Fréttablaðið - 04.01.2008, Blaðsíða 16

16 4. janúar 2008 FÖSTUDAGUR
nær og fjær
„ORÐRÉTT“
Hringdu í síma
ef blaðið berst ekki
Heimafæðingum fjölgaði
verulega milli áranna 2006
og 2007, 41 fæðing átti sér
stað í heimahúsi á landinu
öllu árið 2006 en yfir sextíu
í fyrra. Það er því fimmtíu
prósenta aukning. Tvær
heimafæðingar áttu sér stað
á höfuðborgarsvæðinu á ný-
ársnótt. Anna Eðvaldsdóttir
ljósmóðir tók á móti öðru
barninu, lítilli stúlku sem
fæddist í Garðabænum.
„Ég stóð í dásamlegum stórræð-
um,“ segir hún, „en ég vissi reynd-
ar af henni frá því fyrir jól. Með-
gangan telst vera 37-42 vikur
þannig að við sem gefum okkur í
heimafæðingar getum átt von á
barninu þessar fimm vikur. Það er
löng vakt og töluverð binding.
Þess vegna er maður ekki til í að
gera þetta allt árið,“ segir hún og
bætir við að alla tíð hafi þurft svo-
lítið „sérstaka karla til að vera
giftir ljósmæðrum því að við
getum þurft að rjúka úr miðju
jólaboði en þeir eru öllu vanir,
maðurinn minn og börnin.“
Fimm ljósmæður hafa sinnt
heimafæðingum á höfuðborgar-
svæðinu, þar á meðal er ein sem
hefur reynt að sinna heimafæð-
ingum í fullu starfi, og svo eru
ljósmæður í Keflavík, á Höfn í
Hornafirði, nokkrar á Akureyri
og Egilsstöðum. Anna segir að
áhuginn á heimafæðingum hafi
aukist gífurlega síðustu ár og nú
sé gert ráð fyrir tíu heimafæðing-
um í janúar. Hún tók á móti fimm
börnum í heimafæðingum á síð-
asta ári.
„Ég er ljósmóðir í Hreiðrinu í 70
prósent starfi og tek svo eina og
eina heimafæðingu. Áslaug Hauks-
dóttir tók á móti yfir tuttugu fæð-
ingum í fyrra. Hún var í fullu
starfi í heimafæðingunum á tíma-
bili en það var ekki nóg að gera þá.
Það hlýtur samt að vera farið að
glæðast núna því að þetta er það
vinsælt. Hún er í þessu af lífi og
sál,“ segir Anna.
Ljósmæður eiga með sér þann
draum að geta stofnað litlar ljós-
mæðraeiningar þar sem fimm til
sex ljósmæður starfa saman í hóp
og yrði hver á vakt í viku í senn.
Anna segir að hugmyndin sé sú að
vera með móðurina alla með-
gönguna, taka á móti í fæðingunni
og sinna heimaþjónustu. „Eins og
staðan er í dag þá hringja konurn-
ar í okkur til að óska eftir heimaf-
æðingu, við komum til þeirra fyrir
og eftir fæðingu og tökum á móti
barninu,“ segir hún.
„Í dag fara þær í mæðraskoðun
á heilsugæslustöðinni í sínu hverfi.
Þegar þær eru gengnar 37 vikur
hafa þær samband og heimafæð-
ingarljósmóðirin sér um þær eftir
það. Hún kemur þrisvar fyrir fæð-
ingu, sinnir fæðingunni og kemur
svo ellefu sinnum eftir fæðingu.
Þær fá tíu daga sjúkradagpeninga
sem fæða heima.“
Ekkert hefur orðið af því að
ljósmæður stofni þessar litlu
rekstrareiningar og segir Anna að
ástæðan sé sú að ekki hafi tekist
að semja við Tryggingastofnun.
Ljósmæður vilji fækka mæðra-
skoðunum úr 12-15 í sjö til níu og
nota fjármagnið með öðrum hætti
en nú er gert. „Þetta eru óþarflega
margar skoðanir,“ segir Anna og
vonar að „nýi heilbrigðisráðherr-
ann kippi í spottann“ því að þetta
kerfi verði mun ódýrara og ein-
faldara.
„Það gæti verið góður sparnað-
ur í heilbrigðiskerfinu að stofna
litlar ljósmæðraeiningar sem
miða að heilbrigðri meðgöngu og
senda konurnar í sjö til níu skoð-
anir á meðgöngu. Við ljósmæður
erum að berjast fyrir þessu og
reyna að fá Tryggingastofnun til
að borga þessar skoðanir. Í dag
greiðir Tryggingastofnanir ekki
fyrir skoðanir hjá okkur nema
konurnar fari í heimafæðingu. Þá
er greitt fyrir þrjár mæðraskoð-
anir, heimafæðinguna og ellefu
vitjanir eftir fæðingu en við vilj-
um gjarnan sinna öllum pakkan-
um frá upphafi til enda,“ segir
hún.
Anna hefur tekið á móti yfir 900
börnum á fimmtán árum. Hún
segir að allar fæðingarnar séu
jafn eftirminnilegar en man betur
eftir heimafæðingunum því að
fæðingarnar á sjúkrahúsinu eru
svo margar. Hún rifjar upp
skemmtilega fæðingu á Álftanesi í
ársbyrjun 2007.
„Konan var að fæða barn og átti
annað ársgamalt. Hún var komin
með verki og pabbinn var með
barnið að bíða eftir afanum.
Mamman sat í sturtunni og var
búin með útvíkkunina. Þetta var
frekar hröð fæðing en hún náði að
halda aftur af sér þar til afinn var
kominn og pabbinn tilbúinn að
vera viðstaddur.“
ghs@frettabladid.is
Stóð í dásamlegum
stórræðum á nýársnótt
Sleggjudómur
„Af mínum kynnum virðist
Kristinn H. Gunnarsson ala
á stefnuleysi, magnleysi og
ósamheldni innan flokksins.“
VIÐAR GUÐJOHNSEN, FORMAÐUR
FÉLAGS UNGRA FRJÁLSLYNDRA, Í
GREIN UM FLOKKSBRÓÐUR SINN
Fréttablaðið 3. janúar
Það er alltaf eitthvað
„Auglýsingahléið fannst mér
þó leiðinlegt og öfunda ég
ekki stórfyrirtækin sem halda
að þau geti troðið sér inn á
þjóðina með slíkum hætti.“
STEINGRÍMUR J. SIGFÚSSON, FOR-
MAÐUR VG, UM ÁRAMÓTASKAUPIÐ
24 stundir 3. janúar
„Ég bjó í 101 Reykjavík í 27 ár og
veggjakrotið var eiginlega plága
hjá okkur, og hefur verið að aukast
mikið undanfarið,“ segir Sigmar B.
Hauksson.
„Þetta er
vandamál sem
aðrar borgir
eiga við að
stríða, og ég
veit að í Bath
á Englandi var
gerð herför,
menn þurftu
að greiða tals-
vert háar sekt-
ir og fjarlægja
veggjakrotið
sjálfir. Ég held að þetta gæti virkað
hér á landi, eins og mamma sagði;
þeim svíður sem undir mígur. Ég
legg til að í gang fari nokkurs konar
þróunarverkefni, sektirnar hækki
talsvert og þetta lið verði látið fjar-
lægja veggjakrotið.“
Sigmar segist ekki finna jafn
mikið fyrir veggjakroti nú þegar
hann er fluttur á æskustöðvarnar
í Laugarneshverfinu. „Það er mjög
mikil samstaða meðal fólksins, for-
eldravakt á veturna og fleira í þeim
dúr, svo það er allt annað.“
SJÓNARHÓLL
VEGGJAKROT
Sektir hækki
og krotarar
þrífi veggina
SIGMAR B.
HAUKSSON
DÁST AÐ KRAFTAVERKINU Tvö
börn fæddust í heimafæðingum á
höfuðborgarsvæðinu á nýársnótt.
Í Garðabænum fæddist lítil stúlka,
annað barn móður sinnar, og Anna
Eðvaldsdóttir ljósmóðir, sem hér
sést til hægri, tók á móti henni með
aðstoð Árdísar Kjartansdóttur ljós-
móðurnema, til vinstri. Hér sjást þær
dást að kraftaverkinu á nýársnótt.
MYND/ÚR EINKASAFNI
YFIR 900 BÖRN Á 15 ÁRA FERLI Anna
Eðvaldsdóttir ljósmóðir tók á móti
fimm börnum í heimafæðingum á
síðasta ári. Hún er í sjötíu prósent
starfi í Hreiðrinu og hefur tekið á móti
samtals yfir 900 börnum á fimmtán
ára ferli. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
NÝFÆDDA STÚLKAN Nýfædda stúlkan heima í Garðabænum á nýársnótt, viktuð
og þvegin og tilbúin til að leggja sig í mömmu- og pabbarúmi.
■ Orðið bóhem, sem oft er notað
yfir lista og menntamenn sem
lifa lífinu ekki eftir
hefðbundnum regl-
um og viðmiðum,
á rætur að rekja til
Frakklands á 19. öld.
Listamenn flykktust
til borganna; þorri
þeirra bjó við kröpp
kjör og leitaði því í sígaunahverfin
þar sem leiguverð var lægra. Það var
útbreidd skoðun í Frakklandi á þeim
tíma að sígaunar hlytu að koma frá
Bæheimi (f. Bohème). Nafngiftin
festist við listafólk sem drakk lífsins
bikar í botn og setti æ sterkari svip
á evrópskar stórborgir á 19. öld.
BÓHEMAR:
FRANSKUR
MISSKILNINGUR
„Það eru næg verkefni í vinnunni,“ segir Hildur
Dungal. „Nú erum við að einbeita okkur að því
að einfalda ferlið fyrir þá sem hingað koma frá
EES-svæðinu en það er langstærsti hópurinn. Til
dæmis fengum við milli 10 og 12 þúsund
umsóknir frá fólki af þessu svæði meðan
umsóknirnar í heild voru rétt rúmlega
17 þúsund. Þeir þurfa að biðja um
dvalarleyfi en hingað til hefur það
ferli verið kannski full flókið, stund-
um verið að biðja um full ýtarlegar
upplýsingar. Þessi hópur hefur
forgang en ef við náum aðeins að
liðka fyrir getum við náttúrulega
einbeitt okkur að þeim umsókn-
um sem kalla á meiri vinnu. Eins
ætlum við að reyna að færa
þetta sem mest í rafrænt form
og ef þetta gengur vel þá
förum við í svipaða vinnu með hina hópana.“
Viðfangsefni í vinnunni eru reyndar svo
víðfeðm að þau skjóta upp kolli þegar síst
skyldi. „Ég hef reynt að lesa svolítið um jólin og
einhverra hluta vegna er ég öll í drottn-
ingasögunum núna. Ég hef verið að
lesa sögu Marie Antoinette sem
var fyrst afar vinsæl drottning í
Frakklandi en þegar halla tók
undan fæti varð hún óvinsæl
og þá þreyttust menn ekki á
að benda á það að hún væri
austurrísk. Svo var Maria Stuart
náttúrlega frönsk þannig að
innflytjendamál skutu þarna
upp kollinum í jólalesning-
unni.“ Hún segist þó ekki eiga
von á umsókn frá drottningu til
Útlendingastofu.
HVAÐ ER AÐ FRÉTTA? HILDUR DUNGAL FORSTJÓRI ÚTLENDINGASTOFNUNAR
Af innflytjendum og drottningum