Fréttablaðið - 04.03.2006, Qupperneq 12

4. mars 2006 LAUGARDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 – prentmiðlar RITSTJÓRAR: Kári Jónasson og Þorsteinn Pálsson FRÉTTARITSTJÓRI: Sigurjón M. Egilsson AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Jón Kaldal FRÉTTASTJÓRI: Arndís
Þorgeirsdóttir VARAFRÉTTASTJÓRI: Trausti Hafliðason RITSTJÓRNARFULLTRÚI: Steinunn Stefánsdóttir RITSTJÓRN OG AUGLÝSINGAR: Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík AÐALSÍMI: 550 5000
SÍMBRÉF Á FRÉTTADEILD: 550 5006 NETFÖNG: ritstjorn@frettabladid.is og auglysingar@frettabladid.is VEFFANG: visir.is UMBROT: 365 – prentmiðlar PRENTVINNSLA: Ísafoldarprentsmiðja
ehf. DREIFING: Pósthúsið ehf. dreifing@posthusid.is Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu, Suðurnesjum og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslunum
á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. issn 1670-3871
Hvorki gulrót né vöndur
Stundum kemur fyrir að greinarþúfa
í dagblaði veltir þungu fréttahlassi.
Þetta á hins vegar ekki við um nokkrar
greinar sem birst hafa í Morgunblaðinu
undanfarnar vikur um skert lífeyriskjör
bankamanna og ógnir sem steðja að
lífeyrissjóði þeirra. Samt hafa málaferli
risið um þau mál sem greinarhöfund-
ar fjalla um. Rétt hugsanlegt er að
ríkissjóður verði á endanum krafinn um
2,6 milljarða króna vegna handvammar
við hlutafélagavæðingu Landsbankans.
Kjartan Jóhannesson, forstöðumaður hjá
Reiknistofu bankanna, segir
til dæmis í grein síðastlið-
inn þriðjudag: „Í gassa-
ganginum í kring um
einkavæðingu Landsbank-
ans lítur helst út fyrir að
vinstri hönd stjórnvalda
hafi lítið vitað hvað sú
hægri gerði.“ Kjartan fjallar einmitt um
þá deild í Lífeyrissjóði bankamanna sem
er við það að fara á hausinn. Vera má
að bankamenn hafi samið af sér þegar
Landsbankanum var breytt í hlutafélag
eins og Kjartan Gunnarsson, þáverandi
formaður bankaráðs Landsbankans, gaf
í skyn í frétt Fréttablaðsins um þetta
mál fyrr á árinu. Það var hvorki gulrót né
vöndur í samningum við bankamenn,
sagði hann svo hnyttilega.
Timburmenn einkavæðingar
Sveinbjörn Hafliðason, fyrrverandi
aðallögfræðingur Seðlabankans,
er einn þeirra sem búa við skert
eftirlaun. Hann ritaði í Morgunblaðið
23. febrúar síðastliðinn og taldi
það vera kröfu starfsmanna
sem hagsmuna eiga að gæta að
Davíð Oddssyni, nýjum formanni
bankastjórnar Seðlabankans,
yrði kynnt tilurð og staða þessara mála
án undanbragða. En spyr svo: „Eða
er þörf á því? Hann ætti að þekkja
málið þar sem einn af hans nánustu
samstarfsmönnum, framkvæmdastjóri
Sjálfstæðisflokksins þá og nú, fór fremst-
ur í flokki til að níða á ódrengilegan
hátt af starfsmönnum Seðlabankans og
fleirum áunnin réttindi sem ekki virðast
njóta réttarverndar hérlendis, samanber
niðurstöður dómstóla.“ Og bætir svo við:
„Verði sú niðurstaðan að engar
bætur fáist má segja að einka-
væðingin hafi verið gerð á
kostnað okkar starfsmanna...“
Hér er aðeins eftir að nefna
að þáverandi formaður
bankaráðs Landsbankans og
framkvæmdastjóri Sjálfstæðis-
flokksins eru einn og sami
maðurinn.
johannh@frettabladid.is
Ef ég á að vera alveg heiðarlegur
og hreinskilinn (sem ég er stund-
um inn á milli), þá fyllist ég aðdáun
og gleði þegar einhverjir menn eða
konur leyfa sér að rísa upp á móti
straumnum og valdinu og bjóða því
birginn.
Þannig finnst mér það flott hjá
Vilhjálmi Bjarnasyni aðjúnkt i
Háskóla Íslands, þegar hann fram-
kvæmir sjálfstæða rannsókn á sölu
Búnaðarbankans og leggur fram
gögn um brotalamir í ferli, sem
bæði ríkisstjórn og Ríkisendur-
skoðun voru búin að leggja blessun
sína yfir. Hann þorir. Með sama
hætti hefur Stefán Ólafsson próf-
essor við sama skóla neitað að gef-
ast upp gagnvart fullyrðingum
stjórnvalda, ráðherra og ráðuneyt-
is, í deilunni um það hvort skattar
lífeyrisþega hafi lækkað eða hækk-
að. Stefán hefur raunar afhjúpað
útreikninga stjórnvalda og jafnvel
maður eins og ég, sem veit aldrei
hvort tveir og tveir séu fjórir eða
fimm, sé ekki betur en að Stefán
hafi rétt fyrir sér. Skattarnir hafa
hækkað. Þó er það ekki aðalatriðið,
heldur hitt að maðurinn þorir að
malda í móinn, þorir að standa á
sínu, gegn straumnum, gegn vald-
inu.
Ég dáist lika af Steingrími joð,
þegar hann hneykslast á þeirri
„niðurlægingu“ ríkisstjórnarinnar
að bugta sig og beygja fyrir ákvarð-
anatöku Alcoa, um að álver skuli
reist við Húsavík. Þetta gerir Stein-
grímur þótt silfurfatið sé fært
heim í kjördæmið hans og átthag-
ana. Nú er ég reyndar ekki sam-
mála Steingrími en ég tek samt
ofan hattinn fyrir því hugrekki að
standa á meiningu sinni. Þora að
vera á móti.
Kannske dáist ég að þessum
hrópendum í eyðimörkinni, af því
að það er einhver Steingrímur í
mér sjálfum, sem hefur tilhneig-
ingu til að rísa upp og ganga til liðs
við andófið og hafa storminn í fang-
ið. Mér leiðast jábræður og nyt-
samir sakleysingjar. Ég hef ímu-
gust á undirgefnum og auðsveipum
meðreiðarsveinum. Sem er senni-
lega ástæðan fyrir því að mér
hefur tekist að skipta um flokk og
skipta um skoðanir og taka koll-
steypur í lífinu. Maður er alltaf að
reka sig á fólk og hagsmuni, reka
frá sér viðhlæjendur og svokallaða
vini, með því einu að vera á móti,
vera hornóttur og öðruvísi og það
er engum um að kenna, nema
manni sjálfum. Og þessari sér-
viskulegu afstöðu að jánka ekki
alltaf síðasta ræðumanni.
En hvernig væri umhorfs í þjóð-
félaginu, ef allir væru eins? Ef allir
lægju flatir fyrir hinum pólitíska
rétttrúnaði, já ef þjóðfélagið væri
sífellt sammála síðasta ræðu-
manni? Ef enginn nennti eða þyrði
að láta sig varða almannahags-
muni?
Það var enginn sem bað Vil-
hjálm um að hefja sjálfstæða rann-
sókn á Búnaðarbankamálinu og
hafa sínar efasemdir. Það var ekk-
ert sem rak Stefán Ólafsson til að
stíga upp úr þægilegum prófessor-
stól sínum og rengja útreikninga
hins háæruverðuga fjármálaráðu-
neytis.
Af sama meiði er þessi persónu-
gervingur Ágústu Evu sem heitir
Sylvía Nótt. Víst er hún búin að
skandalisera og ganga fram af
bæði mér og öðrum, en ég hef samt
lúmskt gaman af þessari stelpu,
vegna þess að hún er öðrum þræði
og aðallega að storka samfélaginu
og draga upp þá hégómlegu mynd
af samtímanum, sem snýst um
útlit, frægð og gerviþarfir. Þetta
gervi hennar er ýkt sýn af tísku og
tildri, skrumskæling á samfélag-
inu og eftir höfðinu dansa limirnir,
akkúrat eins og maður upplifir
þennan þunga straum værukærðar
og múgsefjunar allt um kring á
öðrum vettvangi. Allir eins, allir í
takt, allir í sama hjáróma kórnum.
Til hamingju Ísland. Þið veljið
mig.
En mitt í þessari taktföstu
skrúðgöngu er ég sem sagt að
benda á og tala um sérvitringana,
öfuguggana, sem stundum eru
þverhausar, sem stundum eru utan
við sína samtíð, en eru samt nauð-
synlegir fyrir það eitt að vera á
öndverðum meiði, fyrir að ganga
ekki í takt og þora að vera á móti.
Hugrekki segir einn, fífldirfska
segir annar. En hvað sem það er
kallað og hver svo sem tilgangur-
inn og málstaðurinn er, þá hefur
þetta fólk alla mína samúð og virð-
ingu, því án þvergirðinga og sjálf-
stæðrar hugsunar er engin fram-
þróun, engin umræða og ekkert
viðnám gegn valdi og yfirgangi og
það kæmi að því að hin útvalda
hirð, sendiboðar rétttrúnaðarins,
hrópuðu til lýðsins og þegnanna,
rétt eins og Sylvía: til hamingju
Ísland, þið veljið mig.
Og undirtektirnar eru sýnilegar
í litlum tuttugu þúsund Sylvíum á
öskudegi!
Til hamingju Ísland, þið veljið mig
Banaslys á Sæbrautinni Nítján ára stúlka lést
eftir að hafa misst stjórn á bíl sínum með þeim
afleiðingum að hann fór út af akbrautinni og lenti á
þremur ljósastaurum.
Annar lést en hinn slasaðist alvarlega Annar
mannanna tveggja sem voru í jeppa sem féll
niður í sprungu á Hofsjökli var látinn þegar
björgunarmenn komu að. Hinn maðurinn er alvar-
lega slasaður.
Annar mannanna látinn Banaslysin settu sitt
mark á vikuna. Fyrstu fréttir af banaslysinu á
Hofsjökli vöktu athygli lesenda Vísis.
Maður og geit í það heilaga Maður í Súdan
neyðist til að kvænast geit. Maðurinn var í ást-
aratlotum við geitina þegar eigandinn hennar
kom að honum. Sá krafðist þess að maðurinn gengi
að eiga geitina og samþykkti bæjarráðið kröfuna.
Jeppi féll í sprungu Jeppi féll niður í djúpa
sprungu á Hásteinum á austanverðum Hofs-
jökli. Þyrlur frá Varnarliðinu og danska varð-
skipinu Triton voru sendar á slysstað.
Banaslys í Garðabæ Fimmtán ára gömul stúlka
lést eftir að hafa orðið fyrir bíl á Bæjarbraut í
Garðabæ 15. febrúar.
Íslendingur í bresku fangelsi Íslenskur
karlmaður á þrítugsaldri er í gæsluvarðhaldi
í Burnley í Englandi, en hann var handtekinn í
síðustu viku á hótelherbergi, þar sem 14 ára bresk
stúlka var með honum.
Fá ekki að eyða saman síðustu æviárunum
Eldri hjón í Hveragerði geta ekki eytt síðustu
æviárunum saman þar sem annað þeirra er
hressara en hitt.
Súkkulaðiát hollt Ný bandarísk rannsókn
bendir afdráttarlaust til þess að súkkulaðiát sé
hin hollasta iðja.
Sorg á Akureyri Ungu mennirnir tveir úr
Eyjafirði, sem voru í för með mönnunum sem
hröpuðu niður í jökulsprungu á Hofsjökli um
helgina með þeim afleiðingum að annar lést, eru
miður sín eftir atburðina.
MEST LESNU FRÉTTIRNAR Á VÍSI
1
2
3
4
5
7
8
9
10
6
Í DAG
HRÓPENDUR Í
EYÐIMÖRKINNI
ELLERT B. SCHRAM
Mér leiðast jábræður og
nytsamir sakleysingjar. Ég hef
ímugust á undirgefnum og
auðsveipum meðreiðarsvein-
um. Sem er sennilega ástæðan
fyrir því að mér hefur tekist að
skipta um flokk og skipta um
skoðanir og taka kollsteypur í
lífinu.
Indland hefur töluvert verið í sviðsljósinu hér undanfarna daga, einkum af tveimur ástæðum. Íslendingar hafa opnað þar sendiráð og var tími til kominn að það yrði gert. Í annan
stað hafa heimsmiðlarnir mjög beint sjónum sínum að Ind-
landi vegna heimsóknar George Bush Bandaríkjaforseta þang-
að og þá ekki síst vegna samningsins um kjarnorkumál sem
forsetinn undirritaði ásamt forsætisráðherra Indlands á
fimmtudag. Þetta er talinn tímamótasamningur, en eftir að
hann var undirritaður hafa víða heyrst efasemdarraddir um
hann, ekki aðeins í nágrannaríkjunum Pakistan og Kína heldur
víða um heim í fjölmiðlum og hjá stjórnmálamönnum.
Indland er annað fjölmennasta ríki heims með rösklega 1,1
milljarð íbúa og kemur þar fast á hæla Kína. Fyrir löngu var
orðið tímabært fyrir okkur Íslendinga að opna þar sendiráð,
hvað sem hver segir um útþenslu utanríkisþjónustunnar. Það
er auðvitað alltaf matsatriði fyrir okkur Íslendinga sem
fámenna þjóð hvar við eigum að hafa sendiráð með öllum þeim
kostnaði sem því fylgir. En hvar eigum við að hafa sendiráð ef
ekki í fjölmennustu ríkjum heims eins og Kína og Indlandi? Í
þessum tveimur löndum telja margir að felist einhver mestu
tækifæri framtíðarinnar á sviði viðskipta. Þótt þessi lönd eigi
það sameiginlegt að vera mjög fjölmenn og þar sé mikill efna-
hagslegur uppgangur er annað sem skilur þau að fyrir utan
tungumál, trúmál og fleira, en það er stjórnskipulagið. Í Ind-
landi er töluvert löng lýðræðishefð, allt frá því landið hlaut
sjálfstæði frá Bretum árið 1947, og þar eru samsteypustjórnir
eiginlega regla. Í Kína er þessum málum öðruvísi farið sem
kunnugt er.
Heimsókn forseta Indlands hingað til lands á síðsta ári
markaði tímamót í samskiptum landanna og það vakti athygli
víða að forsetinn skyldi leggja leið sína hingað með sínu mikla
föruneyti. Þar með var Indlandsforseti að endurgjalda heim-
sókn forseta Íslands, Ólafs Ragnars Grímssonar, til Indlands á
sínum tíma og báðar þessar heimsóknir má rekja til tengsla
forseta Íslands við Indland.
Ísensk fyrirtæki hafa nú þegar haslað sér völl á Indlandi.
Dæmi um það er lyfjafyrirtækið Actavis sem í vikunni opnaði
nýja starfsstöð í Bangalore og Sæplast sem rekur verksmiðju
í landinu. Aðeins þessi tvö fyrirtæki hafa mörg hundruð manns
í þjónustu sinni og er þess að vænta að fleiri fyrirtæki fylgi í
kjölfarið í ýmsum greinum. Sturla Sigurjónsson sendiherra og
hans fólk fá nú það hlutverk að þróa og bæta samband land-
anna eftir að Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir, menntamála-
ráðherra og staðgengill utanríkisráðherra, opnaði sendiráð
Íslands á Indlandi. Jafnframt því sem við höfum opnað sendi-
ráð þar hljótum við að gera þá kröfu til Indverja að þeir opni
sendiráð hér til að jafnræði ríki milli landanna í þeim efnum
eins og venjan er í samskiptum landa.
Þótt mikil tækifæri séu fyrir hendi á Indlandi má þó segja
að þar mætist tveir heimar - aldagamlir siðir og tækniveröldin.
Í sumum héruðum er fátækt á Indlandi og Hjálparstofnun
kirkjunnar hér hefur haldið uppi hjálparstarfi þar um árabil
og stuðlað að menntun og uppeldi barna. Við fjölfarnar
umferðaræðar í stórborgum landsins má stundum sjá kýr á
beit á umferðareyjum við hlið glæsibifreiða og má segja að
þar sé komið eitt af því sem einkenni landið í augum Vestur-
landabúa. ■
SJÓNARMIÐ
KÁRI JÓNASSON
Íslendingar hasla sér völl meðal Indverja.
Indland – Ísland