Réttur - 01.02.1942, Page 15
við dómsfarið i landinu, enda stafaði Bretum ekki á
neinn hátt hætta af gagnrýni á samningnum, held-
ur þeim valdaklíkum íslenzku þjóðarinnar, sem að
samningnum stóðu.
Því lengur, sem ég hugsa málið, því greinilegar
finnst mér það liggja fyrir, að í dómum þessum fel-
ist sama veilan og gert hefur æ meira vart við sig í
öllu stjórnmálalífi undanfarin ár. Sjálfstætt íslenzkt
réttarfar er ungt og hefur því ekki haft skilyrði til
að komast í farveg hefðbundinna venja, eins og i
öðrum þeim svonefndum lýðræðislöndum, sem við
höfum verið í nánustu sambandi við og lagað okkur
mest eftir. Það myndi ekki þekkjast með nokkurri
annarri þjóð, þar sem svo er látiö heita, að þingræö-
isreglur séu látnar gilda, aö grundvallarreglur þessa
‘þingræðis séu brotnar eftir duttlungum valdhafanna
á jafn purkunarlausan hátt og gert hefm* verið hér
á landi í seinni tíð. Vil ég enn nefna það sem skýr-
asta dæmi þessa, þegar Stefán Jóhann svifti bygg-
ingarfélög verkamanna félagsréttindum, til þess eins
að koma Héðni Valdimarssyni úr formannssæti 1
Byggingarfélagi verkamanna í Reykjavík og Alþingl
leggur blessun sína yfir þetta ódæði að heita má í
einu hljóði. Þá má nefna kosningafrestunina í fyrra,
sem þá var að vísu afsökuð með hernaðarástandi,
öllum lýðum var ljóst, að það var tylliástæða ein,
en var þó góðra gjalda vert, að þingmenn, sem stjóm-
arskrárbrotið frömdu, töldu nauðsynlegt að réttlæta
gerðir sínar með einhverjum rökum, er frambærileg
gætu heitið. En svo er purkunarleysið um grundvall-
arreglur þingræðisins orðiö rótgróið í meðvitund
stjórnarvaldanna, að í áramótaboðskap sínum síð-
asta gleymir sjálfur forsætisráðherrann því gersam-
lega að dylja þurfi þjóðina þess, að valdhafi telji sér
leyfilegt að brjóta stjórnarskrána alveg að geðþótta
15