Réttur - 01.02.1942, Side 39

Næst því, hverjar séu orsakir afbrotanna, mun
verða komizt með því aö athuga þaö, vfö hvaöa
vaxtarskilyröi og í hvernig umhverfi æskan í bænum
hafi vaxiö upp, því varla mun orsökin vera sú, aö
,, mannlegt eöli” Reykvíkinga sé svona rotiö, heídur
mun orsakanna vera aö leita í þjóöfélaginu sjálfu.
II.
Eftir 1930 fór atvinnuleysi ört vaxandi í Reykja-
vík. Með hverju árinu sem leið, þrengdi atvinnu-
leysiö sárar aö verkamönnum. Þessi stétt manna, sem
þjóðfélagiö neitaöi um aö vinna fyrir brauöi sínu.
átti um tvennt aö velja:
1. AÖ leita á náöir hins opinbera, gerast „þurfa-
lingur” og láta bæinn skammta sér lifibrauð. Sá
skammtur var ekki ríflegri en svo, aö enginn tók
hann óneyddur, þótt ýmsir héldu því fram, aö þar
ætti sér staö misskipting, eins og annars staöar.
Jónas frá Hriflu átti sér þá hugsjón meöan hann
var í bæjarstjórn Reykjavíkur, aö einkennisklæöa
slíka menn — hina fátækustu í þjóðfélaginu —
til þess aö smána þá sem eftirminnilegast og gera
auðmýkingu þeirra sem sárasta.
2. í ööru lagi áttu atvinnuleysingjarnir þann kost
— og hann tóku margir þeirra — aö neita sér
um, ekki einungis allt þaö, sem meö góöu móti varö
án verið, heldur og beinlínis óhjákvæmlega hlutl.
Þeir bjuggu í þröngum, dimmum, köldum og í alla
staöi óhæfum íbúöum og liföu viö skort hvaö snerti
fæöi’ og fatnaö.
Svo eyöileggjandi áhrif, sem bölvun atvinnuleys-
isins hefur á fulloröna menn, þá eru áhrif þess
margfalt örlagaríkari og óheillavænlegri á börn og
unglinga.
Þaö er mjög tvísýnt, aö börn. sem alin eru upp
39