininguna við útgerð skips-
ins, Hrönn hf. árið 1996.
Réttlætingin fyrir þeirri samein-
ingu var að Þorsteinn Már Bald-
vinsson, forstjóri Samherja, lýsti
því yfir að Guggan yrði áfram gul
og gerð út frá Ísafirði. Sú varð ekki
reyndin og var skipinu flaggað út til
Þýskalands, nokkrum mánuðum eft-
ir sameininguna. Seinna hefur Þor-
steinn Már lýst því yfir að hann vilji
ekki lifa stöðugt með þessum um-
mælum. Guðbjartur, sem hætti á
skipinu þremur árum eftir samein-
inguna og stundar nú sjó á línubáti
frá Ísafirði, segir að menn verði að
standa við orð sín.
„Það var ekki staðið við þessar
yfirlýsingar,“ segir Guðbjartur sem
ekki segist hafa áttað sig á því hvað
vakti fyrir Samherja með kaupum á
Guðbjörgu.
Hann segist aldrei hafa haft
mikla trú á kvótakerfinu og reynsla
sín hafi í engu breytt skoðun sinni.
„Sú trú mín jókst ekki eftir sam-
einingu Hrannar og Samherja. ■
Enginn grætur
þorp án kvóta
Kristinn Pétursson á Bakkafirði sér ekkert óeðlilegt við að Akureyring-
ar skili kvótanum í þorpin aftur. Hann segir þriðjung kvóta
Bakkfirðinga vera til sölu án þess að stjórnmálamenn hafi áhyggjur.
SJÁVARÚTVEGSMÁL „Kvótinn er að
færast af þessum stöðum vegna
þess að bankarnir vilja ekki lána inn
á litlu staðina,“ segir Kristinn Pét-
ursson, framkvæmdastjóri sjávar-
útvegsfyrirtækisins Gunnólfs hf. á
Bakkafirði, um þá nauðvörn sem
hann segir smærri staði á lands-
byggðinni standa í þegar viðskipti
með kvóta eru annars vegar.
Kristinn segir að þriðjungur af
kvóta Bakkfirðinga, sem alls er tæp
1000 tonn, hafi verið til sölu um
nokkurra mánaða skeið án þess að
stjórnmálamenn hefðu af því neinar
áhyggjur. Kristinn bendir á að kvóti
á Bakkafirði hafi á nokkrum árum
hrunið úr 2.500 tonnum og stefni í
að verða 600 tonn. Síðan ætli allt um
koll að keyra þeg-
ar sá hugsanlegi
möguleiki komi
upp að kvóti
verði seldur frá
Akureyri.
„Það hefur
ekki þótt gera
neitt til þótt kvóti
hafi verið seldur
frá Raufarhöfn,
Þórshöfn eða
Bakkafirði en svo má kvótinn alls
ekki fara frá Akureyri til baka í
þorpin. Þetta er eins og að hafa
tungur tvær og tala sitt með hvorri.
Það grætur enginn kvótalaust
þorp,“ segir Kristinn.
Hann segir að allir stjórnmála-
menn séu þessu marki brenndir
enda séu fingraför allra flokka á
kvótakerfinu.
„Ef það má selja kvóta úr litlu
byggðarlögunum á svokölluðu upp-
lausnarvirði til Akureyrar eða ann-
að og loka þannig fyrirtækjum þá sé
ég ekkert því til
fyrirstöðu að það
gerist á hinn veg-
inn og kvótinn
verði seldur á
sömu kjörum frá
Akureyri. Nú er
hægt að leysa Út-
gerðarfélag Akur-
eyringa upp og
selja það fyrir sex
milljörðum krón-
um meira en Brim
seldi það á. Þá
gætum við fengið
kvótann til baka
en Akureyringar gætu sótt um
byggðarkvóta,“ segir Kristinn.
Hann segir að sú bábilja hafi
verið uppi að einungis stórfyrirtæki
í sjávarútvegi gætu gefið viðunandi
arð.
„Það er tiltrú manna en alls ekki
staðreynd að hagkvæmt sé að eyða
öllum litlum einingum í sjávar-
útvegi. Þetta er byggt á miklum
ranghugmyndum. Litlu aðilarnir
fara mjög vel með eins og sjá má af
því að smábátar spara mikla orku.
Hjá Gunnólfi erum við að framleiða
lúxusvöru sem seld er á rándýrum
mörkuðum. En við rétt skrimtum
vegna samkeppnisstöðu gagnvart
þessu umhverfi og bönkunum. Af-
leiðingin er sú að kvótinn sogast frá
litlu stöðunum. Bankarnir hafa þan-
nig lánað inn á stóru staðina til að
eyða þeim litlu. Þetta er tíðarandinn
án þess þó að vera rökstuddur,“ seg-
ir Kristinn.
Hann bendir á þá nauðvörn sem
Vopnfirðingar standa nú í þar sem
þeir eru að reyna að halda Tanga hf.
í heimabyggð og leita logandi ljósi
að milljarði króna svo það verði
hægt.
„Mér finnst þetta vera stærsta
löglega fjárkúgun sem átt hefur sér
stað hérlendis. Menn eru settir í þá
stöðu nauðugir að annaðhvort kaupi
þeir fyrirtæki sín á yfirverði eða
verði afmáðir ella,“ segir Kristinn
Pétursson.
rt@frettabladid.is
YELTSIN FÉKK FIMM HJARTA-
ÁFÖLL Boris Yeltsin, fyrrum
Rússlandsforseti, hefur viður-
kennt að hafa fimm sinnum feng-
ið hjartaáfall meðan hann var í
embætti. Það sé skýringin á því
af hverju hann þurfti stundum að
draga sig í hlé þegar mikið lá við,
sérstaklega eftir að hann var
endurkjörinn árið 1996. Oftast
var hann sagður með flensu eða
upptekinn við pappírsvinnu.
SKEGG LÍKA BANNAÐ Luc Ferry,
menntamálaráðherra Frakklands,
segir að fyrirhugað bann á áber-
andi trúartáknum í ríkisreknum
skólum landsins gæti einnig náð
til skeggs sem karlmenn hafi
safnað af trúarástæðum. Ferry
sagði að bannið, sem kæmi til
umræði í þinginu í næsta mánuði,
varðaði öll trúarbrögð en ekki
bara múslima.
„Mér finnst
þetta vera
stærsta lög-
lega fjárkúg-
un sem átt
hefur sér stað
hérlendis.
MAGNÚS GUÐMUNDSSON
Bjargaði barni og var valinn Vestfirðingur
ársins.
Vestfirðingur ársins
valinn:
Bjargvættur-
inn maður
ársins
AFREK Magnús Kristján Guð-
mundsson, sjómaður á Flateyri, er
að mati fréttavefjarins bb.is Vest-
firðingur ársins. Magnús vann
það afrek að morgni aðfangadags
að bjarga dreng á öðru ári, Ró-
berti Mána Hafberg, frá drukkn-
um í sundlauginni á Flateyri.
Magnús sá drenginn þar sem hann
var lífvana á botni laugarinnar.
Lífgunartilraunir höfðu borið ár-
angur þegar sjúkraflutningsmenn
komu á staðinn. Róbert Máni var
sendur með sjúkraflugi til
Reykjavíkur þar sem hann bragg-
aðist fljótt. Magnús fékk í tilefni
útnefningarinnar farandgrip sem
smíðaður er af Dýrfinnu Torfa-
dóttur, gullsmið í Gullauga á Ísa-
firði.
Í öðru sæti var Kristinn H.
Gunnarsson, alþingismaður
Framsóknarflokks, sem þykir
hafa staðið dyggan vörð um hags-
muni Vestfirðinga. ■
Demantaþjófar áfrýja:
Dómarinn
sofnaði
LUNDÚNIR, AP Breskur dómari hef-
ur viðurkennt að hafa dottað á
meðan fluttar voru lokaræður í
réttarhöldum yfir þremur mönn-
um sem ákærður voru fyrir að
skipuleggja demantarán. Dómar-
inn neitar því þó staðfastlega að
hann hafi hrotið kröftuglega.
Mennirnir þrír voru dæmdir í
fimmtán og átján ára fangelsi fyr-
ir að leggja á ráðin um rán á
demöntum að verðmæti um 4,2
milljónir íslenskra króna árið
2000. Tveir þeirra hafa nú áfrýjað
dómnum, meðal annars á þeim
forsendum að dómarinn hefði
sofnað í miðjum réttarhöldunum,
mikilvægar upplýsingar hefðu
farið fram hjá honum og hann
hefði truflað kviðdómendur. ■
Fjársvik fasteignasala:
Þingfestingu
frestað
DÓMSMÁL Þingfestingu, sem átti að
vera í gær, í máli eiganda Fast-
eignasölunnar Holts, var frestað
til 3. febrúar vegna persónulegra
ástæðna ákærða. Hann er ákærð-
ur fyrir stórfelld fjársvik og fleiri
brot, samtals upp á 160 milljónir
króna.
Eigandinn gekk á fund efna-
hagsbrotadeildar ríkislögreglu-
stjóra, í októberlok árið 2002 og
játaði að hafa dregið sér tugi
milljóna króna frá viðskiptavin-
um sínum. Þá hafði rekstur fast-
eignasölunnar verið stöðvaður og
húsið innsiglað. ■
Misheppnað ráð:
Kastaði
kökum í
ræningjann
ÞÝSKALAND Afgreiðslukona í bak-
aríi í bænum Wetzlar í Þýskalandi
greip til brauða og bakkelsis þeg-
ar grímuklæddur ræningi vopn-
aður hnífi birtist framan við búð-
arborðið hjá henni í fyrradag og
heimtaði peningana úr kassanum.
Að sögn lögreglunnar sýndi
konan, sem er 47 ára, mikið hug-
rekki og endaði kökukastið með
því að þjófurinn lagði á flótta út-
ataður í rjóma og sultu.
Að sögn konunnar náði þjófur-
inn, sem enn gengur laus, að grípa
veskið hennar með sér en í því
hefði verið lítið af fjármunum, að-
eins nokkrar evrur. „Ég gleymdi
mér rétt aðeins í látunum og þess
vegna náði hann veskinu,“ sagði
konan. ■
Ísraelski forsætisráðherrann í kröppum dansi:
Sharon ætlar ekki að segja af sér
JERÚSALEM, AP „Ég ætla ekki að segja
af mér,“ segir Ariel Sharon, forsæt-
isráðherra Ísrael. Andstæðingar
Sharons eru á þeirri skoðun að hon-
um beri að láta af embætti vegna
ásakana um spillingu en hugsanlegt
er að hann verði ákærður fyrir að
þiggja mútur.
„Ég er upptekinn við að sinna
vinnunni frá morgni til kvölds og ég
hef ekki hugsað mér að verja tíma í
mál sem eru í rannsókn,“ sagði Shar-
on í viðtali við ísraelska dagblaðið
Yediot Ahronot. Embættismenn hjá
ísraelska dómsmálaráðuneytinu
segja að á næstu vikum eða mánuð-
um verði tekin ákvörðun um það
hvort gefnar verði út ákærur á
hendur Sharon fyrir að þiggja sem
svarar um 50 milljónum íslenskra
króna frá ísraelskum kaupsýslu-
manni vegna byggingarfram-
kvæmda í Grikklandi.
Samkvæmt skoðanakönnun sem
birtist í Yediot eru 49% ísraelsku
þjóðarinnar á þeirri skoðun að Shar-
on beri að segja af sér eða láta tíma-
bundið af embætti en 38% vilja að
hann sitji áfram. „Hann mun berjast
til síðasta manns,“ sagði stjórnmála-
skýrandi hjá ísraelska ríkisútvarp-
inu. ■
GUÐBJÖRG ÍS
Var ekki lengi gul eftir sameininguna.
GUÐBJARTUR ÁSGEIRSSON
Starf hans hjá Samherja jók ekki tiltrúna á
kvótakerfið.
ARIEL SHARON
Dómstólar í Ísrael hafa gefið út ákærur á
hendur ísraelska kaupsýslumanninum
David Appel fyrir að reyna að múta Ariel
Sharon þegar hann gegndi embætti
utanríkisráðherra.
BAKKAFJÖRÐUR
Þriðjungur kvóta heimamanna til sölu og stjórnmálamönnum stendur að sögn á sama.
KRISTINN
PÉTURSSON
Segir tíðarandann
vera þann að ein-
ungis stórar ein-
ingar í sjávarútvegi
gefi nægan arð.