Fréttablaðið - 30.03.2007, Qupperneq 48

BLS. 8 | sirkus | 30. MARS 2007
G rettir á sennilega betur við í dag en hann gerði árið 1980 því „skyndifrægð“ er líklega þekktara fyrirbæri í dag en
þá,“ segir Birgitta Birgisdóttir leikkona, sem leikur Breddu í
Gretti. „Ég verð afar sjaldan vör við að fólk þekki mig úti á
götu. Það er aðallega á barnum þegar fólk er í bjór sem það
kannast við mig úr auglýsingum,“ segir Birgitta og bætir við
að hún hafi litla þörf fyrir að vera þekkt andlit. „Í dag geta
allir orðið frægir og fyrir hvað sem er en svo eru margir
hæfileikaríkir og flottir leikarar sem eru þekktir fyrir vinnuna
en ekki fyrir að birtast í slúðurblöðunum svo þeir sem fara í
leikhúsin þekkja þá en ekki hinir.“
Birgitta segir ákveðinn hóp einfaldlega frægan fyrir að vera
frægur. „Ég vil ekki nefna nein nöfn. Frægð er skrítið hugtak
og af hverju má fólk ekki vera frægt fyrir áhugamál sín eða
fyrir að gefa öðrum ráðleggingar eins og þeir sem eru frægir
fyrir störf sín? Sú tilhneiging ríkir að þeir sem eru frægir fyrir
að afreka eitthvað eru viðurkenndari en hinir og sjálf dæmi ég
ef ég sé sömu andlitin í blöðunum aftur og aftur en veit ekki
af hverju fólkið er þarna. Landið er lítið og fjölmiðlar geta
auðveldlega búið til frægt fólk. Ég held að fólki finnist frægð
tiltökumál en það vilja allir vera kúl á því. Það eru allir að
passa upp á sitt svæði og vilja ekki missa það þegar þeir sjá
einhvern frægan. Það þykir ekki töff,“ segir Birgitta og bætir
við að ef fræg persóna gangi inn á veitingastað breytist
andrúmsloftið gjarnan á staðnum. „Það stekkur samt enginn
af stað og biður um eiginhandaráritun en einhvern veginn
verða allir meira varir um sig. Stemningin er ekki orðin eins
og í Ameríku þar sem fólk er sett upp á stall þar sem það er
ósnertanlegt og jafnvel komið yfir mannlegt eðli. Hlutirnir
eru samt að breytast hér og þegar fólk getur ekki fengið að
fara í sund í friði þá er þetta orðið kjánalegt.“
Aðspurð hvort hún þekki einhvern sem hafi látið frægðina
breyta sér segir hún ekki svo vera. „Engan persónulega en
okkur er mannlegt að dæma og það er ofsalega auðvelt að
fletta í gegnum blöð eins og Séð og heyrt með kaffibollann
sinn og dæma þá sem þar eru án þess að hafa eitthvað fyrir
sér. Ég get samt alveg ímyndað mér að ef maður yrði allt í
einu rosalega frægur þá væri auðveldara að fara í þá áttina og
verða svolítil prímadonna. Það þarf örugglega sterka
manneskju til að halda sér niðri á jörðinni eða það ímynda ég
mér.“
Birgitta segir takmarkið sitt með leiklistinni ekki það að verða
fræg. Leiklistin snúist að vissu marki um að vera sýnilegur en
hver og einn þurfi að hafa sitt prinsipp. „Nema hjá þeim sem hafa
það takmark að verða frægur. Þeir hljóta að gera ansi margt sem
er gott og blessað fyrir þá sem það velja en sjálf myndi ekki gera
hvað sem er fyrir frægðina.“ indiana@frettabladid.is
Þ essi ádeila á dýrkun fræga fólksins á mjög vel við í dag,“ segir Álfrún Helga Örnólfsdóttir leikkona, sem leikur nokkur
hlutverk í söngleiknum Gretti, þar á meðal kennara, skriftu og
unglingsstelpu sem er kölluð Feita. „Leikritið er ádeila á þessa
tilbeiðslu á fræga fólkið, einnig á ásóknina í að verða frægur og
eiga sitt pláss í fjölmiðlum en í leiðinni að týna kannski hluta af
sjálfum sér,“ segir Álfrún og bætir við að það sé líklega auðveld-
ara að verða frægur og slá í gegn í dag en fyrir aldarfjórðungi.
„Fjölmiðlarnir eru orðnir ágengari og það eru fleiri glanstímarit
og slúðurblöð. Að sama skapi og það er auðvelt að rísa er hægt
að falla fljótt aftur eins og gerist í leikritinu.“
Álfrún Helga segist ekki finna fyrir að vera þekkt persóna í
daglega lífinu. Hins vegar þegar hún skelli sér út á lífið finni hún
stundum fyrir að vera þekkt andlit. „Þegar fólk er í glasi er það
ófeimnara við að koma upp að manni en ég finn meira fyrir því
eftir að hafa verið í sjónvarpi eða kvikmyndum en á sviði. Börnin
eru líka dugleg að benda og tala við mig þegar ég leik í barna-
leikritum.“ Aðspurð hvort hún telji Íslendinga það góða með sig
að þeir nálgist síður stjörnurnar segir hún mikið til í því. „Við
erum meira inni í okkur en fólk í suðrænum löndum þar sem
flautað er á eftir stelpum. Við erum svo töff og verðum alltaf að
halda kúlinu. Svo þekkir líka annar hver maður einhvern frægan
því við Íslendingar erum svo fáir svo það er ekki eins merkilegt
og í stærri löndum. Við erum bara 300 þúsund svo það er ekki
mikið mál að láta alla vita hver þú ert. Hér eru svo fáir fjölmiðlar
og þú kemst varla í gegnum daginn án þess að fletta í gegnum
Fréttablaðið eða rekast á Séð og heyrt svo það er tiltölulega
auðvelt að slá í gegn hér á landi ef fólk ætlar sér það. Allavega
ekki gefast upp, þetta er hægt,“ segir hún brosandi.
Álfrún segist ekki stunda leiklistina vegna frægðarinnar og
hún er ekki á því að allir eigi sér þann draum að slá í gegn. „Ég
held það sé afar persónubundið og ég er viss um að það kæri sig
ekki allir um að verða frægir. Stundum er frægðin fylgifiskur
listarinnar en svo eru sumir frægir fyrir það eitt að vera frægir.
Sumt fólk sér maður aftur og aftur í blöðum á við Séð og heyrt en
veit ekkert meira um það. Kannski á það peninga eða hefur sýnt
á sér brjóstin, það þarf svo lítið í rauninni. Sjálfri finnst mér
frekar óþægilegt þegar fólk vendir sér að mér og talar við mig
eins og það þekki mig og ég væri í rauninni alveg til í að vera
nafnlaus en þetta truflar mig ekki í daglegu lífi enda er ég ekki
nógu fræg til þess. Þetta getur samt alveg orðið vandræðalegt en
er hluti af lífi leikarans.“
SÖNGLEIKURINN GRETTIR VERÐUR SÝNDUR Í BORGARLEIKHÚSINU Á NÆSTU DÖGUM EN LEIKRITIÐ SLÓ Í
GEGN ÞEGAR ÞAÐ VAR SÝNT FYRIR 25 ÁRUM SÍÐAN. SIRKUS RÆDDI VIÐ ÞRJÁR LEIKKONUR ÚR GRETTI OG
SPJALLAÐI VIÐ ÞÆR UM UMFJÖLLUNAREFNI SÖNGLEIKSINS, FRÆGÐINA.
Það geta allir orðið frægir
FRÆGÐIN GETUR
VERIÐ VANDRÆÐALEG
Við erum svo töff og verðum alltaf að
halda kúlinu. Svo þekkir líka annar hver
maður einhvern frægan því við Íslend-
ingar erum svo fáir svo það er ekki eins
merkilegt og í stærri löndum.
G rettir passar mjög vel við í dag og
umfjöllunarefni
verksins tengir okkur
við raunveruleikasjón-
varpið sem tröllríður
öllu í sjónvarpsdag- skránni. Jón og Gunna
á götunni geta auðveldlega orðið fræg ef þau hafa áhuga á því og
hugtækið frægð er orðið mun víðtækara,“ segir Nanna Kristín
Magnúsdóttir leikkona og bætir við að fólk öðlist ekki aðeins
frægð við að skara fram úr á sínu sviði heldur einnig ef það
eignast frægan maka og jafnvel ef það hittir einhvern frægan.
Aðspurð segist Nanna Kristín ekki finna fyrir að vera þekkt
andlit. „Ég get ekki sagt að frægðin sé eitthvað að þvælast fyrir
mér. Ég vinn mína vinnu, hef haft mikið að gera og hef unnið í
mörgum leikhúsum við fjölbreytt verkefni. Það er helst þegar ég
hef leikið í Áramótaskaupinu að ég tek eftir að fólk horfi á mig
úti á götu fyrstu tvær vikurnar í janúar. Annars fell ég vel inni í
hópinn.“
Nanna Kristín segir að þeir sem ekki fíli athygli hafi varla
áhuga á leiklistinni. „Athyglin fylgir leikarastarfinu en það er
ekki eins og hún sé eitthvað að angra mann í hinu daglega lífi. Ég
held að flestir sem ætli sér að verða leikarar séu eitthvað smá
athyglissjúkir en þá ekki í neikvæðri merkingu, það er eiginlega
nauðsynlegt að leikarar njóti þess að segja áhorfendum sögu,“
segir hún.
Aðspurð hvort sumir séu jafnvel frægir fyrir að vera frægir
segir hún svo ekki vera. „Eitthvað gerir þetta fólk til að eftir því sé
tekið. Það er frægt þótt það tengist ekki endilega starfi þeirra.
Það er hins vegar ekki farið að skipta jafn miklu máli fyrir hvað
fólk þekkist, hvort það sé búið að vinna í listageiranum,
fjölmiðlum eða stjórnmálum í 30 ár eða hvort það hafi deitað
einhvern úr Spice Girls, fólk fær alveg jafn mikið pláss í glans-
tímaritunum. Hin svokallaða frægð á Íslandi er nú ekkert
endilega eftirsóknarverð. Þú ert t.d. að taka viðtal við mig um
frægð af því að ég er leikkona og er að æfa Gretti, en í Gretti er
einmitt fjallað um hvernig stjarna er hreinlega búin til. Ég er sem
sagt í starfi mínu að deila á þá viðurkenningu sem fólk fær af því
að vera frægt en er samt á forsíðunni hjá þér massa hress.
Svolítið mótsagnakennt! Ég verð ekki tekin alvarlega sem
listamaður eftir þetta,“ segir hún og hlær. „Á þessu litla landi eiga
allir möguleika á frægð í einhvern tíma en svo er spurning hvort
þeir gleymist ekki þegar næsta stjarna tekur við. Það eru ekki
margir Laddar til en við skulum sjá hvort t.d. Sveppi verði
kominn í spor Ladda eftir 30 ár. Kannski verður hann orðinn
klassík, kannski mun enginn muna eftir honum en líklega verður
honum bara slétt sama.“
FRÆGÐIN
ÞVÆLIST
EKKI FYRIR
Stemningin er ekki orðin eins og í
Ameríku þar sem fólk er sett upp á stall
þar sem það er ósnertanlegt og jafnvel
komið yfir mannlegt eðli.
ÁLFRÚN ÖRNÓLFSDÓTTIR
FRÆGÐ
ER SKRÍTIÐ
HUGTAK
Það er helst þegar ég hef leikið í
Áramótaskaupinu að ég tek eftir að
fólk horfi á mig úti á götu fyrstu tvær
vikurnar í janúar. Annars fell ég vel
inni í hópinn.
BIRGITTA BIRGISDÓTTIR
NANNA KRISTÍN
MAGNÚSDÓTTIR
SI
R
K
US
M
YN
D
IR
/V
AL
LI