Fréttablaðið - 06.12.2008, Blaðsíða 20

20 6. desember 2008 LAUGARDAGUR
Umsjón: nánar á visir.is
KAUPHÖLL ÍSLANDS [Hlutabréf]
OMX ÍSLAND 15 Fjöldi viðskipta: 86
644 +1,29% Velta: 335 milljónir
MESTA HÆKKUN
ATORKA +27,27%
BAKKAVÖR +11,21%
ICELANDAIR +2,9%
MESTA LÆKKUN
CENTURY AL. -25,14%
ATLANTIC PET. -11,36%
FÆREYJABANKI -2,7%
HLUTABRÉF Í ÚRVALSVÍSITÖLU: Alfesca 3,85 +0,00% ... Atorka
0,70 +27,27% ... Bakkavör 3,87 +11,21% ... Eimskipafélagið 1,32
+0,00% ... Exista 4,62 +0,00% ... Icelandair Group 13,48 +2,90%
... Kaupþing 0,00 +0,00% ... Marel Food Systems 77,30 +1,58% ...
SPRON 1,90 +0,00% ... Straumur-Burðarás 7,08 +0,00% ... Össur
96,00 +0,84%
GENGISVÍSITALA KRÓNUNNAR: 204 -11,1%
Stoðir FL bresta
„Saga Fl Group – Stoða – er dapurlegur vitnis-
burður um framgöngu íslenskra viðskiptajöfra á
undanförnum árum, áfellisdómur yfir sinnu-
lausum almennum hluthöfum, varpar ljósi á
dómgreindarleysi greiningardeilda banka og
sýnir vel hve veikburða íslenskir fjölmiðlar hafa
verið gagnvart ráðandi öflum í viðskiptablað-
inu.“ Þannig er ný bók Óla Björns Kárasonar
við- skiptablaðamanns um sögu FL
Group kynnt til sögunnar, en
hún kom út í gær. Stoðir FL
bresta heitir bókin, en Óli
Björn kveðst hafa tekið þá
ákvörðun að kalla ekki eftir
sjónarmiðum þeirra sem
stýrðu fyrirtækinu við ritun
bókarinnar heldur byggja á
opinberum upplýs-
ingum og eigin
þekkingu
um fyrirtækið. „Þeir virtust vera töframenn sem
kunnu áður óþekkta galdra í alþjóðlegum við-
skiptum. Galdurinn reyndist spilaborg,“ segir Óli
Björn að sé niðurstaðan af þeim rannsóknum.
Björgvin og Arnór í Markaðnum
Björgvin G. Sigurðsson viðskiptaráðherra og
Arnór Sighvatsson, aðalhagfræðingur Seðla-
bankans, verða gestir í Markaðnum
með Birni Inga á Stöð 2 í
dag. Í pallborði verða þrír
fulltrúar viðskiptalífsins, þau
Sigríður Margrét Oddsdótt-
ir, sjónvarpsstjóri Skjásins,
Auður Björk Guðmundsdóttir,
formaður Félags viðskipta-
og hagfræðinga, og Úlfar
Steindórsson, forstjóri Toyota.
Einnig er fjallað um jólabóka-
flóðið í skugga efnahags-
ástandsins.
Peningaskápurinn ...
„Það er mjög eðlilegt að lánshæfis-
mat ríkissjóðs hafi lækkað tals-
vert í kjölfar bankahrunsins. Ríkið
er nú orðið mjög skuldsett og tals-
vert átak þarf til að ná endum
saman í ríkisrekstrinum, bæði
vegna skuldanna og annars sem
ýtir undir aukin ríkisútgjöld og
svo vegna þess að skattstofnar eru
rýrari en í uppsveiflunni. Breyt-
ingar á lánshæfiseinkunn ríkis-
sjóðs endurspegla því bara stöð-
una en breyta henni líklega ekki
mikið,“ segir Gylfi Magnússon,
dósent við Háskóla Íslands.
Moody‘s lækkaði lánshæfisein-
kunn Íslands í fyrradag.
Geir H. Haarde forsætisráð-
herra segir slæmt að lánshæfis-
matið lækki. „Það getur verið
mjög slæmt og við munum auðvit-
að gera hvað við getum til að
endurvinna lánshæfismatið og
hækka það á nýjan leik.“
Geir segir að efnahagsaðgerðir,
fleyting krónunnar þar á meðal,
séu liður í því. „Um leið og við
förum að skila árangri á þessu
sviði þá er ég sannfærður um að
þetta mat mun hækka aftur.“
Gylfi bendir á að nú séu matsfyr-
irtækin rúin trausti. „Þau hafa
gefið út allt of góðar einkunnir í
mörgum tilfellum undanfarin ár.
Minnst af því tengist Íslandi en góð
lánshæfiseinkunn íslensku bank-
anna og íslenska ríkisins undanfar-
in ár er þó augljóst dæmi um það
hve illa þeim hefur skjátlast. Það
er einn hluti af skýringunni á því
hve illa fór hér. Ef þessi fyrirtæki
hefðu ekki gefið ríkissjóði og bönk-
unum háar einkunnir á sínum tíma
þá hefði ekki tekist að safna þess-
um gríðarlegu erlendu skuldum.“
Það dragi þó ekki úr ábyrgð inn-
lendra aðila á því hvernig fór. - ikh
GYLFI MAGNÚSSONGEIR H. HAARDE
Matsfyrirtækin
sögð rúin trausti
Eignarhlutur Icelandair Group í
tékkneska flugfélaginu Travel
Service minnkar úr 80 prósentum
í 66 prósent, samkvæmt nýju
samkomulagi við meðeigendur
Icelandair Group í félaginu. Með-
eigendurnir, Unimex Group og
Roman Vik/GTO, áttu fyrir
fimmtungshlut, en kaupa sam-
kvæmt samkomulaginu 14 pró-
sent hlutafjár til viðbótar og auka
eign sína í Travel Service í 34 pró-
sent.
Björgólfur Jóhannsson,
forstjóri Icelandair Group,
segir í tilkynningu félags-
ins að sam komulagið tryggi
annars vegar fjármögnun
Travel Service og treysti
hins vegar samstarfið við
meðeigendurna, Unimex
Group og Roman Vik, fram-
kvæmdastjóra félagsins.
„Icelandair keypti 80 pró-
sent af hlutafé Travel Serv-
ice af þeim á síðasta ári og flugfé-
lagið varð hluti af
Icelandair Group á öðrum
ársfjórðungi þessa árs.
Það hefur vaxið hratt,
afkoma þess verið mjög
góð og bókfært verðmæti
vaxið frá kaupunum. Það,
að viðbættum gengisá-
hrifum, mun leiða til um
það bil 450 milljóna króna
sölutaps vegna samnings-
ins í uppgjöri Icelandair
Group,“ segir Björgólfur. - óká
BJÖRGÓLFUR
JÓHANNSSON
Fara úr fjórum fimmtu í tvo þriðju
Aðgerðir stjórnvalda auka
óvissu í efnahagsmálum.
Ráðamenn verða að leita
álits sérfræðinga og hætta
að spila einleik, segir Jón
Daníelsson, dósent við
London School of Econom-
ics.
„Seðlabankinn á ekki að vara
stjórnvöld við horfum í efna-
hagsmálum. Hann á sjálfur að
bregðast við yfirvofandi hættu-
merkjum,“ segir Jón Daníelsson,
dósent í fjármálafræði við Lond-
on School of Economics í Bret-
landi.
Jón hélt erindi um heimskrepp-
una, Ísland og framtíðina á
hádegisverðarfundi Félags við-
skiptafræðinga og hagfræðinga í
gær ásamt þeim Katrínu Ólafs-
dóttur og Guðrúnu Johnsen, sem
báðar eru lektorar við viðskipta-
deild Háskólans í Reykjavík. Þau
Jón og Guðrún hafa bæði unnið
fyrir Alþjóðgjaldeyrissjóðinn
(AGS).
Jón sagði aðgerðir stjórnvalda
í efnahagsmálum ómarkvissar
og til þess eins að auka óvissu
um stöðu mála en hitt. Gjaldeyr-
ishöftin nefndi hann sérstaklega
sem dæmi um slíkt. Hann bætti
því við að hann hefði efasemdir
um að AGS hefði lagt til innleið-
ingu gjaldeyrishafta á borð við
þau sem viðgengust í Austur-
Þýskalandi á sínum tíma.
„Ríkið gerir fátt til að auka
væntingar heldur dregur frekar
úr þeim,“ sagði Jón og lagði
áherslu á að sér þætti óþolandi
að fá ekki skýr svör um stöðu
mála frá stjórnvöldum. Eina leið-
in sé að leita þau uppi í erlendum
fjölmiðlum eða í skýrslu AGS,
sem hann sagði frekar lélega.
Fundarmenn voru sammála
um að svo virtist sem stjórnvöld
ætli að reyna að vinna sig ein og
óstudd úr þeirri klemmu sem
upp sé komin í efnahagsmálum.
Þar væru þau á villigötum enda
nóg til af innlendum sérfræðing-
um sem gætu lagt hönd á plóg.
Til þeirra verði að leita, ekki síst
þeirra sem sérfróðir eru í
kreppufræðum, að mati Guðrún-
ar.
Undir þetta tók Jón sem tæpti
á að stjórnvöld hefðu hvorki leit-
að ráða hjá sér né öðrum honum
kunnugum. „Mér virðist eins og
þau séu að leika einleik og skýla
sér svo á bak við AGS þegar
aðgerðir eru gagnrýndar,“ sagði
hann. jonab@markadurinn.is
JÓN DANÍELSSON Aðgerðir stjórnvalda
auka á óvissuna í stað þess að draga úr
henni. FRÉTTABLAÐIÐ/STEFÁN
Stjórnvöld virð-
ast spila einleik„Því fyrr sem eðlilegur markaður verður með krónuna, þeim mun
betra,“ segir Gylfi Magnússon, dós-
ent við Háskóla Íslands, sem varar
við því að reynt verði að hækka
gengi krónunnar með einhvers
konar handafli. Endanlegt mat á
því hvað teljist raunhæft mat á
gengi krónunnar fáist fyrst þegar
gjaldeyrishöftin hafa verið afnum-
in.
Gjaldeyrisviðskipti fyrsta dag-
inn í fleytingu námu um milljarði
króna, og þá nær eingöngu vegna
vöru- og þjónustuskipta. Gengis-
vísitalan er nú um 210 stig, sam-
kvæmt Markaðsvakt Mentis.
Mikil höft eru á gjaldeyrisvið-
skiptum samkvæmt nýjum lögum
og reglum Seðlabanka. Skilaskylda
er á gjaldeyri og ekki má versla
með fjármálagjörninga að viðlögð-
um sektum og fangelsi.
Búist er við því að hundruð millj-
arða króna bíði eftir að fara úr landi
þegar höftum verður létt. „Ég trúi
því að menn fari afar gætilega núna
fyrstu dagana. Að versla á mark-
aðnum núna er svipað og fara yfir
sprunginn jökul eftir mikla snjó-
komu: Það eru hættur þarna sem
markaðsaðilar sjá ekki og þekkja
ekki og þess vegna fara þeir hægt
yfir og stinga niður prikum til að
tryggja að þeir séu á öruggri göngu-
leið,“ segir Þórólfur Matthíasson,
prófessor við Háskóla Íslands.
En hvað verður þegar slakað
verður á höftum? „Það fer eftir því
hvernig það verður gert. Það á eftir
að setja einhvern þrýsting á geng-
ið, en við verðum betur í stakk búin
til að takast á við það eftir dálítinn
tíma. Gengið styrkist nú og það
gefur heimilum og fyrirtækjum
nokkurt andrými,“ segir Þorvarður
Tjörvi Ólafsson, hagfræðingur í
Seðlabanka. Hann bætir því við að
hann sé bjartsýnn um að krónan
eigi eftir að sækja í sig veðrið þegar
frá líður. - ikh
Snjóalag yfir sprungið svæði
Óvissa á gjaldeyrismarkaði en hækkun nú veitir andrými
Stjórn Existu samþykkti í fyrra-
kvöld að nýta heimild og hefja við-
ræður um kaup á öllum hlutum
Kvakks, einkahlutafélagi Ágústs
og Lýðs Guðmundssona, stærstu
hluthafa Existu.
Viðræðurnar fela í sér að bræð-
urnir leggi fé í Existu í skiptum
fyrir nýtt hlutafé.
Heimildin kveður á um að auka
hlutafé Existu til að styrkja stöðu
félagsins í viðræðum við fjármála-
stofnanir og lánardrottna.
Heimildin hljóðar upp á útgáfu
50 milljarða hluta til kaupa á
Kvakki. Verði hún nýtt til fullnustu
má gera ráð fyrir að hlutur núver-
andi hluthafa þynnist verulega, eða
um allt að 70 prósent. - jab
Bakkabræður
kaupa í Existu
GENGIÐ UM Á SPRUNGUSVÆÐI Bent er
á að gjaldeyrismarkaðurinn sé óviss um
þessar mundir.


    !"# $%&' (&$)* + & , -& .../0.0-
1&'$" #-2.%&' (&*#*3!"*$"4!$ 
5 $ )$!' "# $-*  , *! !33 " , !"6!  "73!"*$"4!$ /
( *

,8""$"4&$63!(" *20 3 * 3   29226! !*,$ # !*7 /
#6 $ & " $ #$ !$ *# ,4"$# 3 : ,; &* 2 7#3"
7 *<*6 %&' (&6#= -5$!$* #" $-%&' (&
> !!*&%  !8 3 *#$*#)* "+ & , *3!"*$"4!$ 
!$7! (# ";" $!?&' 63,4"$# 3 20 ,; &* 20 0
" &?;"&$! !"# "%&' (&$" #$*# & "*3!"*$"4!$ 
, *8""(
*,$ # " & 3 8"3 &4,$7)*  & ,  !, 7 !&4,$ , 
*&% ? 3$6333 ,%&4,$" ("(! " * 32. ' ;  7 $@@*A"/
 3  !, 7, $BBB 3*  & =6
5 $ )$!' "# -
?"  *43 !$
)CC+
1C