Fréttablaðið - 04.03.2004, Blaðsíða 21
21FIMMTUDAGUR 4. mars 2004
Heimahjúkrun
Nú geisar mikill ófriður í heima-hjúkrun. Um það bil helmingur
starfmanna, hjúkrunarfræðingar
og sjúkraliðar, hefur sagt upp störf-
um. En af hverju, um hvað snýst
málið? Það virðist þeim sem utan
við deiluna standa ekki ljóst.
Það er deilt um greiðslu fyrir
akstur á eigin bíl, en það hefur ver-
ið eilíft þrætuepli frá upphafi,
aldrei náðst sátt um það, þótt margs
konar fyrirkomulag hafi verið
reynt, alltaf hafa einhverjir verið
óánægðir og talið sig hlunnfarna og
náungann bera meira úr býtum.
Réttmætar greiðslur?
Greiðsla fyrir akstur hefur ekki
verið skilgreind, sem laun, aðeins
greiðsla fyrir útlagðan kostnað,
þannig að menn skaðist ekki af að
nota eigin bíl. Úti í þjóðfélaginu er
Heilsugæslan gerð að sökudólg,
sem ber ábyrgð á ástandinu, en
starfsmenn, sem sagt hafa upp
störfum, njóta samúðar. En hver er
ábyrgð starfsmanna, hvaða skyld-
ur hafa þeir við sjúklinga?
Sjaldan veldur einn, þá tveir
deila. Það er auðvitað erfitt að
missa greiðslur, sem menn hafa
notið um áraraðir. En voru allar
þessar greiðslur réttmætar og
s a n n g j a r n a r ?
Það er ekki að-
eins réttur
stjórnenda held-
ur skylda að lag-
færa ágalla. Það
þarf að gera í ná-
inni samvinnu
við starfsmenn
og hafi þær lag-
færingar ein-
hvern tekjumissi
í för með sér, má
bæta hann eftir
öðrum leiðum,
sem hlýtur að vera hægt sé vilji
fyrir hendi.
„Heggur sá er hlífa skyldi“
Svo virðist sem í þessum deilum
sé verið að beita aðferðum verk-
falla án þess að skyldur um þau
fylgi, sem felast meðal annars í
gerð neyðaráætlana til að tryggja
öryggi. Verkföll eru vernduð með
því að aðrir mega ekki ganga í störf
þeirra, sem í verkfalli eru, en í ljós
hefur komið er að sterk samstaða er
um að enginn sæki um þær stöður,
sem losnað hafa og auglýstar hafa
verið. Af hverju? Hverju er verið að
sýna samstöðu? Þetta er ekki verk-
fall, starfsfólkið sagði upp.
Þetta er háskaleg staða. Þeir sem
mest líða fyrir átök sem þessi, eru
eins og venjulega þeir sem síst skyl-
di, í þessu tilviki sjúklingarnir og
má með sanni segja „Heggur sá er
hlífa skyldi“. ■
RÚV – fyrir
neðan alla hellur
Ég tek eindregið undir orð Ólafs Jó-hannessonar og Ragnars Santos
um ríkismiðilinn okkar í Sjónvarpinu.
Ég hef sjálf leitað til RÚV með góðar
hugmyndir um heimildarþáttagerð
sem ég veit að myndi höfða til mar-
gra en hef fengið þau svör að það sé
hvorki tími til aflögu af dagskránni
né peningar í slíka þáttargerð, en þó
var þetta þess eðlis að ekki hefði
þurft að kosta miklu til jafnvel þótt
svo allt slíkt kosti að sjálfsögðu ein-
hverja peninga. Einnig var mér sagt
að helst allur tími af dagskránni ætti
að vera helgaður skemmtun/afþrey-
ingu eða „entertainment“. Mínar
vangaveltur eftir þessi svör voru um
það hvort íslenska þjóðin væri upp til
hópa álitin lítið þenkjandi fólk sem
vill eingöngu láta mata sig á enda-
lausum afþreyingarþáttum og hugsar
lítið sem ekkert um lífið og tilveruna
og umhverfið í kringum sig sem er
raunverulegt og oft mjög áhugavert á
margan hátt?
Ég vil nú halda því fram að stór
hluti þjóðarinnar sé einmitt hugsandi
fólk sem hefur gaman af heimildar-
þáttum um hinar margvíslegu hliðar
á lífinu og fagnar því að sjá slíka
þætti í sjónvarpinu inn á milli afþrey-
ingarinnar. Hver man ekki eftir öllum
BBC-heimildarþáttunum í Sjón-
varpinu um mannslíkamann og upp-
vöxt barna, sem voru vel gerðir og
áhugaverðir? Ég held nú að allflestir
myndu taka undir það með mér að
þessir þættir voru frábærir og allir
sem ég þekki höfðu mjög gaman af.
Og þá er mér spurn: ættum við ekki
að láta reyna aðeins meira á innlenda
þáttargerð og athuga hvernig fólki
líkar það? Er virkilega alveg útilokað
að leyfa Íslendingum að hafa eitthvað
að segja um það sem birt er í íslensku
sjónvarpi – Sjónvarpinu okkar allra –
ríkissjónvarpinu?
Áskorun til útvarpsráðs
og ráðherranna
Í kjölfar þessara orða og gagnrýn-
innar sem kom fram í umræðunni í
Fréttablaðinu 26. febrúar langar mig
til að skora á útvarpsráð, mennta-
málaráðherra, fjármálaráðherra – og
Davíð má gjarnan vera með líka – að
endurskoða aðeins stefnu RÚV og
fjárveitinguna með það í huga að fá
betra og áhugaverðara sjónvarpsefni,
allavega að hluta til á móti allri
afþreyingunni. Þessi stefna eins og
hún er gerir ekkert annað en að drepa
niður allt frumkvæði hjá áhugafólki
sem hefur eitthvað að segja og langar
til að koma því á framfæri og deila
því með þjóðinni, og er örugglega í
flestum tilfellum hæft um að koma
því á framfæri þó svo það hafi ekki
áratugareynslu af sjónvarpi. Hver
getur haft það þegar engum er leyft
að komast að með nýtt efni? Auðvitað
þarf að skoða vel það efni sem er
samþykkt og velja það besta úr, en
það væri líka hægt að efna til hug-
myndasamkeppni og leyfa fólkinu
með hugmyndirnar að starfa við
þáttagerðina, þó svo Sjónvarpið
myndi fjármagna það. Stefnum að
meiri grósku í íslensku efni í Sjón-
varpinu okkar. ■
Umræðan
ANDREA ÓLAFSDÓTTIR
■ skrifar um innlenda þáttargerð og
ríkissjónvarpið.
Umræðan
BERGLJÓT
LÍNDAL
■
fyrrverandi hjúkrunar-
forstjóri heimahjúkr-
unar og núverandi
hjúkrunarforstjóri Mið-
stöðvar heilsuverndar
barna, skrifar um
heimahjúkrun.
„Þeir sem
mest líða fyrir
átök sem
þessi, eru
eins og
venjulega
þeir sem síst
skyldi, í þessu
tilviki sjúkling-
arnir.“