Tíminn - 24.07.1977, Blaðsíða 27

Sunnudagur 24. júii 1977.
mmm
27
c
3
Kvenfrelsisbaráttan í Suður-Evrópu
heföi trú á hjónaskilnuöum,
fóstureyðingum og getnaöar-
vörnum. Slik yfirlýsing var ekki
einu sinni lögleg, þvi það var
bannaö að láta opinberlega i
ljósi skoðanir sinar á slikum
málum á Spáni. Það fréttist
brátt meðal opinberra starfs-
manna að Diez væri ekki nógu
varfærin. Og þegar hún gekk til
fylgis við sósialiska þjóðar-
flokkinn skömmu fyrir kosning-
ar var miðflokksmanninum
Suarezi nóg boðið. Forsætisráð-
herrann lækkaði hana i tign —
en hún hætti störfum.
Diez starfar nú með sósialiska
þjóðarflokknum og vill litið
segja um stuttan feril sinn i
stjórn Suarezar. En stuðnings-
mönnum Carmenar Diez finnst
afsetning hennar eins og
„endurspeglun frá Francótima-
bilinu... karlarnir i stjórn
Suarezar gátu ekki imyndað sér
að hún væri holl forsætisráð-
herranum og vissi samt hvað
hún vildi. Hún féll ekki inn i
fastmótaðar hugmyndir Spán-
verja um veikara kynið og þvi
fór sem fór”.
Það
verður
að
reikna
með
okkur
Adele Cambria
Kalabriuhéraö á Suður Italiu,
þar sem Adele Cambria ólst
upp, er frægt fyrir að þar ráða
karlar öllu. Einmitt þess vegna
varð Cambria fyrir löngu her-
ská og hreinskilin kvenfrelsis-
kona. „Til að skilja italska
kvenréttindabaráttu þurfa
menn aö skilja hvilika kúgun
italskar konur hafa búiö við um
aldir, segir Adele Cambria, 46
ára gamall rithöfundur og rit-
stjóri. „Ef eitthvað gerir hreyf-
inguna hér öflugri en annars
staöar i Evrópu, er það fjölda-
hreyfing gegn þessari kúgun.”
Sautján ára gömul ákvaö
Cambria að fara að heiman og
freista gæfunnar sem blaða-
maöur. HUn fór i háskólann I
Róm — gegn vilja foreldra
sinna. Fyrsta starf hennar sem
blaðamaður var við dagblaðið II
Giorno og þar skrifaöi hún um
þau efni, sem flestum ritstjór-
um fannst konur eiga að skrifa
um: tizku, kjaftasögur um fina
fólkið og léttmeti. Þetta uröu
henni vonbrigði og hún fór að
vinna hjá kommúnistablaðinu
Paese Sera — en þar var
ástandið litið betra. Loks hætti
Cambria alveg hjá rótgrónu
blöðunum. ,,Ég ákvaö hreinlega
aö ég nennti ekki að láta fara
með mig sem annars flokks
blaðamann i Róm rétt eins og
farið hafði verið með mig sem
annars flokks þjóðfélagsþegn
heima.”
Loks varð Cambria ritstjóri
róttæka vinstra timaritsins
Lotta Continua (Sifelld bar-
átta), og skrifaði greinar, sem
hafa mótað stefnu itölsku
kvennahreyfingarinnar — og
komið hafa henni i ónáð hjá
itölsku stjórninni. 1973 stofnaði
hún Maddalenu, starfshóp
kvenna, sem gefur út sitt eigið
timarit og stendur að baki
kvennaleikhúsi. Eitt af frægustu
leikritum, sem leikhópurinn
hefur sýnt byggist á bók eftir
Cambriu, en þar er gagnrýnd
karlveldisstefna stofnanda
italska kommúnistaflokksins,
Antonio Gramsci.
„Framtfð kvenna er að breyt-
ast og á eftir að breytast enn
meir,” segir Cambria. „Viö er-
um afl, sem verður að reikna
með. Við gerum okkur ekki
ánægðar með minna.”
Von
mann-
kynsins
Gisele Halimi
Gisele Halimi ástundaði
kvenfrelsisstefnu löngu áöur en
hún fór að kalla hana þvf nafni.
Hún er dóttir fátæks Gyöings i
Karþagó 1 Túnis. 16 ára gömul
neitaöi hún aö giftast manni
sem foreldrar hennarhöfðu val-
ið henni, vinum og fjölskyldu til
skelfingar. Stuttu siðar laumað-
ist hún um borð i flugvél, sem
flutti franska hermenn heim aö
lokinni heimsstyrjöldinni siöari.
Sem Gyöingur, Norður-Afriku-
búi og kona i Paris kynntist
Halimi misrétti i mörgum
myndum — og sigraðist á þvi
öllu. Nú er hún fimmtug, þekkt-
ur lögfræöingur, rithöfundur og
einn kunnasti leiðtogi .frönsku
kvennahreyfingarinnar.
Halimi vann fyrir sér sem
sýningarstúlka meðan hún var
við lögfræðinám. En að þvi
loknu geröist hún herská. Hún
var andvig de Gaulle, baröist
gegn nýlendustefnu á sjötta
áratugnum, þegar hún var oft
verjandi meðlima Alsfrsku
Þjóðf relsishrey fingarinnar.
Hún var sjálf i haldi i sex vikur.
Hún tók áberandi þátt i mót-
mælum gegn striðinu i Vietnam
og kúgun Francos á Spáni.
Halimi opinberaði sig sem
kvenfrelsiskona fyrirsex árum,
þegar hún undirritaöi bænaskrá
i Le Nouvel Observateur, þar
sem þess var krafizt að fóstur-
eyðingar yrðu lögleiddar — og
lýsti þvi yfir að hún heföi sjálf
fengiö ólöglega fóstureyöingu.
Sem stofnandi frönsku kvenna-
samtakanna Choiser og lög-
fræðingur i timamótamarkandi
réttarhöldum um fóstureyðing-
ar, baröist Halimi gegn frönsku
fóstureyöingarlöggjöfinni og
varð til þess aö hún var gerð
frjálslegri.
Þótt vinnutimi hennar sé langur
— nú er hún aö skrifa tvær bæk-
ur og hefur 25 nauögunarmál til
meðferðar — hefur Halimi samt
gefið sér tima til að vera eigin-
kona og móðir. Fyrsta hjóna-
band hennar endaöi meö skiln-
aöi, en hún hefur snúið siðari
eiginmanni sinum til kvenrétt-
indastefnu. „1 byrjun reyndi
hann að ráða yfir mér,” segir
hún, ,,en nú eru vandamálin úr
sögunni.” Synir hennar þrir eru
aldir upp við að virða jafnrétti
karla og kvenna.
Þótt starf Halimi hafi veriö
árangursrikt, erhún ekki ánægð
með þróun frönsku kvenna-
hreyfingarinnar og sumar i
hreyfingunni hafa sömu afstöðu
til hennar. Nýlega varð klofn-
ingur i Choisir og Halimi var
sökuð um harðstjórn og aö viröa
að engu efnahagsleg og mennt-
unarmál kvenna. Nokkrar
kvenfrelsiskonur utan Choisir
afneituöu henni einnig. Halimi
tekur slíkri gagnrýni með heim-
spekilegri ró og er staðföst i
trúnni á málstaöinn. „Kvenna-
hreyfingin er eina alheims-
hreyfingin sem skiptir máli,”
segir hún. „Hún boðar vonir og
róttækar breytingar i þágu
karla og kvenna, stjómmála,
alls heimsins.
Við Asbyrgi liöfum við
nýju og
glœsilega verslun.
í Norðnr-Þingeyjnrsýslu er sérkennilegl og Jugnri lundslag og margir slaðir rómaðir
fyrir fegtirð sina og miliilleik. \iegir í fn i sambanili að nefna
Dettifoss, Hljóðakletta, Hólmatungur
og Asbyrgi
A Kó/Kiskeri rekum við Jiillkomið liólel með gislingu og livers konar veilingiim.
Þaðan er slull lil margra hinna J'ögru siaða.
m Kappkostum að veita ferðamönnum góða
þjónustu í verzlunum okkar og hóteli
■ Skoðið hina fögru staði hér í nógrenninu
■ Kynnizt landinu
kaupfélag Norður-Þingeyinga
KÓPASKERI - SÍMI 96-52120
Auglýsið í
Tímanum