Fréttablaðið - 06.12.2007, Blaðsíða 55

FIMMTUDAGUR 6. desember 2007 35
AF NETINU
UMRÆÐAN
Þróunarmál
Föstudaginn 20. nóvember birt-ist grein eftir Hannes Hólm-
stein Gissurarson í Fréttablaðinu
þar sem hann fjallar um gagnsemi
þróunaraðstoðar. Hannes heldur
því fram, eins og hann hefur oft
gert áður, að þróunaraðstoð gagn-
ist þróunarríkjum lítið.
Eins og áður telur Hannes upp
nokkur dæmi máli sínu til stuðn-
ings sem hann skipar í tvo flokka,
„aðstoð án þróunar“, þ.e. lönd sem
hafa þegið aðstoð en ekki sýnt
árangur, og „þróun án aðstoðar“,
þ.e. lönd sem hafa sýnt umtals-
verðan árangur án þess að þiggja
þróunaraðstoð. Dæmi Hannesar
eru þessi: aðstoð án þróunar:
Grænhöfðaeyjar og Tansanía,
þróun án aðstoðar: „Austurálfu-
tígrarnir“ svokölluðu; Suður-
Kórea, Taívan, Hong Kong og
Singapúr.
Vandamálið með þessi dæmi er
að Hannes hefur einfaldlega rangt
fyrir sér varðandi þróun þessara
ríkja. Skoðum nokkur dæmi nánar
með hliðsjón af nýútkom-
inni Þróunarskýrslu SÞ
og öðrum gögnum, sem
Hannes ætti e.t.v. að
kynna sér nánar áður en
hann birtir þessa yfirlýs-
ingu aftur. Grænhöfða-
eyjar þáðu þróunaraðstoð
frá Íslendingum í mörg
ár frá upphafi níunda ára-
tugarins. Sú aðstoð byggð-
ist að miklu leyti á van-
þekkingu og reynsluleysi
Íslendinga og hefur verið gerð
nokkuð ítarlega grein fyrir því í
skýrslum um þessu fyrstu skref
okkar á þessum vettvangi.
En Grænhöfðaeyjar hafa ekki
aðeins fengið aðstoð frá Íslending-
um heldur hafa Portúgalar verið
duglegir að styðja við þá
og gera enn. Þetta hefur
haft mikil áhrif. Sam-
kvæmt gögnum SÞ er
þróun á Grænhöfðaeyj-
um töluvert meiri en í
verst settu löndum Afr-
íku. Grænhöfðaeyjar eru
annað af aðeins tveimur
ríkjum sem SÞ hafa fært
af lista vanþróuðustu
ríkja heims og er þróun
þar nú talin vera í meðal-
lagi. Tansanía hefur ekki aðeins
hlotið þróunaraðstoð frá hinum
ýmsu aðilum heldur hefur líka
stundað frjáls viðskipti við Evr-
ópusambandið um margra ára
skeið, með einhverjum hléum þó
þegar þurfti að taka á gæðamálum.
Þetta hefur skilað litlu til almenn-
ings í Tansaníu og er vísitala
þroskaskilyrða þar nokkuð lægri
en meðaltalið fyrir Afríkuríki
sunnan Sahara-eyðimerkurinnar,
sem er vanþróaðasta svæði
heims.
Austurálfutígrarnir nutu allir
umtalsverðrar þróunaraðstoðar
frá sjötta áratug síðustu aldar allt
fram á þann níunda frá alþjóða-
stofnunum, Bandaríkjunum og
sérstaklega frá Japan. Sérfræð-
ingar eru sammála um að í þess-
um tilfellum fór saman þróunar-
aðstoð, vel skipulögð og skýr
stefnumótun og sérstaklega þátt-
taka Japana sem miðaðist að því
að byggja upp öflugt viðskipta-
svæði í Austur-Asíu. Það er sér-
staklega vert að benda frjáls-
hyggjupostulanum Hannesi á að í
Singapúr hefur hin mikla miðstýr-
ing innan ríkisins frá sjöunda ára-
tug síðustu aldar skipt sköpum
fyrir þróun þess þótt margir vilji
meina að nú sé tímabært að aflétta
henni.
Þegar grannt er skoðað og dæmi
Hannesar sett í víðara samhengi
sýna þau að þegar þróunaraðstoð
fer saman með markvissri og
skýrri stefnumótun og vel skipu-
lögðum verkefnum er hægt að
bæta hag þróunarlanda umtals-
vert.
Höfundur er MA í stjórnun og
stefnumótun alþjóðlegrar
menntunar og þróunar.
Gagnsemi þróunaraðstoðar
TRYGGVI THAYER
Hressar kerlur við Níl
Nú eru þær búnar að kúga Egil
Helgason og breyta Silfri hans,
síðasta vígi karlrembunnar. Gott hjá
þeim, sýnir hvað hægt er að gera, ef
gagnrök eru lin. Verra er, að nú eru
allir sérhópar seztir með skeiðklukku
við Silfrið. Ég fór í þessu tilefni að
lesa um Hatsepsut og Kleópötru,
drottningar í Egyptalandi. Sú fyrri var
uppi fyrir 3.500 árum. Tvítug rændi
hún völdum af bróðursyni sínum
barnungum, háði stríð við Mítanní
til að afla herfangs og fékk stuðning
hersins til að kúga klerkaveldið í
Þebu. Hin síðari lifði fyrir 2.000 árum
og hleypti vindi úr hverjum herstjóra
Rómar á fætur öðrum.
Jónas Kristjánsson
jonas.is
Kosið í Rússlandi
Við sem bárum ábyrgð á kosninga-
eftirliti hér í Rostov byrjuðum daginn
snemma. [...] Okkur var alls staðar vel
tekið og fólkið var almennt í hátíðar-
skapi. Magnaður tónlistarflutningur
var á kjörstöðum og þar var líka
ýmislegt til sölu. Skreytingar voru á
sumum stöðum, blóm og blöðrur.
Í bænum Bataysk var tónlistarskóli
staðarins með tónlistarflutning á
kjörstað, 12 ára snáði spilaði á harm-
onikku og ungar stúlkur á hljómborð.
Sums staðar var okkur boðið upp
á kaffi og smurt brauð eftir að við
höfðum borið upp spurningar okkar
sem við fengum greiðlega svör við.
Það vakti athygli mína að nýir kjós-
endur fengu gjafir, mánaðardagatal
og súkkulaðistykki með hamingju-
óskum.
Valgerður Sverrisdóttir
valgerdur.is
Rökin fallin
Lífeyrissjóðirnir halda áfram að
bregðast. Ég tek undir með Sigur-
steini Mássyni - ef þessar skerðingar
þeirra á greiðslum til öryrkja fá að
standa, þá eru rökin fyrir skylduaðild
að lífeyrissjóðunum fallin. Ef lífeyris-
sjóðirnir vilja bara vera sparisjóður,
þá er langeinfaldast að leggja þá
niður og fela sparisjóðunum bara
verkefnið.
Stefán Pálsson
kaninka.net/stefan
Íhaldið gerir grín
Það er fljótsagt að heldur fór hér lítið
fyrir garpskap Samfylkingar sem hafði
áður uppi stór orð um umhverfis-
stefnu síðustu ríkisstjórnarinnar enda
fór það svo að Þórunni Sveinbjarnar-
dóttur umhverfisráðherra fórst heldur
óhönduglega við kynninguna og
tókst ekki að ljúka lestri á minnis-
blaðinu á þeim knappa ræðutíma
sem skammtaður er í umræðu sem
þessari í upphafi þingfundar.
Bjarni Harðarson
bjarnihardar.blog.is
KYNNIR:
STÓRTÓ
NLEIKAR
HVANND
ALSBRÆ
ÐUR
OG
LJÓTU HÁ
LFVITAR
NIR
Á NASA v
/AUSTUR
VÖLL
FÖSTUDA
GINN 7. D
ES. KL. 2
2.10
HÚSIÐ O
PNAÐ KL
. 21.00 /
MIÐASA
LA Á WW
W.MIDI.I
S
MIÐAVER
Ð KR. 1.5
00,-
H
Ö
N
N
U
N
: G
Ú
S
TI
H
A
LL