Fréttablaðið - 24.07.2008, Blaðsíða 54

34 24. júlí 2008 FIMMTUDAGUR
Tvær áhugaverðar mynd-
listarsýningar verða
opnaðar í Hafnarborg,
menningar- og listastofnun
Hafnarfjarðar, á laugar-
daginn kemur. Á báðum
sýningunum má sjá lista-
verk frá Ameríku, en þær
eru að öðru leyti afar ólíkar
innbyrðis.
Áhugafólk um myndlist hlýtur að
taka því fagnandi að fá tækifæri
til þess að berja augum samtíma-
list frá Vesturheimi, enda straum-
ar og stefnur þar oft á skjön við
það sem gerist í Evrópu. Önnur
sýninganna býður upp á myndlist
eftir Bandaríkjamanninn
Creighton Michael, en hin er sýn-
ing á keramíkverkum frá Ník-
aragva.
Verk eftir Creighton Michael
verða reyndar á tveimur mynd-
listarsýningum á höfuðborgar-
svæðinu næstu vikurnar þar sem
auk sýningarinnar í Hafnarborg
verður sýning á verkum hans
opnuð í StartArt 31. júlí. Creighton
Michael vinnur verk sín í ýmsa
miðla, en í öllum verkum sínum
leggur hann fyrst og fremst
áherslu á teikningu. Hann vinnur
með liti og þrykk og teiknar á
pappír, auk skúlptúrteikninga í
ýmis efni. Á sýningunni í Hafnar-
borg má þannig sjá bæði skúlpt-
úra og grafíkverk. Listamaðurinn
býr og starfar í New York, en
hann kemur til Íslands til þess að
vera viðstaddur opnanirnar hér.
Níkaragva er stærsta land Mið-
Ameríku og keramík þaðan á sér
djúpstæða menningarlega sögu.
Nú í fyrsta sinn í sögunni er sam-
tímakeramík frá Níkaragva til
sýnis í evrópskum söfnum, en
sýningin í Hafnarborg kemur
hingað frá Eistlandi og hefur áður
verið sýnd í þremur dönskum
söfnum.
Ýmsir fræðimenn sem rannsak-
að hafa menningu Níkaragva telja
að skrautlegir og fagrir keramík-
munir hafi verið dýrmætasti
varningurinn í héraðinu San Juan
á öldum áður, líkt og hrafntinna
og gull voru í öðrum héruðum.
Fornleifarannsóknir hafa leitt í
ljós að fíngert keramík hafi verið
notað í trúarlegum tilgangi í Ník-
aragva og að pottarnir og ílátin
frá þessum tíma hafi meðal ann-
ars verið notuð við fórnir.
Fyrir fimm hundruð árum lögðu
Evrópumenn Níkaragva undir sig
en með sýningu þessari hafa leir-
kerasmiðir og listamenn frá Ník-
aragva hafið sína eigin menning-
arlegu innrás í Evrópu.
vigdis@frettabladid.is
Tvær sýningar frá Ameríku
FÖGUR LEIRLIST Keramíkverk frá Níkaragva.
DAGSLJÓS Birtumagnið er afskaplega breytilegt hér á landi; mætti segja að það væri
ýmist í ökkla eða eyra eftir árstíð.
Sýningin Ljós í myrkri, sem fjall-
ar um breytingar á dagsljósi milli
árstíða, milli daga og yfir daginn,
verður opnuð í Gallerí 100°, Bæj-
arhálsi 1, í dag kl. 17. Sem kunnugt
er hefur veðurfar og árstíðir afar
mikil áhrif á magn náttúrulegrar
birtu hér á landi. Rafmagnslýs-
ingu er stöðugt verið að þróa,
meðal annars í þá átt að líkja eftir
dagsbirtu og nálgast þau áhrif
sem hún hefur á fólk.
Kastljósi sýningarinnar verður
meðal annars beint að því hvernig
lýsing og birta hefur áhrif á
mannslíkamann. Þar eru hormón-
in kortisól og melantónín í sviðs-
ljósinu. Þau stjórna líkamsklukk-
unni á þann veg að kortisól vekur
okkur og skerpir athyglina en mel-
antónín veldur syfju. Að sýning-
unni koma sérfræðingar á ýmsum
sviðum híbýla- og skrifstofulýs-
ingar og verða dagsbirtulýsing og
skammdegislýsing í brennidepli.
Þar skiptir litur ljóssins ekki síður
máli en styrkur þess og á sýning-
unni verða kynntar niðurstöður
ljósmyndarannsóknar á sólsetrinu
í Reykjavík. - vþ
Kastljósi beint að
dagsljósi árstíðanna
Allt frá upphafi uppgangs raf-
rænna miðla hafa reglulega heyrst
raddir sem halda því fram að nýju
miðlarnir muni ganga af bókinni
dauðri. Fáir miðlar hafa þó vakið
eins mikla skelfingu hjá bókaunn-
endum eins og veraldarvefurinn,
enda býður hann upp á ógrynni af
ókeypis lesefni. Ekki síst hafa
útgefendur alfræðirita verið ugg-
andi vegna vefsíðunnar Wikipediu
sem býður notendum sínum upp á
fróðleiksmola, misáreiðanlega að
vísu, um allt og ekkert. Bölsýnis-
menn hafa spáð fyrir um gríðar-
legan samdrátt í sölu alfræðirita á
næstu árum, sem myndi svo á end-
anum leiða til þess að alfræðirit
hættu með öllu að koma út og
almenningur myndi í kjölfarið
ráfa um alla eilífð í eyðimörk
fáfræði og sinnuleysis.
Svo fer þó ekki ef þýska Wikip-
ediu-síðan fær einhverju um það
ráðið. Í september kemur nefni-
lega út þar í landi ógurlegur doðr-
antur á pappír sem inniheldur
50.000 algengustu Wikipediu-leit-
arfærslurnar. Með útgáfunni vill
þýskur hluti Wikipedia, fyrirtæk-
isins sem heldur utan um rekstur
Wikipediu, reyna að ná til þess
hóps sem ekki notar veraldarvef-
inn sér til upplýsingaöflunar.
Vefsíðan Wikipedia gerir not-
endum sínum kleift að bæta við og
breyta færslum og hefur því
stundum verið gagnrýnd fyrir
ónákvæmni. Prentaða útgáfan
inniheldur þó aðeins færslur og
staðreyndir sem hafa verið kann-
aðar ofan í kjölinn af fræðimönn-
um og því ætti að vera óhætt að
treysta þeim fróðleik sem í henni
leynist.
Þar sem innihald bókarinnar
byggist á 50.000 algengustu
leitarfærslum þýskra Wikipediu-
notenda má leiða líkur að því að
það verði með nokkuð öðru sniði
en tíðkast gjarnan í alfræðiritum.
Til að mynda verður gerð góð
grein fyrir sjónvarpsþáttunum
House með Hugh Laurie í aðal-
hlutverki, en þættirnir njóta mik-
illa vinsælda í Þýskalandi. Einnig
verður fjallað ítarlega um Cörlu
Bruni, eiginkonu franska forset-
ans Nicholas Sarkozy, og leikja-
tölvuna Playstation 3. Eflaust
sýnist sitt hverjum um innihald
þessa fræðirits, en svo mikið er
víst að bókin gefur nokkuð glögga
mynd af helstu áhugamálum
þýskra tölvunotenda á seinni
hluta fyrsta áratugs 21. aldarinn-
ar.
Fréttir af útgáfu vefsíðunnar á
bókarformi hafa eðlilega vakið
töluverða athygli í Þýskalandi,
ekki síst þar sem útgefendur
Brockhaus-alfræðiritsins, virt-
asta og vinsælasta alfræðirits
Þýskalands til þessa, tilkynntu
nýverið að fljótlega yrði opnuð
vefsíða þar sem nálgast mætti
ritið á tölvutæku formi. Þannig
færir vefurinn sig á prent á sama
tíma og prentið færir sig á vef-
inn. Hringrás miðlunar er sann-
arlega endalaus. - vþ
Þýsk alþýðufræði á prent
STAPPFULL BÓKAHILLA Hver veit
nema bókaútgáfa Wikipediu verði til í
bókahillum flestra þýskra heimila innan
nokkurra mánaða.
Myndlistarkonan Björk Guðna-
dóttir opnar sýningu sína Kennsl í
sýningarrýminu Suðsuðvestur í
Reykjanesbæ á laugardag kl. 16.
Í skáldskaparfræði Aristóteles-
ar eru kennsl það þegar ein per-
sóna harmleiks þekkist skyndi-
lega eða uppgötvar uppruna sinn
eða sitt sanna sjálf, oft með geig-
vænlegum afleiðingum.
Sýningin samanstendur af lér-
eftsskúlptúr, tréristu og karton-
þrykki, en þetta er allt sett saman
í innsetningu sem snertir fleti til-
vistar, samskipta og innra lífs.
Suðsuðvestur er til húsa á Hafn-
argötu 22 í Reykjanesbæ. Opnun-
artími er laugardaga og sunnudag
frá kl. 13–17 og annars eftir sam-
komulagi. Sýning Bjarkar mun
standa til 24. ágúst.
Aðgangur er ókeypis og allir
eru velkomnir. - vþ
Kennsl með geigvæn-
legum afleiðingum
MYNDLIST Í REYKJANESBÆ Verk eftir
Björk Guðnadóttur.
Á sjöundu og síðustu tónleikum
sumartónleikaraðar veitingahúss-
ins Jómfrúarinnar við Lækjar-
götu nú á laugardag
kemur fram
kvartett söngkon-
unnar Maríu
Magnúsdóttur. Auk
Maríu skipa
kvartettinn þeir
Eðvarð Lárusson
gítarleikari,
Ingólfur Magnús-
son bassaleikari og
Jón Óskar Jónsson trommuleik-
ari. Kvartettinn mun flytja eigin
útsetningar á tónlist söngkonunn-
ar Joni Mitchell frá árunum 1968-
1980.
María Magnúsdóttir útskrifað-
ist frá Tónlistarskóla FÍH í vor og
vinnur nú að gerð sinnar fyrstu
plötu. Tónleikarnir hefjast kl. 15
og standa til kl. 17. Leikið verður
utandyra á Jómfrúartorginu ef
veður leyfir, en annars inni á
veitingastaðnum. Aðgangur er
ókeypis og öllum opinn. - vþ
Sumardjass
á Jómfrúnni
kveður í bili
MARÍA MAGN-
ÚSDÓTTIR
Danska galleríið Faurschou sem
er nýbúið að opna útibú í Peking
hugðist opna þar sýningu á verk-
um Andys Warhol en er nú lent í
útistöðum við yfirvöld. Verkin,
sem safnað var víða og eru alls 38,
eru föst í tolli. Helmingur þeirra
eru andlitsmyndir af íþróttafólki
úr seríu sem sýnd var hér í Gallerí
Fold fyrir fáum árum. Galleríið
sem er virt og selur meðal annars
verk Ólafs Elíassonar hefur þegar
prentað sýningarskrá og sent út
boðsmiða. Yfirvöld í Kína segja
list eftir kínverska listamenn eiga
að vera á boðstólum þetta sumar.
Framvarðarhreyfing þeirra er
reyndar undir miklum áhrifum frá
Warhol, en yfirvöldum er ekki
haggað. Þau vilja ekki heimila upp-
setningu verkanna „af öryggis-
ástæðum“. Hin óopinbera skýring
mun vera sú að nýja útibúið er í
hverfi nærri gömlu verksmiðju-
hverfi sem nú hýsir vinnustofur
listamanna og kallast 798. Það er í
dag einn helsti viðkomustaður
ferðamanna.
Viðbrögð stjórnvalda minna á að
eftir tónleika Bjarkar í Sjanghæ í
mars var hert verulega á kröfum
til aðkomulistamanna að þeir
skipti sér ekki af innanríkismál-
um. Faurschou hafa loforð um að
geta sett sýninguna upp í byrjun
september. Í síðustu viku var
tveimur belgískum galleríeigend-
um gert að loka búð nema þeir
sýndu einvörðungu verk kín-
verskra listamanna í sínu galleríi.
Fjöldi erlendra gallería hefur nú
opnað útibú eða aðalstöðvar í Pek-
ing enda gerast kínverskir auð-
menn æ frekari í söfnun á mynd-
list á heimsmarkaði.
Væntanlega munu opinberir
íslenskir gestir sækja þetta hverfi
heim í heimsóknum sínum í næsta
mánuði, en þar fá þeir ekki að sjá
neitt af verkum Andys Warhol.
Þau verða herra Ólafur og Þor-
gerður Katrín að sjá annars staðar.
- pbb
Verk Warhols bönnuð í Kína
MYNDLIST Verk Andys Warhol má ekki
sýna í Kína í ágúst.gullsmiðjan.is