Fréttablaðið - 02.10.2004, Blaðsíða 42

Ályktun verkalýðsfélagsinsVöku á Siglufirði, þar semlýst var yfir miklum áhyggj-
um vegna bágs atvinnuástands á
staðnum, vakti að nýju athygli á
vanda þeirra sveitarfélaga sem
byggja lífsviðurværi sitt að
langstærstum hluta á sjávarútvegi
og eru þannig háð stórum sjávarút-
vegsfyrirtækjum, sem geta með
einu pennastriki sett lítil samfélög
í uppnám.
„Störfum fækkar með hverju
árinu sem líður og atvinnulífið
verður fábreyttara,“ segir í álykt-
un Vöku. „Félagið telur að oft hafi
verið þörf á því að bæjarbúar taki
höndum saman, en nú sé það orðin
brýn nauðsyn að allir þeir sem
vettlingi geta valdið sameinist um
að snúa vörn í sókn.“
Signý Jóhannesdóttir, formaður
verkalýðsfélagsins, var sérstak-
lega áhyggjufull fyrir viku síðan
þegar fregnir bárust af því að Þor-
móður rammi - Sæberg, stærsti
vinnuveitandinn á Siglufirði, hygð-
ist hætta rækjuveiðum og segja öll-
um sjómönnum upp. Síðan ályktun
Vöku var samþykkt hefur sjó-
mönnunum verið boðin aftur vinna,
en skip Þormóðs ramma - Sæbergs
munu fara á fiskveiðar fyrir sunn-
an og austan land.
Hvert áfallið á fætur öðru
Runólfur Birgisson, bæjarstjóri á
Siglufirði, segir Siglufjörð lítið
bæjarfélag sem hafi orðið fyrir
miklum áföllum undanfarið.
„Þetta hefur komið í sveiflum í
gegnum áratugina en atvinnuá-
standið er óvenjuslæmt núna mið-
að við síðustu ár,“ segir Runólfur.
„Í byrjun árs var rækjuverksmiðj-
unni Pólum lokað og við það misstu
25 manns vinnuna. Við reyndum
allt hvað við gátum til að fá menn
til að endurreisa verksmiðjuna en
það bara gekk ekki upp. Seinni
partinn í sumar kom síðan annað
áfall þegar ljóst var að Þormóður
rammi ætlaði að hætta að gera út á
rækju 1. desember. Hérna hafa tvö
skip landað rækju reglulega og
auðvitað er það mjög alvarlegt að
því sé hætt. Það er náttúrlega erfitt
að eiga við þetta því rækjan virðist
vera að þorna upp og það er eðli-
legt að menn geri ekki út í bullandi
tapi.“
Staða þjónustufyrirtækja versnar
Runólfur segir að nú sé ljóst að
Þormóður rammi - Sæberg ætli að
gera skipin út áfram. Þau muni
hins vegar fara á fiskveiðar fyrir
sunnan eða austan land. Hann
segir að fyrirtækið hafi boðið sigl-
firskum sjómönnum vinnu á skip-
unum og auðvitað sé það jákvætt.
Hins vegar sé ljóst að ýmis fyrir-
tæki sem séu að þjónusta skipin
muni missa spón úr sínum aski ef
þau muni ekki landa í bænum. Það
sé mjög slæmt því fyrir skömmu
hafi Eimskip ákveðið að hætta
strandsiglingum, sem mun líka
hafa áhrif á þjónustufyrirtækin við
höfnina.
„Við höfum lagt í mikinn kostn-
að við uppbyggingu hafnarinnar.
Fyrirhugað var að stækka bryggj-
una enn frekar en þær áætlanir
eru allar í uppnámi núna,“ segir
Runólfur. „Það sem er alvarlegast í
þessu öllu er fólksfækkunin. Við
þolum hana mjög illa. Um leið og
sjómönnunum var sagt upp hjá
Þormóði ramma setti einn þeirra
húsið sitt á sölu, sem sýnir hvað við
erum berskjöldið fyrir svona
áfalli. Vonandi er þetta tímabundið
ástand - vonandi kemur rækjan
aftur.“
Ætlar ekki að leggja árar í bát
Það er ekki nóg með að verið sé að
hætta rækjuveiðum og strandsigl-
ingum heldur hefur loðnuveiði
líka verið að minnka, sem Runólf-
ur segir að hafi haft slæm áhrif
því í bænum sé öflug loðnuverk-
smiðja.
„Þetta kemur allt í einu og kem-
ur mjög illa við okkur. Ég skynja
ákveðinn taugatitring á meðal
fólks í bænum en við erum samt
langt frá því að leggja árar í bát.
Hér eru ýmsir vaxtarbroddar, til
dæmis er Sparisjóðurinn orðinn
mjög stór vinnustaður eftir að
hann tók við bakvinnslu fyrir KB
banka. Í húsnæði rækjuverksmiðj-
unnar Póla er Þormóður rammi nú
með frystigeymslu og fyrirtækið
stefnir að því að setja upp fisk-
markað þar. Við erum að gera
okkur vonir um að fiskvinnsla
muni aukast hér og að skip muni
landa hér í auknum mæli.“
Runólfur segir að bæjarfull-
trúar hafi fundað með nokkrum
þingmönnum í vikunni þar sem
farið var yfir atvinnuástandið.
„Þetta var ágætur fundur. Við
óskuðum eftir því að þeir myndu
aðstoða okkur með ákveðna hluti.
Sérstaklega teljum við mikilvægt
að allar áætlanir með Héðinsfjarð-
argöngin gangi eftir og á fundinum
vorum við fullvissaðir um að áætl-
anir myndu standast. Það á að
bjóða þau út á næsta ári og hefja
framkvæmdir árið 2006 og ljúka
þeim 2009. Jarðgöngin eru náttúr-
lega langstærsta málið fyrir okkur
og við erum að gera okkur vonir
um að það verði jafnvel hægt að
flýta þessum framkvæmdum eitt-
hvað en það er ekki ljóst hvort það
er hægt. Það er lífsspursmál fyrir
þennan bæ að þessi göng verði
byggð. Bættari samgöngur eru for-
senda þess að Siglufjörður fái sem
best þrifist. Ekki síst eru göngin
mikilvæg ef Siglufjörður á að geta
sameinast öðrum sveitarfélögum
við Eyjafjörð, en það viljum við
gjarnan gera. Það myndi þýða
mikla hagræðingu fyrir sveitar-
félögin öll á svæðinu og styrkja
allar stoðir þeirra.“
Sú gagnrýni hefur heyrst að fá-
sinna sé að byggja sex milljarða
jarðgöng fyrir tæplega 1.500 íbúa á
Siglufirði. Runólfur blæs á þessar
gagnrýnisraddir.
„Það er ekki verið að gera þetta
fyrir 1.500 íbúa. Það er verið að
gera landið byggilegra og styrkja
Eyjafjarðarsvæðið. Ef þetta verð-
ur ekki gert þá mun Siglufjörður
eiga mjög erfitt uppdráttar, ekki
síst nú þegar verið er að leggja
strandsiglingar af og hætt verður
að fljúga á Sauðárkrók. Ef stjórn-
völd ætla ekki að leggja neina rækt
við þennan bæ hefði alveg eins ver-
ið hægt að leggja hann niður árið
1966 eða 1967 þegar síldin hvarf.“
Óskýr skilaboð frá Þormóði
ramma
Þegar Þormóður rammi - Sæberg
ákvað að hætta rækjuveiðum lagði
Ólafur Kárason, formaður bæjar-
ráðs Siglufjarðar, til að fundað yrði
með forsætisráðherra um atvinnu-
ástandið á Siglufirði.
„Tilkynning fyrirtækisins um að
hætta rækjuveiðum án nokkurra
skýringa var þessleg að það mér
fannst eins og við þyrftum að bregð-
ast við því,“ segir Ólafur. „Þess
vegna lagði ég til að við óskuðum
eftir fundi með forsætisráðherra.
Síðan komu skýringar frá fyrirtæk-
inu. Það ætlar ekki að hætta að gera
út skipin og auðvitað breytir það
landslaginu svolítið. Ég tel því ekki
jafn brýnt núna að funda með for-
sætisráðherra og ég gerði þegar
fréttirnar frá Þormóði ramma bár-
ust fyrst. Hins vegar er alltaf gott
að funda með forsætisráðherra.
Mér finnst að það hefði mátt liggja
fyrir fyrr hvað Þormóður rammi
ætlaði að gera. Ef það hefði legið
fyrir strax hefði verið hægt að
koma í veg fyrir óþarfa taugaveikl-
un út af atvinnuástandinu.“
30 2. október 2004 LAUGARDAGUR
Öll sund að lokast
MIÐBÆR SIGLUFJARÐAR Íbúum á Siglufirði, þessari fyrrum miðstöð síldarútvegsins, hefur fækkað stöðugt undanfarin ár. Síðan árið 1997 hefur íbúum fækkað um 12 prósent.
RUNÓLFUR BIRGISSON BÆJARSTJÓRI Runólfur segir Siglufjörð lítið bæjarfélag sem
hafi orðið fyrir miklum áföllum undanfarið. Það alversta sé fólksfækkun undanfarinna ára.
FORMAÐUR BÆJARRÁÐS Ólafur Kára-
son segir að það hafi ekki komið honum á
óvart að Þormóður rammi - Sæberg skyldi
hætta rækjuveiðum í bili.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M
Bæjarstjóri Siglufjarðar segir atvinnuástandð óvenjuslæmt í bænum.
Hann segir fólksfækkun það alversta sem nokkurt sveitarfélag geti
gengið í gegnum. Verkalýðsfélagið Vaka hefur þungar áhyggjur og telur
að grípa þurfi til aðgerða fyrir atvinnulífið ef ekki eigi öll sund að lokast.
ALDURSDREIFING
0-5 ára (%) 6-15 ára (%) 16-66 ára (%) 67+ (%) Alls
Siglufjörður 91 (6,3) 225 (15,6) 897 (62,4) 225 (15,6) 1.438
Landið allt 25.180 (8,7) 45.223 (15,6) 189.654 (65,3) 30.433 (10,5) 290.490
Heimild: Félagsmálaráðuneytið
SIGNÝ JÓHANNESDÓTTIR Formaður
verkalýðsfélagsins var áhyggjufull fyrir viku
þegar fregnir bárust af því að rækjuveiðum
yrði hætt.