Fréttablaðið - 10.08.2005, Síða 30


 
 



    
   


      

   
    


!!" #    "  




$   



 %

&  
'
Skoski auðkýfingurinn Andrew
Carnegie lést 11. ágúst árið
1919. Carnegie var fæddur árið
1835 og var á sínum tíma næst-
ríkasti maður veraldar, á eftir
sjálfum John D. Rockefeller.
Carnegie var þó ekki síður
þekktur fyrir góðgerðarstarf-
semi og fræðimennsku.
Carnegie fæddist í Skotlandi
en flutti ungur að árum með
foreldrum sínum til Bandaríkj-
anna. Carnegie auðgaðist fyrst
á sölu farþegavagna með svefn-
plássum fyrir járnbrautarlestir.
Carnegie varð síðar umsvifa-
mikill í stálframleiðslu og vann
fyrirtæki hans, Carnegie Steel,
mikil afrek við fjöldafram-
leiðslu á ódýru stáli. Helstu
viðskiptavinir Carnegies
voru bandarísku járn-
brautarfélögin.
Árið 1880 var
Carnegie Steel stærsta
stálfyrirtæki heims,
framleiddi um tvö
þúsund tonn á dag.
Carnegie var þess
utan umsvifamikill
við blaðaútgáfu og gaf
út átján dagblöð í Bret-
landi.
Árið 1901 seldi Carn-
egie hlut sinn í eigin fyrir-
tæki. Kaupendur voru hópur
fjárfesta undir forystu J.
Pierpont Morgan og var kaup-
verðið um 480 milljarðar dala
að núvirði (31 þúsund milljarð-
ar króna) og er það enn þann
dag í dag stærsta yfirtaka
sögunnar.
Eftir yfirtökuna sneri Carn-
egie sér að góðgerðarstörfum
og dvaldi langdvölum í kastala
sínum nálægt Dunfermline í
Skotlandi. Hann gaf stórfé til
ýmissa góðgerðarmála, lét
byggja 1.700 bókasöfn víðs veg-
ar um heim og stofnaði háskóla
bæði í Washington og Pitts-
burgh auk þess að gefa Edin-
borgarháskóla stórfé.
Carnegie gaf einnig út fjölda
bóka um málefni sem voru
honum hugleikin. Hann var alla
tíð mikill lýðræðissinni og velti
fyrir sér hvernig koma mætti á
varanlegum friði í heiminum.
Síðasta bók Carnegies, The Law
of Success, kom út að honum
látnum og var eins konar
kennslubók í því hvernig ætti
að njóta velgengni í lífinu.
Þegar Carnegie andaðist
hafði hann gefið um 672 millj-
arða Bandaríkjadala að núvirði
til góðgerðarmála. Afgangur
auðæfanna fór síðan sömu leið
að honum látnum. - jsk
S Ö G U H O R N I Ð
Andrew
Carnegie deyr
ÐURINN MIÐVIKUDAGUR 10. ÁGÚST 2005 7
Ú T L Ö N D
ANDREW CARNEGIE Var á sínum tíma
næstríkasti maður heims. Auðgaðist á
stálframleiðslu en gaf síðar nánast öll
auðæfi sín til góðgerðarmála.
r ljóst að ekki væsir um golfara í fremstu röð. Líklega
ó hvergi meiri tekjur en í PGA-mótaröðinni bandarísku
m margir snjöllustu kylfingar heims leika listir sínar.
lan hér að ofan gefur þó einungis til kynna verðlaunafé
frammistöðu í mótum og keppnum, þá eru ótaldir auglýs-
ingasamningar og önnur
fríðindi sem því fylgja að
vera golfari í fremstu
röð.
Verðlaunaféð er til að
mynda aðeins dropi í
hafið hjá þeim efsta á
listanum, Tiger Woods,
sem gert hefur samn-
inga sem gefa vel í
aðra hönd við stór-
fyrirtæki á borð við
íþróttavörufram-
leiðandann Nike.
Tiger hafði á
síðasta ári tæpa
sex milljarða
króna í tekjur
og er efstur
bandaríska viðskiptatímaritsins Forbes yfir
hæstu íþróttamenn veraldar.
er er einnig efstur á heimslistanum í
hefur
ð á
i m u r
m ó t u m
em af er
g lent í öðru
því þriðja. Þá þykir hann sigur-
glegastur, líkt og endranær, á
a stórmóti tímabilsins, US
mótinu, sem fram fer nú síð-
s. - jsk
Fr
ét
ta
bl
að
ið
/G
et
ty
Im
ag
es
TIGER WOODS MEÐ
PÚTTER Í HÖND Tiger
hefur unnið sér inn mest
verðlaunafé allra kylfinga á
PGA-mótaröðinni það sem
af er ári. Tiger er tekjuhæsti
íþróttamaður heims og námu
tekjur hans um sex milljörðum
króna á síðasta ári.
r Woods (BNA) 455
y Singh (FIJI) 442
Mickelson (BNA) 280
Furyk (BNA) 225
d Toms (BNA) 220
ny Perry (BNA) 195
ef Goosen (SAF) 191
Funk (BNA) 162
io Garcia (SPÁ) 160
is DeMarco (BNA) 159
ðir í milljónum króna
em af er ári
E R Ð L A U N A F É Á P G A -
M Ó T A R Ö Ð I N N I
ngin sultar-
aun í golfinu
u kylfingarnir á PGA-mótaröðinni
undruð milljóna í verðlaunafé á
Hjá þeim allra bestu er verðlauna-
aðeins dropi í hafið.