Fréttablaðið - 14.01.2007, Blaðsíða 72

Eftirfarandi tillögu fékk ég að
norðan:
„Þann 31. desember talar þú
um blessaða bloggarana. Ég veit
ekki hvort einhverjar tilraunir
hafa verið gerðar til þess að
íslenska fyrirbærið. Hægt er að
segja vefdagbókarhöfundur en
það er ekki mjög þjált í notkun.
Ég geri það að tillögu minni að
tekið verði upp orðið „Vaðla“.
Þetta orð tengi ég orðinu kjafta-
vaðall sem þetta snýst allt um. Að
„blogga“ yrði þá að vaðla og
„bloggarinn“ er þá orðinn vaðl-
ari.
Kveðja frá Akureyri, Arnar
Yngvason.“
Ég þakka fyrir þessa hugmynd.
Er hún ekki býsna góð? Ég vona
að vaðlarar taki henni vel.
„Þetta á rosalega vel við mig og
mér fannst þetta ofboðslega
gaman,“ sagði leikari í viðtali í
Fréttablaðinu 29. desember. Því
miður virðist sem rosalega, ofsa-
lega og ofboðslega séu nær einu
lýsandi orð sem fólk tekur sér
almennt í munn. Tvennt er við það
að athuga. Ofnotkun sterkra orða
gerir önnur marklítil og fljótlega
missa þau sjálf gildi sitt. Þannig
fór t.d. fyrir orðunum sæmilegur
og ágætur. Svo virðist sem ágæt-
ur merki nú orðið nær eingöngu
sæmilegur sem eitt sinn merkti
það sem sómi er að. Og síðan er
einhæfnin sífellt að senda góð og
gild orð í útlegð, og skilar loks
hugsun sem er undir fátæktar-
mörkum, svo að gripið sé til
nútímalegs stofnanamáls.
Á gamlársdag skrifar kona viðtal í
Mbl. og segist hafa verið í nám-
skeiði í „skapandi skrifum“ sem
hluta af meistaranámi við Háskóla
Íslands. Mér þykir afar leitt ef
farið er að kalla þessa námsgrein
„skapandi skrif“ – og mér er málið
skylt. Þegar ég hóf fyrstur manna
að kenna við Háskóla Íslands
þessa grein, sem heitir á ensku
„Creative Writing“, þá veltum við
því talsvert fyrir okkur bók-
menntakennararnir, hvað við
ættum að kalla hana. Við ákváðum
að nefna hana einfaldlega ritlist,
enda er fengist við listræna og
skorinorða beitingu tungunnar.
„Skapandi skrif“ er auðvitað ekk-
ert annað en aulaþýðing úr ensku,
og leitt til þess að vita að það geri
þeir sem fást við ritlist. Að auki er
þessi nafngift algerlega órökrétt.
Skrif skapa ekkert, en hins vegar
er hægt að vera skapandi með
skrifum sínum.
Í sömu grein kemur fyrir marg-
notað orð, tímapunktur, sem einn-
ig er aulaþýðing úr ensku (at this
point in time). Hvað er eiginlega
tímapunktur? Getur einhver sagt
mér það? Þannig spyr Stephen
King í stórmerkri bók sinni On
Writing (hún er persónuleg og
bráðskemmtileg) og gerir grín að
þessari orðanotkun í ensku. Við
getum sagt þetta á marga vegu:
þá; í því; um þær mundir; í sama
bili o.s.frv. Við þurfum satt að
segja ekki að apa allt eftir ensku,
og síst af öllu það sem þar er ána-
legt. Og það er margt.
Sársauki er sendiboði
sjúkra fregna
er hrópa til þín hættu vegna
og hafa þungri skyldu að gegna.
Dregið úr réttum svörum n.k.
fimmtudag kl. 12. - 99 kr. smsið
Þú sendir SMS skeytið JA LAUSN LAUSNARORÐIÐ
á númerið 1900!
Dæmi hvernig SMS gæti litið út ef svarið er Jón.
Þá sendir þú SMS-ið JA LAUSN JON.
Leystu
krossgátuna!
Þú gætir eignast
á DVD!
„Mér eru mörg málverk minnis-
stæð. En eitt málverk má þó nefna
öðrum fremur, sem er að finna á
Hótel Holti og mér verður alltaf
starsýnt á þegar ég á þar leið um.
Eftir Eirík Smith sveitunga
minn,“ segir Jónatan Garðarsson,
menningarfrömuður með meiru.
Jónatan, sem að þessu sinni
nefnir eftirtektarvert málverk til
sögunnar, velur sannarlega magn-
að verk, sem finna má í koníaks-
stofunni á Holtinu. Stór mynd og
mjög sterk. Heitir Farfuglar, olía
á striga og er 150 x 240 að stærð.
„Sterk meðal annars af því að
konan fremst á myndinni er svo
sterk. Svo þetta húshorn og
sjávarströnd. Gæti þess vegna
verið hvaðan sem er á landinu.
En ég tengi þetta við uppeldis-
stöðvar Eiríks, Þýskubúð.“
Jónatan segir að Eiríkur hafi
greint svo frá í lista-
verkabók sem kom út
fyrir allmörgum
árum að hann hafi
orðið fyrir afdrifa-
ríkri upplifun í
æsku. En hann var
þá búsettur í
gamalli hjáleigu
sem stendur hjá
Straumi í Hafn-
arfirði. Sem
heitir Þýsku-
búð en þar
voru Þjóðverj-
ar með kaup-
búðir á 15. öld
áður en þeir
fengu inni í
Hafnarfirði.
Við Straum
eru marg-
ar tjarnir
og þegar
Eiríkur
var þar
barn að
aldri á
gangi
með ömmu
sinni sá
hann litbrigði
mikil, skúr
hafði verið og
sólin braust
fram og komu
þá fram miklir litir sem spegluð-
ust í vötnunum. Á því andartaki
ákvað hann að verða myndlistar-
maður.
„Ég lít svo á að myndin sé frá
Þýskubúð og er sennilega af
móður hans fremur en ömmu. Eða
bland af þeim báðum. Þessi gamla
kona er svo meitluð í framan. Og
sterk. Ég sá verkið fyrst á sýn-
ingu Eiríks á Kjarvalsstöðum árið
1981 en myndin er máluð 1980.
Já, Eiríkur er magnaður mynd-
listarmaður. Af hverju heitir
myndin Farfuglar? Það er náttúr-
lega einhver sveimur þarna, jú.
En Eiríkur hefur alltaf verið
snjall að finna nöfn á verk sín.
Ekkert „án titils“. Eða eins og
konan sagði: „Án tillits“. Sem er
náttúrlega miklu betra.“
Þegar Eiríkur ákvað að verða
myndlistarmaður