Fréttablaðið - 05.06.2008, Blaðsíða 32

32 5. júní 2008 FIMMTUDAGUR
UMRÆÐAN
Sverrir Sv. Sigurðarson
skrifar um Vatnajökuls-
þjóðgarð
Það er kunnara en frá þurfi að segja að
Íslendingar eiga það til að
standa í deilum um marg-
víslegustu málefni. Það
verður nánast að teljast
merkilegt ef mjög stórt mál er
tekið til framkvæmdar án þess að
teljandi ágreiningur verði um. Hér
er átt við Vatnajökulsþjóðgarð sem
á dögunum var stofnaður eftir
nokkurra ára undirbúningstíma.
Garðurinn verður nálega 15.000
ferkílómetrar að stærð og mun
kosta rúman milljarð að byggja
upp samkvæmt áætlunum, og má
telja athyglisvert hve mikil sátt
hefur ríkt um þjóðgarðinn. Álita-
mál vegna þjóðlendna eru á lands-
vísu og eru ekki sprottin upp af
þjóðgarðinum sem slíkum. Hvað
veldur þessum friði? Allar nýj-
ungar fara gegnum fjögur stig.
Hugmynd af þessu tagi verður að
koma einhvers staðar frá, og á
fyrsta stigi er grunn tillaga að
lausn mótuð og röksemdir settar
fram út frá gögnum sem safnað
hefur verið. Svo er pólitískt mat
og samþykkt, þar á eftir undir-
búningur og gangsetning, og loks
daglegur rekstur.
Í tilviki Vatnajökulsþjóðgarðs
tók fyrsta stigið 4-6 ár, annað stig
1,5 ár, þriðja stigið 7,5 ár,
en átti að taka mun
skemmri tíma samkvæmt
vilja stjórnmálamanna,
og nú er fjórða stigið tekið
við og er að sjálfsögðu
ótímabundið. Á fyrsta
stiginu kann að vera að
finna ástæðu þess að lítið
hefur farið fyrir nei-
kvæðri gagnrýni. Grunn-
tillögur að friðun Vatna-
jökuls og nágrennis í eitt
stórt svæði eða þjóðgarð voru víð-
tækar og ítarlega rökstuddar, og
þær voru ekki aðeins náttúru-
verndarhugmyndir heldur kom
tvennt til sem var nýstárlegt. Þær
voru einnig ítarlega rökstudd
efnahagsleg strategía til að
styrkja ímynd landsins og atvinnu-
líf, og tilraun til að setja fram til-
lögur sem gætu orðið grunnur að
millivegi og sátt milli aðila sem
sumir höfðu deilt hatrammlega
lengi. Þar af leiðir að tillögurnar
gátu ekki uppfyllt fullkomlega
drauma eins aðila, t.d. náttúru-
verndarsinna, enda aðilarnir afar
ólíkir.
Á þessu árabili sem fyrstu
frumtillögur voru mótaðar og
settar fram var fjallað skipulega
um flesta þá aðila sem beint eða
óbeint gætu haft eitthvað af slíku
fyrirbæri að segja, og reynt að
sýna fram á að aðstæður viðkom-
andi yrðu ögn betri, en ekki verri,
ef slíku friðlýstu svæði væri
komið á. Þessir hópar voru ferða-
þjónustan, bændur, landbúnaður,
sveitarfélög, almannavarnir,
björgunarsveitir, jeppamenn,
matvælaiðnaður, fata- og listiðn-
aður, og auðvitað virkjana- og
stóriðjugeirinn. Ef tillaga af þessu
tagi hefði komið fram undir
merkjum tiltekins stjórnmála-
flokks eða hagsmunahóps er eins
víst að „andstæðingur“ viðkom-
andi hefði séð meiri tormerki á
málinu. Sá aðili sem vann í þessu
var hins vegar algerlega hlutlaus.
Er þetta ástæða þess að hinn risa-
stóri þjóðgarður hefur farið gegn-
um stig tvö og þrjú án þess að
deilur hafi risið? Í þessari frum-
vinnu má segja að deilurnar hafi
verið hannaðar út úr hugmynd-
inni fyrirfram, og því minni líkur
á að menn færu að agnúast út í
þennan valkost.
Þetta tryggir ekki að allir hafi
verið sáttir við slíkar tillögur og
að það hafi verið hættulaust að
setja slíkar fram, en þessi nánast
algeri skortur á deilum um þjóð-
garðinn bendir til að sæmilega
hafi til tekist að setja fram tillögu
sem gæti sameinað þjóðina frem-
ur en sundrað henni. Þjóðgarður-
inn mun leysa úr læðingi sköpun-
arkraft fólksins og ómögulegt að
segja hvaða áhugaverðu hug-
myndir eiga eftir að koma fram
um hvernig megi nýta hann fyrir
ferðaþjónustu og hugsanlega
fyrir aðra geira atvinnulífs. Frek-
ari upplýsingar má finna á vefn-
um www.sverrir.info.
Höfundur er
viðskiptafræðingur.
Hvers vegna ríkir friður
um Vatnajökulsþjóðgarð?
SVERRIR SV.
SIGURÐARSON
UMRÆÐAN
Bryndís Gunnlaugsdóttir
skrifar um sambands-
þing SUF
Næstu helgi heldur Sam-band ungra framsókn-
armanna sambandsþing og
verður þetta einnig 70 ára
afmælisþing SUF þar sem
kosin verður ný forusta.
Ég býð mig fram sem formann
SUF. Ástæðan fyrir því er sú að ég
trúi á gildi Framsóknarflokksins.
Ég veit að í Framsókn er gott fólk
sem er tilbúið að leggja á sig mikla
vinnu til að byggja upp Framsókn-
arflokkinn. Sú uppbygging þarf að
eiga sér stað á jákvæðum nótum
þar sem samvinna, góður félags-
skapur, traust og metnaður ríkir.
Við eigum að hafa grundvallar-
stefnuskrá Framsóknarflokksins í
huga um að setja manninn og vel-
ferð hans í öndvegi.
Verði ég kosin formaður SUF þá
mun mitt fyrsta verk vera að efla
starf FUF-félaganna. Heimsækja
öll FUF-félög sem eru starfandi og
hvetja þau áfram í starfi sínu
ásamt því að hitta alla formenn
framsóknarfélaga og minna þá á
að flokkurinn þarf stöðugt á ungu
og nýju fólki að halda. FUF-félög-
in þurfa að vinna meira saman,
hittast oftar og styðja hvert annað
í starfi sínu. Saman erum við mun
sterkari en hvert og eitt. Sem hluti
af samstarfsvettvangi SUF og
félaga ungra framsóknarmanna
þá vil ég að öll félög ungra fram-
sóknarmanna eignist
sína síðu innan SUF-
heimasíðunnar svo til
verð ein góð heimasíða
þar sem hægt er að
nálgast greinargóðar
upplýsingar um störf
ungra framsóknar-
manna úti um allt land.
Formaður SUF gegn-
ir því starfi í tvö ár.
Verði ég formaður SUF
þá mun ég leggja allan
minn kraft og tíma í að byggja upp
sterkari ungliðahreyfingu innan
Framsóknar. Að tveimur árum
liðnum vil ég sjá sterk félög ungra
framsóknarmanna um land allt,
sterka unga einstaklinga í baráttu-
sætum í bæjarstjórnarkosningum
og ungt fólk tilbúið til að taka bar-
áttusæti í alþingiskosningum. Ég
vil sjá vel mótaða baráttustefnu
ungs fólks innan Framsóknar sem
mynduð hefur verið á málefnaleg-
an hátt með ungu fólki alls staðar
af landinu. Nú er tími fyrir unga
fólkið til að láta í sér heyra innan
Framsóknar. Ég hef sett upp
tveggja ára aðgerðaráætlun sem
felur í sér uppbyggingu, nýliðun
og endurnýjun innan Framsóknar.
Áætlun sem felur í sér sterkari
Framsókn að tveimur árum liðn-
um.
Saman getum við leitt Fram-
sókn inn í nýja tíma. Saman getum
við náð árangri.
Höfundur er lögfræðingur og
frambjóðandi til formanns
Sambands ungra framsóknar-
manna.
Sterkari Framsókn
með ungt fólk í forystu
BRYNDÍS
GUNNLAUGSDÓTTIR
Kaupum leiguíbúðir
UMRÆÐAN
Lúðvík Gizurarson
skrifar um fasteigna-
markaðinn
Núna er fasteigna-sala frosin og
stopp, þar sem bank-
arnir geta ekki lánað
meira til íbúðakaupa.
Fá ekki lán erlendis
nema með okurkjörum. Ekki
hefur bólað á lausn frá stjórn-
völdum nema sú tillaga að rétt
sé að fjölga leiguíbúðum. Undir
þá tillögu er tekið hér.
Ef einhver trúir því að verð-
bólga minnki með því að stoppa
kaup og sölu íbúða þá veður sá
hinn sami í mikilli villu. Lána-
stopp bankanna mun aðeins
leiða hreina fjárhagslaga skelf-
ingu og kreppu yfir þjóðfélagið
og gera bæði einstaklinga og
byggingarfélög gjaldþrota í
stórum stíl. Vilja menn það.
Bankarnir munu skjálfa.
Greinarhöfundur hefur ára-
tuga reynslu af vinnu við fast-
eignasölu sem lögmaður og
fasteignasali. Hann man vel
þegar bankarnir hættu í bili að
lána til fasteignakaupa út af
deilu um orsakir verðbólgu við
ríkisstjórn Gunnars Thorodd-
sen. Þetta var um haust og
ástandið varð verra og verra til
jóla. Fólk var alveg að tapa sér
meira og meira. Það skal tekið
fram að verðbólgan lækkaði
ekkert og íbúðir ekki heldur.
Svona rugl að spá lækkun
íbúðaverðs fram í tímann eins
og Seðlabanki og Glitnir gera í
dag datt engum heilvita manni
þá í hug. Svo létu bankarnir
undan enda fólk að tapa sér á
biðstofum þeirra. Fólki var
sagt að fasteignalán kæmu
eftir áramót eða fyrstu daga í
janúar á næsta ári. Þá kom slíkt
flóð af nýjum lánum og skulda-
bréfum frá bönkunum til fóg-
eta að bunki bréfa til þinglýs-
ingar var daglega 10 cm
þykkur. Svo lagaðist þetta
fljótt.
Um leið og lánsfé bankanna
kom inn á fasteignamarkaðinn
aftur fór hann að virka
með eðlilegum hætti og
óseldar íbúðir runnu út.
Peningarnir frá bönk-
unum fóru úr einni íbúð
í þá næstu. Einn selur
íbúð og kaupir aðra
með sömu seðlum og
þannig geta stundum 3-
5 íbúðir selst í keðju án
nýrra peninga. Selja
þarf þá fyrstu o.s.frv.
Allt gekk upp og skap-
aði enga verðbólgu. Að kenna
verði íbúða um verðbólguna er
vitleysa. Málið er miklu marg-
þættara og flóknara. Allir
þurfa þak yfir höfuðið. Virða
ber það. Nú er ástandið þanig
að bankarnir geta líklega ekki
leyst vandamál fasteignasöl-
unnar, þótt þeir vildu. Þeir hafa
ekki laust fjármagn og lokað
hefur verið á þá erlendis með
því að heimta af þeim upp í 3-4
falda vexti ef erlend lán eiga
að fást. Það eru lokaðar dyr.
Við fáum ekki meiri peninga.
Erum heldur hafnir að borga
upp fyrri eldri skuldir erlend-
is. Bankarnir eru í lána-
klemmu.
Tillögur greinarhöfundar
eru m.a. þær, að lífeyrissjóður-
inn komi inn á fasteignamark-
aðinn og kaupi íbúðir sem selj-
ast ekki í dag og standa jafnvel
tómar og auðar. Leigi þær svo
út. Ef þetta yrði gert myndu
lífeyrissjóðirnir væntanlega
stofna hlutafélag „Leiguíbúðir
lífeyrissjóðanna ehf.“ svo
dæmi sé tekið.
Með lífeyrissjóðina á bak við
sig þarf svona leiguíbúðafélag
miklu minna reiðufé en marg-
ur heldur. Kunnáttu þarf. Vænt-
anlega hefðu meðlimir lífeyris-
sjóðanna forleigurétt að
þessum íbúðum. Það væri
mörgum kjarabót, þar sem líf-
eyrir fer mikið í skatta og er
oft naumur.
Bara byrja. Kaupa svona 100
lausar íbúðir strax. Leigja þær
út. Sjá hvernig gengur með
þær og framhaldið. Þetta er
hluti af lausn á stórum vanda.
Höfundur er
hæstaréttarlögmaður.
LÚÐVÍK
GIZURARSON
%
Til 10. júní
MIKI
Ð ÚR
VAL A
F
NÝJU
M VÖ
RUM
.
FRÁB
ÆR V
ERÐ
I I

.

ALPARNIR
Íslensku
Faxafeni 8 • 108 Reykjavík • Sími 534 2727 • e-mail: alparnir@alparnir.is • www.alparnir.is
Jakkar frá kr. 9.995
20 - 25%
%
TILBOÐSDAGAR
afsláttur af
öndunarfatnaði