Fréttablaðið - 28.05.2005, Page 18

Þær tillögur sem sjálfstæðismenn
í Reykjavík kynntu á fimmtudag-
inn eru ekki aðeins góðar – heldur
sjálfsagðar. Eini gallinn við þess-
ar tillögur var að sjálfstæðismenn
hefðu átt að stíga skrefið til fulls
og teikna líka hús í Vatnsmýrina,
leggja síðan brú út í vesturbæ
Kópavogs, þaðan út á Álftanes og
setja þar niður enn fleiri hús
steinsnar frá miðbæ Reykjavíkur.
Þá værum við komin með borgina
við sundin. Borgin við sundin á
ekki að einskorðast við lögsagnar-
umdæmi Reykjavíkur. Ég efast
um að það séu fleiri en nokkur
þúsund íbúa á höfuðborgar-
svæðinu sem hugsa eftir sveitar-
félagamörkum. Flestir keyra yfir
þau án þess að vita af þeim og
fyrir þeim er álíka mikið mál að
flytja milli þessara sveitarfélaga
og milli hverfa innan sama sveit-
arfélagsins. Vesturbæingur í
Reykjavík tengist þeim sem búa í
Grafarvogi jafn mikið – eða lítið –
og þeim sem búa í Salahverfi í
Kópavogi eða norðurbænum í
Hafnarfirði.
Það er löngu tímabært að það
fólk sem er ráðið eða kosið til að
stýra þessum sveitarfélögum láti
væntingar íbúannna ráða stefn-
unni. Ég held að það séu fimmtán
ár síðan Ármann í Ármannsfelli
sagði frá því í grein að rétt tæpur
helmingur alls ungs fólks sem fal-
aðist eftir húsnæði hjá honum
vildi búa í miðbænum eða í ná-
grenni hans. Ármann átti hins
vegar engar íbúðir handa þessu
fólki niðri í bæ en nóg af íbúðum í
jaðarbyggðum. Ástæðan var sú að
lóðaframboð tók ekki mið af vilja
eða væntingum íbúanna heldur
því sem kerfisfólkinu þótti henta.
Svona hefur þetta verið áratugum
saman. Höfuðborgin hefur ekki
fengið að taka svip af hugmynd-
um íbúanna um hana – þeir hafa
ekki fengið að móta hana og skapa
– heldur hefur þeim verið gert að
laga sig að skipulaginu. Þetta er
sem kunnugt er sovésk hugsun; að
þegnarnir lagi sig að kerfinu en
ekki öfugt. Og við höfum búið við
þessa geldu hugsun svo lengi að
við erum farin að trúa því að hún
sé rétt, upprunaleg og sanngjörn –
sjáum vart lengur að hún er órétt-
lát, ósanngjörn, heimskuleg og
skaðleg.
Það má sjá nauðhyggju kerfis-
fólksins víða um höfuðborgar-
svæðið. Á sama tíma og Kópavog-
ur er kominn upp að Elliðavatni
og Hafnarfjörður út í Straumsvík
sitja yfirvöld í Garðabæ á miklu
betra byggingarlandi eins og
ormur á gulli. Í þeim bæ varð sú
stefna ofan á að taka nýbúa í afar
smáum skömmtum inn í bæjar-
félagið af ótta við að sjálfstæðis-
menn misstu meirihluta sinn. Þeir
vildu ekki hætta á að allaballar,
kratar eða frammarar færu að
flykkjast í bæinn. Minnismerki
um þessa mannfjandsamlegu
skipulagsstefnu má sjá í óbyggð-
um melum og móum milli blóm-
legra byggða Kópavogs og Hafn-
arfjarðar. Kostnaðurinn við stefn-
una liggur í tíma- og bensínsóun
fólks sem keyrir framhjá þessu
góða byggingarlandi til að komast
í og úr vinnu, til og frá þjónustu.
Þær hugmyndir sem sjálfstæð-
ismenn í Reykjavík hafa kynnt
fara nærri væntingum meirihluta
yngri íbúa höfuðborgarsvæðisins
– þess hluta íbúanna sem kemur
málið yfirhöfuð við. Þegar kemur
að skipulagsmálum á fyrst og
fremst að hlusta á fólk undir fer-
tugu. Það er fólkið sem mun lifa í
borginni sem er verið að skipu-
leggja. Við hin verðum að sætta
okkur við að við lifðum og störf-
uðum í borg glataðra tækifæra;
áttum fallegt bæjarstæði en nýtt-
um það ekki; byggðum við sjóinn
án þess að sjá hann eða heyra;
bjuggum í borg sem gat ekki af
sér borgarlíf af því byggðin var of
dreifð.
Ég efast um að ungt fólk í dag
vilji frekar búa við Úlfarsfell en
þegar Ármann í Ármannsfelli
skrifaði greinina um árið. Ef eitt-
hvað er held ég að vilji yngra
fólks til að skapa hér borgarum-
hverfi hafi vaxið. Það má til dæm-
is sjá í Þingholtunum, hverfi sem
einstaklingar hafa gert upp á
eigin spýtur og fyrir eigið fé – oft
í andstöðu við þunglamalegt borg-
arkerfið. Sjálfstæðismenn í
Reykjavík gerðu virðingarverða
tilraun á fimmtudaginn til að
nálgast þetta unga fólk sem vill
búa í borg. Tillögur þeirra eru
sjálfsagður grunnur að endur-
skoðun skipulagsmála á höfuð-
borgarsvæðinu; svo sjálfsagður
að það væri óendanlega heimsku-
legt af öðrum stjórnmálaflokkum
að taka ekki strax undir þessar til-
lögur í stað þess – sem því miður
er líklegra – að hlaupa til og
teikna eigið skipulag, þar sem
samviskusamlega er byggt á öll-
um óbyggðum svæðum sjálfstæð-
ismanna og móar og melar friðað-
ir hvar sem sjálfstæðismenn setja
niður hús. ■
Í gær birtist í fjölmiðlum spennandi framtíðarsýn borgar-stjórnarflokks sjálfstæðismanna um eyjaborgina Reykjavík.Hugmyndir flokksins gera ráð fyrir því að stað þess að
höfuðborgarbyggðin teygi sig áfram inn til landsins og upp til
fjalla, eins og hún stefnir óðfluga núna, verði horft til hafs og
borgarbúar taki sér bólfestu á eyjunum fyrir utan strandlengjuna
og þær tengdar við meginlandið með landfyllingum, brúm og
jarðgöngum.
Þarna er hugsað stórt og glæsilega. Ef þessar hugmyndir kom-
ast til framkvæmda munu þær gjörbreyta yfirbragði Reykjavík-
ur.
Við Íslendingar þekkjum vel fallegar borgir sem standa á eyj-
um eða skerjagarði. Stokkhólmur er auðvitað ein af stásslegustu
borgum heims og þótt Osló sé ekki eins reisuleg er borgarstæðið
þar sérstaklega skemmtilegt. Norðmenn hafa verið svo gæfuríkir
að varðveita ólíka heima innan höfuðborgar sinnar. Maður er til
dæmis ekki nema rétt um tíu mínútur að keyra eða sigla frá stein-
steyptum miðbæ Oslóar og út á Bygdö-skagann sem hefur að
geyma nokkur af þekktustu söfnum borgarinnar, íbúðarhús og
helsta útivistarsvæði Oslóarbúa á sumrin. Og á leiðinni má sjá
beljur konungs á beit í haga sínum.
Ef kemur að því að útfæra hugmyndir sjálfstæðismanna nánar
ber borgaryfirvöldum skylda til þess að taka mið af því sem vel
hefur lukkast í skipulagi annars staðar. Það verður að gæta þess
að byggðin á eyjunum á sundum okkar Reykvíkinga verði fjöl-
breytt og dragi að sér mannlíf en ekki dauðyflisleg úthverfi.
Einn er þó sá galli á hugmyndum sjálfstæðismanna að ekki er
tekið á því hvort Reykjavíkurflugvöllur fari eða verði áfram í
Vatnsmýrinni, en það hlýtur þó að vera algjört lykilatriði í fram-
tíðarskipulagi höfuðborgarinnar. Sú staðreynd blasir enn augljós-
ar við en áður þegar myndin sem fylgdi hugmyndum sjálfstæðis-
manna er skoðuð. Flugvöllurinn stendur þar eins og fleygur í
miðri framtíðarborginni.
Sjálfstæðismenn boða að vísu bindandi atkvæðagreiðslu um
framtíð flugvallarins á næstu árum en af hverju að bíða? Af
hverju ekki að útfæra strax tillögur um hvar sé hægt að koma
flugvellinum fyrir á höfuborgarsvæðinu sem hluta af þessari
framtíðarsýn og leggja í dóm kjósenda í borgarstjórnarkosning-
unum strax næsta vor? Það er engin ástæða til að beygja sig undir
að valið standi milli þess að flugvöllurinn verði um kyrrt eða inn-
anlandsflugið flytjist annars til Keflavíkur eins og þeir halda
fram sem vilja hafa flugvöllinn áfram í Vatnsmýrinni.
Umfram allt eru hugmyndir sjálfstæðismanna um eyjaborgina
Reykjavík þó gott innlegg inn í vaxandi áhuga borgarbúa á skipu-
lagsmálum og með þeim hafa sjálfstæðismenn tekið ákveðið
frumkvæði í baráttunni sem er framundan um Reykjavík. ■
28. maí 2005 LAUGARDAGUR
SJÓNARMIÐ
JÓN KALDAL
Borgarstjórnarflokkur sjálfstæðismanna hugsar stórt
og tekur frumkvæðið í baráttunni sem er fram-
undan um stjórnartaumana í Reykjavík.
Glæsileg
framtí›ars‡n
FRÁ DEGI TIL DAGS
HRINGSNÚRUR
Hringsnúrurnar vinsælu eru komnar aftur.
Mikið úrval
Íbúarnir byggi borgina
Tíðindi?
Ekki er útilokað að til tíðinda geti dregið
í íslenskum stjórnmálum á haustdögum.
Margt kemur til, svo sem komandi sveit-
arstjórnarkosningar, þreyta með ríkis-
stjórnina og landsfundur Sjálfstæðis-
flokksins. Í kosningunum í vor mun
Samfylkingin freista þess að ná lykil-
stöðu í stærstu sveitarfélögunum. Þó að
formaður flokksins, Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir, sé ekki sjálf í framboði er al-
mennt litið svo á að þessar kosningar
skeri úr um hvort hún muni
hafa árangur sem erfiði í
nýju hlutverki sínu. Lík-
legt er að Samfylking-
in telji mikilvægara
að prófa fylgi sitt í
Reykjavík með
sjálfstæðu framboði til borgarstjórnar í
vor en að halda Reykjavíkurlistanum
saman. Það skýrist í haust.
Uppstokkun ráðuneyta
Innan stjórnarflokkannanna ræða menn
um viðbúnað við væntanlegri sókn Sam-
fylkingarinnar. Ritstjóri Morgunblaðsins,
sem er einn helsti hollvinur ríkisstjórnar-
innar, stingur upp á því í leiðara blaðsins í
gær að stokkað verði upp í ráðherraliði
stjórnarflokkanna strax í haust. Almenn-
ingur sé orðinn þreyttur á stjórninni. „Rót-
tæk breyting á verkefnaskiptingu og ráð-
herraskipan gæti skipt sköpum fyrir flokk-
ana báða í þingkosningunum 2007,“
segir hann. Á móti hlýtur að vera
spurt: Voru ekki spilin stokkuð upp
fyrir nokkrum mánuðum, þegar Hall-
dór og Davíð höfðu stólaskipti, Sif fór út
og Sigríður Anna inn? Dugir það ekki?
Hverjir eru ráðherraefni Morgunblaðsins?
Gaman væri að frétta af því.
Formannsskipti?
Landsfundur Sjálfstæðisflokksins verður
væntanlega í október. Þá ræðst hvort
breyting verður á forystu flokksins. Ekki
er það útilokað. Ef til dæmis formaður
flokksins, Davíð Oddsson utanríkisráð-
herra, tæki ákvörðun um að láta af emb-
ætti er næsta líklegt að margir nánustu
samstarfsmenn hans í þingflokknum og
utan hans hugsuðu sér til hreyfings. Þá
yrði hugsanlega breyting á ríkisstjórninni
og jafnvel þingflokknum. Kannski er
þetta rótin að skrifum ritstjóra Morgun-
blaðsins.
gm@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 – prentmiðlar RITSTJÓRI: Kári Jónasson FRÉTTARITSTJÓRAR: Sigurjón M. Egilsson og Sigmundur Ernir Rúnarsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Jón Kaldal FULLTRÚI RITSTJÓRA:
Guðmundur Magnússon RITSTJÓRNARFULLTRÚI: Steinunn Stefánsdóttir AUGLÝSINGASTJÓRI: Þórmundur Bergsson RITSTJÓRN OG AUGLÝSINGAR: Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík AÐAL-
SÍMI: 550 5000 SÍMBRÉF Á FRÉTTADEILD: 550 5006 NETFÖNG: ritstjorn@frettabladid.is og auglysingar@frettabladid.is VEFFANG: visir.is UMBROT: 365 – prentmiðlar PRENTVINNSLA:
Ísafoldarprentsmiðja ehf. DREIFING: Pósthúsið ehf. dreifing@posthusid.is Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu, Suðurnesjum og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871
LESTU GREININA Á VISIR.IS
OG SEGÐU SKOÐUN ÞÍNA
GUNNAR SMÁRI
EGILSSON
Og vi› höfum búi› vi›
flessa geldu hugsun svo
lengi a› vi› erum farin
a› trúa flví a› hún sé
rétt, upprunaleg og sann-
gjörn – sjáum vart lengur
a› hún er óréttlát, ósann-
gjörn, heimskuleg og
ska›leg.
LAUGARDAGSBRÉF
BORGIN VIÐ SUNDIN