Fréttablaðið - 11.12.2008, Qupperneq 6
6 11. desember 2008 FIMMTUDAGUR
EVRÓPUMÁL Sæki Ísland um aðild
að Evrópusambandinu mun það
geta veitt Króatíu harða samkeppni
um að verða 28. aðildarríki sam-
bandsins. Þetta sagði Olli Rehn,
sem fer með stækkunarmál ESB í
framkvæmdastjórn þess, á opnum
fundi í Osló í gær sem varpað var
til Íslands í gegn um fjarfundabún-
að í Háskólanum í Reykjavík.
Með þessu staðfesti Rehn, að
hann gerði ráð fyrir að Ísland gæti
fengið „hraðmeðferð“ í aðildar-
samningum við sambandið, þar
sem framkvæmdastjórnin hefur
þegar sagt að Króatía verði vænt-
anlega komin á lokastig sinna aðild-
arviðræðna undir lok næsta árs.
Rehn tók fram, að hann hefði
ítrekað tjáð ráðamönnum ríkjanna
í Suðaustur-Evrópu sem stefna að
aðild að ESB, að það væri ekki
hægt að stytta sér leið inn í sam-
bandið. Þar sem Ísland væri
nátengt ESB í
gegn um aðild
sína að Evr-
ópska efnahags-
svæðinu síðan
1994 væri hins
vegar hægt að
líta svo á að það
stytti leið
Íslands til fullr-
ar aðildar.
Spurður um
möguleikann á að Evrópusam-
bandið sýndi sveigjanleika hvað
varðar sjávarútvegsmál í aðildar-
samningum við Ísland sagði Rehn
að hann hefði fulla trú á því að
hægt væri að ná samningum um
„aðlögun Íslands að sameiginlegu
sjávarútvegsstefnunni“ sem báðir
aðilar gætu fallist á. Hann tók
fram að nú væri hafin endurskoð-
un sameiginlegu sjávarútvegs-
stefnunnar, og í því ferli væri
meðal annars litið til þess hvernig
Íslendingar og Norðmenn haga
fiskveiðistjórnun sinni. Væri
Ísland innan ESB væri það í
aðstöðu til að hafa veruleg áhrif á
mótun sameiginlegu sjávarút-
vegsstefnunnar á Norður-Atlants-
hafssvæðinu, að mati Rehns.
Spurður um möguleikann á að
Ísland tæki upp evruna einhliða
ítrekaði Rehn að ekki bara fram-
kvæmdastjórnin, heldur líka
Seðlabanki Evrópu og ECOFIN-
ráð fjármálaráðherra ESB-ríkj-
anna teldu það óráðlegt. Með því
að hefja aðildarviðræðuferlið og
að grípa til ráðstafana til að vinna
að því að uppfylla Maastricht-skil-
yrðin svonefndu fyrir fullri aðild
að myntbandalaginu myndu að
hans mati skapast þau stöðug-
leikamyndandi áhrif sem Ísland
þyrfti á að halda í peningamálum
eftir hrun krónunnar. - aa
Olli Rehn, stækkunarmálastjóri Evrópusambandsins, á opnum fundi í gær:
Ísland gæti orðið næsta aðildarríkið
OLLI REHN
EVRÓPUMÁL Ísland getur reitt sig á
stuðning norrænu ríkjanna í Evr-
ópusambandinu þegar og ef til
aðildarviðræðna Íslands kemur,
þar með talið við sérlausn í sjávar-
útvegsmálum. Þetta segir Göran
Persson, fyrrverandi forsætisráð-
herra Svíþjóðar, í samtali við
Fréttablaðið, en hann hélt í gær
erindi í Háskóla Íslands um lær-
dóma Svía af efnahagskreppunni
sem þeir gengu í gegn um fyrir
miðjan síðasta áratug.
Þegar Persson sótti fund nor-
rænna jafnaðarmannaleiðtoga sem
fram fór í Viðey sumarið 2004 lýsti
hann stuðningi við ályktun þar sem
sagði að við hugsanlega inngöngu
Íslands í ESB skyldi tekið sérstakt
tillit til sjávarútvegs með því að
þróa hugmyndir um sérstakt fisk-
veiðistjórnunarsvæði í Norður-Atl-
antshafi. Spurður út í mat sitt á því
hvernig núverandi ríkisstjórnir
ESB-landa myndu bregðast við
slíkum hugmyndum í hugsanleg-
um aðildarviðræðum segir Pers-
son erfitt að svara því.
„En meðal norrænu ESB-ríkj-
anna er mikill stuðningur við að
koma til móts við Íslendinga í
aðildarviðræðum, ákveði þeir á
annað borð að sækjast eftir aðild,“
segir Persson og bætir við: „Hvort
það dugir til að telja til að mynda
Spánverja á sömu afstöðu er
ómögulegt að segja. En fái nor-
rænu ESB-ríkin nokkru um þetta
ráðið tel ég þetta fyllilega mögu-
legt.“
Um afstöðu voldugustu ríkjanna
innan ESB eins og Þýskalands og
Bretlands í þessu sambandi segir
Persson að sérstaklega Bretar
ættu að hafa ærna ástæðu til að
koma til móts við Íslendinga, „eftir
þau mistök sem þeir hafa gerst
sekir um gagnvart Íslendingum.
Það sem Bretar gerðu Íslandi var
algerlega út úr korti og skaðar
Bretland meira en Ísland.“ Pers-
son bætir því við að hefði Ísland
verið innan ESB hefði það verið
óhugsandi að Bretar gerðu það
sem þeir gerðu í Icesave-deilunni.
Meginboðskapur Perssons í
erindi sínu um lærdómana af
kreppunni sem Svíar gengu í gegn-
um 1992-1994 var að stjórnvöld eiga
ekki að bíða með að grípa til eigin
ráðstafana; það sé til að mynda ekki
ráðlegt að bíða eftir því að Alþjóða-
gjaldeyrissjóðurinn segi ríkis-
stjórninni fyrir verkum. Hún verði
sjálf að setja sér metnaðarfull en
jafnframt trúverðug markmið um
það hvernig hún hyggist stýra land-
inu aftur út úr kreppunni. Til að slík
aðgerðaáætlun takist vel í fram-
kvæmd sé lykilatriði að hún sé
gegnsæ svo að bæði almenningur
heima fyrir og umheimurinn, mark-
aðirnir, fái traust á henni. Lykil-
atriði í því sé að nota öll tiltæk ráð,
tafarlaust, til að koma aftur jafn-
vægi á ríkisfjármálin, bæði með
aukinni skattheimtu og lækkun
útgjalda. audunn@frettabladid.is
Stuðningur við sér-
lausn í sjávarútvegi
Ísland getur reitt sig á stuðning norrænu ESB-ríkjanna þegar og ef til aðildarvið-
ræðna kemur, þar með talið við sérlausn í sjávarútvegsmálum, að sögn Görans
Persson, fyrrverandi forsætisráðherra Svíþjóðar. Hann átelur Breta harðlega.
NORRÆNN STUÐNINGUR Húsfyllir var í Hátíðasal HÍ þegar Persson flutti erindi sitt.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
SVEITARSTJÓRNIR Bæjarstjórn
Fjallabyggðar hefur samþykkt
nýtt skipulag um nýtt sjö hektara
hesthúsahverfi nær byggðinni í
Ólafsfirði en núverandi hesthúsa-
hverfi. Þó á að fella skipulagið úr
gildi ef ekki semst um uppkaup á
öllum mannvirkjum og færslu
allrar starfsemi á núverandi
svæði yfir á nýja svæðið og ef
framkvæmdir er ekki hafnar um
áramótin 2010 - 2011. Tveir af
bæjarfulltrúum minnihlutans í
bæjarstjórn sögðu nýtingu
landsins ekki ákjósanlega með
tilliti til nálægðar við íbúðabyggð,
umferð á golfvöllin og jarð-
göngin. - gar
Bæjarstjórn Fjallabyggðar:
Hesthúsahverfi
háð skilyrðum
STJÓRNMÁL Magnús Stefánsson,
þingmaður Framsóknarflokksins
og fyrrverandi félagsmálaráð-
herra, útilokar
ekki framboð til
formanns á
flokksþingi sem
fram fer í
janúar. Þetta
kemur fram í
samtali Vísis.is
við Magnús í
gær.
Einnig kemur
fram að Magnús
hafi ekki enn mótað sér afstöðu
varðandi aðild að Evrópusamband-
inu að öðru leyti en því að nauðsyn
sé að taka upp nýjan gjaldmiðil.
Höskuldur Þórhallsson, Páll
Magnússon og Jón Vigfús Guðjóns-
son hafa þegar gefið kost á sér til
formannskjörs í Framsókn og Siv
Friðleifsdóttir hefur ekki útilokað
framboð. Valgerður Sverrisdóttir
hefur hins vegar útilokað framboð.
- kg
Magnús Stefánsson:
Gæti gefið kost
á sér í formann
EITTHVAÐ SEM ALLAR ELSKA
En meðal norrænu
ESB-ríkjanna er mikill
stuðningur við að koma til móts
við Íslendinga í aðildarviðræð-
um, ákveði þeir á annað borð að
sækja eftir aðild.
GÖRAN PERSSON
FYRRVERANDI FORSÆTISRÁÐHERRA
SVÍÞJÓÐAR
MAGNÚS
STEFÁNSSON
RÚSSLAND, AP Mikið lof var borið
á Alexí II., patríarka rússnesku
rétttrúnaðarkirkjunnar, þegar
hann var jarðsunginn í Moskvu á
þriðjudag.
„Þjóðin okkar öll er orðin mun-
aðarlaus,“ sagði Dmitrí Smirn-
ov, erkiklerkur í Moskvu. „Við
erum að jarðsyngja mikilmenni,
mikilfenglegan son þjóðar okkar,
fagran og helgan ávöxt rússnesku
kirkjunnar.“
Alexí átti stóran þátt í endur-
reisn rétttrúnaðarkirkjunnar
eftir fall Sovétríkjanna.
Margir helstu ráðamenn þjóð-
arinnar og annarra landa voru
viðstaddir útförina, þar á meðal
Dmitrí Medvedev forseti og Vla-
dimír Pútín forsætisráðherra. - gb
Þjóðarsorg í Rússlandi:
Alexí Patríarki
jarðsunginn
SÁDI-ARABÍA, AP Lokadagur hinnar
árlegu pílagríma göngu múslima
til Mekka í Sádi-Arabíu var í gær.
Nærri þrjár milljónir pílagríma
komu til Mekka í ár.
„Mér finnst ég endurborinn,“
sagði Parviz Karimi, pílagrímur
frá Íran, eftir að hafa dvalist í
viku á slóðum Múhameðs
spámanns. „Orð fá því ekki lýst
hvernig mér líður núna.“
Moskan mikla, sem er helgasti
staður múslima, var í gær
troðfull af fólki sem gekk
samkvæmt fornri hefð sjö
sinnum í kveðjuskyni í kringum
Kaaba í miðju moskunnar. - gb
Múslimar í Sádi-Arabíu:
Pílagrímgöngu
til Mekka lokið
GENGIÐ Í KRINGUM KAABA Svarta bygg-
ingin er sú helgasta í heimi múslima.
FRÉTTABLAÐIÐ/AP
Skurður inn að beini
Karlmaður á þrítugsaldri hefur verið
dæmdur í eins mánaðar skilorðs-
bundið fangelsi fyrir að skalla annan
mann harkalega. Sá síðarnefndi hlaut
af langan skurð, opinn inn að beini.
DÓMSTÓLAR
EFNAHAGSMÁL Viðskiptaráðherra
íhugaði í byrjun október að láta
ríkissjóð greiða inn í peninga-
markaðssjóði bankanna. Þetta
kemur fram í svari við fyrir-
spurn Álfheiðar Ingadóttur á
Alþingi.
Í svarinu segir að á þessum
tíma hafi verið rætt um stöðu
sjóðanna við Fjármálaeftirlit,
fulltrúa rekstrarfélaga verð-
bréfasjóðanna og skilanefndir.
Þá hafi litið út fyrir að útgreiðslu-
hlutfall úr sjóðunum yrði mjög
lágt „og til skoðunar var hvort
grípa ætti til opinberrar
aðstoðar“.
Á þessum tíma töldu stjórn-
völd, samkvæmt heimildum
Fréttablaðsins, að um helmingur
væri eftir í sjóðunum. Í svarinu
kemur fram að „á síðari stigum“
hafi komið í ljós að staðan hafi
verið betri en á horfðist og þá
hafi verið hætt við opinber fram-
lög.
Bankarnir, sem nú eru ríkis-
bankar, lögðu á endanum töluvert
fé í sjóðina, á viðskiptalegum for-
sendum að því er sagt er. Við-
skiptaráðherra svaraði engum
spurningum um slíkt á Alþingi.
Upphæðir sem fóru frá bönk-
unum eru sagðar nema á annað
hundrað milljarða króna. Því
hefur ekki verið mótmælt.
Fram hefur komið að ríkissjóð-
ur leggur nýju bönkunum til hátt
í 400 milljarða króna. Þeir pen-
ingar koma á endanum frá skatt-
greiðendum.
- ikh
Viðskiptaráðherra íhugaði að láta ríkissjóð greiða í peningamarkaðssjóðina:
Hættu við opinber framlög
BJÖRGVIN G.
SIGURÐSSON
Styður þú þá sem mótmæltu
í Alþingishúsinu á mánudag
og við Ráðherrabústaðinn á
þriðjudag?
JÁ 47,8%
NEI 52,2%
SPURNING DAGSINS Í DAG:
Ertu sátt/ur við að greiða tæpar
18 þúsund krónur í nefskatt til
Rúv?
ÁLFHEIÐUR
INGADÓTTIR
KJÖRKASSINN