Réttur - 01.07.1927, Síða 60

158 HEIMSPEKI EYMDARINNAR [Rjettur
ekki, hvílíka mannspillingu það hefir í för með sér, að
mest virta stofnun mannkynsins og þjónar hennar
skuli vera hábundnir þrælar og boðberar peninga og
brennivíns ?
Þér dáðust einnig að jafnaðarstefnu Johns Ruskins.
Eftir minni vitund telur þó Ruskin orsök hinnar ytri
eymdar hina sömu, sem ég gaf í skyn í spurningum
mínum til yðar. Og þessi andlegi vitringur virðist að-
eins sjá sömu lækninguna við eymdinni, sem ég og aðr-
ir jafnaðarmenn höfum boðað. Ruskin segir:
»Ætlarðu að una því alla æfi, að letingjar eyði auði
þínum og bófar dári dygðir þínar? Auður heimsins er
eign þín. Jafnvel hversdagsvaðallinn og hagfræðinga-
skríllinn segir þér, að án vinnu verði enginn auður.
Hver rænir honum þá og hefir þig að ginningarfífli ?
Þér klæðskerar! Hver á sök á því, að allur þorri allra
enskra barna gengur í tötrum? Þér skósmiðir! Hver á
sök á því, að vændiskonur spóka sig á hælaháum skóm,
en böm yðar ösla forina berfætt? Og þér veðurbörnu
húsfeður! Hver á sök á því að börn hrynja hvervetna
niður úr hungri í hinu frjósama Englandi? Það er tví-
mælalaust yðar sök, nú, þegar þér hafið fengið þing-
ræðisvaldið í yðar hendur«.
Og ennfremur segir Ruskin: »Valdhafarnir synja
ekki fátæklingunum að eins um mat. Þeir synja þeim
um vizku. Þeir synja þeim um dygðir. Þeir synja þeim
um sáluhjálp«.
Fyrirmynd yðar, John Ruskin, virðist líta dálítið
öðrum augum á siðmenningargöfgun eymdarinnar en
þér gerið.
Hvaða megin munur er þá á jafnaðarstefnu Johns
altaf staðið á móti aðflutningsbanni á áfengi, af því að auð-
mennirnir, sem mest gyldu til kirkjunnar, ættu víðáttumiklar
vínekrur. Og hann viðurkendi, að í Indlandi væri kirkjan einn-
ig í klóm vínekrueigenda og annara slíkra.