Fréttablaðið - 28.08.2004, Blaðsíða 18

Þ órey Edda Elísdóttir kepptitil úrslita í stangarstökki áÓlympíuleikunum í Aþenu á
þriðjudag og hafnaði í fimmta
sæti. Hún stökk 4,55 metra, sem
er besti árangur hennar á stór-
móti. Er það stórt stökk frá
Ólympíuleikunum í Sydney fyrir
fjórum árum þegar hún stökk 4
metra og hafnaði í 22. sæti. Hún
hefur fyrir löngu unnið hugi og
hjörtu þjóðarinnar og er án efa í
hópi dáðustu
íþróttamanna
Íslendinga.
Þórey Edda
fæddist 30.
júní 1977 og
varð því 27
ára í sumar.
F o r e l d a r
hennar eru
Sigríður Al-
bertsdóttir og
Elís S. Stef-
ánsson og á
hún tvo bræð-
ur, annan eldri
en hinn yngri.
Fjö lskyldan
hefur alla tíð
búið í Hafnar-
firði og er
Þórey Edda
sögð mikill
Hafnfirðingur
í sér. Hún var
skemmtilegt
barn, ákveðin
og sjálfstæð
og átti það til
að stríða
bræðrum sín-
um. Stríðnin
ku að mestu
hafa alist af
henni.
Ung hóf
hún að stunda
íþróttir og lá
leiðin í fim-
leikafélagið
Björk þar sem
hún æfði af
kappi í tíu ár.
Þórey varð sex sinnum bikar-
meistari með Björkunum,
tvisvar varð hún Ís-
landsmeistari á
tvíslá og í fimm
ár átti hún sæti í
fimleikalandslið-
inu. Samferðamenn
hennar í fimleikunum segja hana
hafa verið afar samviskusama við
æfingarnar og fylgna sér með ein-
dæmum. Um skeið var kínversk-
ur þjálfari við stjórnvölinn hjá
Björk og beitti hann „kínversk-
um“ aðferðum við þjálfunina sem
fólust meðal annars í að gera
sömu hlutina aftur og aftur. Ef
stúlkunum var sagt að gera ein-
hverja æfinguna hundrað sinnum
var eins og við manninn mælt;
Þórey Edda gerði æfinguna hund-
rað sinnum. Upp og ofan var
hvort aðrar stúlkur kláruðu það
sem fyrir þær var lagt. Það má
annars heita sérstakt að hún
skyldi dvelja við fimleikana jafn
lengi og raun ber vitni því um
fermingaraldurinn tók að togna
svo mikið úr henni að talsverðu
munaði á henni og jafnöldrum
hennar. Hæðin háði henni við æf-
ingarnar, ekki síst á tvíslánni, og
þurfti að færa dýnurnar undan
neðri slánni svo hún gæti sveiflað
sér eins og lög gera ráð fyrir.
Árið 1996 færði Þórey Edda sig
úr fim-
leikunum og yfir í stangarstökkið.
Ljóst var frá fyrsta degi að þar
væri hún á heimavelli og naut hún
góðs af áralangri og stífri líkams-
þjálfun fimleikanna. Fyrsta árið
stökk hún yfir 3,30 metra og hefur
teygt sig æ hærra til himins síðan.
Þó að íþróttir hafi lengst af
verið aðalmálið í lífi Þóreyjar
Eddu hefur hún einnig gengið
menntaveginn. Hún lauk stúd-
entsprófi af þremur brautum frá
Fjölbrautaskólanum í Garðabæ
árið 1998 og stundaði um hríð nám
við háskóla í Svíþjóð og Banda-
ríkjunum. Þá hóf hún að læra um-
hverfis- og byggingaverkfræði
við HÍ fyrir nokkrum árum en
hefur nú gert hlé á skólasókn og
einbeitir sér að íþrótt sinni. Hún
er sögð duglegur námsmaður og
er staðráðin í að ljúka verkfræð-
inni.
Vinir og vandamenn Þóreyjar
Eddu bera henni afskaplega vel
söguna og af orðum þeirra má
skilja að hún sé afar vönduð
manneskja. Hún
er hrein og
bein, góð-
m e n n s k a n
uppmáluð, já-
kvæð og ein-
staklega góð-
ur vinur. Alla
tíð hefur hún
þótt ákveðin
og stöðug
ferðalög um
heiminn til
æfinga og
keppni hafa
styrkt hana.
Hún lifir líf-
inu lifandi og
þrátt fyrir
stífar æfingar
tekur hún þátt
í félags- og
s a m -
kvæmislífinu
með vinum
sínum. Hún er
r e g l u m a n n -
eskja og reyk-
ir ekki en
dreypir annað
veifið á borð-
vínum með
mat. Hún er
laus við öfgar
í æfingum sín-
um og borðar
það sem henni
finnst gott og
gerir jafnan
það sem henni
f i n n s t
skemmtilegt.
Þórey Edda er einhleyp og
herma vinir hennar að hún sé
ekkert að flýta sér að binda
sig. Fer hún þó á
s t e f n u m ó t
þegar svo ber
undir.
Auk íþróttaáhugans
hefur Þórey Edda gaman af
útivist og ver jafnan dágóðum
tíma á fjöllum. Þá var hún í hjálp-
arsveit um skeið. Umhverfismál
standa hennar afar nærri og birtist
sá áhugi hennar berlega í síðustu
alþingiskosningum þegar hún
skipaði annað sætið á lista VG í
Suðvesturkjördæmi. Framboð
hennar kom mörgum á óvart, ekki
vegna stjórnmálaáhugans heldur
vegna tímans sem slíkt stúss út-
heimtir. Héldu flestir að hún hefði
í nægu að snúast.
Af menningu og listum finnst
Þóreyju Eddu tónlist hvað skemmti-
legust og eru U2 og Sálin hans Jóns
míns í mestu uppáhaldi. ■
28. ágúst 2004 LAUGARDAGUR18
Maður vikunnar
Lifir lífinu lifandi
ÞÓREY EDDA ELÍSDÓTTIR
STANGARSTÖKKVARI
Svar við gagnrýni
á útivistarkort
Í Fréttablaðinu á fimmtudaginn fer
Sesselja Guðmundsdóttir mikinn í
gagnrýni sinni á nýútkomið útivist-
arkort af Reykjanesi sem Loft-
myndir ehf. gáfu út í samstarfi við
Ferðamálasamtök Suðurnesja. Þess
er vandlega gætt í greininni að
minnast í engu á þá staðreynd að
aldrei áður hefur verið gefið út kort
með jafn miklum upplýsingum um
sögu og minjar á Íslandi. Kortið er
öðrum þræði ætlað sem hvatning til
hreyfingar og útiveru á einstöku
svæði í námunda við stærsta þétt-
býli landsins.
Við lestur greinarinnar vakna
spurningar um lundarfar og/eða
kímnigáfu Sesselju sem m.a. kýs að
kalla „omega“ Ω, sem er tákn fyrir
hella, „kopp á hvolfi“. Líklega er
hér um að kenna torlæsi frúarinnar
sem kvartar líka undan því að letur
sé of smátt fyrir sjóndapra. Önnur
gagnrýni Sesselju er flest þess eðlis
að hún hefði betur ráðfært sig við
einhvern þeirra fjölmörgu sérfræð-
inga sem komu að gerð kortsins til
að fá nánari skýringar á þeim ör-
nefnum á kortinu sem hún ekki
þekkir.
Sú fullyrðing Sesselju að stígar
séu „rissaðir handahófskennt“ er
byggð á algjörum misskilningi. Við
gerð korta með myndkort sem bak-
grunn eru gönguleiðir hnitaðar ofan
í stíga sem hreinlega sjást á loft-
myndum sem stækkaðar eru upp á
stórum tölvuskjám. Vissulega er
hér um nýjung að ræða sem ekki
hefur verið beitt áður við kortagerð
á Íslandi og tryggir að kortin eru
nánast fullkomin að því er ná-
kvæmni og leiðsagnargildi varðar.
Með því að hnita leiðir ofan í loft-
myndir fæst algerlega ný sýn á
landið og kennileiti sem illmögulegt
er að sjá af jörðu niðri.
Alkunna er við kortagerð að upp
koma deilur um örnefni sem engin
leið er að sannreyna. Einstaka mál
hafa jafnvel ratað alla leið í Hæsta-
rétt. Einnig er ekki óþekkt að kenni-
leiti beri mismunandi nöfn eftir því
hvort horft er af sjó eða landi. Rauði
þráðurinn í gagnrýni Sesselju er að
örnefni á korti sem hún þekkir ekki
séu þar með rangnefni og/eða rang-
lega staðsett. Öll örnefni á kortinu
hafa verið staðfest og yfirfarin af
aðilum með sérfræðiþekkingu á
staðháttum.
Sesselja setur út á að kortið skuli
vera kallað „Reykjanes“ en ekki
„Reykjanesskagi“. Því er til að
svara að almenn venja í kortagerð
er að nota þekktustu örnefni á
svæðinu sem nafn korta. Þessi at-
hugasemd er því óskiljanleg með
öllu. Sambærilegt væri að setja út á
nafnið „Esja“ á korti sem sýnir
stærra svæði en hina eiginlegu
Esju.
Sesselja kvartar einnig yfir því
að tvær fjárborgir vanti en setur út
á að Lyngborg skuli vera merkt inn.
Þess má geta að alls eru um 80 fjár-
borgir á Reykjanesi og þar af 15
merktar á kortið þar sem ógjörning-
ur er að koma öllum kennileitum
inn á kort í þessum mælikvarða svo
vel fari.
Eins og sjá má á meðfylgjandi
úrklippu úr kortinu eru heimasvæði
Sesselju gerð góð skil og vart hægt
að koma fyrir fleiri örnefnum. Sess-
elja kvartar yfir að örnefni séu ekki
hægra megin við þá staði sem vísað
er til. Örnefni eru einfaldlega sett
þar sem þau skyggja sem minnst á
staðinn sem þau vísa til. Þau eru því
staðsett úti í sjó þar sem þau fara
best en þess þó gætt að ljóst sé við
hvaða stað er átt.
Það er von Loftmynda að sem
flestir komi ábendingum á fram-
færi um það hvað betur megi fara á
þeim sex myndkortum í korta-
flokknum „Af stað“ sem fyrirtækið
hefur nú gefið út. Það verður hins
vegar að gera af fagmennsku og
helst með jákvæðu hugarfari.
Að lokum óskum við Reyknes-
ingum til hamingju með stóraukinn
áhuga ferðamanna á svæðinu sem
marka má af þeim frábæru viðtök-
um sem kortið hefur fengið. Ferða-
málasamtökum Suðurnesja og öðr-
um sem komu að gerð kortsins
þökkum við einnig fyrir gott og
ánægjulegt samstarf. ■
DAGUR B.
EGGERTSSON
Kostar óskilvirkt
skipulag heilbrigðis-
þjónustu höfuðborgarsvæðis-
ins milljarða króna í óþarf-
lega dýrum læknisheimsókn-
um og lyfjakostnaði?
,,
SKOÐUN DAGSINS
HEILSUGÆSLAN
Má spara milljarð eða tvo?
Ný úttekt Ríkisendurskoðunar á
starfsemi Fjórðungssjúkrahússins á
Akureyri virðist leiða í ljós að mark-
vissari verkaskipting heilbrigðis-
þjónustu í Reykjavík gæti sparað á
annan milljarð króna. Nánar tiltekið,
að ef Reykvíkingar notuðu þjónustu
sérfræðilækna jafn markvisst og
Akureyringar myndi kostnaður
Tryggingastofnunar lækka um 1,3
milljarða króna á ári.
Skýringarnar sem Ríkisendur-
skoðun teflir fram eru þær að verka-
skipting heilsugæslu, sérfræðinga
og sjúkrahúss sé markvissari á Ak-
ureyri en í Reykjavík. Heilsugæslan
á Akureyri er í miklu ríkari mæli
fyrsti viðkomustaður sjúklinga í
heilbrigðiskerfinu. Það birtist meðal
annars í því að um 90% af sjúkling-
um sem leita til sérfræðilækna fyrir
norðan koma með tilvísun frá heim-
ilislækni.
Nánara samspil er jafnframt
milli heilsugæslu og sjúkrahússins á
Akureyri. Vaktir heimilislækna á
Akureyri fara til að mynda fram inni
á bráðamóttöku sjúkrahússins í ná-
inni samvinnu við sjúkrahúslækna,
ólíkt því sem tíðkast á höfuðborgar-
svæðinu. Ekki þarf að efa að í þeirri
samvinnu felst margvíslegt hag-
ræði. Dag- og göngudeildaþjónusta
hefur eflst hraðar á Akureyri en
sambærileg þjónusta á Landspítal-
anum. Þjónusta sérfræðilækna utan
spítala hefur á hinn bóginn vaxið
hratt á höfuðborgarsvæðinu.
Akureyri hefur þó einnig mikil-
væga sérstöðu í skipulagi heilbrigð-
ismála sem ekki er vikið að í
skýrslu Ríkisendurskoðunar. Líkt
og Höfn í Hornafirði fer sveitar-
félagið með málefni heilsugæslu og
öldrunarmál ólíkt öllum öðrum
sveitarfélögum. Góð samfella í heil-
brigðis- og félagsþjónustu getur án
efa lagt sitt af mörkum til mark-
vissari þjónustu.
Ítarlegri skoðun þarf áður en nið-
urstöðum Ríkisendurskoðunar er
slegið föstum. Vísbendingunum sem
fyrir liggja þarf þó sannarlega að
fylgja eftir. Auk kostnaðar við sér-
fræðilækna þarf að greina áhrif Ak-
ureyrarskipulagsins á árangur ann-
arra fjárfrekra úrræða í heilbrigðis-
og félagsþjónustu, svo sem lyfja-
kostnaðar, fjárhagsaðstoðar og
heimaþjónustu.
Heilbrigðisráðherra er á réttri
leið með því að stefna að flutningi
heilsugæslu og öldrunarmála frá ríki
til sveitarfélaga. Dæmin frá Akur-
eyri sýna að slíkt fyrirkomulag úti-
lokar ekki náið samstarf við ríkis-
rekið háskólasjúkrahús. Ríkisendur-
skoðun bendir þó á að þróun heil-
brigðismála virðist í ýmsum efnum
hafa verið í öfuga átt við Akureyrar-
skipulagið og yfirlýsta stefnu. Það
hlýtur að vera umhugsunarvert. Þar
sem spara má milljarða með skýrri
stefnumótun og festu í framkvæmd
má sóa jafn mörgum með því að láta
það vera. ■
ARNAR SIGURÐSSON
LOFTMYNDUM EHF.
UMRÆÐAN
ÚTIVISTARKORT AF
REYKJANESI
Alkunna er við
kortagerð að upp
koma deilur um örnefni
sem engin leið er að sann-
reyna. Einstaka mál hafa
jafnvel ratað alla leið í
Hæstarétt.
,,